رییس تیم واکنش سریع کووید۱۹ در کشور با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان نباید درباره این بیماری دچار خوش باوری شویم؛ در عین حال بر لزوم افزایش تستها و بیماریابی تاکید کرد و گفت: در ویروس جهش یافته، درمان سرپایی اهمیت بسیار زیادی دارد و هرچه درمان به موقع و سریعتر رخ دهد، بیمار دیرتر وارد فاز التهابی میشود.
دکتر حمید سوری در گفتوگو با ایسنا، درباره وضعیت اپیدمی کرونا در کشور، گفت: در حال حاضر در برخی نقاط کشور بخصوص قسمتهای جنوبی و عمدتا خوزستان وضعیت مناسبی نداریم؛ البته مشکل اصلی از چند هفته قبل آغاز شد اما نمود آن اکنون در افزایش مرگها رخ داده است و طی یک یا دو روز گذشته تعداد مرگ و میر ناشی از کرونا مجددا پس از ماهها ۳ رقمی شده است. عمدهترین دلیل این اتفاق افزایش مرگ و میر در استان خوزستان است و حدود یک چهارم مرگهای روزانه در استان خوزستان رخ میدهد.
کرونای انگلیسی در خوزستان عامل افزایش مبتلایان و جانباختگان
وی با اشاره به اینکه نگرانی از وضعیت بیماری در کل کشور وجود دارد، تاکید کرد: همه چیز بستگی به این دارد که از انتشار بیماری به خصوص واریانت جهشیافته کرونا که در خوزستان سبب افزایش آمار مبتلایان و جانباختگان شده است، جلوگیری کنیم. تمهیداتی برای جلوگیری از گسترش بیماری اتخاذ شده، ولی هوشیاری مردم، سیاستهای مناسب و افزایش رعایت پروتکلهای بهداشتی همچنان از نکات بسیار مهم در مدیریت بیماری کرونا است. خوزستان وضعیت با ثباتی پیدا کرده بود اما با گسترش نوع جهش یافته در استان، شرایط تغییر کرد.
مردم بیشتر رعایت کنند
رییس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کرونا با اشاره به نزدیکی به نوروز ۱۴۰۰ و احتمال شکل گیری سفرها و دید و بازدیدهای خانوادگی و فامیلی، بیان کرد: آنچه واضح است این است که اقدامات قهری برای کنترل اپیدمی کرونا در مقایسه با کشورهای اروپایی نزدیک به صفر بوده است؛ یعنی اقدامات شدید کنترلی نسبت به برخی کشورهای اروپایی و آسیای شرقی نداشتیم. به نظر میرسد با توجه به شرایط فعلی بیماری و جهشی که در ویروس رخ داده است لازم باشد دولت اقدامات سختگیرانهتری وضع کند و خود مردم هم بیش از پیش نکات بهداشتی را رعایت کنند. شرایط فعلی همهگیری بیماری پس از بیش از ۱۰۰ سال دوباره در کشورها رخ داده است و بشر در حال تجربه شرایطی است که تمام پایههای اصلی جوامع را به لرزه انداخته است و از تمام ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، معنوی، روانی، آموزش و... تحت فشار هستیم.
دچار خوش باوری نشویم
وی افزود: شاید خیلی از آسیبهای وارده از سوی کرونا ترمیمپذیر باشد، اما جان انسانها ترمیم پذیر و قابل بازگشت نیست و اثرات بلند مدت فوت افراد برای خانوادهها و جامعه باقی خواهد ماند. مردم انتظار دارند در ایام نوروز و بهار با گذر از یکسال سخت احساس آرامش کنند؛ اما داغدار شدن یک خانواده به دلیل بی توجهی به پروتکلها و دید و بازدید نوروزی درست و منطقی نیست. ما قبول داریم و درک میکنیم که مردم پس از یک سال دست و پنجه نرم کردن با این بیماری خسته هستند، اما به هیچ عنوان نباید دچار خوش باوری شویم زیرا پای جان خود و اطرافیانمان در میان است. باید به گزینههایی فکر کنیم که هم بار روانی ناشی از سختگیریها متعادل شود و هم قرار نباشد قربانی بیشتری بدهیم.
افزایش تستها و بیماریابی
وی در خصوص میزان مراجعه بیماران بستری و سرپایی مبتلا به کرونا در بیمارستانها، اظهار کرد: طی چند هفته گذشته موارد بیماریابی و اخذ تستها به شدت افزایش یافته است و با افزایش بیماریابی، موارد کشف نشده را پیدا میکنیم. زمانی که به شکل فعال بیماریابی میکنیم سهم موارد شدید یا مرگ کمتر میشود؛ زیرا به سراغ افرادی میرویم که هنوز شکایتی از وضعیت جسمی خود ندارند یا شرایط آنقدر سختی را تجربه نمیکنند که برای دریافت خدمات مراجعه کنند.
افزایش تجربیات بالینی و تقویت درمانهای سرپایی
سوری ادامه داد: با این وصف آمار موارد سرپایی مبتلا به بیماری افزایش مییابد اما نسبت مرگ به موارد سرپایی کاهش مییابد. حتی در بیمارستانها هم این نسبت کاهش یافته است که علت آن از آنجایی نشات میگیرد که نسبت به ماههای گذشته یا ابتدای شیوع اپیدمی تجربیات بالینی ما افزایش یافته است و درمانهای سرپایی هم تقویت شدهاند؛ از این رو کمتر شاهد موارد بستری بسیار شدید منجر به مرگ هستیم؛ البته این به معنای آن نیست که دیگر چنین مواردی نداریم بلکه نسبت آن در مقایسه با ماههای گذشته کاهش یافته است.
احتمال افزایش موارد بیماری در کشور به دلیل ویروس جهش یافته
سوری با تاکید بر اینکه هنوز با رسیدن به وضعیت مطلوب کنترل اپیدمی فاصله زیادی داریم، تصریح کرد: به دلیل گسترش گونه جهش یافته کرونا در کشور احتمالا تعداد موارد سرپایی و بستری بازهم افزایش یابند؛ زیرا ویروس جهش یافته قابلیت انتشار بالاتری دارد و همین موضوع سبب افزایش موارد مثبت بیماری میشود.
مشاهده ویروس جهش یافته در ۱۰ تا ۱۵ استان
وی ادامه داد: به نظر میرسد در حدود ۱۰ الی ۱۵ استان موارد ویروس جهش یافته انگلیسی مشاهده شده است اما هنوز در برخی از استانها بروز بیماری به شکل پراکنده یا تکتک بوده است. نگرانی ما افزایش سرعت گسترش واریانتهای جهش یافته ویروس است.
باید در غالب شدن ویروس جهش یافته وقفه بیندازیم تا واکسیناسیون افزایش یابد
وی در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر سوش غالب بیماری در کشور واریانت انگلیسی است یا خیر؟، گفت: هنوز سوش غالب کشور سوش کلاسیک (ووهان) است؛ اما نگرانی از گسترش ویروس جهش یافته بالا است، هنوز به حدی نرسیدیم که گونه غالب بیماری در کشور نوع جهش یافته باشد. یکی از استراتژیهایی که باید اتخاذ کنیم این است که در غالب شدن ویروس جهشیافته وقفه بیندازیم، هرچه وقفه طولانیتر شده و همزمان افزایش واکسیناسیون را هم داشته باشیم منجر به این میشود که بار ناشی از اپیدمی در کشور کاهش یابد.
رییس تیم واکنش سریع کووید ۱۹ در کشور درباره محتمل بودن بروز خیز چهارم بیماری در کشور، تصریح کرد: اگر فقط موارد ابتلا را درنظر بگیریم ممکن است پیک چهارم با بیماریابی بیشتر رخ دهد؛ اما اگر پیک چهارم را برپایه مرگ و بستری درنظر بگیریم، طبیعتا هنوز به شرایطی نرسیدیم که به زودی شاهد پیک چهارم باشیم. در برخی استانها از جمله استان خوزستان شاهد افزایش موارد بستری بودیم ولیکن هنوز این شرایط قابل بسط به کل کشور نیست.
در ویروس جهش یافته بیمار زودتر وارد فاز التهابی می شود
وی درخصوص درمان ویروس جهشیافته انگلیسی، اظهار کرد: به نظر میرسد در ابتلا به این نوع از ویروس جهش یافته نسبت به واریانت کلاسیک، بیمار زودتر وارد فاز التهابی میشود و از این رو درمان سرپایی اهمیت بسیار زیادی دارد و هرچه درمان به موقع و سریعتر رخ دهد بیمار دیرتر وارد فاز التهابی میشود.
نگرانی از گسترش ویروس انگلیسی در تهران طی روزهای آینده
سوری پیرامون وضعیت کرونا در پایتخت، افزود: مواردی از ویروس جهش یافته در پایتخت هم مشاهده شده است. بیشتر گرایش در افزایش موارد اپیدمی در شرق تهران متمرکز است که چرایی آن میتواند به تراکم جمعیت در این بخش، افزایش تعاملات مردم، بافت جمعیتی متفاوت، میانگین بالاتر مبتلایان به بیماریهای زمینهای و... برگردد، البته از ابتدا هم تمرکز آلودگی در شرق تهران بیشتر بود. طبیعتا نگرانی از گسترش موارد جهشیافته در روزهای آینده در تهران هم وجود دارد.
تجمع، مهمانی و خرید غیرضرور کاهش یابد
وی درخصوص میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی در سطح کشور، گفت: متاسفانه میزان رعایت پروتکلها تا حدی کاهش یافته بود اما با اقدامات چند هفته اخیر وضعیت بهتر شده است اما هنوز با وضعیت مطلوب فاصله داریم. تجمعات، مهمانیها، خریدهای غیر ضروری و... باید کاهش یابد، بعضا شاهد ترافیکهایی هستیم که برای سفرهای درونشهری غیرضروری اتفاق میافتد و باید برای کاهش آنها کاری کنیم.
وی افزود: به جای آنکه مدام بر محدود کردن مردم تمرکز کنیم اگر بتوانیم بیماریابی را در حداکثرترین شرایط قرار دهیم احتمال ابتلای مردم عادی به بیماری کاهش مییابد. جمعیت مبتلایان، افراد در تماس با بیماران و... در کل کشور حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزارنفر هستند و این تعداد هستند که در جامعه میچرخند و سایر افراد در ارتباط با آنها به بیماری مبتلا میشوند. در حال حاضر حدود یک سوم این تعداد شناسایی میشوند و هنوز دو سوم چندان مشخص نیستند، با شناسایی این افراد و ایزوله کردن آنها میتوانیم اطمینان داشته باشیم که احتمال ابتلای توده مردم به حداقل برسد و نگرانی ماهم برای پیکهای بعدی اپیدمی کاهش یابد.