ماه‌هاست دانشمندان می‌خواهند بدانند که آیا ابتلا به یکی از انواع کروناویروس که ایجاد سرماخوردگی‌های معمولی می‌کند می‌تواند از ابتلا به نوع شدید کووید-۱۹ پیشگیری کند یا خیر.

به گزارش ایسنا و به نقل از لایوساینس، چنین ایمنی می‌توانست توضیحی برای این ابتلای کم کودکان به کووید-۱۹ که بیشتر دچار سرماخوردگی معمولی می‌شوند باشد اما تحقیقات جدید که ۹ فوریه در مجله‌ی "سل"(cell) منتشر شده است نشان می‌دهد که آنتی‌بادی‌های سایر کروناویروس‌های فصلی از ابتلا به ویروس سارس-کوو-۲ جلوگیری نمی‌کند و بر روی شدت بیماری تاثیر ندارد.

چهار نوع کروناویروس وجود دارد که در میان جوامع انسانی در گردش است و علائم یک سرماخوردگی معمولی که بیشتر افراد خصوصا کودکان بارها در طول زندگی آن را تجربه کرده‌اند ایجاد می‌کند و بدن برای آنها آنتی بادی می‌سازد. محققان تحقیقاتی انجام دادند تا بیابند آیا این آنتی‌بادی‌ها می‌تواند از ما در مقابل سارس-کوو-۲ محافظت کند.

اسکات هنزلی(Scott Hensley) دانشیار میکروبیولوژی در دانشکده‌ی پزشکی پرلمان(Perelman) دانشگاه پنسیلوانیا در بیانیه‌ای گفت: ما دریافتیم که اکثر مردم پیش از همه‌گیری دارای آنتی بادی‌هایی بودند که می‌تواند به سارس-کوو-۲ متصل شود اما این آنتی‌بادی‌ها از ابتلا به بیماری جلوگیری نمی‌کنند و حتی جلوی شدید شدن بیماری را نیز نمی‌گیرد.

این نتایج با نتایج مقاله‌ای مشابه که در مجله‌ی "ساینس"(Science) در ماه دسامبر منتشر شد متفاوت است. در آن مقاله نشان داده شده بود که تعداد کمی از افراد و بیشتر کودکان آنتی‌بادی کروناویروس‌های قبلی را دارند که می‌تواند ویروس سارس-کوو-۲ را خنثی کند و یا از بین ببرد.

جورج کاسیوتیس(George Kassiotis) یک ایمنی‌شناس در موسسه‌ی فرانسیس کریک(Francis Crick) در بریتانیا که تحقیقات قبلی را هدایت کرده بود می‌گوید: باعث تعجب نیست که تحقیقات جدید نشان می‌دهد این آنتی‌بادی‌ها نمی‌توانند از عفونت جلوگیری کنند. آنتی‌بادی‌هایی که از کروناویروس‌ها جلوگیری می‌کنند در تعداد کمی از افراد و به میزان کمی وجود دارد. کودکان بیشتر دچار سرماخوردگی می‌شوند و این بدان معناست که آنتی‌بادی آن‌ها حتی از ابتلا به ویروس سرماخوردگی جلوگیری نمی‌کند و عجیب است اگر چنین آنتی‌بادی‌هایی بتوانند از ویروس مسئول این‌ همه‌گیری جلوگیری کنند.

او در ادامه به لایوساینس گفت: در این مورد حرفی نیست اما چیزی که محققان می‌خواهند بدانند آن است که آیا این آنتی‌بادی‌ها می‌توانند از شدید شدن بیماری و علائم جلوگیری کنند، مطالعات جدید نشان می‌دهد که نمی‌توانند اما من فکر می‌کنم این نتایج قطعی نباشد.

آرشیوی از آنتی‌بادی‌ها

در تحقیقات جدید هنزلی و گروهش نمونه‌های جمع‌آوری‌ شده در سال ۲۰۱۷ را برای تعیین میزان آنتی‌بادی‌های علیه سرماخوردگی‌های فصلی بررسی می‌کنند. نمونه خون ۲۶۳ کودک از بیمارستان اطفال فیلادلفیا و ۱۶۸ بزرگسال از بانک اطلاعات پزشکی پن(Penn) مورد مورد بررسی قرار گرفت.

بیشتر این نمونه‌ها حاوی آنتی‌بادی‌های بیماری‌های فصلی بودند اما تنها ۲۰ درصد از این آنتی‌بادی‌ها می‌توانستند به پروتئین اسپایک سارس-کوو-۲ متصل شوند(سلاحی که ویروس از آن برای حمله به سلول انسان استفاده می‌کند) و یا به پروتئین نوکلئوکپسید(nucleocapsid) آن که برای تکثیر ویروس حیاتی است بچسبند.

پس از آن محققان نمونه‌های گرفته شده از ۵۰۲ نفر پیش‌ از همه‌گیری را مورد بررسی قرار دادند. نیمی از آن‌ها پس از همه‌گیری دچار ویروس سارس-کوو-۲ شده بودند و نیمی دیگر نشده بودند که از آن‌ها به عنوان گروه شاهد استفاده شد. مشابه نتایج قبلی در این نمونه‌ها نیز ۲۰ درصد آنتی‌بادی که می‌توانست به سارس-کوو-۲ متصل شود وجود داشت اما افرادی که این آنتی‌بادی را داشتند همچنان به ویروس مبتلا شدند و بر طبق مطالعات هیچ ارتباطی بین سطح این آنتی‌بادی و شدت بیماری وجود نداشت.

در مرحله‌ی سوم آزمایش محققان نمونه‌های ۲۷ بیمار بستری‌شده را بررسی کردند و متوجه شدند که ابتلا به کووید-۱۹ باعث افزایش آنتی‌بادی‌های کروناویروس فصلی شده است. مطالعه‌ی دیگری که در دسامبر ۲۰۲۰ در مجله‌ی Clinical Infectious Diseases منتشر شد، نتایج مشابهی داشت و نشان داد این آنتی‌بادی‌ها هیچ اثر خنثی کننده‌ای در برابر ویروس ندارند اما مطالعات کاسیوتیس نشان می‌دهد که برخی از آنتی‌بادی‌هایی که می‌توانند به ویروس سارس-کوو-۲ متصل شوند می‌توانند آن را خنثی کنند.

نویسندگان مقاله می‌گویند: مشخص نیست که علت این اختلافات روش‌های مختلف آزمایش نمونه‌هاست یا عوامل دیگری مثل مکان جغرافیایی دخیل است.

کاسیوتیس معتقد است محققان از آزمایش‌هایی با دقت پایین استفاده کردند بنابراین موفق نشدند افرادی را که آنتی‌بادی‌هایی با توانایی وصل شدن به پروتئین سنبله داشتند تشخیص دهند. (۲ نفر قبل از همه‌گیری و ۱۱ نفر به طور کلی) این اعداد برای یک نتیجه‌گیری معنادار بسیار کوچک هستند. حتی اگر مطالعات گسترده‌تر در آینده ثابت کند که آنتی‌بادی‌های فصلی نمی‌توانند از این ویروس جلوگیری کنند این بدان معنا نیست که سلول‌های ایمنی دیگر برای مبارزه با ویروس وجود ندارند و ممکن است آنتی‌بادی‌هایی از بیماری‌های قبلی وجود داشته باشند که بتوانند از این ویروس جلوگیری کنند و ما هنوز آن‌ها را آزمایش نکرده باشیم. برای مثال طبق مقاله‌ای که در ژوئیه ۲۰۲۰ در مجله‌ی نیچر منتشر شد سلول‌های T که در برابر ویروس اصلی سارس-کوو-۱ واکنش نشان‌می‌دهند می‌توانند به سارس-کوو-۲ نیز متصل شوند.

هنزلی می‌گوید: اگرچه آنتی‌بادی‌های ناشی از سرماخوردگی‌های پیشین نمی‌توانند از ابتلا به سارس-کوو-۲ پیشگیری کنند اما این امکان وجود دارد که سلول‌های خاطره B و T بتوانند در برابر کووید-۱۹ ایمنی ایجاد کنند و یا از شدت بیماری بکاهند. تحقیقات بیشتری برای اثبات این نظریه لازم است.