معاون اشتغال و خود کفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) گفت: افرادی که کولبری یا زباله‌گردی می‌کنند، اگر بخواهند و تمایل داشته باشند، کمیته امداد این آمادگی را دارد که به آنها خدمات اشتغال ارائه دهد.

«حجت‌الله عبدالملکی» عضو هیات امنا و معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) در گفت‌وگو با ایلنا درباره وام اشتغال به مددجویان این کمیته گفت: شبکه بانکی کشور به موجب قانون بودجه سالانه موظف است، مبلغی را برای اشتغال نیازمندان در اختیار کمیته امداد قرار دهد. در سال‌های اخیر این مبلغ به عنوان تبصره ماده ۱۶ بودجه مطرح شده است. در سال ۱۳۹۹ نیز این عدد ۴ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان بود و برای سال ۱۴۰۰ دولت پیشنهاد ۶ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان را داده بود که در کمیسیون تلفیق به ۱۰ هزار میلیارد تومان رسید. البته کلیات بودجه در مجلس شورای اسلامی رد شده است، اما ما امیدواریم این مبلغ برای ما تصویب شود، چراکه این مبلغ برای دولت بار مالی ندارد و از منابع داخلی بانک‌ها است و در برخی سال‌ها بیش از صددرصد بانک‌ها به ما پرداختی داشته‌اند.

افزایش وام صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت در سال ۱۴۰۰

وی با اشاره به صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت ادامه داد: ما منبع مالی دیگری برای ارائه وام به مددجویان نیز داریم و آن منابع صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت است. این صندوق مانند یک صندوق قرض‌الحسنه عمل کرده و صرفا وام قرض‌الحسنه به نیازمندان پرداخت می‌کند. نیازمندان در حوزه‌های مختلفی مانند مسکن، کارگشایی، درمان و اشتغال از این صندوق وام قرض‌الحسنه دریافت می‌کنند. در سال جاری حدود ۶۰۰ میلیارد تومان از صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت برای اشتغال پرداخت کرده‌ایم و طبیعتا این میزان در سال ۱۴۰۰ نیز افزایش پیدا کرده و به هزار میلیارد تومان می‌رسد.

معاون اشتغال و خود کفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: ما همچنین منابع دیگری هم داریم که به صورت موردی بدست ما می‌رسد، به طور مثال قانون اشتغال پایدار روستاییان و عشایر یکی از این منابع است. به دستور مقام معظم رهبری در سال ۹۶ یک و نیم میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برداشت و برای اشتغال روستاییان و عشایر هزینه شد. براساس قانون مجلس مقرر شد، شبکه بانکی نیز به همین میزان منابع تامین کند و در مجموع این مبلغ به حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان رسید، از این ۱۳ هزار میلیارد تومان با مذاکراتی که انجام دادیم توانستیم ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای مددجویان کمیته امداد دریافت کنیم و از این مبلغ نیز ۲ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان تاکنون وام به مددجویان پرداخت شده و ۴۰ هزار فرصت شغلی فقط از این طریق ایجاد شده است.

عبدالملکی در پاسخ به این سوال که میزان سود این وام‌ها چقدر است، گفت: سود وام تبصره ۱۶، ۴ درصدی است، همچنین برای وام صندوق امداد ولایت ۳ درصد سود دریافت می‌شود، البته اگر وام تا ۵ میلیون تومان پرداخت شود سود آن صفر درصد است. اخیرا نیز تصویب شده است وام‌های تا ۱۰ میلیون تومان صندوق امداد ولایت بدون سود و صفر درصد باشد.وام اشتغال روستاییان و عشایر به چند صورت است، در مناطق مرزی سود وام ۴ درصد است و در مناطق روستایی و عشایری عادی برای وام پرداخت شده ۶ درصد سود و برای وام سرمایه در گردش ۱۰ درصد سود تعلق می‌گیرد. البته پرداخت‌ وام‌های ما نوعا از نوع وام‌هایی با سود ۴ درصد و ۶ درصد بوده است.

نرخ معوقات بانکی مددجویان کمیته امداد بین یک تا دو درصد است

وی درباره مشکلات ضمانت مددجویان کمیته امداد برای دریافت وام تصریح کرد: ضمانت در نظام بانکی کشور یک معضل بسیار مهم است و یکی از بیماری‌هایی که در نظام بانکی وجود دارد، همین ضمانت است و من معتقدم در این خصوص به یک انقلاب در نظام بانکی کشور نیازمند هستیم. مشکل تامین ضامن برای دریافت وام برای همه اقشار وجود دارد و به طور حتم نیازمندان برای تامین ضامن با مشکلات بیشتری مواجه هستند. طرف حسابمان نیز نیازمندانی هستند که در شرایط خیلی خاص هستند مانند بچه یتیم یا زن سرپرست خانوار، ما نیز برای این افراد دو تمهید داشته‌ایم تا بتوانیم قدری مشکلات آن‌ها را کاهش دهیم.

معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: ما با تمام بانک‌هایی که همکاری داریم یک تفاهم نامه امضا کرده‌ایم و توانستیم برای ضمانت مددجویان‌مان تخفیف بگیریم به طور مثال در مقطعی برای وام ۵۰ میلیون تومانی شبکه بانکی ۴ ضامن معتبر درخواست می‌کرد، اما با مذاکراتی که انجام دادیم برای مددجویان کمیته امداد، توانستیم به دو ضامن کاهش دهیم و برای ضامن کسر از حقوق توانستیم، آن را به یک ضامن معتبر تغییر دهیم. به طور متوسط ضمانتی که شبکه بانکی از مددجویان کمیته امداد می‌خواهد، کمتر از مردم عادی است البته این به دلیل است که نرخ معوقات بانکی مددجویان کمیته امداد به شدت پایین است و بین یک تا دو درصد است و جامعه نیازمند به شدت خوش حساب هستند.

عبدالملکی درباره صندوق ضمانت تسهیلات اشتغال مددجویان گفت: سال گذشته همچنین یک صندوق ضمانت تسهیلات اشتغال مددجویان را راه‌اندازی کردیم. با روش‌های مهندسی مالی به محاسباتی رسیدیم که ده برابر سرمایه صندوق ضمانت‌نامه صادر می‌کنیم. در حال حاضر سرمایه‌ای که ما در این صندوق داریم ۸۰ میلیارد تومان است و ما ۸۰۰ میلیارد تومان می‌توانیم ضمانت صادر کنیم.

پرداخت ۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان وام از طریق صندوق ضمانت تسهیلات اشتغال مددجویان

وی درباره فرآیند صدور ضمانت در این صندوق گفت: فرآیند آن به این صورت است، از آنجا که روسای ادارات مددکاری امداد همه مددجویان را می‌شناسند، رییس اداره شهرستان تایید می‌کند که تامین وثیقه برای کدام مددجو سخت است و برای او از این صندوق یک ضمانت‌نامه صادر می‌شود. بعد از صدور ضمانت نامه براساس تفاهم نامه‌ای که با بانک‌ها داریم مددجو تنها یک ضامن حقیقی با یک سفته برای دریافت وام به بانک معرفی می‌کند که این ضامن اعتبارسنجی هم نمی‌شود. در این روش ما کمترین ضمانت را دریافت می‌کنیم تا فرد خود را متعهد به بازپرداخت کند. همچنین ۴ درصد ودیعه از افرادی که ضمانت‌نامه برایشان صادر می‌شود دریافت می‌کنیم این ودیعه بعد از اینکه مددجو وام را تسویه کند به طور کامل به او پرداخت می‌شود. این ۴ درصد نیز برای این است که فرد را ملزم به پرداخت اقساط کرده و همچنین از طرفی با این ۴ درصد می‌توانیم به پشتوانه آن برای یک فرد جدید ضمانت نامه جدید صادر کنیم.

معاون اشتغال و خود کفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: از طریق صندوق ضمانت تسهیلات اشتغال مددجویان تا این لحظه ۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان وام پرداخت کرده‌ایم. منابع صندوق ضمانت ما بسیا محدوداست و مجبوریم سهمیه‌بندی و اولویت‌بندی کنیم و اولویت اول ما زنان سرپرست خانوار هستند.

انصراف از وام ۱۵ درصد مددجویان

عبدالملکی همچنین درباره انصراف از وام‌ها گفت: ما همیشه بیش از ۱۰۰ درصد اعتبارات به بانک معرفی می‌کنیم و بخشی از مددجویان با مشکل ضمانت مواجه می‌شوند و نمی‌توانند ضامن را تامین کنند. البته تامین ضامن از الزامات بانک است و از نظر امداد اصلا نباید ضمانتی دریافت شود. بخشی نیز خودشان منصرف می‌شوند و بخشی از آنها ازدواج می‌کنند و از دریافت وام منصرف می‌شوند، اما برآورد ما این است که ۱۵ درصد انصراف از وام داریم البته امسال با راه‌اندازی صندوق این میزان کمتر خواهد شد.

او افزود: در طرح‌های اشتغال درصد انحراف طرح‌های ما سه درصد است و میزان انحراف به اضافه رکود ۷ درصد است. این ۳ درصد انحراف مربوط به افرادی است که پول را می‌گیرند، اما برای اشتغال هزینه نمی‌کنند. ۴ درصد رکود نیز به دلیل اینکه فضای کسب و کار ممکن است با مشکلات مواجه شود، بطوریکه فرد وام را دریافت می کند کار را شروع کرده اما به دلیل برخی شرایط شکست می‌خورد، البته برخی از این ۴ درصد نیز شامل افرادی است که یا فوت می‌کنند و یا ازدواج می‌کنند. اما همانطور که گفتم برآورد ما این است که ۱۵ درصد انصرافی داریم. راه حل جلوگیری از انصراف از وام نیز این است که صندوق ضمانت وام اشتغال نیازمندان به یک سرمایه سیصد میلیارد تومانی برسد یعنی این ۸۰ میلیارد تومان به ۳۰۰ میلیارد تومان تبدیل شود تا ما بتوانیم ۳ هزار میلیارد تومان ضمانت صادر کنیم.

مشکلی برای ایجاد اشتغال برای کولبران و زباله‌گردها نداریم

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این سوال که با وجود اینکه کمیته امداد امام خمینی(ره) در زمینه اشتغال اقدامات بسیار خوبی انجام داده است، اما شاهد ایجاد شغل‌هایی مانند زباله‌گردی و کولبری هستیم، تحلیل شما از ایجاد اینگونه مشاغل چیست؟ گفت: ما اعلام کرده‌ایم افرادی که کولبری یا زباله‌گردی می‌کنند اگر بخواهند و تمایل داشته باشند کمیته امداد این آمادگی را دارد که به آنها خدمات اشتغال ارائه دهد. ما هیچ محدودیتی برای کمک و ارائه خدمات اشتغال به این افراد نداریم، البته در ابتدا از این افراد آزمون وسع گرفته می شود و اگر مستعد کمک باشند قطعا به آنها کمک خواهد شد.

معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیش از ۱۰ هزار فرصت استخدام توسط کارآفرینانانی که به کمیته امداد مراجعه کرده‌اند، ایجاد شده است و ما نیروی متناسب آن را نداشته‌ایم.افرادی از زباله‌گردانان و کولبران چنانچه متقاضی باشند، ما بعد از یک آزمون وسع ساده می‌توانیم آنها را برای این مشاغل معرفی کنیم.

عبدالملکی خاطرنشان کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که بعضی از این افراد به این نوع زندگی عادت کرده‌اند و به این کسب و کار خودشان علاقه دارند، فرهنگ‌شان به این سمت رفته است و یا به این کسب و کار علقه پیدا کرده‌اند و یا درآمد سرشاری از آن به دست می آوردند، اما ما به همکارانمان در کرمانشاه و کردستان اعلام کرده‌ایم که هر کولبری که به کمیته امداد آمد، برنامه اشتغال را برای آنها اجرا کنند و اگر منابع هم کم آوردند، ما برای آنها تامین می‌کنیم. البته فکر می‌کنم مراجعات داشتیم، اما کم بوده است و آمار دقیقی در حال حاضر ندارم.