چگونه نفت شیل آمریکا بازار جهانی نفت را بهم ریخت؟

آمریکا ممنوعیت صادرات نفت به کشورهای دیگر بجز کانادا را در سال ۲۰۱۵ لغو و رقیب جدیدی را وارد بازار جهانی نفت کرد که معادلات آن را تغییر کرد.

به گزارش ایسنا، افزایش تولید نفت شیل آمریکا در پنج سال اخیر علاوه بر این که وابستگی آمریکا به واردات نفت خارجی را کاهش داد، بازیگر جدیدی را در بازار جهانی ایجاد کرد و سهم بازار بزرگانی چون عربستان سعودی و روسیه را ربود.

رونق نفت شیل به خصوص در فاصله سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ که صادرات نفت آمریکا دیگر محدود نبود، تلاش های گروه اوپک پلاس به سرکردگی عربستان سعودی و روسیه برای محدود کردن عرضه و تقویت قیمتها را تا حدودی بی اثر کرد.

هر بار که اوپک پلاس موفق شد قیمت نفت را به بالای ۵۵ تا ۶۰ دلار در هر بشکه برساند، تولیدکنندگان نفت آمریکا فعالیت حفاری خود را افزایش داده و از قیمتهای بالاتر بهره برداری کردند و با وارد کردن سیل بی رویه عرضه به بازار جهانی، مانع رشد قیمتها شدند.

این امر باعث شد اوپک و روسیه که متحد اصلی اش در اوپک پلاس است، در زمان تصمیم گیری در سیاست تولید نفت، واکنش نفت شیل آمریکا به قیمتهای بالاتر را بررسی کنند. این گروه با سیاستهایی که در چند سال گذشته به اجرا گذاشته است اعلام کرده که با وجود وسوسه کسب درآمد نفتی بالاتر بواسطه قیمت نفت بالای ۶۰ دلار، تمایلی ندارد با محدودیت بیش از حد عرضه، سهم بازارش را فدا کرده و به رقیبان شیل واگذار کند.

آمریکا در سال ۲۰۱۸ به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شد و بالاتر از عربستان سعودی و روسیه ایستاد و این جایگاه را با وجود کاهش تولید که تحت تاثیر پاندمی کووید ۱۹ روی داد، حفظ کرده است. از سوی دیگر عربستان سعودی بیش از چهار سال است که تحت توافق اوپک پلاس، تولیدشان را محدود نگه داشته اند.

طبق آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، رونق نفت شیل و لغو ممنوعیت صادرات کمک کرد صادرات نفت آمریکا در سال ۲۰۱۹ به حدود سه میلیون بشکه در روز صعود کند. از اواخر سال ۲۰۱۹ میانگین صادرات ماهانه نفت آمریکا هر ماه بجز ماههای مه و ژوئن از سه میلیون بشکه در روز فراتر رفت.

رشد صادرات به کاهش وابستگی آمریکا به نفت خارجی در مقایسه با اوجش در سال ۲۰۰۵ کمک کرد و همچنین مانع افزایش قیمت نفت در هنگام وقوع رویدادهای ژئوپلیتیکی در خاورمیانه شد.

واردات نفت آمریکا در سال ۲۰۱۹ به ۶.۸ میلیون بشکه در روز نزول کرد که حدود یک سوم کمتر از حجم واردات ۱۰.۱ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۰۵ بود.

رونق نفت شیل آمریکا یکی از دلایلی بود که پس از حمله سپتامبر ۲۰۱۹ به تاسیسات نفتی عربستان سعودی و مختل شدن صادرات این کشور، قیمت نفت سه رقمی نشد. رشد صادرات نفت آمریکا همچنین مانع از افزایش قیمت نفت پس از اقدام دولت ترامپ در وضع تحریم علیه صادرات نفت ایران در سال ۲۰۱۸ و نفت ونزوئلا در سال ۲۰۱۹ شد.

اکنون هم صادرات نفت آمریکا شانس زیادی برای تصاحب سهم بازار وزنه های قدرتمندی نظیر عربستان سعودی و روسیه در چین دارد. اما دولت بایدن ممکن است محدودیتهایی را برای فعالیت حفاری در زمینها و آبهای فدرال وضع کند و منابع نفت آمریکا برای صادرات به بازارهای خارجی را محدود کند.

صادرات نفت آمریکا به چین در نوامبر با افزایش خرید نفت از سوی چین تحت فاز اول توافق تجاری واشنگتن و پکن، بر مبنای سالانه سه برابر شد.

بر اساس گزارش اویل پرایس، با این حال موسسه امریکن پترولیوم با اشاره به این که وعده بایدن برای ممنوعیت لیزینگ زمینها و آبهای فدرال برای توسعه منابع نفت و گاز ممکن است روند کاهش واردات نفت آمریکا را معکوس کند، هشدار داد حدود یک میلیون شغل تا سال ۲۰۲۲ از بین خواهند رفت و واردات نفت آمریکا از منابع خارجی ممکن است تا سال ۲۰۳۰ دو میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند.