عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح- لزوم طراحی و توسعه یک وسیله مدرن که به راحتی توسط هواپیماهای ترابری در اطراف خطوط دشمن قابل جا به جایی باشد، ارتش فرانسه را در دوران پس از جنگ جهانی دوم را به تولید سلاحی عجیب و در عین حال کاربردی سوق داد. این کشور نیروهای هوابرد خود را به یک وسیله نقلیه سبک، ساده و چابک مجهز ساخت که می توانست با استفاده از چتر نجات در میدان نبرد فرود آید.

این وسیله نقلیه جنجالی چیزی نبود جز وسپا 150 TAP (مخفف نیروهای هوابرد به فرانسوی). این نمونه در حقیقت نسخه به روز شده ای از یک اسکوتر شهری ایتالیایی به شمار می رفت که در فیلم تعطیلات رومی در سال 1952 شهرت فراوانی به دست آورده بود. بدین ترتیب کمپانی خودروسازی فرانسوی به نام ACMA، اسکوترهای مورد نظر ارتش را تحت امتیاز وسپا بین سال های 1956 تا 1959 تولید کرد. طبق گزارش های به دست آمده در مجموع حدود 600 دستگاه اسکوتر برای نیروهای ارتشی فرانسه ساخته شد.

بارزترین ویژگی این ماشین جنگی کوچک با تایرهای 8 اینچی در توپ بدون لگد 75 میلی متری M20 ساخت آمریکا در قسمت زیر صندلی نهفته بود. هرچند این سلاح معنای جدیدی به مینی اسکوتر داستان ما داده بود، اما تفاوت های زیادی با اسلحه راکت انداز ضد تانک بازوکا داشت. در واقع M20 به جای شلیک موشک مجهز به سوخت جامد، یک پرتابه 9.9 کیلوگرمی را با سرعت 1097 کیلومتر بر ساعت به سوی هدف شلیک می کرد. نکته منحصر به فرد در خصوص سیستم تسلیحاتی پر قدرت مینی اسکوتر، وزن سبک آن به شمار می رفت.

از طرفی دیگر همانطور که گفته شد با تخلیه گازهای پیشرانه از بخش عقب، سلاح 75 میلی متری تقریبا هیچگونه لگد و نیاز به استفاده از تجهیزات بلوک کننده سنگین نداشت.

در نتیجه امکان حمل و نقل آن توسط نیروی انسانی و یا در این مورد یک اسکوتر سبک وزن نیز وجود داشت. از دیگر ویژگی های سلاح نام برده می توان به توانایی شلیک پرتابه های ضد تانک دود زا و انفجاری در کنار قابلیت نفوذ 10 سانتی متری از فاصله 6.4 کیلومتری به پوشش زرهی خودروهای جنگی دشمن اشاره کرد. به مرور زمان مشخص شد که این سیستم در مقایسه با بازوکا از نقاط قوت بیشتری برخوردار است.

البته بسیاری از متخصصین نظامی معتقد بودند که این موتور وسپا با آن قد و قامت کوچک و یک توپ بزرگ که از قسمت پشتی تا زیر صندلی و جلوی اسکوتر امتداد یافته، کمی مضحک به نظر می رسد. همچنین پرسش اساسی دیگری نیز ذهن آنها را به خود مشغول کرده بود: شلیک M20 آن هم در حالت حرکت چگونه خواهد بود؟ د

ر حالی که از نظر تئوری صدور فرمان آتش از یک اسکوتر متحرک امکان پذیر است، اما راهی برای هدف گیری دقیق و مطمئن در چنین وضعیتی وجود ندارد. با توجه به این موضوع گفته می شود که نیروهای هوابرد فرانسه بیش از آن که به دنبال نشانه گیری دقیق باشند، به تاکتیک های صوتی و فریب دشمن علاقه مند بودند.

وسپاهای ارتش فرانسه با استفاده از هواپیماهای ترابری و به صورت جفت وارد میدان نبرد می شدند. به منظور کاهش شدت ضربه احتمالی حین رسیدن به سطح زمین، هر کدام از آنها در یک محفظه مخصوص بسته بندی شده و روی بالشتکی از علف خشک قرار می گرفتند.

برای هر اسکوتر حامل توپ نیز یک دوچرخه همراه وجود داشت که به حمل پرتابه های اضافه و یک سه پایه سنگین مربوط به دوران جنگ جهانی اول اختصاص یافته بود. اکنون سوال اینجاست که چه لزومی به جا به جایی یک سه پایه سنگین وجود داشته است؟ سربازان فرانسوی به منظور افزایش دقت شلیک با سلاح اسکوتر کوچک، با استفاده از آن خود را به موقعیت مناسب می رساندند و سپس پیاده می شدند تا اسلحه را روی سه پایه برونینگ M1917 نصب کنند.

برخلاف بسیاری از پروژه های عجیب و غریب که طی جنگ سرد کلید خوردند، وسپا 150 TAP توانست راه خود را به میدان نبرد باز کند. چتربازان فرانسوی سوار بر موتورهای منحصر به فرد خود ظرف مدت زمانی کوتاه آماده شلیک به دشمن می شدند. هرچند درگیری های قابلی ثابت کرده بودند که M20 نمی تواند مانع از پیشروی تانک های بزرگ T-34 شوروی مگر در بهترین شرایط ممکن شود، این سلاح برای جنگ الجزایر به سبک چریکی (مجموعه ای از زد و خوردها میان فرانسه و الجزایری های استقلال طلب که تحت استعمار این کشور قرار داشتند) و در راستای منفجر ساختن استحکامات و خودروهای زره پوش سبک دشمن بسیار مناسب بود.

یکی دیگر از دلایل اصلی علاقه مندی افسران ارشد ارتش به اسکوترهای وسپا، هزینه نسبتا ارزان آنها یعنی 500 دلار به ازای هر دستگاه محسوب می شد.

در واقع اگر در زمان پایان جنگ جهانی دوم تعداد زیادی از M20 های مازاد ساخته شده در اروپا وجود نداشتند، هزینه ساخت سلاح برای این موتورها بسیار بیشتر از قیمت خود آنها تمام می شد. موتور سواران خط مقدم نیز این وسایل نقلیه کوچک را قابل اعتماد، با امکان تعمیرات ساده و فوق العاده چابک یافته بودند. با وجود آن که در اصل برای گردش در خیابان های فلورانس یا پیزا ساخته شده بودند، اسکوترهای وسپا نشان دادند که از پس زمین های ناهموار هم بر می آیند.

مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.