اکبر مختاری*
تا ماه مارس 2020 (اسفند 98) همه چیز برای ساکن فعلی کاخ سفید خوب پیش میرفت.
اکثر نظر سنجیها اوضاع را به نفع او میدانستند و دائم روی وضع به اصطلاح خوب اقتصادی آمریکا تاکید میکردند.
اما ویروس کرونا روند بازی را تغییر داد.
کشتههای وسیع، ضعف در مدیریت و جدی نگرفتن بحران ضربه سختی به جایگاه دونالد ترامپ زد.
در ماههای اخیر نظر سنجیها کاملا خبر از نوامبری خاص و رقابتی سخت برای ترامپ میدهند.
حالا دونالد ترامپ سخنی گفته است که نه تنها دموکراتها بلکه جمهوریخواهان استخوان خُردکرده سیاست درسنای آمریکا را نیز متحیر ساخته است.
دونالد ترامپ در توییتی پیشنهاد "تعویق" انتخابات آمریکا در نوامبر (آبان امسال) در صورت نحوه "رایگیری پُستی" و احتمال روی دادن بزرگترین تقلب انتخاباتی در تاریخ آمریکا با این شیوه رایگیری را مطرح کرده است.
ترامپ روز چهارشنبه (29 جولای 2020) در محوطه کاخ سفید در حال جواب دادن به سوالات خبرنگاران/آسوشیتدپرس
سوال اصلی قابل طرح اینست که دلیل نگرانی دونالد ترامپ از رایگیری پُستی و ادعای تقلب گسترده انتخاباتی چیست و اینکه آیا او میتواند انتخابات را به تعویق اندازد؟
گسترش کرونا ویروس در جهان و به تبع آن آمریکا باعث شده بسیاری در آمریکا از رای دادن بصورت پُستی دفاع کنند. این شیوه رایگیری که پس از شیوع ویروس کرونا به عنوان یک راهکار برای عدم تجمع مردم در حوزههای رایگیری در ایالت ها مطرح شده، جدا از "رایگیری غیابی" است که بنا به قوانین فدرال و در ایالتهای مختلف آمریکا افراد غیرساکن در حوزه رای گیریشان (از حمله نیروهای مسلح و آمریکایی های ساکن خارج و افراد بیمار و مُسن و..) میتوانند به شیوه رایگیری پُستی در انتخابات مشارک کنند.
در آمریکا در اکثر انتخابات و در همه ایالات معمولا مردم میتوانند با دلایل مستند با ثبت نام پیش از موعد رای خویش را از طریق پست ارسال کنند. (در برخی ایالتها باید علت رای پُستی فرد رای دهنده مستند به دلایل و معذورات قانونی باشد ولی در برخی دیگر از ایالتها ارایه دلیل لازم نیست و فرد میتواند به دلخواه به صورت پُستی رای دهد.)
اما اکثر مردم نحوه رای دادنشان بصورت حضور در پای صندوقهای رای بوده است.
در انتخابات پیش رو با توجه به ماندگاری احتمالی ویروس کرونا بحث مطرح از سوی فعالان سیاسی بخصوص فعالان حزب دموکرات اینست که هرچه بیشتر راه برای رای از طریق پست بازشود و اگر این امر تحقق یابد بخش مهمی که تا 80 درصد آرا را میتواند دربرگیرد، ممکن است از این طریق (پُستی) رای دهند.
اما نگرانی جدی ترامپ از چه نشات میگیرد؟
مرور روندهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و حتی کنگره طی ادوار گذشته نشان میدهد که هرچه تعداد مشارکت کنندگان انتخابات بالاتر رود احتمال پیروزی کاندیداهای دموکرات افزایش مییابد و اساسا چون طیف وسیعی از حامیان حزب دموکرات از جمله جوانان و نخبگان دانشگاهی را باید راضی کرد تا در انتخابات شرکت کنند از طریق رای گیری پُستی مشارکت آنها افزایش خواهد یافت و با افزایش مشارکت احتمال شکست ترامپ بیشتر است بخصوص در ایالتهای سرنوشت سازی که رقابت میان "جوبایدن" و "دونالد ترامپ" بسیار نزدیک پیش میرود.
نکته مهم دیگر اینکه هر 4 سال یکبار (و از جمله امسال) همراه با انتخابات ریاست جمهوری انتخابات برای کل نمایندگان مجلس نمایندگان و یک سوم کرسیهای مجلس سنا نیز برگزار میگردد و در شرایط فعلی که محبوبیت دونالد ترامپ بدلیل نحوه مدیریت بحران کرونا تضعیف شده است ممکن است حزب جمهوریخواه در انتخابات کنگره نیز آسیب ببیند.
در پاسخ به این سوال که آیا ترامپ میتواند انتخابات را به تعویق اندازد؟ باید گفت خیر،
چراکه طبق قانون اساسی تصمیم گیر اصلی تاریخ انتخابات آمریکا "کنگره" است و کنگره هم بزرگان دوحزبش فعلا موضع منفی نسبت به موضع اخیر ترامپ گرفتهاند؛ بنابراین تا اینجای کار احتمال اینکه تاریخ برگزاری انتخابات به تعویق افتد، خیلی کم است.
در نهایت باید یادآور شد نگرانی اصلی دونالد ترامپ بیش از آنکه از تقلب در انتخابات آمریکا با آن سازوکار نظارتی قوی باشد نگرانی از گسترش مشارکت مردم آنهم از طریق رای گیری پُستی است؛ سناریویی که میتواند آینده تلخی را برای ساکن فعلی کاخ سفید رقم زند.
*مدرس علوم سیاسی
بیشتر بخوانید:*ترامپ خواستار تعویق انتخابات آمریکا شد
*ترامپ؛ بحران کرونا و نظرسنجیهای انتخاباتی آمریکا
*آیا دوره "پسا کرونا" ترامپ را زمین خواهد زد؟