"مزدا ۳"یکی از محبوب ترین سدان های مونتاژی بازار ایران به حساب می آید که در چند سال گذشته، همیشه در بهترین رتبه های کیفی قرار داشته و توانسته تا تیراژ تولید قابل قبولی را داشته باشد. حال با توجه به اینکه این روزها، مزدا ۳ مانند رقبایش قیمت نجومی را در بازار آزاد تجربه می کند و مدتی است از خط تولید دور مانده است، به سراغ بررسی زوایای مختلف این محصول گروه بهمن و شرکت بهمن موتور رفته ایم.
به گزارش عصر ایران به نقل از اسب بخار نسل دوم مزدا ۳ که با نام "مزدا ۳ جدید" در بازار ایران شناخته می شود، از سال ۱۳۸۹ به صورت رسمی وارد خط تولید شرکت بهمن موتور شد. این خودرو در ابتدا در تیپ های مختلف عرضه می شد. نسخه های ۱٫۶ لیتری دنده ای سدان، تیپ ۳ هاچ بک اتوماتیک، تیپ ۱، ۲ و ۳ سدان اتوماتیک از جمله مدل های مختلف مزدا ۳ نسل دوم در ایران بودند که به صورت CKD و CKD پلاس به تولید می رسیدند.
با توجه به استقبال نه چندان زیاد از نسخه هاچ بک مزدا ۳ جدید که بیشتر شبیه به یک خودروی SW یا همان استیشن واگن بود، بهمن موتور مونتاژ زیادی را برای این نمونه انجام نداد و تمرکز خود را بر روی نمونه های مختلف سدان گذاشت. اما در نهایت با فرا رسیدن سال ۱۳۹۱ و معرفی رسمی مزدا ۳ فیس لیفت، طرف ایرانی هم نمونه جدید را وارد خط تولید خود کرد و دیگر این خودرو را در نسخه های دنده ای و کم آپشن به مرحله تولید انبوه نرساند.
نکته قابل توجه این است که بسیاری از دارندگان سری اول مزدا ۳ نسل دوم، خودروهایشان را وارداتی می دانند. اما در واقعیت هیچ گاه مزدا ۳ های نسخه وارداتی در اختیار مشتریان بهمن موتور قرار نگرفته و تنها نسخه های اولیه با داخلی سازی کمتری در این شرکت خودروسازی مونتاژ شدند. شماره های اتاق، شناسنامه تولید و… از جمله مستنداتی است که وارداتی بودن مزدا ۳ های سری اول را به طور کل رد می کند.
یکی دیگر از نکات جالب در مورد مزدا ۳، تعاریف غلط برخی بازاریان برای نسخه فیس لیفت (مدل ۱۳۹۱ به بعد) آن است. احتمال آن زیاد است که اگر در مورد مزدا ۳ با افراد ناآگاه صحبت کرده باشید، می گویند که مدل های جدید آن چینی شده است و دیگر ژاپنی نیست! واقعیت امر این است که از سال ۲۰۰۹ صنعت قطعه سازی چین پیشرفت زیادی را تجربه کرد و توانست تا به قطب اول قطعه سازی در جهان برای خودروسازان آمریکایی، ژاپنی، کره ای، چینی، انگلیسی و… تبدیل شود. پس بدیهی است که در هر خودرویی قطعه ای با اصالت چینی یافت شود. اما منظور این دسته از افراد ناآگاه در مورد مزدا ۳های فیس لیفت، زیر سوال بردن کیفیت ساخت آن است.
واقعیت امر این است که مزدا ۳ نسل دوم هیچگاه برای تولید وارد چین نشد و اصطلاح چینی شدن که نمادی از افت کیفیت در خودروها به حساب می آید.، به خاطر افزایش سطح داخلی سازی مزدا ۳ فیس لیفت در ایران است. از نگاه کلی و تخصصی هم می توان گفت که کیفیت متریال برخی اجزای مزدا ۳های تازه تولید نسبت به نمونه های اولیه کاهش پیدا کرده است. اما این کاهش کیفیت توسط چینی ها رخ نداده و به خاطر داخلی سازی آن در کشور ملموس به نظر می رسد. از سویی باید توجه داشت که مزدا ۳ نسل دوم تنها در بخش نمایشگر، سپرها، تایر، باتری و برخی اجزای جزئی دیگر به مرحله داخلی سازی رسیده و هیچگاه اجزای قوای محرکه، تریم داخلی و بدنه آن در داخل ساخته نشده است.
مزدا ۳ نسل دوم با دو پیشرانه به بازار ایران عرضه شده است. پیشرانه ۱٫۶ لیتری این خودرو توان ۱۰۴ اسب بخار را با گشتاور ۱۴۵ تا ۱۵۰ نیوتن متر تولید می کند و جعبه دنده ۵ سرعته دستی، قدرت این پیشرانه را به چرخ های جلوی مزدا ۳ اتاق BL می رساند. این نسخه از مزدا ۳ به خاطر مصرف سوخت کمتر از ۶٫۵ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر و استهلاک پایین، مورد توجه قرار گرفت. اما بدیهی است که به خاطر نبود بسیاری از امکانات و سادگی بیش از حد خودرو، عمر تولید بالایی را در ایران تجربه نکرد و مانند نسخه اتوماتیک تولید انبوه برای آن رخ نداد.
نسخه های اتوماتیک مزدا ۳ جدید به پیشرانه دو لیتری مجهز هستند. این پیشرانه قدرتی حدود ۱۴۷ اسب بخار را با گشتاور ۱۸۷ نیوتن متر تولید می کند و جعبه دنده ۵ سرعته اتوماتیک، وظیفه انتقال توان را به چرخ های جلو دارد. این پیشرانه با سطح امکانات مختلفی در سری اول مزدا ۳ها به بازار عرضه شد و در نسخه های هاچ بک و فیس لیفت، تنها با امکانات جانبی کامل حضور داشت. یکی از نکات جالب در مورد مزدا ۳ نسل دوم این است که نمونه های قبل فیس لیفت این خودرو، اکثرا با سامانه خنک کاری مجزای جعبه دنده اتوماتیک در بهمن موتور تولید می شدند. اما این ویژگی از روی نسخه های فیس لیفت مزدا ۳ حذف شد و برای همین مدل های ۱۳۹۱ به بعد این خودرو، فاقد این قابلیت هستند.
مزدا ۳ اتاق BL در جایگاه یک سدان رده C قرار می گیرد. این دسته از خودروها به عنوان گزینه های خانوادگی معرفی می شوند و امکان آن وجود دارد که امکانات به نسبت بالایی در آن ها نصب گردد. مزدا ۳ مونتاژی گروه بهمن فاصله محوری ۲۶۴۰ میلی متر را دارد و به عبارت ساده تر، می توان گزینه ای مناسب برای خانواده های ۴ نفره باشد. همچنین فاصله ابعاد مناسب صندوق عقب باعث می شود تا مزدا ۳ نسل دوم گزینه ای مناسب برای مسافرت ها باشد.
مزدا ۳ تیپ ۱ اتوماتیک و دنده ای خودروهایی کاربردی و بدون امکانات رفاهی جذاب است. این خودرو تنها با دو کیسه هوا عرضه شده و تریم داخلی آن ترکیبی چرم و پارچه است. اما با نگاهی به امکانات تیپ ۳ و تیپ ۴ مزدا ۳، می توان فهمید که این سدان متوسط، گزینه ای پر آپشن در میان رقبا است.
با وجود اینکه کمپانی مزدا نسل چهارم این خودرو را معرفی کرده و به عبارتی، نمونه موجود در بازار ایران گزینه ای از رده خارج به حساب می آید، اما نسخه های تیپ ۳ و تیپ ۴ این خودرو دارای امکاناتی هستند که همچنان قابلیت رقابت مزدا ۳ مونتاژی را با رقبای جدید برقرار می سازند.
۶ کیسه هوای ۱۰ نقطه ای
تریم داخلی چرم
گرمکن صندلی های جلو
تعویض دنده از روی فرمان
استارت دکمه ای
سنسور نور و باران
چراغ شوی
چراغ های جلوی AFS
سانروف، تهویه اتوماتیک دوگانه
رینگ آلومینیومی
کروز کنترل
کامپیوتر سرعت
سیستم کنترل پایداری و پیشگیری از هرزگردی
همچنین با آغاز عرضه تیپ ۴ مزدا امکاناتی نظیر سنسور پارک و دوربین عقب، آینه وسط حساس به نور، صندلی راننده برقی، نمایشگر لمسی و رهیاب ماهواره ای به مزدا ۳ مونتاژی اضافه شد.
از جمله مزایای مزدا ۳ نسل دوم کیفیت مناسب متریال کابین و اجزای فنی آن است. این خودرو مانند سایر محصولات ژاپنی از نظر دوام در جایگاه خوبی قرار دارد و در صورت نگهداری اصولی، آنچنان هزینه ای را متحمل مالکان نمی کند. همچنین مزدا ۳ BL در بحث پایداری و هندلینگ قوی ظاهر می شود و به راحتی می تواند از پس رقبا خود برآید. وجود امکانات رفاهی و ایمنی خوب در تیپ های ۳ و ۴ یکی دیگر از محاسن این خودروی مونتاژی است. مصرف سوخت مناسب، پیشرانه قابل قبول، جعبه دنده باهوش، خدمات پس از فروش گسترده، بازار فروش مناسب و… از جمله مزایای مزدا ۳ به حساب می آید.
در کنار تمام خوبی های مزدا ۳ جدید، برخی معایب هم در این خودرو دیده می شود. اصلی ترین ایراد این خودرو قیمت بالای قطعات بدنه ای و کاسه چراغ های این خودرو است. البته که فناوری AFS در تیپ ۳ و ۴ این خودرو، دلیل گرانی چراغ های مزدا ۳ شده و بدیهی است که این فناوری در هر خودرویی وجود داشته باشد، قیمت چنین قطعه ای را بالا می برد.
یکی دیگر از معایت مزدا ۳ کیفیت نه چندان بالای رنگ و مونتاژ بهمن موتور است. با وجود کیفیت متریال مناسب این خودرو، آنچنان این سطح کیفیت در رنگ کاری و مونتاژ نهایی خودرو دیده نمی شود. از سویی ارتفاع پایین خودرو باعث گلایه برخی از مالکان است و حتی در نمونه های جدیدتر مزدا ۳ که این مشکل کمتر شده است، باز هم چنین نقدهایی دیده می شود.
همچنین برای برخی افراد که قدی بلند و اندامی درشت دارند، مزدا ۳ آنچنان گزینه ای راحت در سفرها به حساب نمی آید و برخی افراد هم به سفتی صندلی ها و حالت اسپرت آن اعتراض دارند. با این حال با توجه به تعاریف انجام شده از سدان های رده C، مزدا ۳ گزینه ای منطقی و مناسب به نظر می رسد.
در حال حاضر این امکان وجود دارد که نسخه های سالم مزدا ۳ را با مدل های مختلف در بازه قیمتی 350 تا حدود 750 میلیون تومان خریداری کرد. البته که نمونه های رنگ دار و یا با کارکرد بالای این خودرو قیمتی مناسب تر را دارند و از سویی نسخه های دنده ای و تیپ ۱ این خودرو با بهای منطقی تری خرید و فروش می شوند.
آخرین نسخه های تولیدی مزدا ۳ در شرکت بهمن موتور مربوط به مدل های ۱۳۹۸ است و هنوز نسخه های ۱۳۹۹ این خودرو در جاده های کشور یافت نمی شود. با توجه به اینکه فناوری پیشرانه مزدا ۳ به استاندارد آلایندگی یورو ۴ مجهز است و امکان ارتقای آن به استاندارد یورو ۵ وجود ندارد، بازگشت این نسخه مزدا ۳ به خط تولید بهمن موتور بعید به نظر می رسد.
از سویی مشکلات تحریم ها هم باعث شده تا کمپانی مزدا آنچنان همکاری مستمری را با گروه بهمن و بهمن موتور نداشته باشد. پیش از آغاز تحریم های جدید، بهمن موتور تست های جاده ای مزدا MX-5 را آغاز کرد و قرار بود تا این خودرو به صورت وارداتی توسط گروه بهمن به بازار بیاید. همچنین بحث تولید نسل جدید مزدا ۳ هم مطرح شده بود و قرار بود تا نمونه جدید این خودروی ژاپنی جایگزین نسخه فعلی شود.
آخرین عرضه رسمی مزدا ۳ در اوایل سال ۱۳۹۸ انجام شد و این سدان ژاپنی با قیمت کمتر از ۲۸۰ میلیون تومان به دست مشتریان رسید. اما بعدها نسخه های تازه تولید این خودرو به شیوه ای متفاوت و بدون اعلام بخشنامه فروش وارد بازار شد و باعث شد تا قیمت مزدا ۳ تا حد فراتر از ۷۰۰ میلیون تومان هم قیمت گذاری را تجربه کند.
نسل دوم مزدا ۳ با دو پیشرانه ۱٫۶ لیتری ۱۰۴ اسب بخار و ۲ لیتری ۱۴۷ اسب بخار به بازار ایران آمده است. نسخه ۱٫۶ لیتری صرفا با جعبه دنده ۵ سرعته دستی عرضه شده و نسخه دو لیتری نیز به جعبه دنده ۵ سرعته اتوماتیک مجهز است.
تیپ ۴ مزدا ۳ تولیدی در ایران، از نظر امکانات رفاهی و ایمنی کامل تر از نمونه های دنده ای و یا اتوماتیک کم آپشن است. ۶ کیسه هوای ۱۰ نقطه ای، چراغ های AFS، سیستم کنترل پایداری، تعویض دنده از روی فرمان، سنسور نور و باران، چراغشوی، استارت دکمه ای، صندلی راننده برقی، گرمکن صندلی های جلو، تهویه دوگانه اتوماتیک، سانروف و… از جمله امکانات مزدا ۳ تیپ ۴ FL است.
آخرین نسخه های تولیدی مزدا ۳ در شرکت بهمن موتور مربوط به مدل های ۱۳۹۸ است و هنوز نسخه های ۱۳۹۹ این خودرو در جاده های کشور یافت نمی شود. با توجه به اینکه فناوری پیشرانه مزدا ۳ به استاندارد آلایندگی یورو ۴ مجهز است و امکان ارتقای آن به استاندارد یورو ۵ وجود ندارد، بازگشت این نسخه مزدا ۳ به خط تولید بهمن موتور بعید به نظر می رسد. از سویی مشکلات تحریم ها هم باعث شده تا کمپانی مزدا آنچنان همکاری مستمری را با گروه بهمن و بهمن موتور نداشته باشد.
در حال حاضر با توجه به ابعاد، مشخصات فنی و قیمت مزدا ۳ مونتاژ، خودروهایی مانند چری آریزو ۶، هیوندای النترا AD، کیا سراتو آپشنال و… با این خودروی سدان رقابت می کنند.
بیشتر بخوانید:
*مزدا 3 جدید در ایران (عکس)
*مزدا 3 مدل 2021 با 3 انتخاب برای پیشرانه/ خودروی محبوب ژاپنی چه ویژگی هایی دارد؟ (+تصاویر)