"رجب طیب اردوغان" رییس جمهوری ترکیه اعلام کرد اولین نماز جماعت در مسجد ایاصوفیه استانبول در تاریخ 24 ژوئیه (جمعه 2 هفته دیگر) برگزار خواهد شد.
به گزارش عصرایران به نقل از خبرگزاری آناتولی ترکیه، در پی تغییر کاربری موزه ایاصوفیه ترکیه به مسجد از سوی دولت ترکیه، اردوغان اعلام کرد نخستین نماز جمعه در ایاصوفیه در 24 ژوئیه برگزار خواهد شد.
تصمیم به احیای مسجد ایاصوفیه خشم و ناراحتی جوامع مسیحی در اروپا و آمریکا را برانگیخته و بسیاری از دولت های اروپایی و ایالات متحده آمریکا نسبت به این اقدام دولت آنکارا انتقاد کرده اند.
همچنین سازمان "آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد" موسوم به "یونسکو" هم با انتقاد از تصمیم دولت ترکیه به تغییر کاربری موزه ایاصوفیه استانبول،اعلام کرده هرگونه تغییر کاربری باید به اطلاع این سازمان برسد تا در صورت لزوم در کمیته میراث جهانی این سازمان بررسی شود. بنای 1500 ساله "ایاصوفیه" جزء میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
دولت ترکیه پس از گذشت 86 سال از تصمیم دولت آتاتُرک به تغییر کاربری مسجد ایاصوفیه به موزه، با رای دستگاه قضایی (دیوان عالی اداری ترکیه) این مکان را دوباره به مسجد تغییر کاربری داده و اختیار اداره آن را از وزارت گردشگری به وزارت دیانت سپرده است.
ایاصوفیه نخست کلیسایی بود که در قرن ششم میلادی ( 537میلادی) از سوی امپراتوری روم شرقی در شهر استانبول بنا شد اما با فتح استانبول از سوی امپراتوری عثمانی در قرن پانزدهم میلادی،" سلطان محمد فاتح" دستور تغییر این کلیسا به مسحد را صادر کرد و این مکان برای مدتی بیش از 4 قرن مسجد بود.
پس از انحلال و تجزیه امپراتوری عثمانی دولت جمهوری ترکیه که میراثدار عثمانی بود اما به مشی و روش لاییسیته و جدایی مطلق دین از دولت پایبند بود در سال 1934 با حکم هیات وزیران و امضای آتاترک مسجد ایاصوفیه را به موزه تبدیل کرد.
طی سالهای گذشته اسلام گرایان ترکیه خواستار این بودند که این مکان گردشگری بار دیگر از موزه به مسجد تبدیل شود و در آنجا نمازهای جمعه برپا شود؛ اردوغان هم از این خواست حمایت میکرد.
موزه ایاصوفیه که حالا بار دیگر تبدیل به مسجد شده یکی از مهمترین اماکن گردشگری ترکیه و شهر استانبول محسوب میشود و سالانه بیش از 4 میلیون گردشگر خارجی با خرید بلیت از این مکان دیدار میکنند.
حالا اما با تصمیم دولت اسلامگرای ترکیه این مکان بار دیگر تبدیل به مسجد شده و قرار است نمازهای یومیه و نماز جمعه در آنجا برپا شود و اختیار اداره آن به "وزارت دیانت" واگذار شده است.
اردوغان دیشب طی نطقی تلویزیونی گفت:" ایاصوفیه بعد از 86 سال دوباره به عنوان مسجد در خدمت مردم خواهد بود، همانطور که سلطان محمد فاتح آن را تبدیل به مسجد کرده بود. امیدواریم این تصمیم برای ملت ترکیه و تمام جامعه بشری سودمند باشد."
او افزود:" با خروج از وضعیت موزه، این مکان از وضعیت ورودی پولی خارج خواهد شد. ایاصوفیه که میراث مشترک بشریت است، در وضعیت مسجد هم پذیرای همگان خواهد بود و درِ آن روی همه باز خواهد بود پس از تکمیل شدن مقدمات تغییر کاربری روز جمعه 24 ژوئیه (2 هفته دیگر) ما قصد داریم این مسجد را برای عبادت مسلمانان آماده کنیم و نخستین نماز جمعه را پس از دههها در این مکان برگزار خواهیم کرد."
اردوغان در ادامه از همه منتقدان داخلی و خارجی تبدیل دوباره ایاصوفیه از موزه به مسجد خواست به تصمیم مشترک دستگاه قضایی و اجرایی ترکیه احترام بگذارند.
اردوغان در نطق تلویزیونی دیشب درباره تبدیل دوباره ایاصوفیه از موزه به مسجد
او در ادامه با تمجید از سلطان محمد فاتح، فتح استانبول و تبدیل ایاصوفیه از کلیسا به مسجد را یکی از باشکوهترین صفحات تاریخ ترکیه توصیف کرد و گفت:" در تاریخ 29 ماه می 1453 سلطان محمد فاتح پس از یک دوره محاصره طولانی استانبول را فتح و وارد شهر می شود و مستقیم به سمت ایاصوفیه میرود. مردم بیزانس (امپراتوری روم شرقی) در این دوره نگران سرنوشت ایاصوفیه و شهر بودند. فاتح استانبول پرچم خود را از فراز ایاصوفیه به اهتزار درآورده و دستور میدهد از بلندای این مکان اذان بگویند. سپس به گوشهای از ایاصوفیه رفته و 2 رکعت نماز شُکر بر جای میآورد و با این اقدام خود نشان میدهد که تصمیم دارد این مکان را به مسجد تبدیل کند."
اردوغان تغییر کاربری موزه ایاصوفیه به مسجد را از حقوق حاکمیتی دولت و ملت ترکیه توصیف کرد و تاکید کرد این اقدام هیچ ارتباطی به دولتهای خارجی ندارد.
او گفت:" البته ما از همه نوع نظرات در مورد این موضوع در عرصه بین المللی استقبال میکنیم. اما اینکه از ایاصوفیه برای چه هدفی استفاده کنیم به حاکمیت ترکیه مربوط است. در کشور ما 435 کلیسا و کنیسه وجود دارد؛ این جلوهای از رویکرد ماست که تفاوتها بین مردم را بهعنوان ثروت کشور خود میبیینیم."
بیشتر بخوانید:
*تبدیل یک موزه به مسجد در ترکیه
*مساجد «سلطان احمد» و «ایاصوفیه» در استانبول (عکس)
*شکوه و زیبایی موزه ایاصوفیه در استانبول (عکس)