ماجرای بازگشت به لانه

حکایت جوجه عقابی که توسط یکی از شکارچیان بی‌رحم از لانه‌اش دزدیده شده بود و توسط محیطبانان اداره حفاظت محیط زیست مهاباد به لانه‌اش بازگردانده شد، ماجرایی شنیدنی دارد.

 

به گزارش ایرنا، ماجرا از این قرار بود که به همراه تیمی از خبرنگاران و اصحاب رسانه مهاباد به مناسبت هفته محیط زیست که از ۱۶ تا ۲۲ خرداد در تقویم نامگذاری شده برای بازدید و تهیه گزارش به تالاب بین‌المللی "کانی‌برازان" این شهرستان رفته بودیم و برای رفع خستگی اعضای تیم در ساختمان سایت پرنده‌نگری این تالاب در حال استراحت بودیم که گوشی تلفن همراه یکی از محیط‌بانان به صدا درآمد.

 

مخاطب یکی از اهالی روستا‌های اطراف تالاب به نام روستای "قره‌داغ" بود که یک نفر غیربومی را در حال بیرون آوردن جوجه عقابی از لانه‌اش مشاهده کرده بود.
سه نفر از محیط‌بانان که با ما در حال استراحت بودند به سرعت آماده شدند و جلیقه ضدگلوله و وسایل محافظی خود را برداشتند و با سرعت سوار بر خودرو اداره شدند، من هم برای اینکه از این ماجراجویی بی‌نصیب نباشم، دوربین عکاسی رو برداشتم و همراه تیم محیطبانان راهی شدیم.
قسمتی از مسیر جاده خاکی و پر از چاله و چوله بود، راننده خودرو که محیط‌بانی به نام "جلیل رحمانی" بود و در بین محیطبانان به مهارت در رانندگی زبانزد بود با مهارت تمام و با سرعت زیاد هدایت خودرو را در اختیار گرفت.
محیط‌بانان دوباره با منبع خبر تماس گرفته و از جزئیات شکارچی متخلف و مسیر حرکتش اطلاعات تازه‌ای گرفتند.
شکارچی با استفاده از یک دستگاه موتورسیکلت از مسیر روستای "گابازله" به سمت روستای "حاجی‌خوش" در استان آذربایجان غربی در حال حرکت بود و با تیم محیط‌بانان حدود ۱۰ کیلومتر فاصله داشت، اما آشنایی محیط‍‌بانان با مسیر و استفاده از جاده‌های میان‌بُر ما را به شکارچی متخلف رساند.

 

شکارچی که جوجه عقاب را در داخل یک گونی مخفی کرده بود با استفاده از موتورسیکلت به سمت جاده اصلی (کمربندی دارلک) در حال حرکت بود، از تعقیب و گریز تیم محیطبانان با خبر شد و بر سرعت خود افزود.
تعقیب و گریز ادامه داشت و چند صد متری تا جاده اصلی باقی مانده بود، اما شکارچی متخلف زمانی که فهمید نمی‌تواند مقاومت کند، جوجه عقاب را از بالای موتورسیکلت به زمین پرتاب کرد و خودش در مسیر جاده کمربندی دارلک (محور ارومیه- میاندوآب) متواری شد.

محیطبانان با دیدن جوجه عقاب از خودرو پیاده شده و پس از اطمینان از سلامتی وی، آن را برداشتند و به تعقیب شکارچی متخلف ادامه دادند، اما شکارچی متخلف که تازه شناسایی هم شده بود از شلوغی جاده استفاده کرد و از محل متواری شد.
محیطبانان با ابراز خوشحالی از پس گرفتن جوجه عقاب سالم، آن را به سمت پایگاه محیط‌بانی واقع در سایت پرنده‌نگری تالاب کانی‌برازان منتقل کردند و در گزارش ماموریت خود را در دفتر پایگاه محیطبانی ثبت کردند.

جوجه عقاب که هنوز کمتر از یک ماه از عمرش سپری نشده بود، به تنهایی قادر به ادامه حیات نبود و محیط‌بانان نگران بودند که به خاطر گرمای هوا و پرت شدن برروی زمین دچار مصدومیت شده باشد.
محیط‌بانان سپس مشخص کردند که این جوجه عقاب یک ماهه از خانوادهی سارگپه است.
یکی از محیط‌بانان گفت: از روی وزن و پر‌ها مشخص است که این جوجه سارگپه حدود یک ماه عمر دارد و هنوز برای پرواز کردن به ۲۰ روز دیگر مراقبت و تغذیه توسط مادرش نیازمند است.

"جلیل رحمانی" افزود: سارگپه طولی برابر با ۵۱ تا ۷۱ سانتی متر دارد و فاصله ۲ سر بال آن در حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ سانتی متر است؛ سارگپه در زمره پرندگان شکاری با اندازه متوسط بوده و اغلب در قسمت‌های اروپا و آسیا دیده می‌شود.
وی اضافه کرد: در قسمت پایین سینه این پرنده نوار‌های کم رنگی وجود دارد و در پرندگان نابالغ نوار‌های انتهایی پهن و تیره در دم دیده می‌شود و جنس نر و ماده شبیه هم هستند؛ اما ماده اندکی بزرگتر بوده و پر‌های پشت آن اندکی قهوه‌ایی رنگ است؛ رنگ بخش جلویی بدن ماده روشن‌تر است و نوار‌هایی تیره در آن دیده می‌شود.
سرانجام اعضای تیم تصمیم گرفتن برای جلوگیری از تلف شدن سارگپه وی را به لانه‌اش در ارتفاعات "گول" منتقل کنند که قسمتی از مسیر را با خودرو و قسمتی دیگر را باید پیاده طی می‌کردیم.

پس از یک ساعت پیاده‌روی به ارتفاعات مورد نظر رسیدیم، اما پیدا کردن لانه عقاب بسیار مشکل بود، چون برخی از عقاب‌ها از جمله عقاب سیاه اگر این جوجه را پیدا می‌کرد از آن به عنوان غذا استفاده می‌کند.
مدتی در گرمای ساعت ۱۳ در این قسمت به دنبال لانه سارگپه گشتیم، جوجه را در نزیکی یکی از لانه‌ها رها کردیم و وقتی قصد برگشت داشتیم محیط‌بانان، چون هنوز هم از جای جوجه عقاب نگران بودند، دوباره در کوهستان به دنبال لانه سارگپه می‌گشتند.

سرانجام با همکاری یک چوپان به نام کاک "آرام" لانه اصلی این سارگپه پیدا شد و محیط‌بانان در حال هدایت جوجه عقاب به سمت لانه‌اش بودند که در آسمان سرو صدای عجیبی شنیدند.
به سمت آسمان که نگاه کردیم مادر جوجه عقاب را مشاهده کردیم که از آمدن دوباره جوجه‌اش ابراز شادمانی و هیجان می‌کند و با انجام حرکات نمایشی که تاکنون از یک عقاب ندیده بودم از اقدام انسانی محیطبانان قدردانی می‌کرد.

محیط‌بانان سپس با سرعت محل لانه عقاب را ترک کردند و هنگام پایین آمدن از کوهستان هر چند از شدت گرما و خستگی مسیر عرق از پیشانی آنان جاری می‌شد، اما خوشحالی بازگرداندن جوجه عقاب به لانه‌اش باعث شده بود که احساس خستگی در چهره آنان نمایان نباشد.
این ماجرا تنها گوشه بسیار کوچکی از ساعاتی از تلاش‌ها و جانفشانی‌های محیط‌بانان در طول شبانه‌روز را برای حفاظت از حیات وحش و محیط زیست نشان داد.

بیایید همه با هم در هفته مقدس محیط زیست از این تلاشگران گمنام قدردانی کنیم تا این قشر نیز بتوانند به‌رغم خطرات و سختی‌های کار محیط‌بانی در کنار حمایت قانون به وظیفه سازمانی و انسانی خود بپردازند.
پنجم ژوئن روز جهانی محیط زیست با شعار زمان برای طبیعت در سال ۲۰۲۰، روزی است که از سوی سازمان ملل برای افزایش آگاهی مردم نسبت به محیط زیست انتخاب شده است.

در تقویم ملی ایران نیز از ۱۶ تا ۲۲ خرداد، به عنوان هفته محیط زیست نامگذاری شده که شعار ملی این هفته نیز امسال «جهش تولید، حفظ محیط زیست برای توسعه پایدار ایران» نامگذاری شده است.