همزمان با تعطیلات چند روزه در کشور، رفع کامل محدودیت‌های تردد و افزایش سفرها آتش بار دیگر به جان جنگل‌ها و مراتع افتاده است. در کنار بی‌دقتی گردشگران هنگام تفریح در جنگل، تامین نشدن تجهیزات از جمله تجهیزات هوایی برای اطفای حریق، خسارت‌های آتش‌سوزی‌ها را دو چندان کرده است.

به گزارش ایسنا، بر اساس آخرین آمار سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور بیش از ۹۰ درصد از خسارت‌ها به جنگل‌ها و مراتع علت انسانی دارد. ممکن است برخی گردشگران طبیعت به‌راحتی از کنار برخی عادت‌های رفتاری اشتباه مانند پرتاب ته سیگار به کنار جاده و رها کردن وسایل دارای خاصیت ذره‌بینی در جنگل بگذرند اما باید بدانیم که طی سال گذشته حدود ۲۵ مورد آتش‌سوزی در جنگل‌های کشور به وقوع پیوسته است که بیش از ۹۰ درصد آن عامل انسانی عمدی و غیرعمدی دارد همچنین در صدر عوامل انسانی نیز پرتاب ته سیگار به کنار جاده عنوان شده است.

سرهنگ علی عباس‌نژاد – فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری به ایسنا می‌گوید: طی روزهای اخیر حدود هشت مورد آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور در استان‌های بوشهر، ایلام، خوزستان و کهگیلویه و بویر احمد به وقوع پیوسته است که بزرگترین آن از نظر شدت و آسیب وارد شده در جنگل‌های گچساران استان کهگیلویه و بویر احمد بوده است. تخمین زده می‌شود که بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هکتار از این جنگل‌ها آسیب جدی دیده باشند.

نقاط بحرانی حریق در کشور

طی سال گذشته بیشترین آتش‌سوزی‌های جنگلی و مرتعی در جنگل‌های زاگرس و استان‌های کردستان، لرستان، چهار محال و بختیاری و خوزستان به وقوع پیوسته است بنابراین نقاطی از این جنگل‌ها، طی سال جاری به عنوان نقاط بحرانی در نظر گرفته شده‌اند. عباس نژاد با بیان اینکه امسال نیز مانند سال گذشته پوشش جنگلی و مرتعی کشور انبوه است و آتش‌سوزی‌های کوچک می‌تواند به‌سرعت پخش شود و گسترش یابد، اظهار می‌کند: در کنار نقاط بحرانی تعیین شده تجهیزات اطفای حریق مستقر شده است و نیروهای اطفای حریق نیز نسبت به این نقاط آگاه هستند.

عدم تامین بالگرد برای اطفای حریق

جنگل‌های گچساران درحالی بیشترین آسیب از آتش‌سوزی‌های اخیر را دیده‌اند که برای اطفای آن به دلیل صعب‌العبور بودن منطقه نیاز به بالگرد بود اما متاسفانه بالگردها دو روز و نیم پس از آتش‌سوزی به منطقه رسیدند که این موضوع خسارت‌ها را تشدید کرد چراکه به گفته فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها اگر تجهیزات هوایی زودتر به منطقه اعزام شده بود همان روز اول امکان اطفای حریق بود.

او ادامه می‌دهد: پیش از این وزارت دفاع بالگردهای اطفای حریق را برای ما تأمین می‌کرد ولی به دلیل آنکه دولت اعتباری برای این کار در اختیار این وزارتخانه قرار نداده است، دو سال است که با ما همکاری نمی‌کنند.

یکی از دلایل افزایش خسارت‌های وارد شده به جنگل‌ها و مراتع کشور طی آتش‌سوزی‌های سال گذشته نسبت به سال ۹۶، نبود تجهیزات هوایی اطفای حریق بود. سازمان جنگل‌ها دو سال است که برای در اختیار داشتن این تجهیزات تلاش می‌کند اما متاسفانه کم نیستند جنگل‌ها و مراتعی که به دلیل نبود این تجهیزات خسارت‌های دو چندان می‌بینند.

برای پیشگیری از وقوع آتش در جنگل‌ها و مراتع چه کنیم؟

با تمام این اوصاف چنانچه گردشگران مسئولیت‌پذیر و نسبت به حفاظت از جنگل‌های کشور حساس باشند، می‌توان تا حد زیادی آتش‌سوزی‌ها را کنترل کرد. عباس‌نژاد با تاکید بر اینکه از مردم می‌خواهیم که در حفاظت از طبیعت به ما کمک کنند، می‌گوید: به‌طور کلی روشن کردن آتش در جنگل جرم است و چنانچه نیروهای منابع طبیعی آتش مشاهده کنند، برخورد قانونی خواهند کرد. اگر به هر دلیلی و بنابر ضرورت گردشگران مجبور به روش کردن آتش در جنگل‌ها شدند، پیش از ترک کردن محل از خاموش شدن کامل آن مطمئن شوند. فراموش نکنیم که اگر این آتش‌ها به صورت کامل خاموش نشوند به سرعت با وزش باد گسترش می‌یابند.

او در ادامه تاکید می‌کند: رانندگان هنگام عبور از مسیرهای مرتعی و جنگلی ته سیگار خود را به حاشیه جاده پرتاب نکنند چراکه این کار می‌تواند به وقوع آتش‌سوزی در جنگل منجر شود.

رها کردن شیشه‌ یا سایر وسایلی که سبب انعکاس نورمی‌شود نیز از دیگر عوامل وقوع آتش در جنگل‌ها و مراتع است. از عوامل دیگر می‌توان به آتش زدن زمین‌های کشاورزی مجاور عرصه‌های منابع طبیعی پس از برداشت محصول اشاره کرد. فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل‌ها ضمن اشاره به این نکات تصریح می‌کند: افرادی که زمین خود را پس از برداشت محصول آتش می‌زنند عموما قادر به کنترل آن نیستند و این وضعیت سبب می‌شود که آتش به جنگل‌ها و مراتع کشیده شود. هرچند باید تاکید کرد که این اقدام جرم است و نیروهای منابع طبیعی درصورت مشاهده چنین موضوعی پیگیری قضایی خواهند کرد.

هنگام مشاهده آتش در جنگل‌ها و مراتع با ۱۵۰۴ تماس بگیرید

به گفته او حضور به‌موقع نیروها هنگام وقوع آتش می‌تواند در کنترل آن به ما کمک کند بنابراین عموم مردم می‌توانند به محض مشاهده آتش در جنگل‌ها و مراتع کشور، با شماره ۱۵۰۴ منابع طبیعی تماس بگیرید و وقوع حریق را گزارش دهند.

پیگیری برای بیمه کردن افرادی که در اطفای حریق آسیب می‌بینند

همواره هنگام وقوع آتش در عرصه‌های منابع طبیعی مردم محلی با دست خالی در کنار نیروهای یگان حفاظت سعی در اطفای حریق می‌کنند تا جایی که برخی از آن‌ها طی سال‌های اخیر حین خاموش کردن آتش دچار سانحه شده‌اند. عباس‌نژاد با بیان اینکه نیروهای محلی حتما باید تحت نظارت فرمانده یگان حفاظت استان، اقدام به همکاری با نیروهای حفاظت کنند، می‌گوید: ما پیگیر هستیم که با استفاده از بیمه بی‌نام به افرادی که درجریان خاموش کردن آتش دچار سانحه می‌شوند، کمک کنیم.

آتش‌سوزی‌های اخیر فقط دامن جنگل‌ها و مراتع کشور را نگرفته است. طی روزهای اخیر مناطق حفاظت شده محیط زیستی نیز با آتش دست و پنجه نرم کرده‌اند. برای مثال حدود ۱۵ هکتار از منطقه حفاظت شده پلنگ‌دره در قم طی آتش‌سوزی‌های اخیر خسارت دیده است. سرهنگ جمشید محبت‌خانی - فرمانده یگان حفاظت سازمان محیط زیست – نیز در این باره می‎‌گوید: علت این اتفاق عامل انسانی غیرعمدی و عدم خاموش کردن کامل آتش روشن شده بود.