تعداد مبتلایان به ویروس جدید کرونا در آمریکا از ۱۰۰ هزار نفر عبور کرد. این ویروس عملا بخشهای زیادی از اقتصاد آمریکا را به حالت تعطیل یا نیمه تعطیل درآورده است. دولت دونالد ترامپ با همکاری کنگره، به منظور جلوگیری از آسیب دیدن اقتصاد آمریکا، یک بسته محرک اقتصادی طراحی کرده که ارزش آن ۲.۲ تریلیون دلار است.
به گزارش فرارو، ترامپ این بسته را امضا کرده است. بسته تاریخی محرک اقتصادی، بزرگترین بسته تاریخ آمریکاست که به روشهای گوناگون، از پرداخت پول نقد به بعضی شهروندان نیازمد گرفته تا کمک به برخی شرکت ها، هزینه خواهد شد.
وقتی که ویروس جدید کرونا، معروف به کووید-۱۹، در آمریکا شیوع پیدا کرد، دونالد ترامپ، برای مقابله با آن، دو و نیم میلیارد دلار از کنگره درخواست کرد. اما کنگره این مبلغ را کم دانست و بیش از هشت میلیارد دلار اختصاص داد. ولی شیوع سریع کرونا در آمریکا، موجب شد که مبلغ اختصاص یافته برای مقابله با کرونا ابتدا به ۷۵۰ میلیارد و سپس به یک تریلیون دلار و در نهایت به بیش از دو تریلیون دلار (2 هزار میلیارد دلار) افزایش یابد.
دو تریلیون دلار، مبلغ کمی نیست. بودجه سالانه بسیاری از کشورها نصف این مبلغ هم نیست. بنابراین، پرسشی که الآن مطرح شده این است که آمریکا این همه پول از کجا میآورد؟
یک طرح بی سابقه؛ ضرب سکه تریلیون دلاری
برای فراهم کردن پول بسته محرک آمریکا راههای مختلفی پیشنهاد شده است که شاید عجیبترین آنها، ضرب دو سکه دو تریلیون دلاری است. رشیده طلیب، نماینده دمکرات کنگره، در طرحی که به مجلس نمایندگان ارائه داده، پیشنهاد کرده که وزارت خزانه داری آمریکا دو سکه، هر کدام به ارزش یک تریلیون دلار، ضرب کند و آنها را به حساب فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) واریز کند. فدرال رزرو هم به موجب قانون، موظف میشود که دو تریلیون دلار به حساب خزانه داری اضافه کند. سپس خزانه داری، تحت نظارت کنگره، این پولها را هزینه کند.
بر اساس طرح طلیب، همه شهروندان آمریکا کارتهای اعتباری دو هزار دلاری دریافت میکنند که هر ماه تا پایان بحران، هزار دلار به این کارتها واریز میشود. به رغم اینکه طرح ضرب سکههای تریلیونی زمینههای قانونی داشت، اما به دلیل مخالفت ها، عملی نشد. منتقدان طرح یادشده بر این باور هستند که تحمیل سکههای تریلیونی به فدرال رزرو، استقلال آن را به خطر میاندازد و آن را با داراییهایی که هیچ درآمدی ندارند، گرفتار میکند. زیرا پولهایی که به مردم پرداخت میشود، احتمالا به بانکها بازخواهد گشت. از آنجا که فدرال رزرو باید به ذخایر بانکهای تجاری سود بپردازد، دیر یا زود بانک مرکزی آمریکا درگیر پرداخت سودهای کلان خواهد شد. در حال حاضر، نرخ بهرهها نزدیک به صفر است، اما زمانی که بهرهها بار دیگر افزایش پیدا کنند، فدرال رزرو متحمل خسارتهای بزرگی خواهد شد.
طرح ضرب سکه یک تریلیون دلاری به دلیل مشکلات احتمالی آن، عملی نشد.
اوراق قرضه خزانه داری
از این رو، اوراق قرضه خزانه داری به عنوان گزینهای برای تهیه اعتبارات لازم در بسته محرک اقتصادی مطرح شده اند. به گفته سایت «ایندیپندنت عربی»، دولت آمریکا برای تامین اعتبارات بسته محرک، از روش سنتی فروش اوراق خزانه داری استفاده خواهد کرد.
از وقتی که کنگره آمریکا تعیین سقف دو ساله بدهی دولتی را در سال ۲۰۱۹ متوقف کرد، دست وزارت خزانه داری در صدور بدون محدودیت اوراق قرضه آزاد شد. وزارت خزانه داری میتواند به هر مقدار که نیاز داشته باشد، اوراق قرضه دولتی صادر کند و اگر بانکها به اندازه کافی پول نداشته باشند، فدرال رزرو به اندازه نیاز به بانکها وام میدهد.
بانکها نیز با نرخ بهره کم، اوراق قرضه دولتی را به سرمایه گذاران در جهان میفروشد. تا وقتی که سرمایه گذاران، اوراق آمریکایی را میخرند، دولت آمریکا اوراق را میفروشد. کارشناسان اقتصادی معتقدند که دولت آمریکا اشتیاقی برای افزایش بدهی خود ندارد. با این حال، همچنان اوراق میفروشد، چون جایگزین این کار، بدتر است. چرا که اگر کارگران برای چند ماه از کار بیکار شوند و عملکرد شرکتهای آمریکایی مختل شود، تبعاتی بسیار فاجعه بارتر از افزایش بدهی ایجاد خواهد شد.
در حال حاضر با وجود اینکه بدهی فدرال آمریکا بالاست، اما از ناحیه تاریخی، رکوردشکن نبوده است. با این حال، نگرانیهایی در خصوص افزایش بدهیهای آمریکا وجود دارد. بویژه آنکه دفتر بودجه در کنگره، حدود دو هفته پیش، در گزارشی، پیش بینی کرد که بدهی فدرال آمریکایی تا سال ۲۰۳۰ به ۳۱.۵ تریلیون دلار خواهد رسید. امری که درباره بازپرداخت این بدهیها، پرسشهایی مطرح میکند.
اما بحرانی که کرونا ایجاد کرده، باعث شد که سرمایه گذاران به خرید اوراق قرضه آمریکایی متمایل شوند. این در حالی است که نرخ بهره ۱۰ ساله اوراق قرضه آمریکا در ماه جاری به ۰.۵۴ درصد رسید. به رغم اینکه این درصد کم است، اما باز هم سرمایه گذاران مایل اند اوراق قرضه را خریداری کنند. چون به گفته ایندیپندنت عربی، سرمایه گذاران فقط میخواهند جای امنی برای حفظ ارزش دارایی خود پیدا کنند.