علی فروتن
این روزها جهان درگیر تجربه جدیدی است که شاید پیش از این آن را تجربه نکرده است. زمینی که تجربه هزاران جنگ و دو جنگ بزرگ جهانی را از سر گذرانده، ویروسهای بسیاری به صورت اپیدمی آن را در نوردیده و به پایان رسیده اند، این روزها تجربه ای را سپری می کند که در عمر چند میلیارد ساله خود برای اولین بار با آن روبرو شده است.
کرونا، تجربه ای جدید از عصری جدید است. شاید آن روز که فریدمن از « جهان مسطح است» سخت گفت، کمتر کسی حتی به فرض قبول آن را جدی گرفت. اما امروز، پس از این تجربه جهانی، همه این مسطح شدن را با گوشت و خون درک می کنند. این ویروس، با ورود پر سروصدای خود، با شیوع همگانی خود از پولدارترین و فقیرترین تا قدرتمندترین و ضعیف ترین آدمهای زمین، به مانند اعلان حضور دنیای جدید با قواعد جدید آن است.
قواعدی که کم کم مردم عصر جدید باید با آن خو کنند. قرار نیست دیگر یک ویروس، یک مریضی، یک جنگ، یک تحول سیاسی و.... تنها در منطقه ای خاص مردم را درگیر کند، بلکه همه دنیا درگیر آن می شوند.
بی شک، حتی کهنسال ترین مردم دنیا نیز، با همه مسایل مختلفی که از سر گذرانده اند، چنین اتفاقی را تجربه نکرده اند. کرونا قطعا فراگیرترین، بی مرز ترین، جدی ترین و شاید عجیبترین تجربه بشر تا به امروز به حساب می آید. دلیل اصلی آن هم مشخص است، چون دنیا تا به امروز به باور ورود به عصر جدید نرسیده بود. پس بیراه نخواهد بود اگر جهان را به «جهان پیش ازکرونا و پساکرونا» تقسیم نماییم.
جهان پیش از کرونا هرچه بود گذشت، اما جهان پساکرونا قطعا جهانی متفاوت خواهد بود. شاید در این خصوص نظرات بسیار باشد. برخی به مانند همه اتفاقات از به پایان رسیدن عمر دنیا سخن گویند. برخی دیگر آن را اتفاقی معمولی و همانند سایر اتفاقات گذشته قلمداد کنند و برخی نیز از آشوبهای بعد از آن گویند. اما، جهان پساکرونا پر خواهد بود از آثار عملی آغاز دنیایی جدید.
دنیایی که قطعا به پایان نخواهد رسید و پرقدرت ادامه خواهد داد. بسیاری از دولتهای جهان متاثر از این اتفاق، تغییر خواهند کرد.
دولتها و احزاب با شعارهایی متفاوت پا به عرصه خواهند گذاشت. پارلمانهای دنیا به وضع قوانین جدید مناسب با این اتفاق و اتفاقات مشابه روی خواهند آورد. سازمانهای جهانی بهداشتی، اقتصادی، سیاسی و... تصمیماتی جدید را متناسب با این اتفاق خواهند گرفت. رویکردهای اقتصادی در اقتصادهای خرد و کلان، شرکت های بزرگ چندملیتی، تراستهای بزرگ و... برای اتفاقات مشابه در روندهای اجرایی خود تغییرات بسیار صورت خواهند داد.
کسب و کارهای بسیاری از رونق افتاده و کسب و کارهای مشابه با رویکردهای جدید سر بر خواهند آورد.
کرونا و آثار آن تا سالهای سال تاثیرات خود را خواهد گذاشت. نه از آن جهت که ترس از یک بیماری عالم گیر وجود داشته باشد، بلکه دنیا دیگر فهمیده است در دهکده ای بزرگ زندگی می کند که همه چیزش به همه مرتبط است!
حال، سوال اصلی که ذهن بسیاری را درگیر خود کرده این است: در «جهان پساکرونا» چه باید کرد؟ جهانی که بعد از ماهها و هفته ها از قرنطینه بیرون خواهد آمد. جهانی که ترسناک تر از قبل به نظر می رسد. مشاغل بسیاری که در پس این اتفاق ورشکست شده یا از رونق افتاده اند. کارگرانی که هنوز نمی دانند پس از این بحران کاری برای آنها وجود خواهد داشت؟ کارمندانی که برای حقوقی اندک باید جان خود را در دست بگیرد. پرستاران و پزشکانی که خود بیش از مردم در معرض اپیدمی های جهانی هستند.
صاحبان حقی که باید از حق خود برای انسانیت بگذرند (مانند صاحبان املاکی که به دیگری برای سکونت یا تجارت ملک خود را اجاره داده اند. اگر حق شان را بخواهند درست است و اگر نخواهند درست تر!) جهان پساکرونا پر است از اتفاقات و تجربیات جدید. در برابر این اتفاقات و اتفاقات مشابه که قطعا در آینده دوباره روی خواهد داد چه باید کرد؟
آن چه به نظر می رسد این است که دنیا، این تجربه را هم سپری خواهد کرد و خبری از پایان دنیا نیست. پایان دنیا آنجاست که خبری از امید و تغییر به سوی بهبودی وجود نداشته باشد. دنیای پساکرونا حتی ترسناک تر از قبل هم نیست، فقط کمی متفاوت تر است. اگر قرار است در فردای پایان بحران کرونا برای ادامه تلاش کنیم، باید پیش از هرچیز، طرز تفکر و نگاه خود را به مسایل دنیای جدید عوض کنیم. قرار نیست چیزی به پایان رسد، پس برای ادامه باید جنگید.
برنده و بازمانده در جهان پساکرونا کسانی هستند که این روزها راه حلی برای مسایل کاری، شخصی و اجتماعی که با آن درگیر هستند را بیابند. هر شخص حقیقی و حقوقی در هر شغلی که درگیر آن است باید نقاط ضعف و قوت خود را بیابد. قطعا نقاط ضعف بسیاری از مشاغل در این بحران به چشم آمد. هر نقطه ضعفی راهکار جایگزینی دارد.هرکس نقاط ضعف خود را بیابد و آن را به نقطه قوت خود تبدیل کند، قطعا نه تنها از پس اتفاقات مشابه برخواهد آمد، که بیش و پیش از همه هم صنفان خود، موفق تر عمل خواهد کرد.
لذا، این روزها نوع بشر می تواند خود را تسلیم این اتفاقات نداند. می شود این ویروس را مانند اجرای پایلوت یک طرح اصلی در نظر گرفت تا با آمادگی بیشتر و برای ادامه ای بهتر از آن کمک گرفت.
کرونا قطعا اتفاقی متفاوت برای جهان بوده و هست، پس نگاهی متفاوت به اتفاقات بعد از آن را نیز می طلبد. هرچند اصول و پایه های دنیا بر مدار خود باقی خواهند ماند، اما تغییرات زیادی در عرصه های مختلف به وقوع خواهد پیوست.
بیراه نخواهد بود اگر بگوییم جهان پساکرونا برای آنها که از قبل خود را برای آن اماده کرده اند پذیرایی بهتری خواهد داشت تا آنها که این اتفاق را همانند یک اتفاق ساده و معمولی در نظر گرفته اند. آنچه واضح است این است که:
« برای ورود به عصر «پساکرونا» آماده باشیم. دنیای جدید همچون قبل ما را در خود فرو خواهد برد...»