.png "عصر ایران")
۰۴ بهمن ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۴ بهمن ۱۴۰۳ - ۱۵:۳۸
پزشکیان در خوزستان: می‌گویند به خاطر حضور ما کارخانه‌ها را قطع کردند هوا تمیز شده است (فیلم) از وبا و طاعون تا کرونا در ایران / اعتمادالسلطنه: کاش مشهد قرنطینه می‌شد (فیلم)
با ورود کرونا به ایران، اولین‌بار نیست که یک بیماری همه‌گیر مردم ایران را می‌ترساند. در تاریخ ایران این اتفاق چندبار رخ داده و عواقب آن به ثبت رسیده است.
کد ویدیو
دانلود
عصر ایران؛ محسن ظهوری - «امروز شنیدم وبا در مشهد مقدس روزی هفتاد - هشتاد نفر را تلف می‌کند. ده روز دیگر یقین در اردو خواهد بود. ممکن بود با مبلغ کمی مخارج، قرانتین (قرنطینه) بگذارند، شاید این مرض به جای دیگر سرایت نکند؛ اما کی حکم بکند و کی بشنود. انالله و انا الیه راجعون» این را «اعتمادالسلطنه» در خردادماه سال ۱۲۷۱ نوشته. وقتی مردم در مهم‌ترین شهر مذهبی ایران درگیر جنگی نابرابر با بیماری خطرناکی بودند که می‌شد با ایجاد تدابیر حکومتی، جلوی تلفات وسیع آن را گرفت. مثل کاری که امیرکبیر ۴۱ سال قبلش برای همین بیماری انجام داده بود: «برای محافظت ممالک محروسه از آلودگی ناخوشی مزبور، در مرزها قاعدۀ گراختین (قرنطینه) گزارده شد که مسافران را چند روز در آنجا نگه دارند.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیشتر بخوانید:
- کرونای امروز و آنفلوآنزای ۱۰۰ سال پیش در ایران
- وزیر بهداشت ترکیه: اگر ایران شهر "قم" را قرنطینه می‌کرد، مرز را نمی‌بستیم
- "خواهش‌درمانی" جواب نمی‌دهد/ شورای عالی امنیت ملی "قم" را قرنطینه کند
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
شیوع بیماری‌های همه‌گیر در ایران تاریخی طولانی دارد. بیماری‌هایی مثل جذام و طاعون که در کتب قدیمی ایران از آن‌ها یاد شده و برای مقابله با شیوع‌شان هم دستورالعمل‌هایی برای نیالودن خاک و آب و رعایت بهداشت فردی برمی‌خوریم. اما این توصیه‌ها برای «وبا» درمانی نداشتند که بیماری بومی ایران بود و سالی یک‌بار همه‌گیر می‌شد. مثل وبای تبریز که حدود ۷۰۰ سال پیش در زمان سلطان «اویس آل‌جلایر» همه‌گیر شد، ۳۰۰هزار نفر را کشت و کاری هم از دست حکومت برنیامد. یا همه‌گیری ترسناک آن در هرات دوره تیموریان که می‌گویند احتمالا با طاعون همراه بود و به قول «فصیح خوافی» مورخ ایرانی، چنان کشنده که از هر ۲۰۰ نفر، یکی زنده ماند.
اکثرا هم بازرگانان از ناقلان اصلی این بیماری بوده‌اند و راه ابریشم هم یکی از مسیرهای مهم انتقال. «میرخواند» مورخ مشهور روایت کرده که در سال ۷۵۷ خورشیدی «طاعون» در «کلات» خراسان ظاهر شد و بسیاری از مردم آنجا را به کام مرگ فرستاد. این بیماری خطرناک بارها به ایران حمله کرده که فقط چند نمونه‌اش از دوره صفوی گزارش شده. از گفته مورخان معلوم است که هربار وقوع این بیماری خطرناک، ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر را در قزوین، اردبیل، گیلان و همدان کشته است. مثل «سیاه سرفه» که در ایران چندباری همه‌گیر شد و طبقه گفته «بهاءالدوله رازى» پزشک برجسته ایران حدود ۴۰۰ سال پیش بسیاری را در ری از بین برد. یا «تراخم» و «تیفوس» که گهگاه در نقطه‌ای همه‌گیر می‌شدند، عده زیادی را می‌کشتند و می‌رفتند. گرچه پزشکان ایرانی برای درمان این بیماری‌ها راهکارهایی ارائه می‌کردند، اما جلوگیری از شیوع گسترده آن نیازمند سازوکاری بود که تنها از حکومت برمی‌آمد، اما به درستی انجام نمی‌شد.
فهرست بیماری‌های همه‌گیر در ایران بیش از این‌هاست، اما همه‌گیری هیچ‌کدام آن‌ها به آنفلوآنزای اسپانیایی نمی‌رسد که به خاطر همزمانی‌اش با جنگ جهانی اول، آمار دقیقی از مرگ‌ومیر آن نداریم. می‌گویند این بیماری ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر را در جهان کشت؛ یعنی ۳ تا ۵ درصد جمعیت انسان آن روزگار. آمار مرگ‌ومیر آنفلوآنزای اسپانیایی در ایران را که مردمش دچار کم‌خونی و قحطی بودند، تا ۲ونیم میلیون نفر هم تخمین زده‌اند.
در سال‌های اخیر هم بیماری‌های همه‌گیر چندباری در ایران شیوع داشته‌اند. مثل «آنفلوآنزای مرغی» و حالا «کووید ۱۹» معروف به «کرونا» که سرعت شیوع آن بسیار بالاست. اینکه تاریخ بعدها درباره پیشگیری‌ها از شیوع این بیماری در ایران چه می‌نویسد بستگی به عملکرد امروز مسئولین دارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیشتر بدانید:
- ۴ نکته غیر کرونایی درباره کرونا
- چطور بفهمیم کرونا گرفته‌ایم؟ (فیلم)
- دستورالعمل ساده برای مقابله با کرونا (فیلم)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نظرات کاربران
لینک کوتاه: کپی لینک
سید احمد خاتمی خطیب این هفته نماز جمعه تهران رئال مادرید پُردرآمدترین باشگاه جهان شد معرفی سریال‌های مطرح سال ۲۰۲۵: مخاطبان منتظر چه مجموعه‌هایی هستند؟ پیام پاپ به اجلاس داووس: جهان مراقب هوش مصنوعی باشد معاون دفتر رئیس جمهور: پزشکیان دست به کار شده است تا بسازد حماس جزئیات جدیدی از توافق آتش‌بس را فاش کرد نماینده کارگران در شورای‌عالی کار: کارفرمای بزرگ نباید تصمیم نهایی درباره مزد کارگران را بگیرد از خانه فاخره صبا تا صحنه صدای ایران؛ روایت دیوار از یک میراث ماندگار بازدید رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از شرکت صبا فولاد خلیج فارس واکنش کرملین به هشدار ترامپ: اقدامات غیردوستانه علیه مسکو پیامدهایی در پی خواهد داشت زیبایی از کرم تا پروانه: پروانه دم‌چلچله‌ای خیره‌کننده (عکس) عزم جدی ایران برای پیشرفت روابط با افغانستان؛ عراقچی به کابل سفر می‌کند نوکیا 8800 Arte Carbon Givori: اوج تجمل در دستان شما (عکس) پرواز در ارتفاع پایین: F-15E استرایک ایگل (عکس) پروژه ۱۲۹ رنو؛ طرحی از ماریو بلینی که به رنو ۲۵ بدل شد (+عکس)