سردبیر "امیدجوان" در گفت و گو با "ایمنا": سکوت بهتر از تحلیل یا انتشار خبر نادرست است

یک فعال رسانه ای گفت: رسانه‌ها باید به موضوعاتی چون کشف حقیقت، تربیت روزنامه‌نگار تحقیقی و اکتفا نکردن به منابع رسمی روی بیاورند.

به گزارش عصر ایران، مهرداد خدیر در گفت‌وگو با ایمنا، در خصوص وضعیت رسانه‌ها در عصر پرتلاطم امروز، اظهار کرد: جدای از موقعیت بحرانی اساسا وظیفه رسانه کشف حقیقت و کسب خبر است که متاسفانه در ایران به دلایل متعدد اتکای به منابع رسمی بیش از اندازه است و رسانه‌ها به منابع مستقل کمتر اتکا می‌کنند یا نمی‌توانند اتکا کنند.

وی در خصوص استراتژی رسانه‌ها در موضوع حادثه سقوط هواپیمای اوکراین، تصریح کرد: در این حادثه رسانه‌ها به منابع رسمی اعتماد کردند و حتی بر اساس آن روایت‌ها و تحلیل‌هایی نوشتند هرچند نمی‌توانیم همه رسانه‌ها را در یک ژانر قرار دهیم، اما اتفاقی که در ایران افتاد، قضاوت مردم نسبت به رسانه‌های داخلی را تا اندازه‌ای منفی کرد؛ این موضوع به این دلیل است که بخشی از رسانه‌ها با بودجه‌های دولتی اساسا رویکرد رسانه‌ای خود را از دست دادند و به یک دستگاه تبلیغاتی و پروپاگاندایی تبدیل شدند و به خاطر همین اصلا نمی‌توانند به دنبال کشف حقیقت باشند.

سردبیر هفته نامه امید جوان با تاکید بر اینکه رسانه‌ها باید به موضوعاتی چون کشف حقیقت، تربیت روزنامه‌نگار تحقیقی و اکتفا نکردن به منابع رسمی روی بیاورند، افزود: روزنامه سازندگی در صفحه اول خود علت این اتفاق را اتکای بیش از حد رسانه‌ای‌ها به منابع رسمی دانسته و به نظر می‌رسد علت کارایی نداشتن منابع رسمی در بخش خبر وجود رویکردهایی معطوف به قدرت، تبلیغات، امنیت یا مصلحت باشد و متاسفانه در ساعات اولیه که از این حادثه گذشت تکاپویی از جانب خبرنگاران ندیدیم.

سکوت رسانه‌ای بهتر از تحلیل یا انتشار خبر اشتباه است

وی با ابراز تاسف از اینکه کار رسانه‌های ما تکرار و بازنشر خبرهای رسمی است، اظهار کرد: در رسانه‌های مستقل دنیا روش کار اینگونه نیست که تنها به منابع رسمی اکتفا شود و بخشی از این امر در ایران به دلیل اقتصاد نابسامان یا حکومتی بودن رسانه‌هاست و بخش دیگر آن به دلیل این است که رسانه‌های حکومتی امکانات بیشتری دارند و می‌توانند به لحاظ خبری دست بازتری داشته باشند و رسانه‌های مستقل ناچارند بر اساس خبرهای آنها تحلیل اتفاقات را تحلیل کنند.

خدیر با انتقاد از موضع‌گیری نادرست رسانه‌ها در موضوع سقوط هواپیما، خاطرنشان کرد: کاش برخی از رسانه‌هایی که امروز اظهار شرم کردند تا کسب نتیجه قطعی سکوت کرده بودند، متاسفانه بخشی از رسانه‌ها به بوق تبلیغاتی تبدیل شده‌اند، از صداوسیما گرفته تا سایت‌ها و روزنامه‌ها همگی به این شکل درآمده‌اند و اگر امروز به مفهوم تخصصی کلمه رسانه داشتیم این وضعیت را شاهد نبودیم، برای آن لازم است روزنامه‌نگاران وخبرنگاران ما از پای میزها و مانیتورهایشان برخیزند و به میدان بروند و واقعیت اخبار را خود بررسی کنند در این صورت شاید این وقایع را کمتر ببینیم.

وی در خصوص دلایل منحرف شدن رسانه‌ها از دلیل اصلی حادثه، گفت: بخشی از این اعتقاد مطلقی که رسانه‌ها به منابع رسمی کردند آنها را منحرف کرد که اگر رسانه‌ها خبرنگاران تخصصی در حوزه امنیتی و نظامی داشتند شاید این اتفاق نمی‌افتاد و امروز شرمندگی خود را از سوگیری و نشر اخبار نادرست اعلام نمی کردند.

لزوم حرکت رسانه‌ها به سمت تولید خبرنگار تخصصی

این فعال رسانه ای با تاکید بر لزوم حرکت رسانه‌ها به سمت تربیت روزنامه‌نگار تخصصی، تصریح کرد: متاسفانه حتی یک خبرنگار حتی در قالب پرسش هم این سوال را مطرح نکرد و به کنکاش نپرداخت، آیا در حوزه حمل ونقل هوایی یک خبرنگار تخصصی هم نداشتیم که با مسئولان در مورد سقوط هواپیما به مباحثه بپردازد و برای رد نظراتشان دلیل بیاورد؟

وی خاطرنشان کرد: از رسانه‌های داخلی هیچ تلاشی برای تحلیل دیده نمی‌شد هرچند در برخی موارد به دلیل امنیتی شاید نتوان به مواردی ورود کرد اما به نظر می‌رسد در این زمینه اساسا دانش خبرنگاری ما به قدر کفایت نبود و طبیعی است که وقتی خبرنگار در برنامه خبری شرکت می‌کند و همه نظرات مسئول روی کاغذ می‌آید بدون اینکه سوالات در حد به چالش کشیدن آنها باشد قطعا نتیجه‌ای به جز این روند دربر نخواهد داشت.

خدیر با تاکید بر اینکه سکوت بهتر از تحلیل یا انتشار خبر نادرست است، افزود: در این حادثه هیچ کس تلاش نکرد از منبع مستقل کسب اطلاع کند و به منابع رسمی تا حدی با نگاه شک و تردید نگاه کند چرا که منابع رسمی کار خودشان را می‌کنند و ما رسانه‌ای‌ها هم کار خود را انجام می دهیم و این خود باعث بروز این درهم تنیدگی‌ها شده است.

اعتباری که مخدوش شد

سردبیر هفته‌نامه امید جوان در خصوص بخشی از دلایل از دست رفتن تلاش خبرنگاران ایرانی و ایجاد این حجم از ناهماهنگی‌ها، تصریح کرد: خبرنگاران اقتصادی بیش از حد به روابط عمومی‌ها نزدیک شدند و متاسفانه بازاریابان نقش خبرنگار را ایفا کردند و مدام جشنواره‌های شبه تخصصی به راه افتاد و خبرنگاران از آن حالت انگیزه و عطش کشف حقیقت دور شدند و احساس کردند باید مدام انعکاس دهنده امور خاصی باشند که به آنها گفته می‌شود و بخش اصلی مشکل را شخصا متوجه خود رسانه‌ها می‌دانم چون هر دستگاه قدرت، حکومت یا امنیتی مصالح خود را تشخیص می‌دهد شاید مصلحت بدانند خبر را قرنطینه کرده و اعلام نکنند اما مشکل این است که تلاشی برای کشف حقیقت از منبع دیگری نبوده است و کشف حقیقت اینطور هم نباید باشد که برای خود یا رسانه یا جامعه تولید دردسر کنند بلکه امروز حداقل تولید اخبار منحصر به رسانه رسمی مکتوب نیست و توئیت کردن یا دیگر امکانات بازنشر می‌تواند حداقل ایجاد تردید یا تشکیک کنند و در نتیجه مردم دیدند رسانه‌های خارجی که هیچ خبرنگاری در ایران ندارند تحلیل‌های درست تری از یک حادثه داشتند و اعتبار رسانه‌ای رسانه‌های داخلی به شدت مخدوش شد.

وی در انتقاد به نداشتن کارآیی وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در تربیت خبرنگار یا تغییر وضعیت رسانه‌ها گفت: ارشاد، نهادی است که هنوز به شکل سنتی اداره می‌شود و این وزارتخانه هنوز هم همچنان درگیر ذره‌بین گذاشتن روی نشریات چاپی است و ساختاری دارند که تنها انرژی می‌گذارد تا بگوید ما بر شما نظارت داریم و این انرژی و همتی که وجود دارد برای تربیت خبرنگار نیست، بخشی از مشکلات رسانه‌ها به این وزارتخانه برمی‌گردد. وزارت ارشاد به مجموعه‌ای تبدیل شده که می‌خواهد به مقام بالاترش بگوید من در حال کار هستم و امور را کنترل می‌کنم همه این عوامل دست به دست هم داده و از روزنامه‌نگار و خبرنگار ایرانی یک نیروی منفعل ساخته که نتواند در موقع بحران ایفای نقش کند.
___________________

بیشتر بخوانید

خانم مجری، حرف شاه را تکرار نکنید!

اشتباهات رسانه ای در فاجعه سقوط هواپیمای اکراینی

___________________________

تماشاخانه

هیجان و جنون یکی از پرفرازونشیب‌ترین روزهای خرید / بلک فرایدی یا جمعه سیاه چطور به وجود آمد؟ (فیلم)

شکوه فرش ایرانی دوره صفوی را در اروپا ببینید (فیلم)

فیلم های دیگر