مدیردفتر لایروبی و ماشین‌آلات سازمان برق استان خوزستان گفت: لایروبی کارون حدود 800 میلیارد تومان هزینه دارد، درحالی که بودجه تخصیص داده شده سالی 4 میلیارد تومان است.

سیامک عباسپور مدیردفتر لایروبی و ماشین‌آلات سازمان برق خوزستان در گفتگو با فارس نسبت به سوالات مطرح شده در زمینه دلایل عدم لایروبی رودخانه کارون اینچنین پاسخ داد.

آیا با انجام عملیات لایروبی کارون،کنترل سیلاب در اهواز انجام می‌شود؟

برای پیشگیری کنترل سیلاب در شهرها، روش‌های مختلفی وجود دارد که یکی از این روش‌ها لایروبی است که اتفاقاً آخرین گزینه کاربردی برای کنترل سیلاب است، روش‌های مرسوم برای کنترل سیلاب به شرح ذیل می‌باشد:

1- احداث کانال‌های سیلاب‌بُر قبل از اینکه آب به شهرها برسد، آب منحرف می‌شود به جاییکه سیل نیست و ایمن است و این آب هدایت می‌شود تا به انتهای رودخانه اضافه شود.

2-احداث دایک‌های حفاظتی در محدوده رودخانه‌ها در شهر که به صورت سیل‌بند عمل می‌کنند.

3-روش سوم لایروبی رودخانه است که از نظر فنی دورترین گزینه برای مهار سیل می‌باشد، چراکه لایروبی نیازمند یک کار مستمر و طولانی مدت می‌باشد، برای مثال لایروبی کارون مدت پنج سال طول می‌کشد که مجدد با رسوبات جایگزین می‌شود و نیازمند هزینه‌های بسیار زیادی است در حالی که در 2 مورد اول اگر 1 بار اجرایی بشوند، در 50 سال آینده فقط نیاز به ترمیم دارد و موضوع سیلاب را حل می‌کند.

لایروبی کارون چه میزان در کنترل سیلاب تاثیر دارد؟

نکته اول این است که با لایروبی کارون حدود 14 ملیون متر مکعب گل‌ولای از کارون خارج می‌شود که این خودش مشکلی است که این میزان از گل‌ولای را در کجا تخلیه کنیم

موضوع دوم و اصلی این است که با توجه به مدل هایی که محاسبه کردیم به این نتیجه رسیدیم که لایروبی حدود 30 سانت اختلاف لول در سطح رودخانه کارون در شهر اهواز ایجاد می‌کند که تخلیه 14 ملیون متر مکعب لای از رودخانه با برآورد هزینه‌های امروز حدود 800 میلیارد تومان هزینه دارد در حالی که فقط 30 سانت از سطح آب کم می‌شود به این دلیل که پایین دست رودخانه کارون، گلوگاه است که نیاز دارد تا خرمشهر به شکل جداگانه لایروبی شود.

دلیل احداث جاده‌های ساحلی اهواز در شرایطی که بسیار نزدیک به سطح رودخانه هستند، چیست؟

مجوز ساخت این جاده‌ها در اوایل دهه 80 در محدوده شهر اهواز و در بستر رودخانه صادر شد، که در زمینه مشخصات فنی این جاده‌ها نکاتی را در زمینه ارتفاع جاده‌ها به شهرداری اعلام کردیم که با اجرای شدن آن شرایط با رسیدن دبی رودخانه کارون به بالای 4 هزار و نهصد متر مکعب هم، هیچ آسیبی به جاده‌ها وارد نمی‌شد.

این پیشنهادی که از سمت سازمان به شهرداری داده بود باعث می‌شد هم پروژه جاده‌های ساحلی به سرانجام برسد و هم محدوده شهر اهواز به مانند سیل‌بند در اطراف رودخانه کارون عمل کند ولی شهرداری جاده‌ها را با آن شرایطی که اعلام کرده بودیم احداث نکرد.

طی مکاتباتی که با شهرداری انجام دادیم به آنها اعلام کردیم که یا باید جاده‌های ساحلی را به استاندارد‌های ما برسانید یا هر ساله سیل‌بند احداث کنید، در بعضی جاها اختلاف ارتفاع اعلامی ما با جاده‌های احداث شده به 2 متر می‌رسد که اگر این موارد اصلاح شود دیگر نیازی به لایروبی کارون برای کنترل سیلاب نمی‌باشد.

طرحی که به عنوان طرح کارون معروف است، در چه زمینه‌ای است؟

طرح لایروبی و حفاظت سواحل رودخانه کارون در بازه‌های بحرانی، طرحی ملی است برای لایروبی و حفاظت از سواحل رودخانه می‌باشد که لایروبی کل محدوده کارون از ابتدا تا انتها را شامل می‌شود که در این یکی دوسال گذشته به دلیل شرایط ایجاد شده، طرح‌های حفاظت از سواحل را کنار گذاشتیم و فقط لایروبی رودخانه را انجام می‌دهیم.

اگر لایروبی تاثیر چندانی ندارد و شما هم بودجه لازم را ندارید، به چه دلیل در برخی نقاط اقدام به لایروبی می‌کنید؟

ما دو هدف از لایروبی کارون داریم: 1-حفظ منظر شهری است، چون هر چقدر این جزیره‌های رسوبی تشکیل شوند، باعث می‌شوند در آنها نی رشد کند و منظر اهواز را از لحاظ زیبایی بسیار زشت می‌کند که این موضوع ما را مجبور می‌کند حتی از منابع داخلی هزینه کنیم تا این مشکل را برطرف کنیم.

2-الگوی جریان آب را به آن چیزی که می‌خواهیم برسانیم، در بعضی نقاط به دلیل وجود ایستگاه‌های پمپاژ یا دلایل محیط زیستی مسیر عبور آب نباید بسته باشد و ما از طریق لایروبی الگوی جریان آب را عوض می‌کنیم.

در سال گذشته یکی از ایستگاه‌های پمپاژ، در بهمنشیر زیر رسوبات فرو رفت که مجبور شدیم در آن منطقه لایروبی را انجام دهیم، و امسال تمام تمرکزمان را روی اهواز و خرمشهر گذاشته‌ایم تا در شرایطی که نیاز به لایروبی فوری بود نسبت به آن اقدام کنیم.

میزان بودجه تخصیص داده شده برای لایروبی چه میزان است و چه پروژه‌هایی را برای لایروبی کارون به انجام رسانده‌اید؟

میزان بودجه تخصیص داده شده برای لایروبی کارون سالیانه 4 میلیارد تومان می‌باشد که ما این مبلغ و اضافه کردن منابع داخلی به این مبلغ توانستیم 3 پروژه را دنبال کنیم:

1-حد فاصل بین پل سوم تا پل علی بن مهزیار اهوازی حدود 97 درصد از نی‌ها را از بین بردیم و آن بخش کوچکی که مانده به دلیل مشکل ایجاد شده از سمت شهرداری، نتوانستیم اقدامی انجام دهیم.

2- جزیره رسوبی بزرگی مقابل پارک جزیره شادی تشکیل شده بود که مسیر جریان رودخانه را عوض کرده بود و از طرفی اگر اقدامی برای آن انجام نمی‌دادیم، می‌توانست در فصل تابستان منبع ایجاد گرد‌وغبار باشد که 50 درصد حجم آن جزیره را برداشتیم به‌طوریکه رسوب‌گذاری در آن منطقه کاهش پیدا کرد.

3- دستگاه کاترساکشن را که 13 سال بود غیرقابل استفاده شده بود را از محل منابع داخلی فعال کردیم و و شروع به فعالیت کردیم تا به سازمان برنامه‌وبودجه و استانداری نشان بدهیم که ما به دنبال انجام فعالیت در زمینه لایروبی و زیبا سازی کارون هستیم که در همین راستا نیزارها را از پایین دست پل پنجم از بین بردیم تا بعد از اتمام آن منطقه، به سمت بزرگترین جزیره ایجاد شده بعد از جزیره پارک شادی برویم تا بتوانیم آن جزیره را هم از نیزار عاری کنیم.

اعتبارات برای لایروبی و انجام طرح‌های مربوط به کارون از چه طریقی باید تأمین بشود؟

این اعتبارات را دولت باید تخصیص بدهد، هرچند که از نظر سازمان، این طرح‌ها نیازمند اختصاص بودجه‌های استانی و توجه مسیولین استانی می‌باشد که متأسفانه تا این لحظه این اتفاق نیفتاده است.

اختلاف بین بودجه ای که برای اجرایی کردن این طرح‌ها نیاز است و و بودجه‌ای که برای اجرایی کردن این طرح‌ها تخصیص می‌دهند، بسیار زیاد است، حداقل بودجه‌ای که برای کار مستمر سالیانه نسبت به لایروبی کارون نیاز است، 30 میلیارد تومان می‌باشد.

آیا خاکی که از لایروبی کارون به‌دست می‌آید، از غنای کافی برای کشاورزی برخوردار است؟

این خاک به شکل کامل آزمایش شده است، این خاک مناسب استفاده‌های کشاورزی نیست و تنها کاربردهای آن، کشت چمن و فضای سبز در سطح شهر و استفاده در کوره‌های آجرپزی می‌باشد.