آزبست و گوگرد زمانی که وارد ریه شده و یا روی سطح پوست قرار می‌گیرد باعث آسیب‌های کوتاه مدت و بلند مدت می‌شود که اثر کوتاه مدت آن می‌تواند باعث سردرد، تهوع و خارش پوستی و بلند مدت آن آسیب‌های ریوی و قلبی-عروقی شود.

عضو هیئت علمی دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی گفت: آلودگی هوا در سال‌های اخیر باعث افزایش جمعیت برخی گونه‌های مضر و مهاجرت برخی پرنده‌ها شده است، مثلاً دیگر در آسمان تهران پرنده سار مشاهده نمی‌شود.

دکتر حبیب الله فصیحی در گفت و گو با ایسنا، گفت: به هر نوع تغییر فیزیکی یا بیولوژیکی که ترکیب هوا را بهم بزند و تهدید کننده سلامت انسان و حیوانات باشد آلودگی می‌گویند.

اثرات آلودگی هوا: از سردرد و تهوع تا بیماری‌های قلبی

فصیحی سرب، آزبست و گوگرد را از موارد آلوده کننده هوا برشمرد و گفت: این مواد زمانی که وارد ریه شده و یا روی سطح پوست قرار می‌گیرد باعث آسیب‌های کوتاه مدت و بلند مدت می‌شود که اثر کوتاه مدت آن می‌تواند باعث سردرد، تهوع و خارش پوستی و بلند مدت آن آسیب‌های ریوی و قلبی-عروقی شود.

وی در ادامه به تغیرانی که آلودگی هوا می‌تواند در محیط زیست ایجاد کند اشاره کرد و گفت: تهران قبل از آن که به شکل کنونی در آید، بیشه زار و علف زارهای فراوانی داشته است و تمام اجزا آن با یک دیگر سازگار بوده‌اند. زمانی که ما در حال ساخت شهر هستم این گونه‌های اصیل و غالب را از بین برده و گونه‌های غیر غالب می‌کاریم، گونه‌های بومی با جایگاه مناسب را از بین برده و اکوسیستم را آسیب پذیر می‌کنم.

آلودگی سوسک‌های قرمز را زیاد کرده است

این استاد دانشگاه خوارزمی ادامه داد: حیوانات نیز به شدت به گیاهان وابسته‌اند، با تغییر گیاهان زندگی آنها را نیز به خطر انداختیم، متاسفانه این حیوانات یا کوچ کردند و یا تلف شدند، چون حجم آلودگی‌ها خارج از توان تحمل این موجودات است.

وی با بیان اینکه جنبه منفی دیگر این آلودگی‌ها جایگزینی گونه‌های غیر مفید با گونه‌های مفید است تصریح کرد: برای مثال سوسک قرمز که امروزه شهر را فرا گرفته است در گذشته وجود نداشته و به نظر می‌رسد ثمره آلودگی‌های شهری است؛ پرنده سار مثالی دیگر در این زمینه است که متاسفانه چند سالی است که به دلیل آلودگی آن را در آسمان شهر نمی‌بینیم.

فصیحی در ادامه نبود برنامه‌ریزی بلند مدت در سطح ملی را یکی از عوامل رسیدن به این نقطه در موضوع آلودگی عنوان کرد و گفت: در طول سال‌های گذشته، بخش زیادی از جمعیت در مناطق خاص متمرکز شده است، غافل از آنکه تمرکز جمعیت زاینده آلودگی است بنابراین راه حل این موضوع تعدیل قطب‌های جمعیتی است.

وی خاطرنشان کرد: البته برنامه‌های میان مدت نیز می‌تواند باعث بهبود این وضعیت شود؛ اصلاح سیستم حمل و نقل عمومی و گسترش آن نیز می‌تواند موثر باشد چون امروزه افراد حتی اگر بتوانند از وسایل نقلیه عمومی برای کارهایشان استفاده کنند خودرو شخصی را ترجیح می‌دهند.

پالایشگاه‌های دودزا در سه کیلومتری پایتخت!

وی وجود پالایشگاه های متعدد در اطراف تهران را از عوامل تأثیرگذار بر آلودگی هوا اعلام کرد و گفت: تعدادی از این پالایشگاه‌ها در فاصله کمتر از سه کیلومتری تهران قرار دارند و با دودکش‌های چندگانه خود، روزانه حجم زیادی آلودگی وارد هوا می‌کنند، این پالایشگاه‌ها در گذشته مطالعه شده و یا نشده در این مکان‌ها قرار گرفته اند ولی حالا ما باید درست تصمیم بگیریم و تاثیر گذار باشیم.

وی تأکید کرد: راه حل بلندمدت این موضوع دور کردن منابع آلوده کننده است ولی مسکن‌های مقطعی نیز وجود دارد که همان گسترش حمل و نقل عمومی است.

فصیحی ایجاد سفر مصنوعی روزانه را حرکتی غلط دانست و گفت: با جانمایی‌هایی که وجود دارد با دست خود سفر مصنوعی ایجاد کرده و باعث ایجاد آلودگی می‌شویم به عنوان نمونه مردم کلانشهر بزرگی مانند تهران چهار ساعت قبل از شروع روز در حال عزیمت به سمت محل کار خود هستند که این غلط است.

این استاد دانشگاه خوارزمی یکی دیگر از راه‌های مقابله با آلودگی را گسترش فضای سبز عنوان کرد و گفت: فعالیت شهرداری‌ها در ایجاد فضای سبز قابل قدردانی است چون سرانه فضای سبز برای هر تهرانی در سال‌های اخیر از نیم متر به ۱۲ رسیده است.