اکران «خانه پدری» بعد از 9 سال/ آیا فیلم سانسور شده؟

عصر ایران ؛ نهال موسوی - فیلم «خانه پدری» کیانوش عیاری بعد از 9 سال توقیف قرار است از امروز (1 آبان) بر پرده سینماهای کشور اکران شود، «خانه پدری» که در سال 1389 ساخته شده، بخاطر یک صحنه در تمام این سال‌ها اکران نشد تا کارگردانش از رنج توقیف آن 6 سال نتواند فیلم بسازد، که البته فیلم بعدی‌اش «کاناپه» هم عاقبت بهتری نداشته است.

عیاری در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «الان پس از حدود یک دهه که «خانه پدری»در معرض تماشای عموم قرار می‌گیرد قطعا برای همه سوال‌ برانگیز خواهد بود که چرا این فیلم باید یک دهه متوقف شود. طبیعی است که مثل خیلی دیگر از اتفاقات این سال‌ها و حتی از گذشته‌های دور همین طور بوده که فیلم‌ها توقیف می‌شوند و بعد از نمایش همه تعجب می‌کنند که چرا؟ چون نه ویرانی به وجود آورد و نه اتفاق بدی رخ داد.»

عیاری در تمام این چند سال بارها تاکید کرده بود، «خانه پدری» دچار یک سوءتفاهم بیهوده شده و اگر فیلمش تلخ است به تلخی ذاتی خودش برمی‌گردد. او گفته بود: «هیچ‌گاه قصد سیاه‌نمایی نداشتم و فقط آسیبی اجتماعی را مطرح کردم اما از آن‌جایی که فیلم‌هایی که می‌سازم قرار است ماحصل نوع نگاهم باشد در نتیجه آثارم مفرح و برای تفریح مردم نیست. با این حال برای من تفریح مناسب از تنویر افکار عمومی مهم‌تر است چون شرم می‌دانم روزی را که برای تنویر افکار عمومی فیلم بسازم.»

حال با توجه به تغییرات و اصلاحات اندکی که در فیلم انجام شده کیانوش عیاری به مخاطبان اطمینان می‌دهد که در فیلم مد نظر او هیچ تغییری نکرده است: « اصلاحاتی رخ داده ولی در دریافت حس تماشاگر مطلقا خللی ایجاد نشده است. اگرچه این شرایط فعلی، یک توافق است ولی واقعیت این است که تصور می‌کنم شاید همان چیزی که باعث نمایش این فیلم شده، یک اتفاق بهتر است. الان راضی‌تر هستم و این را محصول گذشت زمان و فروکش کردن حسی که در آن سال‌ها داشتم می‌دانم. اما تاکید می‌کنم که در ارتباط تماشاگر با فیلم خللی ایجاد نشده است.»

امروز احمد سالک «نماینده مجلس» در واکنش به اکران فیلم «خانه پدری» مخالفت خود را نشان داده و گفت: «به فیلم «خانه پدری» که با سیاه‌نمایی و خشونت همراه است و مدت‌ها کنترل شده بود، مجدداً مجوز اکران دادند که جای تأسف است.»

در اینجا ذکر نکته‌ای خالی از لطف نیست، فیلم «آدم برفی» فیلمی اجتماعی، کمدی به نویسندگی و کارگردانی داود میرباقری است که در سال ۱۳۷۳ ساخته شد، این فیلم مدت ۳ سال توقیف بود و در سال ۷۶ امکان اکران پیدا کرد و پر فروش ترین فیلم سال شد.

عزت الله ضرغامی در فروردین امسال به یک نکته‌ای در باره زمان مدیریتش به عنوان "معاونت سینمایی وزارت ارشاد" اشاره کرد که جالب توجه است، او در صفحه در اینستاگرامش تحت عنوان «اشتباهات مدیریتی من» نوشت:

«نباید «آدم برفی» را توقیف می کردم، اگر به گذشته برگردم ترجیح می‌دادم به روح توصیه رهبر انقلاب در مورد فیلم سینمایی «آدم برفی» عمل کنم و به دلایل نظارتی که در جای خود مورد تأکید ایشان هم بود مردم را از دیدن این فیلم خوش‌ساخت و پر پیام محروم نمی ساختم.

البته عدم همکاری مدیریت محترم وقت حوزه هنری سازمان تبلیغات هم در این تصمیم گیری بی‌تأثیر نبود ولی می‌توانستم با اجتهاد رسانه‌ای و هنری تصمیم درست‌تری بگیرم، هر چند در سال‌های مدیریتم در رسانه ملی آن را جبران کردم.»

این اعتراف ضرغامی به اشتباه خود بعد از 25 سال یک پیام واضح دارد، واقعا چه کسی جوابگوی زمان، انرژی، مسائل و مصائبی است که این توقیف برای سازندگان فیلم به همراه داشته است؟ آیا اساسا قابل جبران است؟

یکی از نکات جالب توجه این است که توقیف یک فیلم در پاره‌ای موارد باعث کنجکاوی بیشتر مخاطب به آن فیلم شده و در زمان اکران هم با استقبال بیشتری مواجه می‌شود و این اتفاق باعث شده است گاهی اوقات برخی از تهیه‌کننده‌ها و پخش کننده‌ها تمایل دارند حتی برای مدتی کوتاه با مطرح کردن این عنوان «توقیفی» نگاه مخاطبین را به سمت فیلم متوجه سازند و در زمان اکران از این تمهید استفاده کنند.

حال با توجه به این رفع توقیف «خانه پدری» و چند ماه قبل‌تر «آشغال‌های دوست داشتنی» ، باید به مدیریت کنونی وزارت ارشاد و سازمان سینمایی احسنت گفت که با یک رویکرد پدرانه می‌توانند تلخی اتفاقات سال‌های گذشته را به کام سازندگان فیلم‌های توقیفی شیرین سازند.

اعتراف تکان‌دهنده مانچینی: رفتن به عربستان، بزرگترین اشتباه من بود

تماشاخانه

ژاله علو ؛ صدایی که جاودانه شد / مادر همیشه مهربان سینما و خاطره‌ای که فراموش نمی‌شود (فیلم)

یاغیان خراسان دوباره سربرآورده‌اند/ دزد ، یاغی یا سردار؟ اسنادی متعلق به بیش از نیم قرن پیش چه اطلاعاتی از ژاندارمری قوچان می‌دهند/ آن‌ها چرا دستگیر شده بودند (فیلم)

فیلم های دیگر