۱۵ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۵ آبان ۱۴۰۳ - ۱۸:۰۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۶۷۹۳۴۰
تعداد نظرات: ۲۵ نظر
تاریخ انتشار: ۱۲:۳۲ - ۲۶-۰۴-۱۳۹۸
کد ۶۷۹۳۴۰
انتشار: ۱۲:۳۲ - ۲۶-۰۴-۱۳۹۸

امین حیایی «کوکلوس‌کلان» نیست

بریده‌ای از صحبت‌های امین حیایی یکی از داوران مسابقه تلویزیونی عصرجدید با عنوان «نژادپرستی» در شبکه‌های اجتماعی پخش شده و بسیاری به نقد آن پرداخته‌اند.

عصرایران؛ احسان محمدی- در فیلم «باشو غریبه کوچک» ساخته استاد بهرام بیضایی پلانی هست که سوسن تسلیمی وقتی «باشو»-پسر بچه جنوبی گریخته از جنگ- را توی رودخانه حمام می‌کند، از اینکه هرچه صابون می زند فایده ندارد شاکی می‌شود و با لهجه شمالی می‌گوید:« نخیر! سفید نمیشه که نمیشه»! در این فیلم حتی مرد بقال به طعنه و با اشاره به پوست پسر، برای حمام کردن یک قالب صابون اضافه می‌دهد!

بریده‌ای از صحبت‌های امین حیایی یکی از داوران مسابقه تلویزیونی عصرجدید با عنوان «نژادپرستی» در شبکه‌های اجتماعی پخش شده و بسیاری به نقد آن پرداخته‌اند. او خطاب به یکی از حاضران در مسابقه که پسر نوجوانی با پوست تیره است و ماجرای حمام رفتنش را تعریف می‌کند، با خنده می‌گوید:«بهت گفتن برو حموم تا سفید نشدی نیا بیرون!»

نژادپرستی نوعی پیش‌داوری و تبعیض است که بر تفاوت‌های نژادی حاصل از تفاوت‌های ظاهریِ جسمی/فیزیکی و نیز تفاوت‌های فرهنگی حاصل از زبان، آداب و رسوم، دین، تاریخ و امثال آن تمرکز دارد. ساده‌ترین مثال برای نژادپرستی، برتر دانستن انسان‌های سفیدپوست بر رنگین پوستان است با این استدلال که چون سفید بودن نشانهٔ برتری است و من سفیدم و تو سفید نیستی، پس من از تو برترم.

امین حیایی دست به یک سهل‌انگاری زبانی زد و جمله‌ای را بر زبان آورد که نزدیک به این مصداق است. اما تبدیل او به یک کوکلاس‌کلان بی‌انصافی است. کوکلاکس‌کلان باندی از نژادپرستان سفید بودند که به دست کهنه سربازان ارتش کنفدراسیون آمریکا بها نهاده شد. آنها برای ایجاد رعب و وحشت به جنایت‌هایی ماندن دزدیدن و آتش‌زدن و به صلیب‌کشیدن سیاهان دست می‌زدند.

امین حیایی «کوکلوس‌کلان» نیست

بعد از سالها مبارزه با نژادپرستی در دنیا، هنوز حتی در کشورهای پیشرفته که برخوردهای بی تعارفی با نژادپرستی دارند باز هم گاه به گاه نشانه‌های آن آشکار می‌شود. در همین هفته ویدئویی از یک بازیکن تیم بوخوم منتشر شد که وقتی مورد توهین نژادی قرار گرفت با چشمان گریان زمین را ترک کرد. یا فیلم مربوط به پرتاب کردن موز به سمت دنی آلوز (بازیکن سابق باسلونا) موجود است که رفتاری کاملاً نژادپرستانه بود اما در کشور ما چطور؟ آیا ایرانی ها نژادپرست هستند؟

به جز مواردی مانند جدل با افغان‌ها و اعراب یا گربه چشم خواندن مغولان موارد زیادی برای اثبات نژادپرستی ایرانیان نمی‌شناسم. در واقع عدم همجواری و زیست مشترک باعث شده تا این صفت به محک آزمایش گذاشته نشود. زمانی که یک سیاه‌پوست در ایران شاطر نانوا شد یا مثلاً یک هنگ‌کنگی به خواستگاری دختر یا خواهر ما آمد آن وقت می‌توانیم ببینیم چند نفر از ما حاضر به خرید نان از شاطر آفریقایی است یا وصلت با نژادی دیگر را می‌پذیرد. تنها در این صورت است که خواهیم دید آیا نگاه فرادستانه و فردوستانه یا احتمالاً پرخاش نژادپرستانه داریم یا نه؟

خودبرتربینی لزوماً به معنای نژادپرستی نیست. ضرب المثل‌هایی مانند «هنر نزد ایرانیان است و بس» یا تعریف‌های خودستایانه به معنی تحقیر دیگری نیست که در نژادپرستی اصل کوچک شمردن و تحقیر است. اتفاقاً برخورد ایرانیان با توریست‌ها -حتی غیر نژاد سفید- دوستانه و مهربانانه است.

برخی از نقدها و حمله‌ها به امین حیایی ریشه در گله‌مندی طیفی از جامعه نسبت به تلویزیون و البته بازی او در فیلم «قلاده‌های طلا» دارد. اگر غیر از این بود، احتمالاً این ویدئوی برش داده شده با تیترهای دیگری دست به دست می شد. تحسین او و اینکه «درود بر شرف امین حیایی که یاد استاد بیضایی را زنده کرد»، «زیرکی امین حیایی برای تکرار دیالوگ باشو غریبه کوچک» و ...

بسیاری از حمله‌ها و نقدهایی از این دست ریشه در «تا که گوید» و «تا که خورَد» دارد و خوب است اهل رسانه به همان اندازه که مته به خشخاش می‌گذارند چشم بر نقاط روشن نبندند. عصرجدید به یکی از برنامه‌های محبوب مردم ایران تبدیل شده است، گرچه به شخصه به اهتزاز درآوردن پرچم ایران برای شکستن رکورد چرخاندن توپ بسکتبال  بر دسته مسواک را نمی‌پسندم اما به عنوان یک برنامه با محتوای سرگرمی و امکان دیده شدن به آنها که شانس دیده شدن ندارند قابل تحسین است.

اما این نقد بر ناظران پخش تلویزیون وارد است که انتظار می‌رفت به همان اندازه که برای تصاویر و جملات سیاسی حساسیت و دقت وجود دارد در مورد این موضوع هم دقت‌نظر اعمال می‌شد چرا که بخش بزرگی از ایرانیان پوست سبزه و گندمگون دارند یا بعد از حساسیت های شکل گرفته در مورد این دیالوگ، در بازپخش برنامه این شوخی حذف می‌شد که نشد.

این درجه از حساسیت و دقت جامعه اگر به راستی در مسیر روشنگری باشد ارزشمند است و سازندگان برنامه‌های تلویزیونی را به این نتیجه می‌رساند که کار آنها با ذره‌بین در معرض داوری قرار می‌گیرد و باید با دقت و حساسیت نسبت به مسائلی از این دست بردارند که می‌تواند زمینه نارضایتی را ایجاد کند. پرسش اما هنوز قابل طرح است، آیا ما ایرانیان نژادپرست هستیم؟

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۲۵
در انتظار بررسی: ۵۲
غیر قابل انتشار: ۵
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۰ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
26
120
حیایی منظوری نداشت.
ناشناس
United States of America
۱۲:۴۳ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
20
142
قطعا نژاد پرستیم. فرقی هم نداره فارس باشه یا ترک یا لر یا بلوچ یا... تهرانی یا شهرستانی. حتی بین خودمون هم نژاد پرستیم. اونی که چند ساله تهرانه با تحقیر میگه شهرستانی.. اونی که فارسه یا ترکه یا هرچی دیگه یه جور. اونی که پول داره یه جور... آب نمیبینیم وگرنه...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۸ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
20
153
ماایرانی ها نژادپرست ترین آدمای دنیاهستیم حتی درروستاهاهرکسی خاندان ورگ وریشه خودش رو برتر ازبقیه میدونه هنوزدربیشترجاهای کشوربرتری نژادی وقبیله ای ملاک همه چیزهست
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۵۸ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
60
84
به نظر من امین حیایی یک عوام بیشتر نیست. بیشتر از این هم توقع صحبت کردن از او را ندارم. از هیچ ها سلبریتی نسازیم.
سروش
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
90
32
ایرانی ها هیچ وقت نژاد پرست نبوده و نیستند حرفها و رفتارهای بعضی ها به بی ادبی نزدیکتر است نا نژاد پرستی، خسته نمی شوید از این اداهای روشنفکر بازی، خیلی موضوع در این کشور هست، فساد مدیران، حقوق نجومی مدیران و...
ناشناس
United Arab Emirates
۱۳:۰۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
29
112
این فقط یک شوخی بود... بزرگ شید بابا...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
27
59
بی سوادی بعضی از سلبریتی‌های ها کار دستشان می دهد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۳۰ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
35
83
بله نژاد پرست هستیم. چون هنوز به طیف عظیمی از ملت ایران حق برخورداری از تدریس و آموزش زبان مادری داده نمی شود.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۳۱ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
11
95
بله مناسفانه اكثرا نژادپرست هستيم،
همين كه طرف تو يه اداره ايي كار همشهريشو زودتر از بقيه راه ميندازه يعني نژادپرسته....
ناشناس
United States of America
۱۳:۳۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
7
73
پاسخ: بله، بدون شك غريب به اتفاق ما هستيم! حتى اگر خودمان هم از ان اطلاع نداشته باشيم.
ساسان
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۳۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
21
64
به جز مواردی مانند جدل با افغان‌ها و اعراب یا گربه چشم خواندن مغولان موارد زیادی برای اثبات نژادپرستی ایرانیان نمی‌شناسم.؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!
خدارو شکر نگارنده که اینارو داخل آدما حتما حساب نمی کنه آقا جنابعالی یا خوابی یا خودتو به خواب زدی بیا خوزستان من نشونت بدم کیا نژادپرستن بیا بریم بوشهر باز من نشونت میدم بیا بریم ترکمن ها رو ببین گیلک و مازنی ها بلوچ ها نگو همه ایرانین ما رو حداقل احمق فرض نکن با حلوا حلوا کردن هم عزیز دهن شیرین نمیشه تو هم برادرم نمیشی برادری به عمله نه به حرف اصلا حتی عملکرد دولت های متعدد سرکار آومده در این چند ساله هم مصداق نژاد پرستی بوده یه زمان رفسنجانی بود رفسنجان با آب خوزستان آباد شد خاتمی آمد یزد و اصفهان دست به یکی کردن بین حوضه ای آب جابجا کردن با آباد شدن احمدی نژاد اومد سمنان آباد شد آقا بقیه انگار باید منتظر باشن یه همشهریشون رئیس جمهور بشه تا بگم بلکه... عزیز جان این چیزا تو پوست و خون ایرانیای بیشتر مرکز این جغرافیاس اصلا پر مدعان بقیه رو هم داخل آدم حساب نمی کنن.خیلی کشف این مسئله سخت نیست آدم منصف میخواد تو این مملک انگشت شمار هستن تازه کاره ای هم نیستن
خويي
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۵۵ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
11
31
در امور داوري هيچ وقت نمي توان همه طرفين را راضي كرد اقاي حيايي يا هركس ديگري باشند نبايد در مورد شان قضاوت احساسي كرد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۵۷ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
21
51
ملت حساسی هستیم. خیلی بیخود به یه شوخی عنوان نژاد پرستی میدیم!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۱ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
2
56
شاید نژاد پرست نباشیم اما به شدت غیر منطقی هستیم و رفتارهای غیر عقلانی زیاد داریم.
اگر یک نفر کسی را بغل کرد یا در فیلمی بازی کرد که ما خوشمان نمی آید باید تا ابد به او حمله کنیم و زندگی اش را به نابودی بکشانیم و از هستی ساقطش کنیم اما در عین حال ادعا کنیم که به شدت به آزادی بیان و گفتار و رفتار و پوشش و هر جور آزادی دیگر معتقدیم و انسان کلا موجود آزادی آفریده شده!!!!
امیر
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
8
69
من با این بخش متن که ایرانی‌ها نژاد پرست نیستن کاملا مخالفم، ما هممون نژاد پرستیم، مصداق هاش خیلی زیادن
م
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۰۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
18
28
امین حیایی خودش مثل اکثر ایرانیها سیاه سوخته اس...در ایران فقط مناطق شمالی کشور نسبتا سفید هستند
اکبر بندرعباسی
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۱۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
13
38
من خودم بدلیل پوست سبزه ای که دارم چندبار در تهران مورد بی توجهی قرار گرفتم
بعضی از مردم و فروشنده ها به چشم بد نگاه میکردند و خودشون رو بالاتر میدونستند
مهیار
Germany
۱۴:۱۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
19
11
عصری جونم یعنی شمایی که دم از تحمل مخالف میزنین و شعار زنده باد مخالف من سر میدین
به خاطر بازی کردن یه نفر توی یه فیلم ، بدون دلیل بهش حمله میکنین
وای به حال اونایی که فریب شعار های دروغ شما رو خوردن
منم یه زمانی فکر میکردم شعار هاتون واقعیه اما خیلی زود چهره واقعی تونو دیدم
فقط خدا میدونه چند نفر مثل من رو از خودتون روندین .
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۲۲ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
12
10
بارک ا... از معدود نقدهای عصر ایران که توهینی در آن مشاهده نشد و عاری از رگه های سیاسی بود.
ناشناس
Netherlands
۱۴:۲۵ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
26
20
عصر ایران هرچقدر هم امین حیایی رو بشوره تمیز نمیشه
علي
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
11
16
آره منم اون جمله امین حیایی رو در عصر جدید دیدم و خیلی ناراحت شدم. ای کاش نمی گفت.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۲۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
11
24
زیاد شلوغش نکن
امین
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۵۲ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
11
7
احسان باز روشنفکر بازی درآوردی، چقدر مواظبت باشم آخه.
ناشناس
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
۱۴:۵۸ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
8
19
یک سوال خیلی ساده:
چرا برای ترامپ مقالیه زدین که فلان است و بهمان و لی برای امین حیایی دارین ماست مالی می کنید؟؟
مهم شخصی که مورد خطاب قرار گرفته که در اکثر مواقع واقعا از این برخوردها ناراحت میشه ولی نمیخواد یا نمیتونه واکنش نشون بده.
پس خواهشا ماست مالی نکنید تا همه مواظب حرف زدنشون باشند تا خدایی نکرده باعث رنجوندن کسی نشن.
وگرنه اگر بخوایم ماست مالی کنیم مثل بقیه امورات مملکت میشه گند همه چی یه زمانی در میاد.
اگر هم دم از دین و مذهب میزنید: بقول حضرت علی به گوینده رو در نظر نگیرید و ببینید چی گفته.
اگر بده خوب بده چه حیایی بگه چه ترامپ چه محمود احمدی نژاد چه حسن روحانی اگر هم حرف خوب و مناسبی است پس مستقل از اینکه کی گفته خوبیشو بگید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۵۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۲۶
12
37
چقدر برخی از مردم کوته نظر شدند، طرف یه شوخی کرده همه حضار هم خندیدن، خود بنده پای تلویزیون اصلا متوجه بحث نژادپرستی داستان نشدم با اینکه به قول نویسنده این متن پوستم سبزه و گندمگون هست، ولی یه عده تو فضای مجازی افتادن دنبال یه همچین چیزایی، ماشالله به این ملت بیکار که بجای تولید و اشتغال اینقدر بیکارن که به این مسائل میپردازن
اتحادیه کسب و کارهای مجازی در آستانه انحلال؛ آینده کسب و کارهای آنلاین در هاله‌ای از ابهام طارمی در ترکیب ثابت اینتر مقابل آرسنال جایزه ادبی ۱۰ یورویی که نویسنده را ثروتمند می‌کند تاج: بازگشت میزبانی تیم‌های ایرانی به پروازهای بین‌المللی گره خورده است جانشین فرمانده کل سپاه: مردم منتظر پاسخ به جنایت صهیونیست‌ها باشند لاوروف: آمریکا آماده قطع روابط با روسیه نیست دیدار عراقچی با نخست وزیر پاکستان اختلاف بر سر عزل مدیران مبارزه با پولشویی؛ بانک مرکزی و مرکز اطلاعات مالی در مقابل هم تصادف مرگبار چهار تریلی در محور سیرجان - بندرعباس؛ یک کشته و چهار مصدوم سید محمدرضا طاهری از شاگردان شهریار درگذشت صدیقی: عملیات وعده صادق 3 قطعا انجام می‌شود حمله موشکی سنگین به پایگاه آمریکایی‌ها در سوریه؛ ناکامی سامانه‌های دفاعی آمریکا مشاوران ترامپ: نسبت به تعداد آرای خاموش تردید داریم و منتظر نتیجه‌ایم ضرغامی: دیروز اطلاعات مهمی درباره هوش مصنوعی دریافت کردم/ مسئله‌ ما هنوز فیلترینگ است! عمو حسن برنامه گل یا پوچ بازیگر شد