.png "عصر ایران")
۰۶ دی ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۶ دی ۱۴۰۳ - ۰۴:۳۰
اعتراضات مردمی در شهر‌های مختلف سوریه در اعتراض به دولت الجولانی (فیلم) طرح بسندگی زبان فارسی و تصور عدالت آموزشی
در طرح بسندگی، عدم کفایت زبان فارسی در کودکان غیرفارسی‌زبان، به مثابه یک ناتوانی و مانند مواردی همچون کم‌بینایی، کم‌شنوایی یا یک اختلال یادگیری برخورد خواهد شد.
احمد شبانی‌بانه - معلم
یکی از کلیدواژه‌های جهانی که به حقوق بشر قائل است، مفهوم عدالت است. عدالت، از جمله مفاهیم نخستین است که در فلسفه خلقت نیز بر آن صحه گذاشته شده است.
اکنون چه در وجه بشری و چه در صورت الهیاتی آن، مسئله این است که این امر به مثابه کهن‌ترین آرزوی بشر، هنوز تحقق نیافته و چشم‌انداز روشنی از تحقق آن در آینده نیز به چشم نمی‌آید.
با این وصف، اگر از صورت الهیاتی آن صرف‌نظر و وجهه انسانی آن، یعنی امکان تحقق آن در زمین، از سوی بشر برجسته شود، ارزیابی امر بسیار یأس‌آلود و غمناک است.
نظام آموزشی کشورها که برگرفته از نظام سیاسی ـ اجتماعی آنهاست، حسب رژیم حقوقی مترتب بر آن با مفاهیمی از جمله عدالت چه برخوردی کرده‌اند؟
در ایران به دلیل غلظت تمرکزبیشتر بر عدالت در سیاست‌های کلان، آموزش و پرورش هم متأثر از رویه‌ها و روندهایی است که گاه با تمسک به قانون و گاه با شیوه‌های دیگر، اموری همچون برقراری عدالت تعریف و عملیاتی میشود؛
از جمله رفتارها در این زمینه، طرح اخیر معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش است که با عنوان «بسندگی زبان فارسی» درصدد گسترش عدالت آموزشی برآمده است.
رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اعلام این طرح گفته است:
طرح بسندگی زبان فارسی فقط برای «اجرای عدالت آموزشی» و «جلوگیری از زدن برچسب دیرآموز به دانش‌آموزان مناطق دوزبانه» است.
وی می‌افزاید: این طرح در این راستاست که بتوانیم فاصله بین این کودکان با دیگر هم‌سالان خود را که بر زبان فارسی مسلط هستند، کم کرده و این امکان در شرایط یکسان یادگیری و برای اجرای عدالت آموزشی برای همه نوآموزان بدو ورود به مدرسه فراهم شود.
برای تحلیل این طرح لازم است ابتدا تعریفی از آزمون بسندگی زبان ارائه و سپس زوایای دیگر طرح ارزیابی شود.
واژه بسندگی که معادل انگلیسی آن (Sufficiency) است، به معنای مقدار کافی، شایستگی و قابلیت است. به طور کلی، آزمون بسندگی زبان، معیاری برای سنجش دانش زبان مقصد برای اشخاصی است که می‌خواهند در کشورهای زبان مقصد درس بخوانند، کار یا به آن کشورها مهاجرت کنند.
این امر درباره زبانی مانند انگلیسی از دهه 60 میلادی شروع شده و فراگیرندگان این زبان از سراسر جهان در آزمون‌هایی همچون تافل و آیلتس، به طور داوطلبانه برای دریافت اجازه تحصیل یا کار در کشورهای غالبا انگلوساکسون شرکت می‌کنند.
معاونت آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با تأسی از چنین الگویی درصدد است کودکان ایرانی را که زبان مادری آنها فارسی نیست، سنجش آغازین کند تا در صورت احراز قابلیت، اجازه ورود به آموزش و پرورش رسمی را صادر کند.
این طرح گرچه در ظاهر امر طرحی است که در لوای گسترش عدالت مطرح شده و با خود حامل ژست‌های مساوات‌طلبانه است اما در نهان نگاهی «مهاجرانه» به بخش عمده‌ای از کودکان این مملکت دارد؛ یعنی به کودکان غیرفارسی‌زبان نگاهی همچون مهاجران دارد.
از این‌رو ـ در صورت عملی‌شدن آن ـ اقدامی فراقانونی است و در راستای بُریدن زودهنگام کودکان غیرفارسی‌زبان از محیط تربیت طبیعی آنان صورت میگیرد.
چنانچه این طرح پیاده شود، «بسندگی زبان فارسی» هم به برنامه غربالگری در پیش‌دبستانی افزوده خواهد شد و از آن به بعد با «نابسندگی» و عدم کفایت زبان فارسی کودکان غیرفارسی‌زبان، به مثابه یک ناتوانی و مانند مواردی همچون کم‌بینایی، کم‌شنوایی یا یک اختلال یادگیری برخورد خواهد شد.
آن‌گونه که حکیم‌زاده گفته است، چنانچه بتوانند برنامه غربالگری را به سن چهارسالگی عقب بکشند، به این منجر خواهد شد که از آن پس اداره تعلیم و تربیت، به صورت خزنده وارد زیست تربیتی کودکان غیرفارس شده و برای سالهای تربیت غیررسمی (تربیت در دامان خانواده) نیز نقشه راه می‌کشد.
حکیم‌زاده تصریح میکند اکنون سنجش به صورت اختیاری برای پنج‌ساله‌ها و به طور محدود برای چهارساله‌ها نیز انجام میشود، اما اگر بتوانیم سنجش را دو سال عقب ببریم، امکان مداخلات بهتری فراهم میشود.
اینکه وزارت آموزش و پرورش، به نام تعلیم و تربیت و در لفافه برقراری عدالت آموزشی، سخن از «امکان مداخله» در زیست تربیت غیررسمی کودکان بخشی از مناطق کشور می‌گوید، جای سؤال جدی دارد. البته این موضع با بخشی از سخنان این مقام مسئول در تبیین طرح حالتی تناقض‌گونه دارد آنجا که می‌گوید:
در برنامه رسمی پیش‌دبستانی اهتمام به حفظ زبان مادری مدنظر بوده است. اکنون باید گفت اگر منظور ایشان از حفظ زبان مادری، در خانه یا از برکردن چهار شعر آهنگین به زبان مادری این کودکان است، باید شب و روز به شکرانه این همه بذل و بخششی که نظام آموزشی به کودکان این مناطق ارزانی داشته است، سر تسلیم و رضا از وزارت آموزش و پرورش برنداشت!
حکیم‌زاده گفته است: «در این طرح قرار است آمادگی نوآموزان به زبان فارسی بررسی شود و اگر مشخص شد آمادگی ندارند، برنامه‌های هدفمندی برای تقویت زبان فارسی ارائه شود تا این کمبود جبران شود».
حال باید پرسید این برنامه‌های هدفمند که درصدد تقویت زبان فارسی خواهند بود، چه هستند؟ آیا درگیرکردن ناخواسته و زودهنگام خانواده‌های این مناطق است؟ آیا تحقق این هدف مستلزم تدوین برنامه‌ای ویژه است که مثلا دوره پیش‌دبستانی در مناطق خاصی از کشور طولانی‌تر شود؟
آیا الزام و تحکم مربیان کودک در این مناطق به سخن‌گفتن به زبان فارسی با کودکان است؟ آیا این طرح موجب ورود مافیای کتاب‌های کمک‌آموزشی به دوره پیش‌دبستانی این مناطق نخواهد شد؟ آیا این طرح، نوعی طبیعت‌زدایی از کودکان این مناطق به حساب نمی‌آید؟
به نظر می‌رسد وزارت آموزش و پرورش علی‌رغم تصریح قانون اساسی در خصوص مسئله زبان در تعلیم و تربیت، با گذشت 40 سال از تصویب آن، هنوز به جای اینکه به فکر راه‌حل عقلایی مسئله باشد، درصدد فرار به جلو و مسئله‌زدایی از آن است.
به نظر راقم این سطور که خود حدود 27 سال است در کار تعلیم و تربیت است، اینکه به خاطر «دیرآموز» خطاب‌نکردن کودکان دوزبانه، در تسریع فارسی‌آموزی آنها باید تعجیل کرد، استدلال ضعیف و ناپخته‌ای است.
بر این مبنا می‌توان توجه طراحان بسندگی زبان فارسی را به آزمون‌های بین‌المللی پیشرفت تحصیلی و خواندن پرلز و تیمز معطوف کرد که هر چهار یا پنج سال یک بار در سطح جهان برگزار میشود؛
از آنجا که ایران نیز سال‌هاست در این آزمون‌ها شرکت میکند، با نگاهی به نتایج آن، می‌توان دریافت از حدود 45 کشور شرکت‌کننده در این آزمون‌ها، ایران اکثرا در ردیف پنج کشور آخر بوده است.
اکنون وزارت آموزش و پرورش، واهمه زدن چه برچسبی برای دانش‌آموزان ایرانی شرکت‌کننده در این آزمون‌ها را دارد؟
آیا برای جبران این کاستی آموزشی در سطح بین‌المللی اقدامی شبیه آنچه برای کودکان دوزبانه اندیشیده، در نظر گرفته است؟
تبعات روانی و اجتماعی ناشی از نگاه تمرکزگرایانه این طرح که فاقد محمل قانونی نیز هست، چه خواهد بود؟
آیا این دلسوزمآبی به معنای کوتاه‌کردن دوران کودکی بچه‌های این مناطق نخواهد بود؟
شکست تحصیلی و ترک زودهنگام مدرسه، آن‌گونه که حکیم‌زاده می‌گوید، شاید در ظاهر به دلیل تسلط‌نداشتن کودکان این مناطق بر زبان فارسی باشد اما در باطن به سبب انفصال و گسست آنان از سرشت و طبیعت زبانی و منتهی‌نشدن گفتار آنان به نوشتار است.
آنچه در طرح بسندگی زبان فارسی مراد است، برقراری عدالت نیست، بلکه تصور عدالت است. عدالت در معنای افلاطونی‌اش گرچه ممکن است به نظر برخی، آرمان‌گرایانه باشد اما هنوز زیباتر و انسانی‌تر است؛ از نظر افلاطون عدالت یعنی «هر چیزی بر جای خودش».
در مقابل، به نظر می‌رسد عادلانه‌خواندن این طرح بیشترین قرابت معنایی را با تعریف هگل از عدالت داشته باشد که تعریفی انسانی به شمار نمی‌آید وقتی که می‌گوید: «آن چیزی که دولت می‌گوید عدالت است».
منبع: شرق
لینک کوتاه: کپی لینک
رتبه‌بندی سریع‌ترین پرندگان جهان بر اساس حداکثر سرعت (+ اینفوگرافی) «قلعه دختر» تهران کجاست؟(+عکس) مراحل کاشت و تکثیر گیاه “بابا آدم”+ خواص مریخ سفیدپوش شد(+عکس) مجتمع‌های مسکونی ایران باستان چگونه بوده است؟(+عکس) موتور رمجت و اسکرمجت چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟(+عکس) ریشه های سیر را دور نریزید / روش نگهداری سیر خشک به مدت طولانی "دانشگاه دارالکفر است و حوزه دارالاسلام ؛ وحدت شان هم مثل صلح حدیبیه است(!)" ؛ پاسخی به یک وقاحت اورون؛ پیشرفته‌ترین هواپیمای جاسوسی جهان (+عکس) شمار شهدای غزه به ۴۵ هزار و ۳۶۱ نفر افزایش یافت اسرائیل: کنترل امنیتی بر نوار غزه را حفظ میکنیم پیش‌بینی اندیشکده آمریکایی: سال ۲۰۲۵ پر از شگفتی خواهد بود جانشین معاون هماهنگ کننده سپاه: اگر دشمن ایمان ما را هدف بگیرد شاید منجر به شکست شود وزیر نیرو: از همه هموطنان دعوت میکنیم در مصرف آب، برق و انرژی صرفه‌جویی کنند آناتولی: اسرائیل 301 بار آتش‌بس را در لبنان نقض کرده
اخبار و تحلیل های ترکیه
در دنیا و در کشور های توسعه یافته چگونه این مساله حل شده است؟
برای برقراری عدالت اگر واقعا خواهان برقراری آن باشیم، بهترین راه آن است که کودکان طبق اصل 15 قانون اساسی به زبان مادری خود آموزش ببینند. این بهترین راه برقرایی عدالت در این زمینه است....
باید بدونید که مردم ایران با وجود یکپارچگی و اتحاد دارای تنوع قومی و زبانی بوده و هر گونه تلاشی از طرف حرکتهای پان فارسیسمی باعث ضربه به این اتحاد می گردد.
اتحاد ملت و جلوگیری از تجزیه کشور با نابود کردن زبانها و فرهنگهای غیر فارسی تو کشور به وجود نمی آد
اتحاد ملی تو کشور سوئیس معنا پیدا میکنه که چهار زبان رسمی داره و آلمانیهای سوئیس که 65%کشورو تشکیل میدن سه زبان ایتالیایی و فرانسوی و رومانش رو هم قربانی خودشون نکردن...رومانش یه زبانیه با 70هزارنفر گویشور
ما ایرانی های دردهای زیادی داریم
یکی از مهمترین دردهای ما اینه که ایران را معادل فارس و فارس را معادل ایران قرار داده اند
آقایان خانمها ایران یک کشور کثیرالمله است با فارسی سازی فرهنگ و زبان بیش از نیمی از ایرانیها از بین می رود
ما می توانیم در کنار هم همیشه ایرانی باشیم ولی فارس نباشیم
آسیمیلاسیون فرهنگی را کنار بگذازید ایران مال همه ایرانی ها هست.
و هدف اصلی این طرح آسیمیلاسیون هست نه عدالت آموزشی
بسندگی فارسی به جای برقراری عدالت در اجرای اصل 15 قانون اساسی و تدریس زبان مادری در کنار فارسی در مدارس سراسر کشور، هدفی جز تیشه به ریشه زدن زبانهای غیر فارسی مردم ایران نداره.
چرا تو نظام اسلامی که با خون شهدایی از همه اقوام آبیاری شده و به امروز رسیده، طرحهای نژادچرستانه و صد ایرانی از این دست باید اجرا بشه، بیایید به دفاع از حق همه مردم ایران برخیزیم و این طرح شنیع رو اجازه ندیم اجرایی بشه.
فارسی زبان ملیه ولی چه لزومی داره همه بی لهجه و زودیاد بگیرش بشن؟
من ترجیح میدمک بچه ام به زبان مادری بخونه و بنویسه و صحبت کنه و کنارش فارسی و انگلیسی هم یاد بگیره. اصل زبان مادریه نه زبان فارسی
ولی الان عصرایران بجای اینکه حمایت کند تا این طرح با زبان انگلیسی تکمیل شود تا بچه های ایران همگی حداقل 2 زبانه و در حالت بهتر 3 زبانه باشند، متاسفانه هنوز دنبال تفکرات عهد دقیانوسی هستیم!!
فرض کنید یک کودک ترک، زبان ترکی را که بلد است، در ادامه هم که زبان فارسی را یاد میگیرد و در سالهای بعد در نهایت با یادگیری زبان انگلیسی تکمیل شود. یا کودکان فارس زبان، زبان فارسی را که بلد هستند و در ادامه با زبان انگلیسی تکمیل میشود. تازه در این حالت کودک فارس زبان یک پله از سایر اقوام عقب تر هم هست.
ولی متاسفانه برخی افراد عقب افتاده، دنبال این هستند که کودک ایرانی از بچگی تا قبل از دانشگاه (و حتی دانشگاه) فقط با زبان مادری حرف بزند و درس بخواند!
و این را افتخار میدانند...!!!
چنین ادعایی که در کمتر جای دنیا شاهد آن بوده ایم و جرم تلقی میشود.
جالبتر این که این فرد تا حالا بخاطر ترویج نژادپرستی هیچ بازخواستی نشده است.
وظیفه دولت اموزش زبان ملی است نه زبان مادری و وظیفه مادران اموزش زبان مادری است نه زبان ملی
منظورتون رو مشخص کنید هر فارسی زبانی فارسه؟ مثلا من خراسانی هستم دیگری اصفهانی یا سمنانی یا کرمانی یزدی شیرازی هراتی کابلی بلخی... اصطلاح فارس رو بیگانگان برای ایران به کار میبردند
چون همه جانبه و به دور از هیاهو و زردنویسی و از طرفی بسیار آموزنده کار میکنه.
ولی راستش مدت زیادیه که احساس میکنم به مسائل قومی و زبانی داره دامن میزنه. مسائل قومی به نسبت مشکلات اقتصادی، اجتماعی و شهروندی در رده آخر مشکلات ما هستن.
حقیقتا در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای جهان(خارج از کشور نرفتم ولی تاریخ رو مطالعه و دنبال میکنم) ما چالش قومی چندانی نداریم. یکپارچگی خیلی خوبی حاکمه و زبان فارسی هم در اصل متعلق به هیچ قومی نیست. اصلا کی میتونه ثابت کنه من فارسم که بگیم فقط زبان قوم خاصی در ایران آموزش داده میشه(من خودم لر بختیاریم). فارسی زبان ملی ماست. بیش از هزار ساله نام ایران با زبان فارسی گره خورده. به تعبیری از دید سایر ملل زبان فارسی زبان مردم سرزمین پارس هست که تا قبل از دوره رضا شاه کل ایران رو به این نام میشناختن. یعنی زبان مردم یک سرزمین، نه زبان یک قوم.
شما نگاه کنید عمده دانشمندای معاصر ما از اقوام گوناگون ایرانن و ترویج کننده این زبانن.
متاسفانه به دلیل ضعف دولت ملی، همسایه های ما برای ایجاد اختلاف بین اقوام کاملا نامحسوس دارن برای تضعیف این پیوند ملی سرمایه گذاری میکنن.
امیدوارم رسانه خوب عصر ایران حواسش باشه دست رو چه نقطه حساسی گذاشته و از چه زاویه ای وارد بحث شده.
قابل توجه اونی که گفت زبان ترکی گرامر نداره باید به عرضتون برسونم زبان ترکی جزو باقاعده ترین زبان های جهان است عزیز من.اول تحقیق کن بعد حرف بزن.صد سال هست که میخوان زبان ترکی رو از بین ببرن ولی به خاطر اقتتدار قوی زبان ترکی هیچوقت این زبان ازبین نمیره.