اسکلت یک فرد بزرگسال متشکل از ۲۰۶ استخوان، ۳۲ دندان و شبکهای از ساختارهای دیگر است که استخوانها را به هم وصل میکنند. این سیستم کارکردهایی کلیدی در بدن دارد که از شکل دادن به آن گرفته تا میسر نمودن حرکت اندامها و تولید سلولهای خونی تازه را در بر میگیرد. در ادامه حقایقی جالب در مورد اسکلت بدن را با شما در میان میگذاریم:
۱- استخوانهای بدن نوزادان از انسان بالغ بیشتر است
دیجیاتو - بزرگسالان ۲۰۶ عدد استخوان در بدن خود دارند، اما نوزادان اینطور نیستند. اسکلت یک نوزاد تازه متولد شده تقریبا ۳۰۰ بخش مجزا دارد که ترکیبی از استخوان و غضروف است. غضروفها در ادامه محکم شده و به استخوان تبدیل میشوند. برای مثال کاسه زانوی نوزادان در ابتدا شکل غضروفی دارد، اما کم کم به استخوان تبدیل میشود.
۲- بالغ بر نیمی از استخوانهای بدن در دستها و پاها قرار دارند
استخوانها اشکال و ابعاد مختلفی دارند و به صورت متوازن در بدن قرار ندارند. برخی نواحی بدن استخوانهای بیشتری نسبت به بخشهای دیگرش دارند که در راس آنها نیز دستها و پاها قرار دارند.هر دست انسان ۲۷ استخوان دارد و هر پا ۲۶ عدد؛ این یعنی هر دو دست و هر دو پای انسان روی هم رفته ۱۰۶ استخوان دارند. به بیان دیگر دستها و پاها در کنار هم نیمی از استخوانهای بدن انسان را میسازند.
۳- برخی افراد یک دنده اضافه دارند
اغلب افراد بالغ ۲۴ دنده (۱۲ جفت) دارند، اما از هر ۵۰۰ نفر یک نفرشان دنده اضافهای به اسم دنده گردنی دارد. این استخوان که از پایه گردن و درست از بالای ترقوه رشد میکند کاملا هم شکل نگرفته و گاهی اوقات صرفا نوار نازکی از فیبرهای بافتی است.این دنده اضافه جدا از شکلی که دارد چنانچه در مجاورت رگهای خونی و عصبها آسیب ببیند میتواند مسائل مهمی را متوجه سلامت انسان کند. در این موارد مشکلی تحت عنوان سندروم خروجی سینه رخ میدهد که از جمله علائم آن نیز درد موجود در شانه و گردن، بی حس شدن ناحیه دنده ها، انسداد رگهای خونی و دیگر مشکلات است.
۴- به غیر از یک مورد تمامی استخوانهای بدن به هم متصل هستند
لامی استخوانی نعلی شکل در گردن است که بین چانه و غضروف تیروئید قرار دارد. لامی همچنین تنها استخوانی است که در بدن به استخوان دیگری متصل نشده است.
از استخوان لامی همواره تحت عنوان پایه کلامی یاد میشود که علت نیز به محل قرار گیری آن باز میگردد. این استخوان میتواند با همکاری تارهای صوتی و زبان طیف وسیعی از اصوات را ایجاد کند. نئاندرتالها تنها موجوداتی هستند که مانند انسان استخوان لامی دارند و در واقع به خاطر حضور همین استخوان بوده که دانشمندان به وجود الگوهای کلامی پیچیده مشابه به انسان در این موجودات پی برده اند.
۵- مصریان باستان اولین استخوان مصنوعی دنیا را ساختند
اندامهای مصنوعی دستگاههایی هستند که جای اعضای مفقود شده یا آسیب دیده بدن را میگیرند. برخی از این اندامها جنبه زیبایی دارند (مانند چشمهای مصنوعی) و برخی نیز جایگزین استخوانها میشوند نظیر پاهای مصنوعی و هدفی کاملا عملیاتی و کاربردی دارند. حدودا ۳۰۰۰ سال پیش بود که یونانیان باستان نخستین اندام مصنوعی کاربردی را ساختند: یک انگشت خیلی بزرگ.
۶- انسانها ۱۲۰ هزار سال است که با تومورهای استخوانی دست و پنجه نرم میکنند
استخوانها از سلولهای زنده و فعال تشکیل میشوند و درست مانند سلولهای دیگر بدن انسان در برابر ابتلا به تومور و حتی سرطان آسیب پذیرند. اما این ابدا تازگی ندارد: انسانهای مدرن و خویشاوندانشان هزاران سال است که با تومورها دست و پنجه نرم میکنند.
در سال ۲۰۱۳ دانشمندان یک تومور را در استخوان دنده نئاندرتالها پیدا کردند که تاریخش به ۱۲۰ هزار تا ۱۳۰ هزار سال پیش باز میگشت و قدیمیترین تومور کشف شده از انسان در تاریخ است.
۷- کوسهها در طول زندگی خود هزاران دندان در میآورند
دندانها جزو استخوانها نیستند با این حال بخشی از سیستم اسکلتی بدن به شمار میروند. اغلب انسانها ۵۲ دندان در طول زندگی خود در میآورند؛ ۲۰ دندان شیری که در طول کودکی میافتند و ۳۲ دندان دائمی که بعد از آن رشد میکنند.
کوسه ها، اما چندین ردیف دندان دارند که با ریزش دندانهای جلویی مرتبا جلو میآیند. این دندانها گاهی هر ۸ یا ۱۰ روز یکبار جایگزین میشوند و این یعنی کوسهها در طول زندگی خود ۳۰ هزار دندان در میآورند.
۸- استخوانها محکمترین عضو بدن انسان نیستند
استخوانها بافتهایی محکم و سخت هستند و طوری طراحی شده اند که در برابر نیرو مقاوم باشند و حتی گفته میشود که از فولاد نیز محکم ترند با این حال، اما استخوانها محکمترین اجزای بدن انسان نیستند و این عنوان به مینای دندان تعلق دارد.
این ماده از تاج دندان محافظت میکند و مقاومت بالای خود را به تراکم بالای مواد معدنی (شامل کلسیم) مدیون است.
۹- انسان مستقیما استخوان هایش را کنترل نمیکند
یکی از نمادهای هالووین و فیلمهای ترسناک اسکلت متحرک است. البته این موجود تماما افسانه است، زیرا مغز و سیستم عصبی ندارد که حرکاتش را کنترل کند. با این حال، اما اگر این اجزا را داشت هم نمیتوانست راه برود.
وقتی انسان اعضای بدنش را حرکت میدهد علت این نیست که به دستها یا پاهایش میگوید که حرکت کند، بلکه انسان در واقع به ماهیچه هایش که به استخوانها متصل شده اند فرمان حرکت میدهد.