سخنان جواد ظریف دربارۀ پول شویی با واکنش های مختلفی روبه رو شد ولی تندتر از همه تهدیدی بود که دربارۀ وزیر خارجۀ حال حاضرِ جمهوری اسلامی اتهام «افساد فی الارض» را مطرح کرد!

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- « همچنان منتظریم قوۀ قضاییه نسبت به ادعاهای وزیر امور خارجه در رسانۀ منتسب به علی لاریجانی واکنش نشان دهد. یا پی‌گیری مدعا یا تعقیب مدعی؛ نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی به طور گسترده مستند به مادۀ 286 قانون مجازات اسلامی از مصادیق اِفساد فی الارض است».

این متن را وحید یامین‌پور فعال سیاسی اصول‌گرا با سابقۀ مجری‌گری در تلویزیون در شبکۀ اجتماعی توییتر منتشر کرده است.

او تنها اصول‌گرای رادیکالی نیست که به سخنان آقای ظریف واکنش نشان داده اما بی‌گمان می‌توان آن را تند‌ترین دانست.

وزیر امور خارجه گفته بود: «پول‌شویی در کشور ما یک واقعیت است و کسانی که هزاران میلیارد تومان پول‌شویی می‌کنند به راحتی ده‌ها میلیارد هم برای مخالفت با پول‌شویی هزینه می‌کنند.»

این جمله بر مخالفان تصویب نهایی سی.اف.تی بسیار گران افتاده و خود را مخاطب آن احساس می‌کنند و خاصه از این جمله خشم‌گین‌اند که «آنها فقط در یک قلم سی هزار میلیارد تومان پول‌شویی کرده‌اند.»

هر چند که ممکن است منظور ظریف از رقم 30 هزار میلیارد تومان همان ماجرای ورشکستگی مؤسسات مالی و اعتباری باشد اما منتقدان لوایح چهار‌گانه مقابله با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم به خود گرفته و واکنش نشان داده‌اند.

پیش از یامین‌پور، حسین شریعتمداری در کیهان نوشته بود: «فرموده‌اید در ایران هزاران میلیارد تومان پول‌شویی می‌شود و کسانی یا کسی در یک قلم ۳۰ هزار میلیارد تومان پول‌شویی کرده است! خب! چرا این پول‌شویان - به قول خودتان- صدها هزار میلیاردی را به مردم و مخصوصا به مراجع قضایی معرفی نمی‌کنید؟! اگر ادعایتان واقعیت دارد، خود‌داری شما از معرفی آنان خیانت به ملت و نظام و هم‌دستی با پول‌شویان است! نیست؟!

ممکن است بفرمایید که خودداری شما از معرفی کلان‌پولشویان به علت ترس از آنهاست! در این صورت وقتی جنابعالی از پول‌شویان در داخل کشور می‌ترسید چه تضمینی هست که در انجام ماموریت خود در وزارت خارجه از کمترین تهدید دشمنان وحشت نکنید و منافع ملت و کشورتان را در پی این وحشت و ترس، بر باد ندهید؟!

این چه دولتی است که در سیستم بانکی آن هزاران میلیارد پول‌شویی صورت می‌پذیرد و این سیستم بانکی توان کشف آن را ندارد و برای مقابله با آن باید به بیگانگان متوسل شود (پذیرش FATF)! آیا این اظهار‌نظر جنابعالی تخریب دولت و اعتراف به ناکارآمدی آن نیست؟! دولتی که خود یکی از اعضای اصلی آن هستید؟»

چنانچه ملاحظه می‌شود آقای شریعتمداری نیز هر چند از تعابیری چون «خیانت، ترس، هم دستی با پول شویان و اعتراف به ناکارآمدی» و البته مشروط به واقعیت داشتن استفاده کرده ولی صحبت از «افساد فی‌الارض» نیست.

انتقاد و مطالبه سند و مدرک البته امر غریبی نیست اما اتهام‌زنی در حد افساد فی الارض برای رییس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی شگفت‌آور و نشان‌دهندۀ حجم خشم اصول‌گرایان رادیکال از ظریف است چون نه تنها برای تصویب و امضای برجام کوشید که پس از خروج آمریکا از برجام هم برای حفظ و ادامۀ آن با اروپا می‌کوشد و اصرار او برای تصویب لوایح مقابله با پول‌شویی و تروریسم مالی هم به قصد جلب نظر اروپایی هاست.

واکنش‌ها البته محدود به اصول‌گرایان نبود. کما این که احمد زید‌آبادی هم نوشت: «مشخص نیست که ظریف هنگام طرح موضوع پول‌شویی به پیامدهای سخن خود و واکنش طیف اصول‌گرا به آن، واقف بوده است و یا این که تحت تأثیر فضای مصاحبه نااندیشیده کلامی را بر زبان رانده است.»

«ناسنجیده» یا «نا‌اندیشیده» اما کجا و «افساد فی الارض» کجا؟!

حامیان ظریف از او می‌خواهند کوتاه نیاید و به موردی مانند مؤسسات مالی و اعتباری بسنده نکند و مواردی را هم ذکر می‌کنند که او می‌تواند به آنها اشاره کند و مخالفان اما به خود گرفته اند و خواستار عذرخواهی اند.

منتها به نظر می رسد حال که وحید یامین پور چنین لحنی به خود گرفته ظریف اگر هم می خواست کوتاه بیاید دیگر کوتاه نیاید و جایی برای نگرانی زیدآبادی هم نباشد که نوشته بود: « به گمان من، ظریف بحث پول‌شویی را از سر بی توجهی به تبعات آن مطرح کرده و به احتمال بسیار در کمیسیون‌های مجلس ادعای خود را به همان موارد مشهور اختلاس‌های لو رفته فرو خواهد کاست.»

هنوز یامین پور از افساد فی الارض نگفته و ننوشته بود که زیدآبادی نوشت: «ظریف در نقطۀ بغرنجی نشسته که او را به تعارض‌هایی وامی‌دارد که دوره به دوره او را به دردسر می‌اندازد. او تصور می‌کند مقام وزارت خارجه و تعارض‌های آن در برآورد نهایی به دردسرش می‌ارزد اما به گمان من نمی‌ارزد!»

«می‌ارزد» و «نمی‌ارزد» زیدآبادی احتمالا برگرفته از شعر مشهور و ضرب‌المثل‌شدۀ حافظ است:

شکوهِ تاجِ سلطانی که بیمِ جان در او درج است
کلاهی دل‌کش است اما به ترکِ جان نمی‌ارزد

قضیه البته خیلی هم جدی نیست و وزارت خارجه هم تاج سلطانی نیست که بیم جان در او درج شده باشد. آقای یامین پور هم وزن زیادی ندارد که ظریف را بهراساند. چرا که وزیر خارجه و امضا کنندۀ برجام، همچنان پشت‌گرم به نظام است و اساسا بیش از آن که سیاست‌گذار باشد کارگزار است اما به نظر می‌رسد برخی پس از ناکامی در پروژه تشبیه حسن روحانی رییس جمهوری به ابوالحسن بنی‌صدر اولین رییس جمهوری ایران حالا بدشان نمی‌آید یا این آرزو را دارند که از جواد ظریف یک صادق قطب زاده بسازند!

(یگانه وزیر خارجه و تنها وزیر در تاریخ جمهوری اسلامی که به رغم سابقه عضویت در شورای انقلاب در سال های 57 و 58 و وزارت خارجه در سال های 58 و 59 دو سال بعد اعدام شد).