عصر ایران؛ سروش بامداد- نمایندگان مجلس شورای اسلامی از پاسخ های رییس جمهور روحانی به 4 پرسش قانع نشدند و تنها در یک مورد (استمرار تحریم های بانکی) اعلام کردند که قانع شده اند.

سؤالات حول 5 محور بود: «کنترل قاچاق، استمرار تحریم های بانکی، کاهش بیکاری، عبور از رکود اقتصادی و مقابله با افزایش شتابان نرخ ارز» و از این چهار فقره تنها بر سر موضوع دوم قانع شدند.

رأی گیری دربارۀ قانع شدن یا نشدن در قبال پاسخ های رییس جمهوری تا پیش از سؤال از محمود احمدی نژاد رییس جمهور سابق، مرسوم نبود اما پس از آن که رییس جمهور سابق، پاسخ به سؤالات را به شوخی برگزار کرد و قضیه را جدی نگرفت نمایندگان با پیشنهاد علی مطهری برآن شدند که آیین نامه را تغییر دهند تا از آن پس در قبال هر یک از پاسخ ها رأی بگیرند و رییس جمهوری خود را موظف بداند با جدیت و به قصد قانع سازی پاسخ دهد.

پس از آن به این صرافت هم افتادند تا یک بار دیگر نیز احمدی نژاد را به مجلس فراخوانند و این مرتبه با مکانیسم جدید عمل کنند اما مقام معظم رهبری فراخواندن دوبارۀ رییس جمهور وقت را به مصلحت ندانستند و قضیه منتفی شد.

اکنون دقیقا روشن نیست پس از این چه خواهد شد و ارجاع به قوۀ قضاییه چه فرجامی خواهد داشت. اما چند نکته روشن شده است:

اول این که سیاست لاک دفاعی جواب نداد. دو وزیر او را انداخته اند و اعلام کردند در چهار مورد از 5 مورد قانع نشده اند. آیا آقای روحانی همچنان می خواهد بگوید دست مخالفان را می بوسد و از این مرحله عبور می کنیم؟

دوم: در بدبینانه ترین حالت، این قانع نشدن می تواند مقدمۀ استیضاح هم باشد.

در نظر داشته باشیم در سؤال مربوط به افزایش شتابان نرخ ارز نیز تنها 68 نفر قانع شدند. یعنی حتی همۀ اعضای فراکسیون امید هم رأی موافق ندادند.

رییس جمهور روحانی لحن آشتی جویانه به خود گرفت و در قبال عزل دو وزیر خشم نگرفت و گمان کرد در پاسخ به سؤالات، جبران خواهند کرد یا آن همه تأکید بر حفظ وحدت و پیام اتحاد را به منزلۀ ضرورت قانع شدن تلقی می کنند اما این خوش خیالی بود و با پاسخ مثبت رو به رو نشد.

حالا روحانی تنهاتر از همیشه است. اصول گرایان رادیکال شمشیر را از رو بسته و ماه عسل با اصول گرایان میانه هم به پایان رسیده و اصلاح طلبان نیز از خود می پرسند چرا باید همۀ سرمایۀ اجتماعی خود را برای او هزینه کنیم در حالی که فارغ از موضوعات اقتصادی دربارۀ مسایل سیاسی و حقوق بشری هم ملاحظات فراوان دارد؟

اگر نجنبد چه بسا طرح استیضاح را هم آماده کنند و همۀ کاسه و کوزه ها را بر سر او بشکنند و در منگنه قرار دهند: از یک طرف تحریم های ترامپ و از طرف دیگر سوار شدن اصول گرایان بر موج مطالبات مردم.

با این همه شاید قصور از خود او هم باشد چرا که اگر قدری صریح تر می بود با این دشواری رو به رو نمی شد.

قریب 40 سال قبل مهندس بازرگان نخست وزیر دولت موقت به طعنه گفت: «کاردی به دست من داده اند. اما تنها دستۀ آن در دست من است و تیغه در دست دیگران».

اگر امروز حسن روحانی هم همین تمثیل را به کار می برد تا مردم بدانند چرا کارد دولت گاهی از بریدن باز می ماند چه اتفاقی می افتاد؟ ممکن بود باز هم نمایندگان قانع نشوند اما مردم قانع می شدند.

روحانی اما ترجیح داد از موضع کلیت نظام سخن بگوید تا نمایندگان را به همراهی وادارد. مجلسیان اما اسیر این تکنیک نشدند و حالا او پس از دریافت 6 گل در بازی رفت ( دو فقره استیضاح و چهار فقره قانع نشدن) چاره ای ندارد جز این که برای بازی برگشت، تاکتیک خود را تغییر دهد. هم تاکتیک و هم چینش تیم را...

اگر قرار است دیگران رودربایستی نکنند او چرا این همه ملاحظه می کند؟ پیداست که روحانی منتظر است تا با اروپا به توافق برسد و اگر نرسید نه از برجام خارج شویم و نه راه فعلی را ادامه دهیم و راه سومی انتخاب شود که هنوز جزییات آن مشخص نیست اما جلسه امروز باید این نکته را روشن کرده باشد که آنها که این همه ملاحظه شان را می کند بی میل نیستند او را مقصر جلوه دهند و به چه زبان دیگری باید بگویند؟

اگر شرایط در حال تغییر است می تواند مدیرانی متناسب با این شرایط را به صحنه بیاورد در غیر این صورت کار او دشوار خواهد شد.

تماشاخانه