گرجستان پاتوق مهاجرت ایرانی‌ها شده یا تفریحشان؟

گرانی بلیت هواپیما و حذف ارز مسافرتی، هواداران گرجستان و چارترکننده‌ها را برای مقطعی آنچنان شوکه کرد که با ریزش ناگهانی جمعیت مسافران، برخی از آژانس‌ها به حذف پروازهای چارتری این مسیر در ماه‌های باقی مانده از فصل تابستان دست زدند، اما با چوب حراج همان چارترکننده‌ها در این رزوها، بار دیگر گرجستان به عنوان یکی از مسیرهای ارزان خارجی به فهرست مقاصد سفر ایرانی‌ها بازگشته است.

به گزارش ایسنا، ایران و گرجستان از سال ۲۰۱۶ رژیم لغو روادید را بازاجرا کردند که به گفته سفیر گرجستان در ایران از آن زمان تا کنون سفر ایرانی‌ها به این کشور ۶۰۰ درصد رشد داشته است و به گفته سفیر ایران در گرجستان نیز پیش‌بینی شده سفر ایرانی‌ها به این کشور که سال گذشته نزدیک به ۳۵۰ هزار نفر بود، امسال به یک میلیون نفر برسد.

جزییات آمار گرجی‌هایی که پس از ۲۰۱۶ به ایران سفر کردند نیز تا کنون منتشر نشده است، اما سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سال گذشته در آماری که از میزان سفر گردشگران خارجی به ایران در فصل بهار منتشر کرد، گرجی‌ها را در رتبه دهم قرار داد که البته تا پایان سال جایگاه آن تنزل یافت.

آمارهای سازمان‌های جهانی گردشگری از سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهد، صنعت گردشگری در گرجستان که اقتصاد چندان قوی هم ندارد، با ۱۹ درصد رشد روی ریل توسعه قرار گرفته است. بیشترین مسافران این کشور به ترتیب از ارمنستان، جمهوری آذربایجان، روسیه، ترکیه و ایران است. سال پیش نزدیک به ۳۲۳ هزار ایرانی به گرجستان سفر کردند. طبق این آمار جمعیت ایرانی‌هایی که سال ۲۰۱۶ به گرجستان رفتند ۱۴۸ هزار نفر بود.

تورهای ارزان و قابل رقابت با ترکیه، نزدیکی و در دسترس بودن، سواحل آزاد و مهم‌تر از همه مرزهای آزاد بدون نیاز به ویزا برای اتباع ایرانی، از جمله دلایلی است که از سال ۲۰۱۶ گرجستان را به سرعت به مقصد محبوب ایرانی‌ها بدل کرد و تا آن‌جا پیش رفت که با کاهش ارزش ریال و ناآرامی‌های اقتصادی در کشور، به مقصد محبوب تبلیغات مربوط به سرمایه‌گذاران و مهاجران ایرانی نیز تبدیل شد، همان سرنوشتی که پیش از آن ترکیه تجربه کرد.

این وضعیت، با این پیش‌بینی که سفر ایرانی‌ها به گرجستان تا آخر سال به یک میلیون نفر برسد، سفیر ایران را در تفلیس غافلگیر کرده و بر آن داشته تا به خریداران ملک در این کشور هشدار دهد و متذکر شود که «خرید ملک در گرجستان لزوما تضمینی برای اخذ اقامت طولانی‌مدت این کشور نیست. »

جواد قوام شهیدی با نگاهی به وضعیت سفر ایرانی‌ها به این کشور گفته است: «درحالی‌که سه سال پیش تعداد ایرانی‌های مسافر گرجستان در سال نزدیک به ۱۵ هزار نفر بود، این جمعیت به دنبال رژیم لغو روادید در سال گذشته به حدود ۳۵۰ هزار نفر مسافر رسید و پیش‌بینی حدود یک میلیون هم برای سال آینده می‌شود. این افزایش بی‌سابقه موج مهاجرت و مسافرت و درخواست تحصیل و سرمایه‌گذاری در گرجستان به طور چشمگیری همچنان ادامه دارد. »

به گفته او، «حجم مراجعان به سفارتخانه ایران در گرجستان از روزی سه چهار نفر به ۲۰۰ نفر رسیده است که پیگیری امور اداری آن‌ها را دشوار کرده است. »

حرمت‌الله رفیعی ـ رییس انجمن دفاتر خدمات مسافرتی ایران ـ در واکنش به دغدغه و غافلگیری سفیر ایران از موج سفر اتباع ایرانی‌ها به گرجستان ـ در گفت‌وگو با ایسنا مطرح کرد: باید از سفرای محترم ایران در کشورهای دیگر پرسید چه اهمیتی برای گردشگری ایران قائل‌اند؟ چه کار برای آن می‌کنند؟ در این شرایط حساس سیاسی که تبلیغات منفی علیه ایران سراسر جهان را فرا گرفته، در مقابل چه اقدام تبلیغاتی و روشن‌گری انجام می‌دهند؟

وی ادامه داد: صرف‌نظر از مزیت‌هایی که کشوری مثل گرجستان برای سفر ایرانی‌ها دارد، فعالیت‌ها و تلاش‌های سفیر این کشور در ایران واقعا قابل تامل است. از یک سال پیش سفارتخانه این کشور تبلیغات زیادی را برای جذب ایرانی‌ها به گرجستان انجام داده، تعامل زیادی را با آژانس‌های ایرانی برقرار کرده و تخفیف‌ها و تسهیلات ویژه‌ای را به آن‌ها داده است و نتیجه این شده که نرخ تورهای گرجستان برای ایرانی‌ها مقرون به صرفه شده و تمایل برای دیدن کشوری که شاید از نظر جایگاه اقتصادی و رفاهی با ترکیه قابل مقایسه هم نباشد، افزایش داده است، ولی ما در مقابل چه کرده‌ایم؟

گرجستان از جمله کشورهایی است که اتباع ایرانی بدون ویزا می‌توانند ۴۵ روز در آن اقامت داشته باشند. تسهیلات سرمایه‌گذاری در آن برای اتباع خارجی نیز به این شکل است که با خرید ملک به ارزش دست‌کم ۳۵ هزار دلار آمریکا می‌توان اقامت کوتاه مدت یک ساله را دریافت کرد.

این کشور هنوز عضو اتحادیه اروپا نشده اما در تلاش است تا سال ۲۰۲۰ عضویت آن را بدست آورد، با این حال گرجی‌ها امکان تردد بدون ویزا در برخی کشورهای اروپایی و حوزه شینگن را دارند. همه این‌ها، امتیازها و انگیزه‌هایی است که از سال گذشته فاز مسافرت ایرانی‌ها به گرجستان را تغییر داده و حتی سرمایه‌گذاران و مهاجران ایرانی را از ترکیه، پس از سقوط لیر و با تشدید بحران‌های سیاست داخلی دولت اردوغان، به سمت گرجستان کوچانده است.

رابطه ایران و گرجستان پس از لغو روادید نیز به سرنوشت کشورهای دیگری همچون ترکیه و روسیه دچار شده؛ اتوبان یک‌طرفه‌ای که صرفه اقتصادی آن بیشتر به کشور مقابل رسیده است؛ تا ایران.