چرا همه علوم تجربی می‌خوانند؟

طی ده سال اخیر تعداد داوطلبان رشته‌های مختلف کنکور سراسری تغییر محسوسی داشته است به طوری که تعداد داوطلبان رشته‌های ریاضی فیزیک، علوم انسانی، زبان‌های خارجه و هنر به شدت کاهش پیدا کرده و تعداد داوطلبان رشته‌ی تجربی افزایش چشمگیری داشته است.

به گزارش انصاف نیوز، حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش نیز از افزایش رشته محل‌های رشته تجربی خبر داد. همچنین تعداد دانشجویان پزشکی ایرانی خارج از کشور که به ایران برمی‌گردند رو به افزایش است. «سید حمایت میرزاده»، رییس کمیسیون آموزش مجلس، و «امان‌الله قرایی مقدم» جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با انصاف نیوز به تحلیل عوامل گرایش دانش‌آموزان به رشته‌ی علوم تجربی پرداختند.

اضافه شدن ۵۵ رشته محل از ریاضی و انسانی به تجربی

مجتبی شریعتی نیاسر، معاون آموزشی وزیر علوم تحقیقات و فناوری، در گفتگویی در صداوسیما اعلام کرد که رشته‌هایی از علوم ریاضی و انسانی به علوم تجربی اضافه می‌شود. حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش، در گفت‌وگو با انصاف نیوز ضمن تایید این خبر جزییاتی از آن را اعلام کرد. به گفته‌ی توکلی پنجاه و پنج رشته محل از علوم ریاضی و انسانی به تجربی اضافه شده‌ است، همچنین ۳۱ رشته محل از تجربی به ریاضی و ۳۴ رشته از علوم انسانی به دیگر رشته‌ها اضافه شده است. داوطلبان تمامی این رشته‌ها فقط از طریق سوابق تحصیلی پذیرش می‌شوند.

به عنوان مثال از این رشته محل‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: مهندسی کشاورزی، مهندسی چوب در دانشگاه تهران (پردیس کرج)، مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر و حقوق در دانشگاه شیراز، علوم کامپیوتر دانشگاه کردستان، مهندسی کامپیوتر و ادیان‌وعرفان دانشگاه فرزانگان سمنان، مهندسی‌های صنایع، عمران، مکانیک، هوا و فضا و مواد و متالوژی دانشگاه صنعتی شریف (پردیس خودگردان کیش)، مهندسی صنایع چوب دانشگاه ساری، مهندسی برق دانشگاه گلستان، مهندسی کامپیوتر دانشگاه لرستان، مهندسی شیمی و مهندسی مواد و متالوژی دانشگاه سهند. این رشته‌ها در ظرفیت محدود و کم و در دوره‌های روزانه، شبانه و مجازی ارائه می‌شوند.

همچنین به گزارش ایسنا ظرفیت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در رشته‌ی پزشکی نسبت به سال گذشته بیست و دو درصد افزایش داشته است.

نهصد پزشک داوطلب بازگشت به کشور در سال ۹۷

هرساله تعداد زیادی از دانش آموزان که پشت سد کنکور مانده‌اند و موفق به راهیابی به رشتهزشکی نشده‌اند برای رسیدن به این هدف از کشور خارج می‌شوند که آمار دقیقی از تعداد آنها در دسترس نیست. «عباس زارعی نژاد» مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت، در این‌باره می‌گوید: «کسانی که برای تحصیل در رشته پزشکی از کشور خارج می‌شوند عموما از طریق مؤسسات آزاد یا به طور شخصی این کار را انجام می‌دهند؛ که این باعث شده آماری از این دانشجویان در دسترس نباشد. تنها آماری که به آن دسترسی داریم تعداد پزشکانی است که بعد از تحصیل درخواست بازگشت به کشور را دارند. تعداد این پزشکان نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. در سال ۹۶، حدود ۷۰۰ پزشک داوطلب بازگشت به کشور و طبابت در ایران بودند که از این تعداد با ۵۰۰ درخواست موافقت شد. در سال ۹۷ تاکنون که پنج ماه از آن گذشته تعداد این داوطلبان به ۹۰۰ نفر رسیده است. بیشتر این پزشکان در کشورهای روسیه، مجارستان و آذربایجان تحصیل کرده‌‌اند.»

حمایت میرزاده، رییس کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به نقش فرهنگ دربیشتر شدن تمایل خانواده‌ها به علوم تجربی گفت: «ایرانی‌ها عموما دوست دارند فرزندانشان پزشک شوند تا شغل دیگری داشته باشد که بخشی از آن به خاطر واقعیات جامعه مثل جایگاه اجتماعی است بخشی هم به دلیل تبلیغات در این مورد است اینها کار فرهنگی می‌خواهد که انتخاب‌ها براساس توانایی‌ها باشد، کشور به این‌ همه پزشک نیاز ندارد سهمیه‌ی قبولی و اشتغال هم برای این همه داوطلب وجود ندارد پدر و مادرها می‌خواهند آرزوهای خودشان را در فرزندشان ببینند ممکن است دانش‌آموز در هنر یا ورزش یا علوم اجتماعی استعداد داشته باشد اما به اجبار خانواده به رشته‌ی تجربی برود. پس اول باید کار فرهنگی در این مورد صورت بگیرد و همه کمک کنند. باید از خودمان شروع کنیم نه اینکه فقط حرف بزنیم و همچنین باید الگوهای موفقی که از دیگر رشته‌ها وجود دارند را معرفی کنیم.»

میرزاده در مورد نقش مدارس خاص افزود:« از طرف دیگر حتی می‌بینیم که در مدارس خاص و تیزهوشان هم دانش‌آموزان انسانی و هنر پذیرش نمی‌شوند و فقط دانش‌آموزان تجربی و ریاضی در مدارس مشغول به تحصیل هستند. نباید هیچ فرقی بین مدارسی که رشته‌های تجربی و ریاضی تدریس می‌کنند و مدارس دیگر و هنرستان‌ها باشد. در آزمون‌های استخدامی و کلاس‌های کنکور و غیره هم به این رشته‌ها توجه بیشتری می‌شود. به خاطر همین تبلیغات، دانش‌آموزان بیشتر داوطلب رشته‌ی تجربی می‌شوند.»

وی در مورد آینده‌ی شغلی گرایش‌ها گفت: «دانش‌آموزانی که از هنرستان‌ها فارغ‌التحصیل شده‌اند و مهارت آموخته‌اند خیلی زودتر از دانش‌آموزان تجربی و ریاضی جذب بازار کار شده‌اند، به جز معدود دانش‌آموزان تجربی که می‌توانند در رشته‌های خاصی قبول شوند بیشتر آنها را خطر بیکاری و افسردگی تهدید می‌کند. برای اشتغال‌زایی رشته‌های موجود در هنرستان‌ها بهترین رشته‌ها هستند و بیشترین بیکاران تحصیل کنندگان رشته‌های تجربی هستند. باید زمان انتخاب رشته آمارهایی به خانواده‌ها نشان داده شود که چه تعداد از دانش‌آموزان تجربی به چه کاری مشغول‌اند و چه تعداد از دانش‌آموزان رشته‌های مهارتی چه کار می‌کنند. نباید فرزندانشان را مجبور به خواندن رشته تجربی کنند.»

امان الله قرایی مقدم نیز این گرایش را مربوط به امنیت شغلی دانست و گفت: « واقعیت این است که ناامنی شغلی وجود دارد. با اینکه ریاضی مادر علوم است و همه چیز به ریاضی وابسته است اما چون بازار کار ندارد و آموزشی است داوطلبان تمایلی به پیوستن به این رشته ندارند.»

وی در مورد کم شدن داوطلبان رشته‌ی انسانی گفت: «در این رشته، وضع متفاوت است؛ دانش آموزان به بعضی رشته‌ها مثل حقوق، حقوق سیاسی و روانشناسی گرایش بیشتری دارند در واقع این بازار کار است که تعیین می‌کند دانش‌آموزان در چه رشته‌ای تحصیل کنند. وقتی در دیگر رشته‌ها بازار کار خوبی وجود ندارد دانش آموز به این رشته‌ها رو می‌آورد تا امنیت شغلی اجتماعی داشته باشد علاوه بر این جامعه جایگاه بالایی به رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی می‌دهد.»