هشتمين دور گفتوگوی دینی اسلام و مسیحیت ارمنی حوزه سيليسی، طي روزهاي ششم تا هشتم تيرماه 97 در آنطلياس لبنان برگزار شد.
به گزارش سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اين دور از گفتوگوها به همت مركز گفتوگوی اديان و فرهنگهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و كليسای ارمنی حوزه سيليسی، با حضور انديشمندان مسلمان و مسيحي از ايران و لبنان با موضوع «اديان و محيط زيست» طي سه روز كاري برگزار و در آن آراي انديشمندان اسلامي و مسيحي (حوزه سيليسي) در موضوعات «محيط زيست و ارزشهای مشترك اخلاقی در اديان الهی»، «تعامل رهبران اديان با محيط زيست: دو الگوی شاخص حضرت محمد (ص) و حضرت عيسی مسيح (ع)»، «تأثير محيط زيست سالم در زندگی فردی و اجتماعی از ديدگاه اسلام و مسيحيت» و «انسان و طبيعت در آموزههای اديان اسلام و مسيحيت»، به اشتراك گذاشته شد.
ديدار رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي با رهبر ارامنه حوزه سيليسي
نخستين برنامه رسمي اين دور از گفتوگوها، ديدار ابراهيميتركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و ريیس شوراي سياستگذاري هماهنگيهاي گفتوگوي اديان در جمهوري اسلامي ايران با اسقف آرام كشيشيان، رهبر ارامنه حوزه سيليسي بود.
ابراهيميتركمان در اين ديدار گفت: بعد از برگزاري چندين دور گفتوگو، شناخت خوبي از همديگر يافتهايم و براي رسيدن به اين شناخت، مسيري طولاني را طي كردهايم. اميدواريم كه دور هشتم گفتوگوها هم براي هر دو طرف سودمند باشد.
وي در ادامه با اشاره به بيش از 20 سال انجام گفتوگوهاي ديني ايران با اديان توحيدي و مكتبهاي آييني توسط سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، اظهار كرد: دنيا امروزه در وضعيتي قرار دارد كه از معنويت فاصله ميگيرد. يكصد سال پيش بشر فكر ميكرد كه با پيشرفت تكنولوژي، معنويت هم رشد خواهد يافت؛ اما امروز ميبينيم كه تكنولوژي رشد يافته است در حاليكه اخلاق و معنويت مورد بيمهري قرار گرفتهاند.
ريیس شوراي سياستگذاري هماهنگيهاي گفتوگوي اديان در جمهوري اسلامي ايران در ادامه با تأكيد بر اينكه ميتوان با انجام گفتوگوهاي ديني نسل جوان را به سمت معنويت رهنمون كرد، گفت: سال گذشته كه با واتيكان گفتوگو داشتيم، ديداري با پاپ فرانسيس، رهبر كاتوليكهاي جهان انجام شد كه وي در آن ديدار، انجام اين گفتوگوها را بسيار اثربخش دانست و خواهان تداوم آن بود.
در ادامه جاثليق آرام كشيشيان، رهبر ارامنه حوزه سيليسي هم با اظهار اينكه دنياي امروز، دنياي گفتوگو است، بيان كرد: متقاعد كردن، هدف اصلي گفتوگو نيست؛ بله هدف شناخت از يكديگر است. ايران از طريق گفتوگو چهره واقعي و نظرات خود را بيان ميكند و از اين طريق ايرانهراسي تعديل يافته است.
وي همچنين با بيان اينكه؛ با تدام اين گفتوگوهاست كه همديگر را عميقتر و غنيتر درك ميكنيم، گفت: هر گاه به ايران سفر ميكنم، ماننداين است كه به خانه خودم آمدهام. ما با همديگر در مسايل اساسي ديدگاه مشترك داريم و بر اين اساس اطمينان دارم كه انجام اين گفتوگوها نتيجه بخش خواهد بود.
افتتاح دور هشتم گفتوگوهاي اسلام و مسيحيت حوزه سيليسي
آیین افتتاحیه گفتوگوی دینی اسلام و مسيحيت ارمني حوزه سيليسی در لبنان، بعد از ظهر ششم تيرماه در آنطلياس لبنان و به ميزباني كليساي مسيحيت حوزه سيليسي برگزار شد.
رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي كه رياست انديشمندان ايراني (مسلمان و مسيحي) شركتكننده در اين گفتوگوها را به عهده داشت، در سخنرانی خود در آيين افتتاحيه گفت: نزديك به سه دهه گفتوگوهای مشترك با موضوعاتی متنوع كه دغدغههای انسان معاصر بوده و آثار و برکات فراوانی را بر جای گذاشته است، داشتهايم. اميدوارم که اين دور از گفتوگوها نيز که با موضوع مهم و اساسی «اديان و محيط زيست» در حال برگزاری است، گامی مؤثر برای خداپسندانه زيستن بشريت باشد.
ابراهيمیتركمان در بخشي از سخنانش در اين آيين اظهار کرد: دو نوع نگاه اساسی به محيط زيست موجب میشود دو رويكرد و دو مسیر پيش روی ما گذاشته شود. نگاه اول اينكه به محيط زيست به عنوان امانتی خداوندی كه به ما سپرده شده است، بنگریم و خود را موظف كنيم تا آن را به آيندگان، صحيح و سالم تحويل دهيم. اين نگاه اخلاقمحورانه به محيط زيست است. تمام برنامههای ما بر اساس نگاه حمايتي شكل خواهد گرفت و تخريب محيط زيست يك جرم محسوب ميشود.
رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ادامه داد: نگاه دوم اينكه انسانها را وارثان محيط زيست بدانيم؛ بدين معنی كه آسمان و زمين و آنچه در آن است، میراث پدران ما است كه اكنون مالك و اختياردار آنيم، پس ميتوانيم هرگونه كه مايليم در آن تصرف كنيم. بر مبناي اين نگاه براي بهرهبرداري بيشتر، مسابقه شكل ميگيرد و هركس ميكوشد تا بيشتر از دیگری از این میراث بهرهبرداري كند و تخريب محيط زيست يك حق تلقی میشود. متأسفانه باید اذعان کرد که امروزه نگاه منفعتطلبانه، بر نگاه اخلاقمحور غلبه پيدا كرده است.
رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخش ديگري از سخنانش یادآور شد: در جهانبینی اسلامی، از انسان به عنوان خلیفه خدا بر روی زمین یاد میشود؛ پس همانگونه که خداوند با رافت و عطوفت با مخلوقات خود رفتار میکند، انسان نیز در جایگاه خلیفة اللهی خود مکلف است که با رأفت و عطوفت با دیگر مخلوقات خدا رفتار نماید، و به آن آسيب نرساند و مهمتر از همه اینکه، دو دين بزرگ اسلام و مسيحيت عميقاً بر اين نكته تأكيد دارند كه انسان نبايد ظلم كند و ظلم بر طبيعت، از مصاديق بارز ظلم است.
جاثليق آرام كشيشيان، رهبر ارامنه مسيحيت حوزه سيليسي هم در سخنراني خود در اين آيين افتتاحيه، با تأكيد بر اينكه سخنان و نظرات ارايهشده در اين گفتوگوها بايد كاربردي باشند، گفت: حفاظت از محيط زيست را بايد مورد تأكيد قرار داد و اين يك وصيت است.
جاثليق آرام كشيشيان همچنين گفت: خداوند مالك تمام خلقت است؛ بر اين اساس شيوه زندگي ما بايد به نحوي باشد كه در آن ارزشهاي معنوي و اخلاق حضور پررنگ داشته باشد. ما بايد در قبال خداوند احساس مسئوليت داشته باشيم و به جاي انسانمحور بودن، خدامحور باشيم.
نشستهاي علمي
با پايان آيين اختتاميه، نشستهاي علمي و تخصصي هشتمين دور گفتوگوی دینی اسلام و مسیحیت ارمنی حوزه سيليسی با موضوع اصلي «اديان و محيط زيست»، آغاز شد.
«محيط زيست و ارزشهای مشترك اخلاقی در اديان الهی»، «تعامل رهبران اديان با محيط زيست: دو الگوی شاخص حضرت محمد (ص) و حضرت عيسی مسيح (ع)»، «تأثير محيط زيست سالم در زندگی فردی و اجتماعی از ديدگاه اسلام و مسيحيت» و «انسان و طبيعت در آموزههای اديان اسلام و مسيحيت»، نشستهاي اين دور از گفتوگوها بودند.
ابوذر ابراهيميتركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي با عنوان «نقش آموزههاي ديني در جهت حفاظت از محيطزيست»، شهين اعواني، دانشیار مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با عنوان «غفلت از تقدس حیات»، حجتالاسلام احمد مبلغي، عضو مجلس خبرگان رهبري و ريیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با عنوان «پیامبر اسلام (ص) و محیط زیست»، حجتالاسلام حجت گنابادينژاد، معاون فرهنگي آستان قدس رضوي با عنوان «الگوی مصرف از دیدگاه اسلام و تأثیر آن بر محیط زیست»، اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان، خلیفه ارامنه تهران با عنوان «تعامل رهبران دینی و محیط زیست»، آرتيوت ضهرابيان، عضو نمايندگان خليفهگري ارامنه ايران با عنوان «اديان و محيط زيست»، حجتالاسلام مرتضي صانعي، عضو هيأت علمي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) با موضوع «تأثیر متقابل انسان و محیط زیست در آموزههای اسلامی»، سید حسن اسلامیاردکانی، استاد دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع «آموزههای اساسی اسلام درباره محیط زیست» و حجتالاسلام محمدمهدی تسخیری، رییس مركز گفتوگوی اديان و فرهنگهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، انديشمندان ايراني (مسلمان و مسيحي) بودند كه آرا و نظرات خود را بيان كردند.
جاثليق آرام كشيشيان، رهبر ارامنه حوزه سيليسي جهان، برج حاجيان، مديركل وزارت محيط زيست لبنان و مقام روحاني هرانت طهانيان، مسئول اتحاد كليسايي در مقر كاتوليكوسي سيليسي، انديشمندان لبناني اين دور از گفتوگوها بودند.
آیین اختتامیه
آیین پایانی هشتمين دور گفتوگوی دینی اسلام و مسیحیت ارمنی حوزه سيليسی ظهر جمعه 8 تیرماه با حضور جاثليق آرام كشيشيان، رهبر ارامنه مسيحيت حوزه سيليسي جهان، ابوذر ابراهیمیترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و ريیس شوراي سياستگذاري هماهنگيهاي گفتوگوي اديان در جمهوري اسلامي ايران، حجتالاسلام محمدمهدی تسخیری، رییس مركز گفتوگوی اديان و فرهنگهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و جمعی از شخصیتهای علمی و دینی و اندیشمندان مسلمان و مسیحی از جمهوری اسلامی ایران و لبنان، برگزار شد.
ابوذر ابراهیمیترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اظهار سخنانی در این آیین، با بیان اینکه بشر تنها استفادهکننده از طبعیت نیست، بیان کرد: دیگر موجودات روی زمین از طبیعت بهره میبرند؛ اما تنها بشراست که طبیعت را تخریب میکند. امروز بشر به تخریب محیط زیست معتاد شده؛ یعنی ما عادت کردهایم که تا زمانی که مشکلی برای خودمان به وجود نیاید، به تخریب ادامه دهیم.
وی تأکید کرد: متأسفانه امروز یک اعتیاد سراسری به تخریب محیط زیست فراگیر شده است. یکی از راهکارهای گذر از این بحران، رساناسازی زشتی تخریب محیط زیست است. تکرار گناه عادت میشود و قبح آن از بین میرود. دوباره باید اتفاقی بیفتد تا زشتی آن عمل وزن واقعی خود را پیدا کند.
ريیس شوراي سياستگذاري هماهنگيهاي گفتوگوي اديان در جمهوري اسلامي ايران سپس با گفتن اینکه خدا تنها برای انسانها نیست و تعلق به همه مخلوقات دارد، ادامه داد: بزرگترین مسأله در موضوع محیط زیست نگاه فرهنگی است و بنمایه تمام فرهنگها ی جلوگیری از تخریب محیط زیست در همه ادیان وجود دارد؛ مثلاً به قناعت تأکید میکنند. این بنمایهها باید به فرهنگ عمومی برای جامعه بشری تبدیل شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه سخنانش اظهار کرد: امروز مشکل بزرگ جهان، خشونت به نام دین است. از دین ـ که برای رحمت و عطوفت است ـ برای توجیه خشونت استفاده میشود. رهبران دینی باید کنار هم و با گفتوگو اختلافات جزیی را کنار بگذارند و بر روی فاجعه خشونت به نام دین تمرکز کنند. در این صورت میتوان نسبت به رفع بحرانها خوشبین بود.
ابراهیمیترکمان سپس با اشاره به 30 گفتوگوی دینی جمهوری اسلامی ایران با دیگر ادیان، ادامه داد: علت اینکه پیروان ادیان در ایران به صورت مسالمتآمیز زندگی میکنند، وجود همین گفتوگوها و نگاه مثبتی است که ایران به این موضوع درد.
جاثلیق آرام کشیشیان، رهبر ارامنه مسيحيت حوزه سيليسي هم در سخنرانی خود در آیین اختتامیه گفتوهای دینی اسلام و مسیحیت حوزه سیلیسی در لبنان، گفت: میدانیم که ارامنه در ایران زندگی مسالمتآمیزی با دیگر شهروندان این کشور دارند. این زندگی مسالمتآمیز در طول تاریخ وجود داشته و جامعه ارامنه هیچگاه در حاشیه جامعه بزرگ ایران نبودند.
وی افزود: همچنین در ایران، شهروندان ارمنی از آزادی مطلق برخوردارند و با هیچ محدودیتی مواجه نیستند و به راحتی کامل زندگی میکنند. چندین بار ایران سفر کردده و از شهرهای تهران و تبریز و اصفهان دیدن کردهام و شاهد این بودم که ارامنه در ایران با افتخار زندگی میکنند.
رهبر ارامنه مسيحيت حوزه سيليسي جهان در پایان سخنانش از مقام معظم رهبری حضرت آیتالله العظمی خامنهای (مدظله العالی) و نیز مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران برای فراهمسازی امکان همزیستی مسالمتآمیز ارامنه مسیحی با مسلمانان و نیز پیروان ادیان دیگر در ایران، تقدیر و تشکر کرد.
منبع: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی