نشر و اشاعه اکاذیب و مطالب غیرعلمی در مورد خواص درمانی و ارزش لانه این حیوانات، یک موج مخرب و بی‌نتیجه در بین سودجویان و افراد ناآگاه ایجاد کرده که منجر به هجوم و ورود آنها به محل‌های زندگی این حیوانات شده.

ایران نوشت: سوداگران به جان «خفاش‌ها» در غارهای زنجان، کرمانشاه و کردستان افتاده اند تا آفت به جان زمین‌های کشاورزی و باغ‌های این استان‌ها بیفتد. سوداگران از زمستان گذشته به جان خفاش‌های غارهای معروفی چون سهولان و... افتاده بودند اما خط و نشان کشیدن محیط زیست شهرستان مهاباد و اطلاع‌رسانی فعالان این حوزه به جایی نرسید تا دیروز که سازمان حفاظت محیط زیست هم وارد ماجرا شد.

«طاهره افتخاری» مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید: «نشر و اشاعه اکاذیب و مطالب غیرعلمی در مورد خواص درمانی و ارزش لانه این حیوانات، یک موج مخرب و بی‌نتیجه در بین سودجویان و افراد ناآگاه ایجاد کرده که منجر به هجوم و ورود آنها به محل‌های زندگی این حیوانات شده.» به گفته افتخاری این امر باعث تخریب زیستگاه، بر هم زدن امنیت آن و ایجاد استرس بویژه در فصل زادآوری و ترک و رها کردن بچه‌ها توسط خفاش‌ها شده. او از پیگرد قانونی مسببان تهدید خفاش‌های ایران خبر می‌دهد.

«فرحناز آذین» رئیس گروه جانوری موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی هم می‌گوید از 50 گونه خفاش موجود در ایران تنها یک گونه «میوه‌خوار» است و مابقی گیاهخوار. به گفته او خاصیت درمانی لانه خفاش‌ها به خفاش‌های ومپایر یا خون آشام برمی گردد که جغرافیای محل زندگی آنها امریکاست نه ایران!

این گزارش حاکی است تبلیغ تخریب لانه خفاش‌ها به فضای مجازی هم کشیده و تبلیغ‌کنندگان مدعی شده‌اند که لانه خفاش‌ها را تا 50 میلیون تومان خرید و فروش می‌کنند. اما به گفته «واحد جمشیدون» فعال حوزه محیط زیست و عضو انجمن دفاع از حقوق حیوانات «کانی به رازان» گونه خفاش‌های شناخته شده در این منطقه لانه‌سازی نمی‌کنند و به‌نظر می‌رسد سوداگران لانه پرندگان دیگر را به جای خفاش‌ها به متقاضیان می‌فروشند.

«فاروق سخنور» رئیس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد اعتقاد دارد که فیلم‌های جعلی انتشار یافته در فضای مجازی باعث شده تا برخی به این نتیجه برسند که ماده‌ای خاص در لانه خفاش‌هاست. او می‌گوید:«کلاهبرداران با انتشار فیلمی جعلی و ارائه اطلاعات غلط سعی دارند از حس کنجکاوی برخی افراد ساده لوح استفاده کنند و با دروغ قیمتی بودن لانه این خفاش‌ها، آنها را در دام بیندازند تا مبالغی هنگفت را به امید سود بیشتر به آنها بپردازند.»

او لانه‌هایی راکه به فروش می‌رسد دست‌ساز می‌داند و تأکید می‌کند که خفاش‌ها هیچ گونه «لانه سازی» ندارند. به گفته سخنور، خفاش‌ها از سقف آویزان می‌شوند درحالی که سرشان پایین است و شایعه مواد مایع جمع شده در لانه آنها کاملاً کذب و برای گمراهی و فریب است. با وجود این «یوسف محمودزاده» مدیر مجموعه تفریحی، گردشگری غارسهولان مهاباد می‌گوید: روزانه بیش از 10 نفر به‌دنبال لانه خفاش‌ها به غار سهولان می‌آیند که با برخورد کارکنان غار مواجه می‌شوند.

اعضای انجمن دفاع از حقوق حیوانات «کانی به رازان» هم می‌گویند:«این شایعه باعث شده تا غارتگران زیادی برای کشف و دستیابی به زیستگاه خفاش‌ها هجوم ببرند.»«سیدرضا مافی»مدیر رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم هم از حضور سوداگران در غارها و زیستگاه خفاش‌های این شهر زنجانی خبر می‌دهد و می‌گوید: «با تخریب‌کنندگان زیستگاه خفاش‌ها برخورد جدی خواهد شد.» مافی، خفاش‌ها را از عوامل مهم و مفید برای کشاورزی می‌داند و می‌گوید:«این پرندگان با خوردن آفات محصولات کشاورزی، از نابودی آنها جلوگیری می‌کنند.»

خفاش‌ها با پایین نگه داشتن تعداد حشرات، نقش مهمی در کنترل آفات مزارع، باغ‌ها و حشرات مزاحم برای انسان دارند. برخی از آنها نیز در گرده افشانی و انتشار بذر نقش دارند ﻭ با این کار به ترمیم پوشش‌هاﻯ گیاهى و ﺍحیاﻯ جنگل‌ها کمک می‌کنند. بنابراین با توجه به نقش اکولوژیک بسیار مهم این گونه‌ها در سیستم‌های حیاتی، حفاظت و مدیریت این گونه‌ها بسیار حائز اهمیت است.

پیش از این «جواد نظام‌دوست» رئیس هیأت مدیره‌ انجمن غارنوردان و غارشناسان ایران گفته بود: «تداخل انسان و ساخت و ساز در غارها از جمله سهولان به منظور ورود آسانتر گردشگر به آنها به کاهش جمعیت قابل توجهی از خفاش‌ها منجر شده و آفت را به جان مزارع کشاورزی و باغ‌ها انداخته است.» به‌نظر می‌رسد با سوداگری جدید، علاوه بر به خطر انداختن کلونی خفاش‌ها، باید منتظر خسارت جدیدی به زمین‌های کشاورزان و باغ‌ها و تنوع زیستی استان‌های مورد هجوم سوداگران بود.