عده ای می کوشند با پند و اندرز یا کمپین "نه به خرید دلار" مردم را از خرید دلار (و یورو) منصرف کنند. البته که این اقدامات ارجمند هستند و ای بسا بر روی افرادی هم اثرگذار باشند اما اقتصاد منطق خودش را دارد.

عصر ایران - مردم نگران ارزش پول شان هستند؛ چه آنان که تمام نقدینگی شان کفاف معاش امروزشان را می دهد و چه کسانی که حساب های بانکی شان آکنده از میلیاردها تومان پول است.
وقتی قیمت دلار به هر علتی بالا می رود، مردم نگران تر می شوند و برای خرید دلار صف می کشند. بازار به تقاضاهای جدید ناشی از این صف ها واکنش نشان می دهد و دلار گران تر می شود؛ با گران تر شدن دلار، نگرانی و هجوم به صرافی ها بیشتر می شود و باز دلار بالاتر می رود و این چرخه تا مداخله دولت ادامه می یابد.

در این میان، عده ای می کوشند با ارائه پند و اندرزهایی مبتنی بر وطن دوستی یا راه اندازی کمپین هایی مانند "نه به خرید دلار" مردم را از خرید دلار (و یورو) منصرف کنند. البته که این اقدامات ارجمند و خیرخواهانه هستند و ای بسا بر روی افرادی هم اثرگذار باشند اما اقتصاد منطق خودش را دارد. سرمایه اعتماد اجتماعی نیز در ایران به به حدی پایین آمده است که نمی توان انتظار داشت مردم همراهی کاملی با سیاست های اقتصادی داشته باشند؛ لذا اغلب مردم معتقدند که خودشان باید به فکر خودشان باشند.

از طرف دیگر حتی در صورت خرید دلار نیز خطراتی مانند سرقت یا مفقودی تهدیدشان می کند. چندی پیش یک کارشناس پلیس می گفت که بسیاری از سارقان منازل، صرفاً به این دلیل دست به دزدی می زنند که دلارها یا طلاهای پنهان شده در خانه ها را با خود ببرند و سرقت های این چنینی، افزایش یافته است.

بنابر این باید به جای شعاردرمانی گزینه هایی را پیش روی مردم قرار داد تا بتوانند تا حد قابل توجهی ارزش پول شان را حفظ کنند، به ویژه در شرایط کنونی که خرید دلار و یورو، بسیار مشکل شده است و صرافی ها این دو ارز را نمی فروشند.

در حال حاضر دو روش وجود دارد که مردمِ نگران از کاهش ارزش ریال یا نگهداری طلا و دلار، می توانند با استفاده از آنها، سرمایه های خود را حفظ کنند:

1 - هم اکنون قیمت قیمت هر سکه بهار آزادی یک میلیون و 730 هزار تومان است. اگر کسی امروز سکه بخرد به امید آن که در آینده سود کند، باید منتظر باشد که سکه از این قیمت بالاتر برود.
اما اگر سکه را پیش خرید کند، می تواند همین امروز با قیمتی پایین تر از این رقم آن را تهیه کند. مثلاً اگر بخواهد امروز سکه ای برای 6 ماه آتی پیش خرید کند، باید یک میلیون و 475 هزار تومان بپردازد. یعنی هم قیمتی پایین از قیمت روز پرداخت کرده است و هم به قیمت 6 ماه آینده - که انتظار می رود گران تر باشد - می تواند بفروشد. اگر یک یا دو ساله سپرده گذاری کند که می تواند انتظار سود بسیار بالاتری هم داشته باشد.
جدول زیر شرایط پیش خرید سکه را نشان می دهد:

به نظر می رسد پیش خرید سکه در شرایط کنونی که خرید ارز سخت شده و نگهداری سکه و ارز نیز مخاطرات خاص خود را دارد، می تواند گزینه سود آوری باشد و نگرانی ناشی از کاهش ارزش ریال را کاهش دهد.
به گفته سخنگوی بانک مرکزی، در موعد تحویل نیز اصل سکه را به مشتریان می دهند نه این که بخواهند مشتری را ملزم به گرفتن قیمت آن کنند.

2 - نگهداری ارز در خانه ها می تواند همراه با ریسک باشد ولی اگر افراد ارزهای خارجی را در بانک های داخلی پس انداز کنند، هم از مخاطراتی مانند سرقت خیال شان آسوده است و هم 2 الی 6 درصد هم سود می گیرند. در تماسی که با سخنگوی بانک مرکزی داشتیم، ایشان تأکید کرد: "هر گاه سپرده گذار بخواهد ارز خود را پس بگیرد، نه معادل ریالی آن که خود ارز را عیناً به همراه سودش می گیرد، یعنی اگر کسی دلار به بانک داده باشد، دلار خواهد گرفت و اگر یورو داده، یورو و همین طور است درباره سایر ارزها."

عجالتاً این ها دو پیشنهادی هستند که در حال حاضر می توان ارائه داد تا افراد بتوانند نگرانی های ناشی از کاهش ارزش ریال و مخاطرات نگهداری ارز و طلا در منازل را کاهش دهند و سود هم ببرند هر چند که راهکار اصلی، تقویت زیرساخت های اقتصادی کشور است که بحثی کلان تر است و در حوصله این نوشتار نمی گنجد.