فساد کاذب به این معنا که برخی از ناشران و کتاب‌فروشی‌ها برای این‌که رتبه خود را حفظ کنند دست به اقداماتی می‌زدند. مثلا به جای این‌که کتابی را که مراجعه‌کننده تهیه کرده در لیست خود وارد کنند کتاب خود را در لیست وارد می‌کردند تا در رتبه اول قرار گیرند.

مدیرعامل خانه کتاب گزارشی از طرح‌ عیدانه کتاب ارائه کرد و از تغییراتی در طرح‌های فصلی حمایت از کتاب‌فروشی‌ها به خاطر حمایت بیشتر از کتاب‌فروشی‌ها و جلوگیری از فساد کاذب گفت.

به گزارش ایسنا، نیکنام حسینی‌پور در نشست خبری طرح عیدانه کتاب که ۱۹ فروردین‌ماه در سرای اهل قلم برگزار شد با اشاره به پیشینه طرح‌ فصلی حمایت از کتاب‌فروشی‌ها اظهار کرد: امسال هشتمین دوره‌ای است که طرح فصلی را اجرا می‌کنیم. قبل از اجرای این طرح جلسات کارشناسی را برگزار کردیم که بسیاری از کتاب‌فروشان و ناشران با کلیت این طرح مخالف و برخی موافق آن بودند، اما با توجه به جمع‌بندی‌هایی که انجام دادیم با توجه به شرایط فعلی تصمیم گرفتیم یارانه حوزه فرهنگ را به این شکل به کتاب‌فروشی‌ها تزریق کنیم. شاید بهترین روش استفاده از یارانه اختصاص‌یافته به بخش فرهنگ همین طرح‌های فصلی کتاب‌ باشد.

او با بیان این‌که تغییراتی در این طرح به وجود آمده است، گفت: امسال کتاب‌های برتر را اعلام نکردیم زیرا این موضوع باعث فساد کاذب می‌شد؛ فساد کاذب به این معنا که برخی از ناشران و کتاب‌فروشی‌ها برای این‌که رتبه خود را حفظ کنند دست به اقداماتی می‌زدند. مثلا به جای این‌که کتابی را که مراجعه‌کننده تهیه کرده در لیست خود وارد کنند کتاب خود را در لیست وارد می‌کردند تا در رتبه اول قرار گیرند. ما رتبه‌بندی برای کتاب‌فروشی‌ها نداشتیم و به خاطر فروش بیشتر امتیاز خاصی به کتاب‌فروشی‌ها نمی‌دادیم، مثلا این‌که یارانه‌اش را بیشتر کنیم، این‌که کتاب‌فروشی یارانه‌ای دریافت کند تابعی از فضای فیزیکی کتاب‌فروشی، تعداد کتاب‌ها و سابقه کتاب‌فروشی است.

حسینی‌پور سپس افزود: تفاوت دیگر طرح عیدانه امسال این بود که به جای این‌که طرح را از تهران شروع کنیم از شهرستان‌ها شروع کردیم تا ناشران و کتاب‌فروشی‌هایی که در شهرستان‌ها دسترسی کمتری به کتاب دارند فرصت کافی برای تهیه کتاب داشته باشند، زیرا از اهداف اولیه طرح، حمایت از کتاب‌فروشی‌های مراکز استان‌ها به‌ویژه استان‌های کم‌برخوردار بود.

او با بیان این‌که در سال اول شروع طرح‌های فصلی فقط ۱۰۰ کتاب‌فروشی حضور داشتند به افزایش تعداد کتاب‌فروشی‌ها اشاره کرد و گفت: امسال حدود ۷۹۰ کتاب‌فروشی در این طرح شرکت کردند. سقف یارانه امسال دو میلیارد تومان بود که با موافقت معاونت فرهنگی ۵۰۰ میلیون تومان دیگر به خاطر میلاد امام علی (ع) و مناسبت ۱۲ فروردین‌ماه به این طرح اضافه شد و در این روزها تخفیف کتاب‌ها از ۲۰ درصد به ۳۰ درصد افزایش یافت. در طرح عیدانه کتاب حدود ۱۲ میلیارد تومان کتاب خرید و فروش شد و ۲۰۰ هزار شهروند به کتاب‌فروشی‌ها مراجعه کردند. نکته قابل تأمل این است که مردم و شهروندان بیشتر به کتاب‌فروشی‌های بزرگ مراجعه می‌کنند که این جای تحلیل و بررسی دارد.

مدیرعامل خانه کتاب با بیان این‌که یکی از آسیب‌های جدی حوزه کتاب افزایش تخفیف‌ها در دوره‌های مختلف بوده است، بیان کرد: ما ترجیح می‌دهیم که این تخفیف‌ها کاهش داشته باشد به همین دلیل سعی می‌کنیم از افزایش تخفیف‌ها جلوگیری کنیم.

او با اشاره به انتقادهایی که انجمن صنفی داستان‌نویسان به اختصاص برابر یارانه‌ها به کتاب‌های تألیفی و ترجمه داشت، اظهار کرد: با توجه به نام‌گذاری امسال به نام سال حمایت از کالای ایرانی به دلیل اینک‌ه کالا فقط صنعت نیست و کتاب نیز جزو صنایع فرهنگی و یک پیام‌رسان است وظیفه خود می‌دانیم که از کتاب‌های ایرانی حمایت کنیم. ما در نظر داریم از کتاب‌های تألیفی در طرح‌های دیگر به صورت جداگانه حمایت کنیم و به کتاب‌های تألیفی به صورت مجزا یارانه اختصاص دهیم و تخفیف این کتاب‌ها نسبت به ترجمه بیشتر خواهد بود.

نیکنام حسینی‌پور افزود: سعی می‌کنیم این طرح‌ها را به سمت تخصصی شدن پیش ببریم. این طرح این ظرفیت را دارد که از کتاب‌های دیگر نیز حمایت کند. نباید به معاونت فرهنگی متکی باشیم و سایر نهادها نیز می‌توانند در این طرح‌ها مشارکت کنند و به طور مثال برای پرسنل خود کتاب تهیه کنند.

او با بیان این‌که در برخی از استان‌ها فروش کتاب بسیار کم بوده است، گفت: استان هرمزگان با داشتن کمترین کتاب‌فروشی از یارانه کمتری هم استفاده کرده است. در رتبه‌های بعدی استان‌های خراسان شمالی، کهگیلویه و بویراحمد و سیستان و بلوچستان قرار دارند که باید چشم‌انداز جدیدی را برای این استان‌ها تعریف کنیم یا با تأسیس کتاب‌فروشی‌ها و یا تخصیص یارانه به یک استان خاص تا این فاصله با سایر استان‌ها کم شود.

مدیرعامل خانه کتاب سپس افزود: یکی از دغدغه‌هایی که ما در خانه کتاب داریم اختصاص یارانه به کتاب‌فروشی‌های دولتی است. ما هنوز به این جمع‌بندی نرسیده‌ایم که به این کتاب‌فروشی‌ها یارانه ندهیم یا یارانه کمتری را به آن‌ها اختصاص دهیم.

حسینی‌پور همچنین اظهار کرد: با توجه به این‌که میزان یارانه اختصاصی به بخش فرهنگی محدود است و مقداری از آن صرف خرید کتاب در معاونت فرهنگی و بخشی صرف بن‌های نمایشگاه بین‌المللی کتاب می‌شود، سعی می‌کنیم با کاهش تخفیف و زمان خرید یارانه صرف‌شده برای طرح‌های فصلی را مدیریت کنیم تا شهروندان بیشتری از این طرح استفاده کنند.

مدیرعامل خانه کتاب درباره اینکه این طرح‌های فصلی تا چه زمان ادامه پیدا خواهد کرد، گفت: در کشور ما هنوز اختصاص یارانه برای طرح‌های فرهنگی مورد نیاز است اما باید سعی کنیم عادت استفاده مخاطب از یارانه را کمتر کنیم. ما می‌خواهیم با جابه‌جایی زمان طرح بدون اعلام قبلی مصرف‌کننده را به مصرف یارانه عادت ندهیم که این موضوع نیاز به بازبینی دارد. هر طرح فرهنگی باید به صورت مرتب بازبینی شود تا اشکلات آن رفع شود. یکی از مزایای طرح‌های فصلی کتاب و حمایت از کتاب‌فروشی‌ها این است که ما کتاب‌فروشی‌ها را سازماندهی می‌کنیم. پیش از این آماری از کتاب‌فروشی‌ها وجود نداشت اما حالا می‌توانیم به صورت نسبی آماری از کتاب‌فروشی‌ها داشته باشیم. همچنین خانه کتاب آماده است نرم‌افزاری را که کتاب‌فروشی‌ها برای فروش کتاب از آن استفاده می‌کنند به‌روزرسانی کند.

نیکنام حسینی‌پور درباره این‌که کتاب‌فروشی‌های آنلاین نیز از این یارانه‌های فصلی استفاده می‌کنند یا خیر، گفت: کتاب‌فروشی‌های آنلاین در دستور کار ما در طرح‌های عیدانه نبودند اما به نظر می‌رسد باید کتاب‌های صوتی و الکترونیک در طرح‌های دیگر در دستور کار ما قرار گیرد.

تماشاخانه