پرونده سپرده ریالی ۲۰ درصدی بسته شد. در حالیکه پرداخت سود 20 درصدی در کمتر از 14 روز توانست 100 هزار میلیارد تومان از نقدینگی موجود در جامعه را جذب کند اما کارشناسان اقتصادی معتقدند که اقداماتی از این دست تنها در کوتاه مدت نتیجه بخش است و برای کنترل نوسانات نرخ ارز در میان مدت باید به فکر علاج دیگری بود.
هادی حق شناس اقتصاددان در اینباره میگوید: اگر بانک مرکزی به دنبال ثبات دائمیدر بازار پول است باید سیاست اصولی در بانکداری را مورد توجه قرار دهد. بدین صورت که هر یک از بانک ها در چارچوب مقررات پولی و مالی عمل نکرد و منجر به ایجاد اختلال در بازار شد، تنبیه شود .
افزایش نرخ بهره سپرده ، کم کردن ذخیره سپرده غیر قانونی ، برداشت اضافی از بانک مرکزی و دست کاری در تراز نامه بانکی از جمله تخالفات بانک هاست که حق شناس معتقد است بانک مرکزی باید در چارچوب استقلال خود قبل از تخلف مانع بروز آن شود نه اینکه تخلفی صورت گیرد و بعد به فکر مقابله با آن برآییم چرا که نوش دارو بعد از مرگ سهراب دردی از مشکل اقتصاد بیمار ما دوا نمیکند .
او ادامه میدهد: اگر چنین اقداماتی به موقع صورت گیرد دیگر نقدینگی غیر واقعی و تورم دور رقمیدر اقتصاد نخواهیم داشت. طبیعی است که وقتی تورم تک رقمیو زیر 5 درصد باشد، نوسانات ارزی اتفاق نمیافتد.
سودهای موهومیدر بانک ها
این کارشناس اقتصادی در خصوص تراز نامه های غیر واقعی بانک ها توضیح داد: در شرایطی که بنگاه های اقتصادی و مردم قادر به بازپرداخت اصل وام خود نیستند ، بانک ها برای تسهیلات جریمه دیر کرد در نظر گرفته و بر اساس آن جرائم به سهامداران خود سود پرداخت میکنند، سودهایی که موهومیاست. در حالیکه بانک ها در بهترین شرایط موفق به گرفتن اصل وام بوده و سود آنها قابل برگشت نیست. اینجاست که میگوییم ترازنامه های بانکی غیر واقعی است و بانک مرکزی باید نظارت دقیقی بر داشته بر آنها داشته باشد که در غیر این صورت منشا نوسانات ارزی خواهد بود.
او در حالیکه پرداخت سود 20 درصدی به سپرده گذاران در کوتاه مدت را راه کاری مناسب برای کنترل نوسانات نرخ ارز در کوتاه مدت میدانست، ادامه داد: این سیاست توانست در کمتر از دو هفته 100 هزار میلیارد تومان از ندینگی سرگردان جامعه را جذب کند. این رقم دو برابر بودجه عمرانی سال 96 است. طبیعی است که اگر این حجم از نقدینگی به سمت بازارهای دیگر میرفت، شاخص های قیمتی آنها را بر هم میریخت.
این کارشناس اقتصادی در توضیح گفته های خود افزود: جذب نقدینگی در هفته های گذشته همانند بهمنی است که به سمت یک سد هدایت و در آن ذخیره شده است. طبیعی است که اگر این بهمن در خیابان سرازیر میشد بسیاری از زیر ساختها را تحریب میکرد. اما سئوال اینجاست که این بهمن و آب تا کی قرار است پشت این سد باقی بماند.
پرداخت سود 20 درصدی به سپرده گذاران برای بانک ها حداقل 28 درصد آب می خورد. در واقع بانک ها باید تسهیلات خود را با نرخ 28 درصد بدهند که بتواند هزینه های خود را تامین کنند ؛ اما کدام کسب و کار در ایران است که میتواند حداقل 28 درصد سود بدهد. بنگاهی که اگر قرار است 28 درصد سود به بانک بدهد، باید از فعالیت اقتصادی خودش حداقل 31 درصد سود کسب کند. بدهد خودش باشد سود 31 درصدی باشد .
تورم انباشته دلار تخلیه شد
"نوسانات نرخ ارز دیگر ناچیز خواهد بود و افت خیزهای قبلی را نداریم." این اقتصاد دان در اینباره گفت: منشا همه این تغییرات حجم بالای تراکنش ارزی ، اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده به ازای هر تراکنش در دوبی و تورم انباشته شده در سال 92 تا سال 95 دلار بود که به نظر میرسد دربازار پر نوسان هفته های گذشته تا حدودی تخلیه شد.