در سال 1985، فرانسه، آلمان غربی، ایتالیا، هلند و انگلستان تیمی را تشکیل دادند که هدف آن توسعه یک بالگرد نظامی ضد کشتی/ ضد زیردریایی با قابلیت ترابری برای دهه 1990 بود.

عصرایران؛ مجله تصویری سلاح- NH90 نوعی بالگرد نظامی چند منظوره، دو موتوره، چهار پره و با اندازه متوسط است که در پاسخ به تقاضای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو برای تولید بالگردی نظامی با قابلیت شرکت در عمیات های نیروی دریایی توسعه یافت. NH90 نخستین بار توسط صنایع NH که دفتر مرکزی آن در فرانسه واقع شده است، طراحی و تولید شد. اولین نمونه ساخته شده پرواز آزمایشی خود را در دسامبر سال 1995 انجام داد و در سال 2007 نیز به طور رسمی آماده خدمت رسانی نظامی شد. تا ژانویه 2017، NH90 سابقه نزدیک به 127،000 ساعت پرواز برای نیروهای مسلح 13 ملت مختلف را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.

NH90 را می توان اولین بالگرد نظامی به شمار آورد که به طور کامل با استفاده از سامانه هدایت پرواز برقی عمل می کند. این سامانه هدایت پرواز بر اساس سیگنال دهی الکتریکی کار خواهد کرد. از این رو بالگرد مذکور در مقایسه با رقبای خود برتری خواهد داشت. NH90 در دو مدل اصلی تولید شده است که شامل مدل ترابری تاکتیکی برای نیروی زمینی و همچنین نیروی هوایی و مدل بالگرد نگهبان ناو ناتو برای نیروی دریایی می شود. هرکدام از این مشتری های نظامی قادر به انتخاب تنظیمات مختلف برای ناوگان NH90 خود خواهند بود. درست مانند سلاح های متفاوت که از نظر سنسور، دوربین، کارتریج و یا ویژگی های خاص تفاوت دارند. البته لازم به ذکر است که طی اولین سال های خدمت، NH90 با مشکلات متعددی همراه بود و از آن جایی که رفع این موارد روندی زمان بر محسوب می شد، انتخاب و استفاده از آن توسط برخی از اپرتورها نیز دچار تاخیر شد.

طراحی و توسعه

در سال 1985، فرانسه، آلمان غربی، ایتالیا، هلند و انگلستان تیمی را تشکیل دادند که هدف آن توسعه یک بالگرد نظامی ضد کشتی/ ضد زیردریایی با قابلیت ترابری برای دهه 1990 بود. در سال 1987، انگلستان از این تیم جدا شد. اما نهایتا در سپتامبر سال 1992، صنایع NH قرارداد طراحی و توسعه NH90 را با NAHEMA (آژانس مدیریت بالگرد ناتو) امضا کرد. این آژانس نماینده چهار عضو شامل فرانسه، آلمان، ایتالیا و هلند بود. پرتغال نیز در ژوئن سال 2001 به این آژانس ملحق شد. کار طراحی بالگرد در سال 1993 آغاز شد و همانطور که پیش تر نیز اشاره شد، نمونه اولیه تحت عنوان PT1 نخستین پرواز آزمایشی خود را در 18 دسامبر سال 1995 انجام داد. نمونه دوم؛ PT2 در سال 1997 و نمونه سوم هم در سال 1998 پرواز کردند. PT3 یا همان نمونه سوم اولین بالگردی بود که با استفاده از سیستم هدایت پرواز برقی کنترل می شد. طبق گزارش های به دست آمده، دو مدل اصلی NH90 نیز با یکدیگر تا 75 درصد نقاط مشترک دارند.

طی فاز توسعه در دهه 1990، مشکلات تکنیکی و همچنین تخصیص بودجه در مورد NH90 به وجود آمد. در ژوئن سال 2000، کشورهای عضو تیم سفارشی بزرگ (مجموعا 366 بالگرد) به ارزش 8.6 میلیارد دلار به ثبت رساندند. از سال 2000 به بعد نیز تعدادی از کشورهای اروپایی، آسیایی و همچنین استرالیا متقاضی دریافت این بالگرد بوده اند. تا آوریل سال 2013، تعداد 529 واحد NH90 توسط مشتریهای نظامی مختلف ثبت سفارش شد. در سال 2015، سرعت تولید بالگرد نام برده دچار افت قابل توجهی شد که علت اصلی آن تاخیر در امضای قرارداد خرید NH90 توسط شماری از کشورها بود. در سال 2016 نیز خط مونتاژ نهایی فنلاند اولین خط تولیدی بود که توانست تمام سفارشات ثبت شده را تکمیل و ارسال کند.

NH90 به منظور برآورده سازی تقاضای نیروهای ناتو برای ساخت بالگردی چند منظوره و با اندازه متوسط که قابلیت شرکت در عملیات های زمینی و دریایی را داشته باشد، توسعه یافت. از این رو بالگرد مذکور توانسته است از پس استانداردهای ملی و بین المللی مختلف بر بیاید. از جمله مهم ترین امکانات NH90 می توان به سیستم های ناوبری و عملیاتی ویژه همچون عملکرد موفقیت آمیز در عملیات های شبانه و یا آب و هوای نامساعد اشاره کرد.

نیروی محرکه بالگرد به وسیله یک جفت موتور توربوشفت (موتور توربینی گازی که بسیار شبیه موتورهای توربوپراپ است) تامین می شود. این موتورها بر اساس انتخاب مشتری قابلیت جایگزینی خواهند داشت اما در کل NH90 با دو نوع موتور شامل رولز- رویس Turbomeca RTM322 و یا جنرال الکتریک T700E تولید می شود. گازهای خروجی نیز توسط سیستم مادون قرمز فیلتر خواهند شد. جالب است بدانید NH90 بین بالگردهای هم کلاس خود، کمترین اثر بر سیستم های ردیاب راداری را دارد و این موضوع عمدتا به خاطر ساختار الماس مانند بدنه آن خواهد بود.

انواع

مدل بالگرد نگهبان ناو ناتو (NFH)

نقش اصلی این نسخه شرکت در عملیات های جنگی ضد زیردریایی و همچنین جنگ علیه واحدهای سطحی؛ عمدتا کشتی ها خواهد بود. بالگردهای که در این مدل دسته بندی می شوند، قادر به عملکرد مناسب در آب و هوای سخت، ماموریت های روز و شب و همچنین پشتیبانی جنگ های ضد هوایی هستند.

NH90 NFH Caïman: طراحی نیروی دریایی فرانسه از NH90 NFH

NH90 Sea Lion: طراحی نیروی دریایی آلمان از NH90 NFH. نخستین پرواز این نسخه در 8 دسامبر سال 2016 انجام شد

SH-90A: طراحی نیروی دریایی ایتالیا از NH90 NFH از سال 2012

مدل ترابری تاکتیکی (TTH)

نقش اصلی این نسخه حمل و نقل حداکثر 20 نفر نیروی نظامی و یا بیش از 2،500 کیلوگرم محموله خواهد بود. البته TTH قابلیت مشارکت در جنگ الکترونیک، عملیات های ویژه و آموزش پرواز را نیز دارد.

HKP14: طراحی نیروی هوایی سوئد از NH90 TTH

HT-29 Caiman: طراحی ارتش اسپانیا از NH90 GSPA TTH

MRH-90 Taipan: طراحی ارتش استرالیا از NH90 TTH

NH90 TTH Caïman: طراحی ارتش فرانسه از NH90 TTH

UH-90A: طراحی ارتش ایتالیا از NH90 TTH

اپراتورها