بیشتر از یک سال طول کشید تا بانک مرکزی این آشفتگی را که ریشه در دولت‌های قبل داشت سامان دهد. اما اموال این موسسات یا کفاف پرداخت بدهی‌های مردم را نمی‌داد یا از دسترس دولت به علت برنامه‌ریزی مسئولان‌شان پیش از فرار خارج شده بود.

چند روز قبل از اینکه حسن روحانی در برنامه زنده به مردم بگوید که پول دولت پول خودشان است، منتقدان بسیاری این هشدار را داده بودند. ورشکستگی موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز که از دهه 80 شروع به رشد و توسعه کرده بودند، کم کم تبدیل به یکی از چالش‌های بزرگ اقتصاد ایران شد.

در سال‌‌های اخیر، مالباختگانی که به امید سود‌های حداقل 27 درصدی سرمایه خود را به اعتبار تابلوی پر زرق و برق این موسسات به آن ها سپرده بودند دومینو وار برای اخذ پول خود هجوم آوردند.

مردم نگران شده بودند. موسسات یکی پس از دیگری تجمیع می‌شدند و خبرهای جسته گریخته‌ای از ورشکستگی به گوش می‌خورد. در نهایت موسسات ورشکست شدند. سرمایه‌دارانش‌ گریختند و مردم ماندند و حوض‌شان.

بیشتر از یک سال طول کشید تا بانک مرکزی این آشفتگی را که ریشه در دولت‌های قبل داشت سامان دهد. اما اموال این موسسات یا کفاف پرداخت بدهی‌های مردم را نمی‌داد یا از دسترس دولت به علت برنامه‌ریزی مسئولان‌شان پیش از فرار خارج شده بود.

با این اوصاف بانک مرکزی هزینه این ساماندهی را از کجا آورده است؟ از جیب مردم. از بیت‌المال. تاکنون 11.5 هزار میلیارد تومان از پول مردم برای جبران خسارت مال‌باختگان پرداخت شده و قرار است تا پایان بهمن ماه به طور کامل با ان‌ها تسویه شود.

با توجه به این که سپرده‌گذاران به اعتماد تبلیغات و حضور گسترده این موسسات در کشور به آن‌ها اعتماد کرده بودند، نمی‌توانیم به ان‌ها خرده بگیریم. اما چه کسی مسئول این آسیب عمومی و تبعات آن است؟ آن طرف ماجرا عده‌ای متضرر شدند و سرمایه‌شان به باد رفت و استرس‌های زیادی متحمل شدند.

این طرف ماجرا هم سایر مردم ایستاده‌اند. سایر مردم من و شمایی هستیم که نه هیچ‌وقت دنبال سود 30 درصدی رفته‌ایم نه به این موسسات اعتماد کردیم اما هنگام جبران خسارت روی جیب ما حساب کرده‌اند!

به هر حال و در نهایت امروز فرشاد حیدری، معاون بانک مرکزی از بسته شدن پرونده غیرمجازها خبر داد. این مقام مسئول گفت که تا پایان هفته جاری، اطلاعیه بانک مرکزی در خصوص موسسات مالی غیرمجاز صادر می‌شود و همچنین تا پایان بهمن ماه کار تسویه حساب با همه سپرده گذاران تعاونی های مالی غیر مجاز خاتمه یافته تلقی می‌شود.

فرشاد حیدری این موسسات را در فرازهایی جدا مورد بررسی قرار داد. او درباره ثامن که پرحاشیه تر موسسه مالی اعتباری در این سال‌ها بود، گفت: تسویه حساب در موسسه ثامن الحجج با سپرده گذاران تا 300 میلیون تومان عملیاتی شده و بقیه هم تا دهه فجر پرداخت خواهد شد. به ادعای معاون بانک مرکزی سپرده گذارانی که بیش از 300 میلیون تومان هم سپرده داشته‌اند، تاکنون 300 میلیون دریافت کرده و مابقی را هم دریافت خواهند کرد.

بعد از ثامن، آتش موسسه فرشتگان به دامن مردم افتاده است. حیدری درباره این موسسه می‌گوید که در موسسه اعتباری فرشتگان هم ، به سپرده گذاران تا ۲۰۰ میلیون تومان پرداخت شده است. او علت را عدم کفایت دارایی‌های این موسسه می‌داند.

او افزود: در موسسات افضل، وحدت و البرز هم با سپرده گذاران تا صد میلیون تومان تسویه شده و به سپرده گذاران بالای صد میلیون تومان، صد میلیون تومان پرداخت شده و باقی سپرده گذاران هم که کمتر از دو درصد سپرده گذاران هستند صد میلیون تومان دریافت کرده اند و در حال تسویه نهایی با آنها هستیم.

حیدری در خصوص موسسه بدر توس نیز گفت: این موسسه هزار میلیارد تومان به مردم بدهکار است درحالیکه تنها ۱۷ میلیارد تومان دارایی مکشوف دارد و ما برای تسویه با سپرده گذران آن، ۵۶ میلیارد تومان اختصاص دادیم و ۶۱ فقره سند در استان خراسان توسط قوه قضاییه شناسایی شده که در صورتیکه معاون اول قوه قضاییه آن را قطعی اعلام کند.

دامنه تخلفات در این موسسه بسیار گسترده بوده و ۷۰۰ میلیارد تومان سپرده جعلی و موهوم در این موسسه شناسایی شده یا بخشی از آن در بیرون فروخته شده اما در موسسه ثبت نشده است.