روزهای پایانی گرمترین فصل سال بود که شرکت «اف.کی.اِی» (FKA) آلمان برای انتقال تجهیزات و دانش در زمینه باروری ابرها، با مرکز ملی تحقیقات و مطالعات باروری ابرها تفاهمنامه همکاری امضا کرد.
قرار بود که این شرکت تجهیزات لازم برای بارورسازی ابرها را در ایران فراهم کند . بیش از 4 ماه از امضای این تفاهم نامه سپری می شود، اما خبری از اجرایی شدن آن نیست . حال آنکه مردان ساختمان نیایش پاییز امسال را خشک ترین پاییز ایران اعلام می کردند.
آنگونه که هدایت فهمی کارشناس منابع آبی وزارت نیرو اعلام کرده امسال به دلیل محدودیت منابع مالی هیچ اقدامی برای بارورسازی ابرها در کشور انجام نشده است . البته مشکلات اجرای این طرح به همین جا ختم نمی شود و آنگونه که این مقام مسئول اعلام کرده این مرکز فقط 2 فروند هواپیمای استیجاری آنتونوف از اوکراین در اختیار دارد که تجهیزات این هواپیماها نیز مستهلک شده و امکان استفاده از آن دیگر وجود ندارد.
او در ادامه به شرایط بحرانی منابع آبی وزارت نیرو اشاره کرده و توضیح می دهد: در حال حاضر حدود 120ميليارد مترمكعب کسری مخزن در منابع آب زیرزمينی وجود دارد که این مقدار حدود یک چهارم کل ذخایر استاتيک منابع آب زیرزمينی است. عواقب زیست محيطی، اقتصادی و اجتماعی متعددی از کسری مخزن آبهای زیرزمينی ناشی میشود.
در حالی که بیش از 20 سال از تاسیس مرکز بارورسازی ابرها در ایران سپری می شود، این سازمان حال و روز خوبی در مقایسه با مراکز مشابه خود که در کشورهای همسایه حتی سال ها بعد از آن ایجاد شده ندارد . طبق گزارش های موجود امارات اکنون 6 فروند هواپیما و تایلند 26 فروند هواپیمای باروری ابرها دارند اما ما بعد از گذشت 20 سال، فقط 2 فروند هواپیمای استیجاری در اختیار داریم؛ در حالی که ایران تنها کشوری است که در منطقه به این فناوری مجهز است.
اثر گذاری 15 درصدی بارورسازی در ایدهآل ترین شرایط
حالابرخی سعی دارند که با زیرسوال بردن اثرگذاری اجرای این طرح ، بی مهری های صورت گرفته به آن را توجیه کنند. فهمی با بیان اینکه بارورسازی ابرها در بهترین حالت 15 درصد اثرگذاری دارد، در رابطه با مشکلات آن گفت: بارورسازی ابرها از دو روش تزریق از طریق هواپیما و یونازیسیون کردن جو پایین انجام می شود. اما اگر تزریق یون بیش از اندازه صورت گیرد، توده هوا عقیم شده و امکان بارندگی از بین می رود . ضمن اینکه بخش زیادی از مساحت ایران در در عرض 30 درجه جغرافیایی قرار دارد که امکان باورسازی ابرها در آنها وجود ندارد.
این کارشناس منابع آبی با بیان اینکه نقشه مکان های مستعد برای بارور سازی ابرها در ایران فراهم شده و هیچ نگرانی از این بابت وجود ندارد ، تاکید کرد: ابرها منبع ارزشمندی از آب هستند که استفاده نکردن از این منبع، باعث می شود هر ساله مقادیر زیادی آب با کیفیت از مرزهای کشور خارج شود.
صرف نظر از میزان اثربخش بارورسازی ابرها عدم تخصیص منابع به طرح هایی که قرار بود، تسکینی برای درد کم آبی ایران باشند، نشان می دهد که عزم لازم برای مقابله با بحرانی که هرروز بدتر از دیروز است در ایران وجود ندارد . حال آنکه مقابله با کم آبی ایران تثبیت روند تغییر اقلیم، کاهش 32 درصدی متوسط بلند مدت بارندگی، افزایش 6 صدم درجهای دمای هوا، ممنوعه اعلام شدن 355 دشت از 609 دشت کشور، کاهش ذخیره آب پشت سده تا 60 درصد، پيشی گرفتن تخليه منابع آب زیرزمينی از تغذیه آنها، کاهش 32 درصدی منابع آبهای تجدیدپذیر کشور و صدها مورد آماری دیگر در وضعیت آب کشور نشان میدهد، سرزمین ایران از نظر مدیریت منابع آب در وضعیت اضطراب آوری قرار دارد.