کاشی‌هایی که ماندگار شدند

ادامه‌دار بودن طرح نصب کاشی ماندگار بر سر در خانه اهالی فرهنگ و هنر، می‌تواند یک نقشه فرهنگی در هر شهر ایجاد کند و در ادامه مقصد گردشگران برای دیدن خانه‌ی بزرگان فرهنگ باشد.»

به گزارش ایسنا، طرح نصب «کاشی ماندگار» سردر خانه‌ اهالی فرهنگ و هنر که از اردیبهشت امسال با پیشنهاد مدیرکل روابط عمومی سازمان میراث‌فرهنگی و توسط این معاونتِ ریاست جمهوری بر سردر خانه‌ تعدادی از هنرمندان و پیشکسوتان حوزه‌های مختلف فرهنگ و هنر نصب شد، تا امروز بیش از این که نوک پیکانش را سمت اهالی سازمان مطبوع خود بگیرد، دیگر اهالی فرهنگ و هنر را مورد توجه قرار داده است، طرحی که در فاز یک آن، محل سکونت حداقل ۲۵۰ نفر از هنرمندان مطرح و نام‌آشنای کشور ماندگار می‌شود.

ایده‌ای که در جهان یک تجربه است

«پوریا سوری»، ایده‌پرداز این طرح در کشور در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اجرایی شدن این طرح در گذشته و در کشورهای مختلف می‌گوید: این ایده یک ایده‌ی تجربه شده در سطح جهان است. سال‌هایی که روزنامه‌نگار بودم در کشورهای مختلف دیده بود، ان را مطرح کردم و مورد استقبال قرار گرفت و حمایتی که برای اجرایی شدن نیاز بود، پشت‌ِ کار آمد.

مدیرکل روابط عمومی سازمان میراث‌فرهنگی او درباره‌ی چگونگی انتخاب افراد برای نصب کاشی ماندگار، این طور توضیح می‌دهد: به استان‌ها اعلام کردیم تا با تشکیل یک کمیته، افراد را براساس سرآمد بودن در عرصه‌های هنری و شناخته شدن در جامعه فرهنگی، هنری، علمی و مذهبی آن خطه و این‌که چه میزان به عنوان یک فرد تاثیرگذار در عرصه‌ی فعالیت خود یا  این‌که توانسته یک سنت را حفظ کند یا بدعتی را در یک رسته‌ی هنری و فکری به وجود آورد، انتخاب کنند و در لیست‌هایی بین ۵ تا ۱۰ نفر به سازمان میراث فرهنگی معرفی کنند.

وی با تاکید بر این‌که در تهران نیز افرادی به عنوان سرآمدان فرهنگ، هنر و علم که شهره‌ی جامعه هستند، نیز وجود دارند، ادامه می‌دهد: یک لیست کلی از میان افراد تهیه و پس از نظرخواهی، در کمیته‌ای با حضور نماینده‌ی سازمان میراث فرهنگی، مدیر کل سازمان و چند کارشناس، اسامی پالایش و زمان‌بندی برای نصب آن‌ها تهیه شد. در این کمیته با نظر رئیس سابق سازمان میراث‌فرهنگی، اسامی افراد پالایش شد و توانستیم به یک خروجی برسیم، بر این اساس لیستی از حدود ۲۵۰ نفر از افراد تهیه و با شخصیت‌ها یا خانواده آن‌ها مذاکره کردیم تا زمان مشخص برای نصب کاشی‌ها مشخص شود.

او با اشاره به پژوهش‌های انجام شده در این زمینه می‌گوید: شاید به تعداد هر کوچه در شهر یک شخصیت داشته باشیم که در عرصه فرهنگ، علم و دین موثر بوده و می‌توان به عنوان یک اهل فرهنگ و هنر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد.

به گفته‌ی سوری، انتخاب این افراد باید به عنوان یک فرد تأثیرگذار یا شخصیتی که توانسته سنتی را حفظ کند یا بدعتی را در سازمان میراث فرهنگی به وجود آورد، انجام شود.

مدیر کل روابط عمومی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان این‌که باید به نوعی افراد را قانع می‌کردیم و به آن‌ها توضیح دادیم که این طرح بر چه اساس است تا تجمیعِ نظر افراد ایجاد شود، بیان می‌کند: به عنوان مثال قرار بود سومین کاشی بر سردر خانه قیصر امین‌پور نصب شود، همه‌ی موافقت‌ها انجام شد تا ساختمانی که در زمان حیات وی توسط او مورد استفاده بود این کاشی نصب شود، اما با فوت یکی از افراد ساختمان اجازه نصب داده نشد، تا بعد از ۴۰ روز، بعد، به همین دلیل ترجیح دادیم در حال حاضر سراغ دیگر شخصیت‌ها برویم، هر چند  به یک دلیل موفق به این کار نشدیم، اما در آینده‌ای نزدیک سراغ این خانه نیز خواهیم رفت.

۵۰ کاشی ماندگار تا پایان هفته، ۵۰ کاشی در لیست انتظار

سوری تأکید می‌کند: تا امروز ۱۱ کاشی بر سر در اهالی فرهنگ نصب شده است. ۳۵ کاشی دیگر مانند مهتاب نوروزی و شیر محمد سپندار را در طول این هفته به استان‌ها فرستادیم. چون ۱۵ استان نام اهالی فرهنگ خود را اعلام کرده بودند. بنابراین موج نصب این کاشی‌ها در این هفته به حدود ۵۰ کاشی می‌رسد.

وی با تأکید بر گرفتن موافقت ۵۰ شخصیت بعدی نیز برای نصب کاشی بر سر در خانه‌های آن‌ها، بیان می‌کند: دوستانی که در حوزه‌هایی مانند باستان‌شناسی، مرمت و میراث فرهنگی فعال هستند متأسفانه تا امروز به دلیل وجود یک جو بی‌اعتماد وارد این کار نشدند. اما خوشبختانه به نظر می‌رسد به این نتیجه رسیده‌اند که این کار بُن‌مایه فرهنگی دارد.

خانه شهریار عدل مقصد بعدی کاشی ماندگار

او اعلام می‌کند: در این هفته کاشی ماندگار خانه دکتر شهریارعدل نیز نصب می‌شود.

وی همچنین با اشاره به متقاضی بودن برخی از استان‌ها برای نصب کاشی ماندگار بر سر در خانه‌ی اهالی فرهنگ و هنر آن‌ شرها، ادامه می‌دهد: خوشبختانه هنرمندانی نیز که این اقدام برای آن‌ها انجام شد، استقبال خوبی داشتند و معتقدند که این حرکت یاد آن‌ها را زنده نگه می‌دارد.

وی تأکید می‌کند: در صورتی که بتوان این طرح را در قالب یک طرح کامل و گسترده کنرد، می‌توان یک نقشه فرهنگی در سطح همه شهرها ایجاد کرد که خانه بزرگان را مشخص کند و مقصد گردشگری برای دیدن مقاصد تورها باشد و در واقع شهر یک رونق فرهنگی بگیرد.

به گفته مدیرکل روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، علی رنگچیان طراحی شِمای کاشی‌ها، یاسر رجبعلی هنرمند صنایع‌دستی کار پُخت‌ِ کاشی‌ها و نیما راد و لیلا الیاسی کار ارتباط با هنرمندان و به روز کردن لیست را در دستور کار خود دارند.

به گزارش ایسنا، در تازه‌ترین مراسم نصب کاشی ماندگار؛ روز گذشته دوشنبه ۲۳ مرداد هفتمین «کاشی ماندگار» بر سردر خانه استاد فقید سینمای ایران و جهان، عباس کیارستمی، در مراسمی با حضور حمید قادری، خواهرزاده او، نصب شد.

همچنین هشتمین «کاشی ماندگار» در همین روز بر سردر خانه سیروس ابراهیم‌زاده، بازیگر تئاتر، تلویزیون و سینما نصب شد.

نهمین «کاشی ماندگار» بر سردر خانه هادی سیف، نویسنده و پژوهشگر عرصه هنرهای مردمی و دهمین کاشی ماندگار نیز بر سردر خانه منوچهر طریقی، استاد هنرهای ملی، نصب شد.

هادی سیف در زمان نصب کاشی بر سر در خانه‌اش، با بیان این‌که امیدوارم گام بعدی پس از نصب کاشی برگزاری نشست‌های صمیمانه و گفت‌وگو با اهالی فرهنگ و هنر با حضور مردم باشد، افزود: در برخی از کشورهای اروپایی صندلی و مکانی را که یک هنرمند سال‌ها در آنجا می‌نشسته است حفظ و ثبت می‌کنند؛ بنابراین ضرورت دارد تا به هنرمندان در کشورمان توجه بیشتری شود.

یازدهمین «کاشی ماندگار» نیز بر سردر خانه مرحوم ابراهیم یونسی، نویسنده و مترجم نامی کشور، نصب شد. همچنین در یک‌شنبه ۲۲ مرداد نیز پنج کاشی بر سر خانه‌ی پنج نفر دیگر از اهالی فرهنگ و هنردر تهران نصب شد. «سردر کتابخانه مرکز نشر آثار استاد علامه محمدتقی جعفری، فیلسوف، مترجم، مفسر نهج‌البلاغه، مولوی‌شناس و جامعه‌شناس»، «نادر ابراهیمی، داستان‌نویس، مترجم، کارگردان و مدرس فقید هنر» و «مسعود عرب‌شاهی، نقاش و مجسمه‌ساز»، «حسن ارژنگ‌پور، نقاش و مجسمه‌ساز» و «لوریس چکناواریان، آهنگساز و رهبر ارکستر» در این گروه بودند. اما در ابتدای کاراین سر در نخست بر سر خانه‌ی «ایران درودی» ماندگار شد و در ادامه خانه‌ی «جواد مجابی» و «ناصر مسعودی» از جزو سه تن اول در این لیست بودند که محل سکونت‌شان ماندگار شد.