اسکار روزنامه‌نگاران؛ از جوخه مرگ در فلیپین تا گزارش یک آتش‌سوزی

اسکار روزنامه‌نگاری را هم اهدا کردند؛ شب گذشته بهترین‌های روزنامه نگاری در دنیای انگلیسی‌زبان، برای پروژه‌هایی که بهترین استانداردها را رعایت کرده بودند، پرافتخارترین جایزه روزنامه‌نگاری دنیا را به دست آوردند.

اما غیر از عناوین تولیدات روزنامه‌نگارانه‌ای که موفق به دریافت این جایزه شده‌اند، خواندن داستان تلاش‌ها و روندی که روزنامه‌نگاران و رسانه‌های برنده طی کرده‌اند تا «حقیقت» را به مردم بگویند، جذاب‌تر است. داستان برندگان پولیتزر روزنامه‌نگاری 2016 را در اینجا بخوانید:

همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، افشاگری بین‌المللی گروهی از روزنامه‌نگاران اقتصادی در مورد فساد اقتصادی گسترده‌ای که با استفاده از فرصت فرار مالیاتی در پاناما رخ داده است، یکی از برنده‌های پولیتزر امسال بود، عنوان بهترین گزارش روشنگرانه سال 2016، به گزارش بین‌المللی «اسناد پاناما» رسید.

گزارش پاناما که با همکاری بیش از 300 روزنامه‌نگار در شش کشور دنیا تهیه شده، افشا کرد که 140 مقام سیاسی در 50 کشور دنیا، از جمله 14 رهبر فعلی و سابق، با استفاده از فرصتی که در پاناما برای ثبت شرکت وجود دارد، در فرارهای مالیاتی سازمان‌یافته دست دارند. مجموعه اسناد این گزارش به صورت همزمان در تمام دنیا در یک روز به رسانه‌ها عرضه شد. این نمونه‌ای از هماهنگی بی‌نظیر روزنامه‌نگاران در سطح جهانی برای افشاگری در مورد فرارهای مالیاتی بود. «جرالد ریل» رییس مرکز بین‌المللی روزنامه‌نگاری تحقیقی که به نمایندگی از سایر روزنامه نگاران درگیر در پروژه «اسناد پاناما» جایزه را دریافت کرد، در این مورد می‌گوید: « این افتخار برای ما و همکاران‌مان در ایالات متحده و در سرتاسر جهان است، ما مفتخریم که جایزه پولیتزر کار ساختارشکنانه و همکاری بین‌المللی ما را مورد توجه قرار داده است.»

در بخش بهترین گزارش تحقیقی سال، «اریک ایر» از روزنامه «چارلستون گازت میل» جایزه گرفت. بنیاد پولیتزر در مورد گزارش او نوشته است: «جایزه به اریک ایر تعلق می‌گیرد، به این دلیل که گزارش او در مقابل چشمان قدرتمندان مخالف کارش منتشر شده است، سیلی از نظرات عمومی را در خود جای داده و از آمار بالای مرگ بر اثر زیاده‌روی در مصرف قرص در ویرجینیای غربی پرده برداشته است.»

«ایرک ایر» 51 ساله، در آغاز مجموعه گزارش‌هایش در مورد اپیدمی مرگ بر اثر زیاده‌روی در مصرف قرص نوشته است: « قرص‌ها را دنبال کنید، به اجسادی که از زیاده‌روی در مصرف مرده اند خواهید رسید.»

تهیه این گزارش‌ها چندین سال زمان برده و با سنگ‌اندازی شرکت‌های دارویی که منافعشان در تولید و مصرف بیشتر داروست، درگیر بوده است. طبق آن چه بنیاد پولیتزر در مورد این جایزه منتشر کرده، یکی از وکلای مدافع شرکت داروسازی که گزارش ایر، علیه آنها بوده در مورد کار این روزنامه‌نگار می‌گوید: « برای ما بسیار مهم بود که اسناد دادگاه را از دماغ این "روزنامه‌نگار سردرآورده از رسانه‌های آن‌لاین" دور نگه داریم»؛ اما ظاهرا موفق نشدند!

بهترین گزارش بین‌المللی سال، به انتخاب بنیاد پولیتزر، در روزنامه «نیویورک‌تایمز» منتشر شده است، روزنامه‌نگاران نیویورک‌تایمز در تمام سال گذشته مجموعه‌ای گزارش در مورد تلاش سازمان‌یافته «پوتین» رییس‌جمهور روسیه برای دستیابی به قدرت بیشتر در عرصه بین‌المللی تهیه کردند که شامل « آشکارسازی روش‌هایی مانند ترور، آزار و اذیت و کاهش مدارک جرم توسط او برای بی‌اعتبار کردن یا از بین‌بردن مخالفانش» می‌شود.

روزنامه نیویورک‌تایمز نوشته که با ایجاد تیمی از روزنامه‌نگاران به نام « هنر تاریک روس‌ها» در دو کشور کشف کرد که اقدامات مرگ‌آفرین توسط افرادی مرتبط با دولت روسیه در حال انجام است تا مخالفان خارجی این دولت را ساکت کند، این گروه همچنین شواهدی در مورد دست‌داشتن هکرهای وابسته به روسیه در حمله سایبری به انتخابات سال 2016 آمریکا به دست آورده است.

جایزه دیگر بنیاد پولیتزر به «بهترین گزارش محلی» در روزنامه‌های محلی اهدا می‌شود. امسال این جایزه به روزنامه‌نگاران روزنامه «سالت‌ لک تریبون» رسید، مجموعه گزارش‌های برنده پولیتزر امسال در این روزنامه، به مجازات‌های غیرانسانی و ظالمانه برای قربانیان تجاوز جنسی در مدرسه جوانان بریگهام، یکی از قدرتمندترین نهادها در ایالت یوتا پرداخته است.

اولین مقاله‌ای که روزنامه در مورد این مساله منتشر کرد افشا کرد که در مدرسه متعلق به کلیسای «عیسی مسیح» و «قدیسان آخرالزمان» دانش‌آموزانی که گزارشی در مورد بروز تجاوز جنسی یا شکستن قوانین در مورد لباس متحدالشکل داشته باشند مورد بررسی قرار می‌گیرند. در این مدرسه دفتر خاصی ایجاد شده تا کسانی را که گزارش آزار جنسی داده باشند مورد بررسی قرار دهد و دانش‌آموزانی را که چنین گزارشی ارائه دهند از برخی سرویس‌های مدرسه محروم می‌کند.

بهترین گزارش ملی سال روزنامه‌نگاری آمریکایی را هم « دیوید ای. فارنتهولد» نوشته و روزنامه واشنگتن‌پست آن را منتشر کرده است، گزارش‌های برنده پولیتزر او شیوه خلاقانه‌ای در پوشش کمپین‌های انتخاباتی را به روزنامه‌نگاران عرضه کرده و نشان داده است که چطور بحث بر سر سوءاستفاده کمپین انتخاباتی ترامپ از سخاوتمندی موسسه‌های خیریه بالا گرفت.

فارنتهولد 39 ساله، بعد از این که ترامپ در جریان یکی از سفرهای انتخاباتی‌اش از مردم خواست تا برای جان‌باختگان یک حادثه پول جمع کنند، متوجه شد که تنها نیمی از پولی که مردم به خیریه‌ها پرداخت کرده‌اند برای افراد تحت پوشش هزینه شده است. او بعدا کشف کرد که پولی که ترامپ مدعی پرداخت آن به خیریه شده بود، در یکی از تجارت‌های خودش هزینه و بخشی از آن برای خرید دو پرتره از خودش استفاده شده است.

بنیاد پولیتزر جایزه بهترین گزارش غیرخبری سال را هم به «سی.جی.چیور» از نیویورک‌تایمز داده است، گزارش او به شیوه‌ای هنرمندانه نشان داد که چطور می‌شود واقعیت و جزئیات را در یک زمان کنار هم قرار داد و روشن کرد که جرایم خشنی که از برخی کهنه‌سربازها سر می‌زند نه اقدامات خشونت‌آمیز ساده، بلکه ناشی از درگیری آن‌ها با اختلال جدی «اضطراب پس از حادثه» است.

چیور 52 ساله، ماه‌ها برای نوشتن یک گزارش پرتره 18 هزار کلمه‌ای وقت گذاشت و کشف کرد که یک کهنه‌سرباز جنگ افغانستان که در نتیجه یک درگیری به زندان محکوم شده است، چطور از زمان برگشت از جنگ تا به حال از مرور خاطرارت خود و تحمل اضطراب بعد از حادثه رنج می‌برد. گزارش او باعث شد که حکم زندان این سرباز لغو شود. «جک سیلور» دبیر روزنامه نیویورک تایمز در مورد این گزارش می‌گوید: « او به روشنی شکنجه واقعی که یک مرد جوان را به مرز جنون می‌رساند، ترسیم کرده است.»

در بخش بهترین پوشش خبری سال، کارکنان روزنامه «ایست بوی تایمز» در اوکلند برای پوشش خبری یک آتش‌سوزی محلی که جان 36  نفر را گرفت موفق به دریافت جایزه شدند. بنیاد پولیتزر همچنین یادآوری کرده است که جایزه به این دلیل به روزنامه تعلق می‌گیرد که بعد از حادثه با پوشش تراژدی حاصل از آن، تلاش کرده است مسوولان را به سمت انجام اقدامات پیش گیرانه بهتر هدایت کند.

نیل چس، دبیر این روزنامه که برای دریافت جایزه در مراسم حضور داشت در مورد پوشش خبری این اتفاق گفت: « ما از همه همکارانمان استفاده کردیم، هم روزنامه‌نگاران تحقیقی، هم هنرمندان همکار و هم بچه‌های بخش خبر فوری.» روزنامه همچنین اعلام کرده است که جایزه نقدی همراه با جایزه پولیتزر را به مرکز خیریه‌ای که برای کمک به بازماندگان این حادثه ایجاد شده است پرداخت خواهد کرد.

بنیاد پولیترز علاوه بر جایزه‌های دیگری که در حوزه سردبیری و بهترین نقدهای سال اهدا می‌کند، به عکاسان خبری هم جایزه می‌دهد. بنیاد، امسال جایزه بهترین عکس خبری را به « دیوید برهلاک» اهدا و اعلام کرده است عکس‌هایی که او در روزنامه «نیویورک تایمز» منتشر کرده، از «بی‌توجهی به زندگی انسان‌ها در فیلپین در جریان حمله سازمان‌یافته دولت به فروشندگان و مصرف‌کنندگان مواد مخدر» پرده برداشته است.

برهلاک، 41 ساله، که در سال 2015 هم برای عکاسی از مناطق متاثر از شیوع ابولا، جایزه پولیتزر گرفته بود، در مورد اتفاقی که در فلیپین در جریان «مبارزه خشن دولت با مصرف‌کنندگان و توزیع‌کنندگان مواد مخدر» افتاده است می‌گوید: « یک جوخه مرگ سازمان‌یافته با مجوز دولت در آنجا کار می‌کرد.»

او همچنین جایزه نقدی همراه با پولیتزر را به خانواده‌های کشته‌شدگان در جریان این حوادث اهدا و ابراز امیدواری کرده است که این کار بتواند بخشی از درد آنها را کاهش دهد.

جایزه بهترین «عکس غیرخبری» سال هم به «ای. جیسون وانبسگنز» از روزنامه «شیکاگو تریبونال» رسیده است، عکس او پرتره‌ای از یک پسریچه 10 ساله و مادرش را نشان می‌دهد که بعد از این که پسربچه در جریان تیراندازی‌های شیکاگو زخمی شد، تلاش می‌کنند جان او را نجات دهند.

وانبسگنز 44 ساله می‌گوید: « این عکس چیزی بین تلخی و شیرینی است، برای این که این پسربچه و مادرش بیش از آن‌چه معمولا ما با آن برخورد داریم پذیرای همه چیز بودند.»