فرادید - در فاجعه اتمی چرنوبیل یک هیولا زاده شد؛ هیولایی که در دل تاریکی ویرانه‌‎های رآکتور کمین کرده است. این هیولا یکی از خطرناک‌ترین موجودات جهان محسوب می‌شود. اگر در ماه‌های نخست پس از انفجار تنها 300 ثانیه از هوایی که او نیز در آنجا حضور داشت استشمام می‌کردید، مرگتان حتمی بود. این موجود حتی امروزه نیز به رغم کاهش قدرت همچنان از خود گرما و مرگ ساطع می‌کند!

حادثه اتمی چرنوبیل، حادثه هسته‌ای فاجعه‌باری بود که در روز ۶ اردیبهشت ۱۳۶۵ (۲۶ آوریل ۱۹۸۶) در نیروگاه چرنوبیل اوکراین رخ داد. انفجار و آتش‌سوزی در رآکتور شماره ۴ نیروگاه چرنوبیل باعث پخش مواد رادیواکتیو در بخش بزرگی از غرب شوروی و اروپا شد.

در ۱:۲3 صبح یک انفجار اولیه، پوشش ۱۰۰۰ تنی بالای رآکتور را بلند و راه را برای خروج مقدار زیادی بخار آب هموار کرد و این مقدمه‌ای بود بر انفجار دوم ناشی از هیدروژن که ممکن است حاصل ترکیب بخار آب لوله‌های پاره شده و زیرکونیوم و یا حتی گرافیت هسته رآکتور بوده باشد. چند لحظه بعد، انفجار دوم سقف رآکتور را پاره کرد و ۲۵ درصد از تأسیسات هسته رآکتور را از بین برد. گرافیت (کند کننده) سوزان و مواد داغ هسته که در اثر انفجار بیرون ریخته بود، باعث ایجاد حدود ۳۰ آتش‌سوزی جدید شد و این شامل سقف قیر اندود و قابل اشتعال واحد ۳ نیز می‌شد که مجاور واحد ۴ واقع شده بود و در حال فعالیت بود.

کودک آسیب دیده از تشئشع هسته ای در چرنوبیل در مرکز درمانی کودک آسیب دیده از تشئشع هسته ای در چرنوبیل در مرکز درمانی "ورشو" مورد معاینه قرار می گیرد.

پس از اخفای حریق نیروگاه، کارگران درصدد بررسی خطرات هسته ناکارآمد نیروگاه برآمدند. بتن زیر رآکتور بسیار داغ و توسط گدازه جامد و اشکال کریستالیِ ناشناخته به نام چرنوبیلایت (chernobylites) سوراخ شده بود. سپس به کمک یک دوربین از راه دور، جرم به شدت رادیو اکتیو شده در زیرزمین واحد 4 یافت شد که بیش از دو متر عرض و صدها تن وزن داشت. آن جرم به خاطر چین و چروک‌های ظاهری به "پای فیل" مشهور شد.

پای فیل معروف متشکل از حجم زیادی از سوخت هسته‌ای ذوب شده، بتن و ماسه بود. پای فیل در زیر محل اصلی هسته قرار دارد. سطح تشعشع پای فیل در سال 1986 میلادی برابر با 10000 رونتگن بر ساعت بود. این میزان به قدری زیاد است که تنها 300 ثانیه تنفس در آن کافی است تا فقط 2 روز دیگر برای زندگی داشته باشید.

زمانی که این عکس گرفته شد (10 سال پس از انفجار)، پای فیل تنها یک دهم تشعشعات قبل را داشت؛ با این حال، 500 ثانیه استشمام برای مرگ کافی است

کار ساخت و ساز تابوت نیروگاه چرنوبیل – محفظه بزرگ بتنی که مانع از خروج تشعشعات به بیرون از نیروگاه می‌شود – در ماه مه سال 1986 آغاز شد. البته این محفظه کاملا بسته نشد و برای عبور و مرور مهندسان و کارگران فضا دارد. گفتنی است محتویات هسته نیروگاه چرنوبیل همچنان تا 100.000 هزار سال دیگر رادیواکتیو است. تمام آتش‌نشان‌ها و افرادی که در ساختمان نیروگاه مشغول به کار شدند، تقریبا یک سال پس از حادثه اتمی چرنوبیل جان خود را از دست دادند.

چرا تمام عکس‌های چرنوبیل کهنه هستند؟

دلیلش این نیست که تکنولوژی عکاسی شوروی پایین در سال 1986 میلادی بود زیرا آن‌ها قبل‌تر از آن هم عکس‌های با کیفیتی داشتند. اما مشکل عکس‌هایی است که از چرنوبیل گرفته شده است زیرا تشعشعات بر روی نگاتیو اثر منفی می‌گذارد.

چگونه از پای فیل عکاسی شد؟

کارگران از فاصله‌ای دور و با کمک یک دوربین چرخ‌دار موفق به عکاسی از پای فیل شدند. البته همچنان هم نزدیک شدن به آن ترسناک و خطرناک است.

چرا تشعشعات خطرناک است؟

ذرات ساطع شده از اتم‌های رادیواکتیو، شکلی از پرتوهای یونیزه شده هستند - آن‌ها از انرژی کافی برای تخریب اتم‌ها و مولکول‌های دیگر برخوردارند. دلیل آنکه تشعشعات می‌تواند احتمال سرطان را افزایش دهد این است که ذرات مخرب نقش موثری در ایجاد این بیماری بازی می‌کنند. DNA ما در کروموزوم‌ها قرار دارد. اما تشعشعات هسته‌ای می‌تواند با آسیب رساندن به ساختار DNA موجب تغییر رفتار عادی سلول‌ها شده و در نهایت منجر به بروز آثار کشنده مانند شروع تولید مثل بدون کنترل سلول‌ها یا همان سرطان شود.

چند نفر در مجموع آسیب دیدند؟

آسیب فاجعه اتمی چرنوبیل دامان 7 میلیون نفر را گرفت که شدیدترین آسیب‌های آن به مردم بلاروس، روسیه و اوکراین وارد شد. این در حالی بود که گوسفندان شمال انگلستان و گوزن‌های شمالی لاپلاند نیز به خاطر تماس با تشعشعات کشته شدند.

تماشاخانه