تاثیر ذبح در ملاء عام بر سلامت روانی جامعه

خیلی وقت است که بسیاری از بزرگان دینی نیز درباره برخی اقدامات به‌بهانه ایام عزاداری‌های مذهبی همچون قمه‌زنی، نظر ردشان را اعلام کرده‌اند. اما ازسویی دیگر، در سال‌های اخیر قربانی کردن حیوانات عظیم‌الجثه در ایام محرم باب شده که امسال فیلم‌هایی از برخی حواشی تاسف‌آور آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی پخش شد؛ صحنه‌هایی که از یک اتفاق مطلوب خبر نمی‌دهند.

به گزارش ایسنا، در دورانی برای قربانی کردن به‌مناسبت شادی یا سوگواری، به کشتن خروس و گوسفند اکتفا می‌کردند، اما با گذشت زمان و گرایش به تجملات، قربانی کردن حیوانات بزرگ‌تر مثل شتر هم مُد شد و این موضوع به سرعت گسترش یافت.

کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان نیز پای ثابت تماشای قربانی کردن حیوانات هستند، اما تماشای چنین صحنه‌هایی چه تاثیراتی در بیننده می‌تواند داشته باشد؟

یک متخصص نورولوژی درباره تاثیرات ذبح در ملأ عام به ایسنا، گفت: کودکان مفهومی از کشتن و مرگ ندارند و هنگامی که این صحنه‌ها را می‌بینند، روی دوران نوجوانی و جوانی‌شان تاثیر زیان‌بار و منفی می‌گذارد.

محمدعلی کیهانی‌نژاد ادامه داد: از روز اول تولد تا ۴۰ روز پس از آن را دوران نوزادی می‌نامند. از ۴۰ روز تا دو سالگی را طفل و بعد از آن را کودک می‌خوانند. وجدان کودک از دوران دبستان بیدار می‌شود و معنی شرم، گناه و کشتن را بهتر درک می‌کند.

او اظهار کرد: دیدن ذبح در ملأ عام موجب می‌شود زشتی این کار از بین برود و بچه فکر کند، با انجام چنین کاری می‌تواند قهرمان‌پروری کند. این موضوع را بارها در افرادی که به من مراجعه کرده‌اند، دیده‌ام که حتی انجام چنین کاری را برای خود ثواب می‌دانند. مثلا آقایی نزد من آمد و گفت، در روز عاشورا با بچه سه ساله‌ام در مراسم قمه‌زنی شرکت کردم و جلو او این کار را انجام دادم. این موضوع نشان می‌دهد که این فرد در دوران کودکی یا نوجوانی، چنین صحنه‌هایی را دیده است و حال روی خودش و بچه‌اش اجرا می‌کند.

این متخصص مغز و اعصاب بیان کرد: گوسفند به یک شکل، گاو و شتر به شکل دیگری ذبح می‌شوند و مدت زمانی که هر حیوانی از پا درمی‌آید، متفاوت و گاه طولانی‌ است که این امر موجب می‌شود، نقش منفی آن در ذهن کودک یا نوجوان پررنگ‌تر شکل بگیرد.

او با بیان این‌که به کار بردن سلاح سرد مثل چاقو یا قمه برای ذبح نیز زشتی این کار را از بین می‌برد، گفت: کودک یا نوجوان با الگوبرداری از این حرکت، آن را انجام می‌دهد و با آن راحت‌تر کنار می‌آید. همان‌طور که ما هنوز در جامعه می‌بینیم، برخی نوجوانان و جوانان برای دفاع از خودشان، خیلی راحت‌تر با خودشان سلاح سرد حمل می‌کنند.

کیهانی‌نژاد ادامه داد: این رفتارها در دوران کودکی ریشه داد و در دوران نوجوانی و جوانی، برای قهرمان نشان دادن بروز پیدا می‌کنند. خشونت و پرخاشگری اثرات منفی و زیان‌بار تماشای ذبح در ملأ عام است که ما در جامعه شاهد آن هستیم.

این متخصص مغز و اعصاب در  پاسخ به این‌که آیا ذبح در ملأ عام می‌تواند به ترویج «حیوان آزاری» که این روزها شاهد نمونه‌های متعددی از آن در شهرهای مختلف ایران هستیم، کمک کند؟ گفت: این موضوع به این بستگی دارد، فردی که این صحنه را از نزدیک می‌بیند، متعلق به کدام سطح از جامعه است. در جوامع شهری متوسط و پایین، حیوان آزاری مشهودتر است و در جوامع روستایی هم می‌تواند به شکل دیگری دیده شود.

او اظهار کرد: دیدن این صحنه‌ها می‌تواند در دوران نوجوانی و جوانی، در آزار دادن حیوانات منعکس شود و فرد با دیدن کشتن حیوانات در ملأ عام، از این عمل الگوبرداری کند و این کار بدون شرم و حیا در حیوان آزاری نمود پیدا کند. کما این‌که من در روزهای تاسوعا و عاشورا که زیاد با ذبح حیوانات در ملأ عام مواجه بودیم، می‌دیدم وقتی کودکان با خانواده‌های‌شان از خیابان عبور می‌کردند و رد خون را کف خیابان می‌دیدند، روی‌شان را برمی‌گرداندند، زیرا وقتی کودک یا نوجوان که ذهن بصری پررنگی دارد، چنین صحنه‌ای را می‌بیند، از خودش می‌پرسد، این خون مربوط به چه کسی است؟

کیهانی‌نژاد ادامه داد: گاهی هم که کودکان صحنه کشتن حیوان را می‌بینند، می‌توان وحشت را در چهره آن‌ها دید تا جایی که خودشان را پشت بزرگ‌تر یا زیر چادر مادرشان پنهان می‌کنند تا این صحنه‌ها را نبینند. در آن زمان کودک می‌تواند خودش را پشت مادر پنهان کند، اما هنگامی که فرد به دوره جوانی می‌رسد، احساس غرور پیدا می‌کند و برای انجام آن ابایی ندارد.  

این متخصص مغز و اعصاب درباره این‌که چطور می‌توان پیش از آن‌که خشونت به یک فرهنگ در جامعه تبدیل شود از آن جلوگیری کرد؟ توضیح داد: بهترین راه، اطلاع‌رسانی از طریق رسانه‌ها و از سوی کسانی است که تبعات این موضوع را درک می‌کنند. کشتن حیوانات بزرگ‌تر در مراسم، یک دیدگاه خودخواهانه از سوی برخی افراد است تا بگویند قدرت خریدن و قربانی کردن آن حیوان را دارند و این موضوع را به رخ دیگران بکشند.

او افزود: بعد از ذبح حیوانات، آثار آن تا ساعت‌ها در خیابان دیده می‌شود و کودک هرچه بیشتر این آثار بصری را ببیند، زشتی این کار در دید او بیشتر از بین می‌رود. بنابراین در سن جوانی آن را راحت‌تر انجام می‌دهد.

کیهانی‌نژاد با بیان این‌که آثار زیان‌بار این کار به خود جامعه برمی‌گردد، گفت: در گزارش‌های پزشکی قانونی هم مشهود است که سطح تحمل مردم نسبت به ناملایمات کمتر شده است و در دعواهای خانگی و حوادث رانندگی، استفاده از سلاح سرد بیشتر دیده می‌شود، زیرا افراد جامعه چنین صحنه‌هایی را در طول زندگی خود بارها و بارها دیده‌اند.

این متخصص مغز و اعصاب پیشنهاد کرد که حیوانات در کشتارگاه‌ها یا جاهایی به‌جز ملأ عام ذبح شوند تا مردم با صحنه‌های خشونت‌بار در جامعه مواجه نشوند.

به گزارش ایسنا، در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله آلمان، ذبح در ملأ عام، کاری غیرقانونی و ممنوع است. هر حیوانی قبل از کشته شدن باید جواز کامل بهداشت و سلامت را داشته باشد و ذبح آن باید حتما در کشتارگاه انجام شود. افراد می‌توانند برای خریدن هر قطعه از حیوان به محل عرضه آن مراجعه کنند. همچنین کشتن یا آزار حیوانات در برخی کشورها در گروه جرایم مهم تلقی می‌شود.