اهم برنامه‌های بورس کالا تا پایان سال

مدیرعامل بورس کالای ایران از تحقق یکی از سیاست های اصلی این بورس با پیشی گرفتن ارزش معاملات بازارهای مالی از بازار فیزیکی خبر داد و گفت: ارزش معاملات بازارهای مالی بورس کالا در ۶ ماه نخست امسال در حالی به ۱۸۵هزار میلیارد ریال رسیده است که ارزش بازار فیزیکی این بورس روی رقم ۱۶۸هزار میلیارد ریال قرار گرفته است.

به گزارش عصرایران، حامد سلطانی نژاد در یک نشست خبری به تشریح دستاوردهای این بورس در نیمه نخست امسال و اعلام برنامه های نیمه دوم سال پرداخت.

سلطانی نژاد گفت: در ۶ ماهه ابتدایی سال ۹۵ ارزش معاملات بورس کالای ایران به بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان رسیده است که با در نظر گرفتن کل معاملات بازار سرمایه مشخص می شود که بورس کالا سهم ۴۰ درصدی از کل ارزش معاملات بازار سرمایه را به خود اختصاص داده و در رتبه اول بین سایر بورس ها قرار گرفته است.

وی افزود: همچنین در محصولات صنعتی و معدنی طی ۶ ماهه اول امسال ۴ میلیون و ۷۸۷ هزار تن محصول به ارزش ۷ هزار میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفته است و علی رغم  کاهش ۹ درصدی در حجم معاملات، رشد قیمت ها طی ماه های اخیر باعث شد تا افت حجم معاملات جبران شود و کاهش محسوسی در ارزش این گروه از محصولات مشاهده نکنیم.

اهم برنامه ها تا پایان سال

مدیر عامل بورس کالای ایران در ادامه به برنامه های بورس کالا در آینده نزدیک اشاره کرد و افزود: معاملات قراردادهای اختیار معامله (آپشن) روی محصولاتی همچون سکه و ذرت خواهیم داشت که امیدواریم تا پایان سال راه اندازی شود.

به گفته سلطانی نژاد، برای راه اندازی یک ابزار مالی جدید همچون آپشن، رویکرد آگاهی بخشی توسط رسانه ها نیاز است به طوریکه بازارهای آتی و آپشن می توانند در تنظیم بازارهای مختلف به خصوص کشاورزی نقش ویژه ای را ایفا کنند.

به گفته وی راه اندازی معاملات قراردادهای آتی ارز و پی وی سی، معاملات گواهی سپرده کالایی محصولات صنعتی و پتروشیمی، تابلوی مناقصه و معاملات زنجیره ای سلف از دیگر برنامه های بورس کالای ایران تا پایان سال خواهد بود.

وی در پایان افزود: زمینه سازی برای راه ندازی معاملات تهاتری، افزایش ساعات معاملاتی بازار قراردادهای آتی، اجرای سیاست قیمت تضمینی در خصوص ذرت، پیگیری عرضه ۳ میلیون تن گندم توسط شرکت بازرگانی دولتی، پیگیری راه اندازی معاملات اوراق مجوز کالایی، طراحی مدل کسب و کار برای بازار فیزیکی و مشتقه به تفکیک گروه های کالایی، طراحی و اجرای سیستم مدیریت ریسک یکپارچه و طراحی و اجرای سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت از دیگر اقدامات پیش روی بورس کالا است.

مدیرعامل بورس کالای ایران در پایان گفت: همچنین یکپارچه سازی سامانه های معاملاتی، عمومی سازی و توسعه سرویس های انتشار اطلاعات، تالیف، ترجمه و انتشار کتاب هایی به منظور تبیین و آگاه سازی در خصوص رویکردهای حمایتی از بخش کشاورزی از طریق بورس‌های کالایی، طراحی قانون قبض انبار و شناسایی سازوکارهای  بورس های کالایی و مشتقه دنیا نیز از مهمترین عملکردها و اقداماتی است که در دستور کار بورس کالای ایران قرار دارد.

رشد معاملات در نتیجه تعامل مستمر با پتروشیمی ها

مدیرعامل بورس کالای ایران به آمار قابل قبول در حوزه پتروشیمی اشاره کرد و گفت: در ۶ ماهه اول امسال یک میلیون و ۷۲۴ هزار تن محصول پتروشیمی معامله شده و حجم معاملات با رشد ۳۲ درصدی و ارزش معاملات با رشد ۲۳ درصدی مواجه شده است که این افزایش نتیجه رایزنی با شرکت های پتروشیمی جهت برآورده کردن مطالبات و خواسته های آنها بوده است.

سلطانی نژاد عنوان کرد: در حوزه فرآورده های نفتی علی رغم اینکه در حجم معاملات کاهش قابل توجهی نداشتیم، اما به دلیل به کاهش بهای نفت با افت ۳۳ درصدی در ارزش معاملات مواجه بودیم .

تالار کشاورزی متحول شده است

وی ادامه داد: در این مدت بورس کالا به حوزه محصولات کشاورزی ورود مناسبی داشته است به طوری که در ۶ ماهه اول سال یک میلیون و ۳۱۰ هزار تن محصول در رینگ کشاورزی مورد معامله قرار گرفته و حجم معاملات این تالار رشد ۹۶ درصدی و ارزش معاملات رشد ۱۱۳ را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کرده است.

مدیر عامل شرکت بورس کالای ایران تصریح کرد: بورس کالا در رینگ محصولات کشاورزی هدف گذاری ۳۰ درصدی را طی ۲ سال آینده در نظر گرفته است به طوری که در آینده رینگ کشاورزی سهم ۳۰ درصدی از کل معاملات بورس کالا را تشکیل خواهد داد.

وی با بیان اینکه در ۶ ماهه اول امسال و در حوزه بازار فرعی رشد ۱۶۲ درصدی را تجربه کردیم، گفت: از سوی دیگر با توجه به برنامه ها و تمرکزی که در بخش طلا صورت گرفته است، این بازار آینده روشنی در بورس کالا دارد و شاهد رشد ۲۱۳ درصدی در معاملات فیزیکی طلا بودیم به طوری که هر دو هفته یکبار عرضه شمش طلا را در بورس کالا تجربه می کنیم.

وی تصریح کرد: در حوزه معاملات بازار فیزیکی ارزش معاملات از ۱۶۱ هزار و ۷۵۸ میلیارد ریال به ۱۶۷ هزار و ۷۲۴ میلیارد ریال در نیمه نخست سال ۹۵ رسیده است؛همچنین در معاملات قراردادهای آتی به دلیل تلاطمات بازارجهانی طلا، رشد قابل توجهی به ثبت رسیده است  به نحوی که در ۶ ماهه اول امسال با رشد ۱۳۶ درصدی در حجم معاملات قرارداد آتی سکه مواجه شدیم.

تامین مالی ۳۰۰۰میلیارد تومانی بورس کالا

مدیر عامل شرکت بورس کالای یاران خاطرنشان کرد: در حوزه سلف موازی استاندارد، رشد ۸۴۸ درصدی تجربه شده و تامین مالی که از طریق انتشار اوراق سلف موازی صورت گرفته به ۳ هزار میلیارد تومان در ۶ ماه نخست امسال رسیده است که البته از این مقدار ۲ هزار و ۶۵۰ میلیارد تومان به تامین مالی برای پرداخت مطالبات کشاورزان اختصاص یافته است.

وی یادآور شد: با همه این تفاسیر در ۶ ماهه اول امسال حجم معاملات بازار فیزیکی و مشتقه با رشد ۳۱ درصدی و افزایش ۶۲ درصدی در ارزش معاملات نسبت به ۶ ماهه اول سال ۹۴ مواجه شده است که بخش عمده ای از آن ناشی از معاملات بازار مشتقه و ۴ درصد ناشی از افزایش حجم و ارزش بازار فیزیکی است.

وی عنوان کرد: نکته حائز اهمیت این است که در ۶ ماهه اول امسال ارزش بازار مبتنی بر اوراق بهادار و بازار مشتقه به عبارت دیگر بازار مالی بورس کالا از بازار فیزیکی پیشی گرفته است به طوری که ارزش معاملات بازار مالی ۱۸۵ هزار میلیارد ریال و ارزش معاملات بازار فیزیکی ۱۶۸ هزار میلیارد ریال بوده و سیاست گذاری بورس کالا حرکت به سمت ابزارهای مالی و توسعه بازار اوراق بهادار است.

واریز پول ۵۱هزار کشاورز به حسابشان

مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران در ادامه به اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره وری محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: در سال ۹۵ با حمایت دولت از بخش کشاورزی و بورس کالا قرار شد تا با مصوبه هیات وزیران و قانون افزایش بهره وری، کل محصول ذرت و جو دامی کشور در بورس کالای ایران عرضه شود تا بار مالی دولت کاهش پیدا کند که در راستای این سیاست بالغ بر ۶۵ هزار کشاورز محصول جو خود را در بورس عرضه کرده اند و در اقدامی بی سابقه در تاریخ کشاورزی ایران، ۵۱ هزار کشاورز ظرف چند روز به حدود ۷۰ درصد پولشان رسیده اند.

به گفته سلطانی نژاد، پرداخت مستقیم و سریع پول کشاورزان همان هدفی است که دولتمردان بر آن تاکید دارند و به زودی با فروش جو سایر کشاورزان، پول آنها نیز به حسابشان واریز می شود.

۵۱ درصد بازیگران آتی، آنلاین شده اند

وی با بیان اینکه معاملات نقدی سهم ۵۴ درصدی و معاملات سلف سهم ۴۶ درصدی را به خود اختصاص داده است، به روند معاملات قراردادهای آتی اشاره و تصریح کرد: معاملات قراردادهای آتی  روند صعودی قابل توجهی را طی سال جاری تجربه کرده و معاملات برخط قراردادهای آتی نیز از توسعه بسیار مناسبی برخوردار شده است .

وی یادآور شد: نسبت استفاده بازیگران قراردادهای آتی از معاملات بر خط در ۶ ماهه اول سال گذشته به ۲۴ درصد رسیده بود که این رقم در ۶ ماهه اول امسال به ۵۱ درصد رسیده است.

وی با بیان اینکه بورس کالا قصد دارد به صورت تخصصی در بازار طلا فعالیت کند، به عملکرد بورس کالا در حوزه بازار فیزیکی و گواهی سپرده کالایی طلا اشاره کرد و افزود:   گواهی سپرده سکه طلا از اسفند ماه سال ۹۴ راه اندازی شد و در ماه های ابتدایی سال معاملات این محصول در بستر آنلاین قرار گرفت به طوری که ارقام بازار فیزیکی و گواهی سپرده طلا نشان می دهد که بورس کالا برنامه ویژه ای برای بازار طلا را دارد.

سلطانی نژاد در ادامه این نشست به آمار کل تامین مالی انجام شده در شش ماهه نخست سال ۹۵ از طریق اوراق سلف و معاملات سلف اشاره کرد و گفت: در ۶ ماهه اول امسال بالغ بر ۱۰۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال معاملات سلف و اوراق سلف صورت گرفته است که از این میزان  محصولات صنعتی و معدنی  ۴۹ درصد، محصولات کشاورزی ۳۱ درصد، محصولات پتروشیمی ۱۷ درصد و محصولات فرآورده های نفتی سهم ۲ درصدی از کل تامین مالی را به خود اختصاص داده است.

سرعت بیشتر در مسیر گواهی سپرده کالایی

وی با بیان اینکه در حال حاضر معاملات گواهی سپرده کالایی در محصولاتی مانند جو و ذرت دامی و سکه طلا انجام می شود، خاطرنشان کرد: قرار است معاملات گواهی سپرده کالایی در سایر محصولات نیز توسعه پیدا کند زیرا تبدیل کالا به گواهی سپرده کالایی برای صادرات و واردات نیز می تواند پاسخگو باشد  بنابراین سیاست گذاری بورس کالا حرکت به سمت قبض انبار و گواهی سپرده کالایی و تامین مالی برای عرضه کنندگان است.

وی افزود: بنابراین در آینده قرار است گواهی سپرده کالایی روی کالاهای پی وی سی، محصولات آهنی راه اندازی شود که در این راستا با اتحادیه آهن به توافق رسیدیم که مصرف کنندگان و تجار آهن و کسانیکه بنکدار عرضه آهن محسوب می شوند، بتوانند از طریق بورس کالا خرید کنند زیرا یکی از درخواست ها از بورس کالا، فراهم کردن امکان حضور عرضه کنندگان، متقاضیان و مصرف کنندگان خرد بوده است به این ترتیب پذیرش انبار یکی از اجزای اصلی پازل حضور فعالان خرد در بورس کالای ایران است.

حضور همه‌جانبه معاملات پتروشیمی در بورس کالا

مدیرعامل بورس کالا صدور رای نهایی شورای رقابت مبنی بر حضور همه جانبه معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران را یکی از مهمترین اقدامات اخیر دانست و گفت: براساس مصوبه اخیر شورای رقابت، شرکت های پتروشیمی موظفند درخواست پذیرش محصول های خود را در بورس کالا ظرف مدت یک ماه ارسال کنند.

حامد سلطانی نژاد اظهار داشت: اخذ مصوبه دستورالعمل بازارگردانی و مصوبه دستورالعمل پذیرش صندوق های کالایی از سازمان بورس و اوراق بهادار، ارائه پیش نویس دستورالعمل تابلوی مناقصه جهت تصویب در سازمان بورس و اوراق بهادار از دیگر اقدامات بورس کالای ایران بوده است.

به گفته سلطانی نژاد، جهش میزان تامین مالی در قالب اوراق سلف موازی استاندارد (۳۹ برابر) و جهش در معاملات گواهی سپرده کالایی (۲۳۰ برابر) نسبت به دوره مشابه سال قبل از دیگر اقدامات موفقیت آمیز بورس کالای ایران طی شش ماه اخیر بوده است.

همچنین وی در رابطه با به اقداماتی که در حوزه کشاوری تا کنون صورت گرفته اشاره کرد و گفت:  معامله ۹۲۳ هزار تن جو دامی متعلق به ۵۱ هزار کشاورز در قالب ماده ۳۳ در کنار تعامل با سازمان امور مالیاتی در راستای برطرف نمودن ابهامات مالیاتی گواهی سپرده کالایی، رشد ۱۵۶ درصدی صدور کد مشتری نسبت به دوره مشابه سال قبل، صدور ۱۳۹ مجوز جدید فعالیت به شرکت های کارگزاری، پذیرش ۱۴ انبار جدید و افزایش انبارهای پذیرش شده بورس به ۵۰ انبار از جمله اقداماتی هستند که موجب رشد حوزه کشاورزی شده اند.

مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه این نشست به معاملات آنلاین گواهی سپرده کالایی اشاره کرد و اظهار داشت: معاملات آنلاین گواهی سپرده کالایی  نیز یکی از اقداماتی بود که در شش ماهه ابتدایی سال جاری صورت گرفت و تاکنون ثمرات خوبی را برای این بازار مالی در پی داشته است.

وی افزود: تعامل نزدیک با فعالان بازار و زمینه سازی برای فعالیت آن ها در بورس از دیگر اقدامات بورس کالا طی این مدت بوده است. همچنین حضور بنکدارها در بورس کالا موضوع مهمی بود که در حال پیگیری است و آن ها به عنوان واسطه هایی که کالا را خریداری می کنند و به دست مصرف کننده خرد می رسانند، شرایط راحت تری برای خریداران خرد فراهم می کنند که این موضوع موجب شفافیت کار بنکدارها نیز خواهد شد.

انبارهای بورس کالا در مناطق آزاد

سلطانی نژاد تصریح کرد: بحث استفاده از انبارهایی که در منطقه آزاد است چه در زمینه صادرات و چه واردات از جمله محورهایی است که زیرساخت هایش صورت گرفته و انبارهای منطقه آزاد اروند به عنوان اولین پایلوت صادرات کالا استفاده خواهد شد.

به گفته مدیر عامل بورس کالای ایران بحث عضویت در فدراسیون جهانی بورس ها (WFE)یکی از اتفاقاتی بود که در شش ماه اول سال جاری صورت گرفت و ساز و کاری فراهم شد که از تجربیات جهانی برای پیشرفت بازارهای کالایی استفاده کنیم و آن چیزی که سال ها به دنبالش هستیم این است که عرصه ای وجود داشته باشد تا بتوانیم با تمامی بورس های کالایی دنیا در زمینه تبادل اطلاعات همکاری داشته باشیم.

بحث مذاکره با کشورهای همسایه را نیز جهت عرضه بدون واسطه کالاهای صادراتی توسط تولیدکنندگان ایرانی از طریق بورس همچنان در دستور کار داریم و متاسفانه اتفاقاتی که در این کشورها شاهد بودیم که یک مقدار روند را کندتر کرد اما امیدواریم به زودی بعد رفع این مشکلات و ثبات در این کشورها شاهد از سرگیری همکاری با آن ها باشیم.

وی در رابطه اقدام مهمی که در زمینه راه اندازی  بازار مشتقه ارزی صورت گرفته است گفت: یکی از زیر ساخت هایی که لزوم آن در بورس کالا و برای راه اندازی بازارهای مالی جدید به ویژه بازار آتی ارز احساس می شد و به نظر می رسید هر چه زودتر باید فراهم شود، زیر ساخت های علمی و مبانی تئوریک بود بر همین اساس تصمیم گرفتیم منبعی را فراهم کنیم تا اگر کسی سوالی در زمینه بازار مشتقه داشت به آن مراجعه کند بر همین اساس در این زمینه کتابی را با عنوان "پوشش نوسانات نرخ ارز" منتشر و به دست فعالان بازار ارز رساندیم.

به گفته وی ، بحث اصلاح ساختار مالی و افزایش سرمایه شرکت به ۹۰۰ میلیارد ریال نشان می دهد که بورس کالای ایران زمینه بزرگ شدن را دارد و می تواند نقش موثری را در اقتصاد کشور ایفا کند.

قرارداد بلندمدت پتروشیمی ها با مشتریان ثابت

سلطانی نژاد در رابطه با حوزه پتروشیمی عنوان کرد: در بازار پتروشیمی نیز تا به حال تعادل خوبی ایجاد شده و نشان دهنده آن است که عرضه کنندگان محصولات پتروشیمی تعامل خوبی با بورس کالای ایران داشته اند و برنامه های عرضه خود را به بورس اعلام کرده اند که این اتفاق در آرامش و تعادل بازار تاثیرگذار خواهد بود.

وی گفت: ایجاد زیرساخت های لازم برای معامله محصولات در قالب قراردادهای بلندمدت هم موضوع مهمی است؛ در این زمینه شرکت های پتروشیمی که مشتریان ثابتی را در حوزه پایین دست دارند می توانند با قیمت هایی که در بورس کشف می شود، قراردادهای بلند مدت منعقد کنند. در این بین دغدغه هایی در خصوص قراردادهای بلندمدت وجود دارد که بیشتر به بحث «قیمت» و «ایفای تعهدات طرفین» مربوط می شود که در بورس کالای ایران با ساختار سازی صورت گرفته ، همه این مشکلات تا حدود زیادی مرتفع شده است.

مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه تاکید کرد: اتفاق خوب دیگری که طی ماه های اخیر از سوی بورس کالا در حوزه پتروشیمی رخ داد، پالایش خریداران محصولات پتروشیمی بود به طوریکه برخی از خریدارانی که بیشتر حالت واسطه گری مخرب داشتند از گردانه رقابت حذف شدند.

معامله ۳۸۰ هزار تن شکر

سلطانی نژاد در مورد عرضه شکر در بورس کالای ایران گفت: در حوزه شکر کمک به ایجاد تعادل در بازار شکر از طریق تسهیل معاملات آن در بورس ایجاد شد تا شرایطی همچون تسهیل صدور کد معاملاتی برای مشتریان، تسهیل زمینه حضور بنکداران، همکاری نزدیک با عرضه کنندگان و پیگیری افزایش عرضه از طریق وزارت جهاد کشاورزی صورت بگیرد.

وی اظهار داشت: اگر نگاهی به معاملات شکر در بورس کالا بیاندازیم، متوجه تعادل قیمت ها خواهیم شد و همچنین در مقابل عرضه ۵۸۵ هزار تنی این محصول، معامله ۳۸۰ هزارتن شکر در آمار معاملات بورس کالای ایران ثبت شده است.