برای من واقعا جای سوال است که چرا مصاحبه ای که شب قبل مجوز پخش را داشته فردای آن روز حذف می شود؟ حوالی عصر جمعه توسط دوستان متوجه خبر یکی از کانال های تلگرامی شدم که گویا جناب آقای حاجی وزیر محترم دولت اصلاحات هم با این برنامه مصاحبه داشته اما از پخش آن خودداری شده است. برای اطمینان با آقای حاجی تماس گرفتم و از صحت موضوع مطمئن شدم و البته متأسف شدم که چرا نباید وزیری که برای تدوین این سند زحمات بسیاری کشیده نتواند نظراتش را بگوید؟ به خصوص که با ایشان مصاحبه هم شده است.

جامعه کوتاه مدت ایرانی، حاجت به دو سواد ضروری دارد: سواد انتقادی و سواد رسانه‌ای که می‌توان در یک تقسیم کار اولی را معلمان آگاه و شریف ایران اسلامی و دومی را کنشگران و فعالان ارجمند رسانه‌ای بر عهده گیرند. شهروند دارای این دو سواد با همه موضوعات سنجشگرانه برخورد می کند و در بمباران عصر ارتباطات و تبلیغات، قدرت انتخاب خود را از کف نمی‌دهد.

پخش برنامه غیرمحرمانه از شبکه دو سیما با موضوع نقد سند تحول بنیادین در روزهای یکم و دوم مهر با حاشیه هایی در فضای مجازی همراه بود. از جمله شماره پیام کوتاهی برای ارسال نظرات بینندگان اعلام می‌شود در حالی که مناظره دکتر فانی و دکتر بهرنگی از قبل ضبط شده و ارسال هزاران پیام کوتاه از سوی معلمان به در بسته شبکه ۲ می‌خورد. همچنین خبری در ارتباط با حذف بخشی از صحبت های مرتضی نظری یکی از کارشناسان حضور یافته و نیز عدم پخش مصاحبه وزیر اسبق آموزش و پرورش با قضاوت ها و واکنش هایی بعضاً شتابزده در کانال های تلگرامی تو‌أم بود.

متن زیر یادداشتی از مرتضی نظری، پژوهشگر آموزش و پرورش و توسعه انسانی است که در برنامه غیرمحرمانه شبکه حضور یافته است.

به نام خداوند جان و خرد

با سلام و ادب

با شادباش آغازین روزهای بهار دانایی به مخاطبان محترم به ویژه به فعالان عرصه تربیت.

حوالی ظهر یکشنبه هفته گذشته طی تماسی از طرف عوامل برنامه غیرمحرمانه در شبکه ۲ سیما به مصاحبه ای با موضوع نقد و بررسی سند تحول بنیادین دعوت شدم. به بنده گفته شد کارشناسانی که با برنامه مصاحبه داشته اند، در موضع دفاع از سند تحول بنیادین برآمدند و در نظر دارند نگاه منتقد را هم در ترکیب برنامه داشته باشند. این مصاحبه ضبط شد و مجدداً از عوامل برنامه پرسیدم که به جز بنده چه کسانی به عنوان کارشناس و میهمان در برنامه ای که قرار است پنج شنبه پخش شود طرف مصاحبه شما بوده اند؟ گفتند آقای نوید ادهم دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش و آقای مددی مشاور وزیر در اجرای سند.

برنامه طبق موعد روی آنتن رفت و صحبت های بنده هم بدون کم و کاست در ۴ بخش کوتاه منعکس شد اما در تکرار برنامه در روز جمعه ۲ مهر بخش هایی از صحبتم که به انتزاعی و آرمانی بودن جنبه هایی از سند تحول و ابهامات موجود در آن اشاره داشتم حذف شده بود. برای من واقعا جای سوال است که چرا مصاحبه ای که شب قبل مجوز پخش را داشته فردای آن روز حذف می شود؟ حوالی عصر جمعه توسط دوستان متوجه خبر یکی از کانال های تلگرامی شدم که گویا جناب آقای حاجی وزیر محترم دولت اصلاحات هم با این برنامه مصاحبه داشته اما از پخش آن خودداری شده است. برای اطمینان با آقای حاجی تماس گرفتم و از صحت موضوع مطمئن شدم و البته متأسف شدم که چرا نباید وزیری که برای تدوین این سند زحمات بسیاری کشیده نتواند نظراتش را بگوید؟ به خصوص که با ایشان مصاحبه هم شده است.

اما دو نکته در واکنش به این اتفاق یعنی عدم پخش مصاحبه آقای حاجی وجود داشت که نشان از برخورد هیجانی و عدم رعایت اصول بدیهی انتشار خبر بود:

نکته تعجب‌آور نخست در خبر مذکور اینکه عدم پخش مصاحبه فردی دیگر به حضور بنده ربط داده شده که معلوم نیست، چرا باید چنین نتیجه ای گرفته شود؟ اگر برخورد گزینشی برنامه غیرمحرمانه، مورد نظر انتشار دهندگان این خبر بوده که بخشی از صحبت های خود من نیز حذف شده است.

و نکته عجیب تر؛ دادن نسبت احمدی‌نژادی به بنده بود که به همین توضیح بسنده می‌کنم که از آغاز تولد احمدی نژاد در سپهر سیاسی و اجتماعی کشور، حقیقتاً هیچ گاه نتوانستم نسبت، قرابت، تمایل و گرایشی به تفکر و روش او با خود پیدا کنم.

و اما درخواستی دوستانه هم از جوانان فعال در فضای مجازی و مدیران محترم کانال های تلگرامی؛ برای آن که از نتیجه کنشگری رسانه ای ما، انسجام، دلگرمی و نشاط و گفت و گوهایی همدلانه به نفع میهن عزیزمان حاصل شود اینکه بدیهی ترین اصل انتشار اخبار را رعایت کنیم یعنی تا صحت خبری را حدقل یک مرجع رسمی یا دو منبع موثق تأیید نکردند اقدام به انتشار آن نکنیم.

دیروز منِ معلم بودم و موجی از انتشار اخبار ناصحیح درباره خودم. مثلاً گفته شد که یک احمدی نژادی که قبلا کارمند نهاد ریاست جمهوری بوده در برنامه غیر محرمانه جایگزین فردی اصلاح طلب شد! در حالی که من هیچ گاه حتی یک ثانیه هم در نهاد ریاست جمهوری نبودم و تنها حدود یک سال کارشناس سازمان امور استخدامی سابق یا همان معاونت سرمایه انسانی فعالیت داشتم.

جامعه کوتاه مدت ایرانی، حاجت به دو سواد ضروری دارد: سواد انتقادی و سواد رسانه‌ای که می توان در یک تقسیم کار اولی را معلمان آگاه و شریف ایران اسلامی و دومی را کنشگران و فعالان ارجمند رسانه ای بر عهده گیرند. شهروند دارای این دو سواد با همه موضوعات سنجشگرانه برخورد می کند و در بمباران عصر ارتباطات و تبلیغات، قدرت انتخاب خود را از کف نمی دهد.

در پایان به عنوان دانشجویی در مسیر آموزش و پرورش و توسعه انسانی، نیت صادقانه و کنش آگاهانه همه برنامه سازان، خبرنگاران و فعالان رسانه ایِ منصف اعم از اصول گرا یا اصلاح طلب را که به زیربنای تربیتیِ توسعه باور دارند، پاس می دارم و امیدوارم از نتیجه تلاشی همگانی، به گفتمانی ملی برای پیشروی آموزش و پرورش به سمت کارآمدی دست یابیم. آموزش و پرورشی خلاقیت گرا و نه گرفتار تکرار و روزمرگی امروز.

مرتضی نظری