عصر ایران - در هفته ها و روزهای گذشته اتفاقاتی در صحنه دیپلماسی منطقه روی داده است که به نظر می رسد باید آنها را در قالب یک سناریو واحد تجزیه و تحلیل کرد.
این حوادث به صورت سریالی پس از کودتای نافرجام اخیر در ترکیه و متشنج شدن بیش از پیش روابط ترکیه با متحدات غربی اش، روی داده است.
نخستین نشانه های این تغییر، در عادی سازی روابط ترکیه با روسیه و سفر رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه به سن پترز بورگ و دیدار با ولادیمیر پوتین همتای روس نمود یافت.
پس از آن بود که بسیاری از ناظران و تحلیلگران مسایل منطقه به درستی از احتمال چرخشی جدید در سیاست منطقه ای دولت آنکارا پس از کودتای نافرجام این کشور سخن گفتند و همزمان از نظر بسیاری از ناظران تغییر رویکرد ترکیه نسبت به بحران سوریه از مهم ترین فرازهای این تغییر و چرخش در سیاست خارجی و منطقه ای آنکاراست.
سفر هفته گذشته مشاور خاورمیانه ای پوتین به تهران که همزمان با انتشار خبر استقرار بمب افکن های روسی در پایگاه هوایی نوژه همدان بود از دیگر اتفاقات مهمی بود که به نظر می رسد به تحولات جدید منطقه بی ارتباط نباشد.
در این قالب روسیه در هفته گذشته چندین بار از پایگاه نوژه مواضع گروه های تروریستی در سوریه را بمباران کرد.
از سوی دیگر همزمان با بمباران مواضع داعش و دیگر گروه های تروریستی از پایگاه نوژه همدان از سوی روسیه، دولت سوریه نیز در اقدامی کم سابقه مواضع گروه کردی "یگان های مدافع خلق " YPG" را در شهر حسکه سوریه را به مدت دو روز بمباران کرد.
این اقدام دولت سوریه در بمباران کم سابقه مواضع گروه های کردی که دولت ترکیه این گروه را دشمن خود فرض کرده و تفاوتی بین آن و گروه پ.ک.ک قایل نیست از دیگر اتفاقات مهم روی داده در هفته اخیر است که به نظر می رسد بی ارتباط با تحولات زنجیره ای اخیر در منطقه نیست.
و در نهایت اعلام خبر سفر غیر منتظره مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه به تهران و دیدار و ملاقات 5 ساعته او با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دیگر اتفاق مهمی است که به نظر می رسد در پازل تحولات اخیردر منطقه قابل تحلیل و تفسیر است.
پس از کودتای نافرجام اخیر در ترکیه بسیاری از ناظران احتمال تغییراتی جدی و مهم را در عرصه سیاست خارجی و منطقه ای آنکارا پیش بینی می کردند . در قالب این تغییرات بسیاری از ناظران احتمال شکل گیری یک ائتلاف با محوریت سه کشور روسیه، ایران و ترکیه بر سر بحران سوریه را از نظر دور نداشتند و حالا به نظر می رسد با اتفاقات اخیر روی داده در منطقه این پیش بینی در حال تحقق است.
ترکیه همزمان با دور شدن از متحدان غربی خود در حال نزدیک شدن بیش از پیش به روسیه و ایران است و همزمان تحولات روزهای اخیر در منطقه نشان می دهد نشانه های همکاری احتمالی این 3 کشور در حل بحران سوریه در حال نمایان شدن است.
این ائتلاف و همکاری سه جانبه البته به معنای تثبیت موقعیت دولت بشار اسد در سوریه نیست چه آنکه همان طور که بارها از سوی مقامات مسکو مورد تاکید قرار گرفته است مساله اصلی امروز در سوریه نه موقعیت دولت بشار اسد بلکه مبارزه با گروه های تروریستی است که ناآرامی ها و جنگ داخلی سوریه تا حدود زیادی به دلیل استقرار این گروه ها در سوریه و حمایت برخی از کشورهای منطقه و فرامنطقه ای در سال های گذشته از این گروه ها بوده است.
دیدارهای اخیر بین مقامات مسکو ، تهران و آنکارا و تحولات کم سابقه ای که در روزهای گذشته در صحنه جنگ داخلی سوریه و دیپلماسی منطقه ای روی داده است، نشان می دهد باید در روزها و هفته های آتی منتظر روی دادن اتفاقات جدید و کم سابقه ای در منطقه به ویژه در سوریه باشیم و امید است که هدف غایی و نتیجه نهایی همه این تحولات پایان یافتن جنگ داخلی و بحران انسانی فاجعه بار جاری در سوریه باشد.
کسی چه می داند شاید آن طور که برخی رسانه ها در روزهای گذشته نوشته اند: انتشار عکس و فیلم " عمران کوچولوی سوریه "در رسانه های جهانی و بازتاب گسترده آن سبب ساز نزدیکی مواضع قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و آغاز پایان فاجعه انسانی کنونی در سوریه باشد.
همانگونه که میدانید هر طنابی دو سر دارد؛ در رویدادهای کشور سوریه، یکسر طناب آمریکا، ترکیه و دیگر واپسگرایان منطقه ای بودند. در دیگر سر طناب، روسیه، سوریه، ایران و ... میباشند. ترکیه بعد از برکناری نخست وزیر پیشین، داوداوغلو، روند تغییر سیاستهای منطقه ای خود را پی گرفت و به همان تئوری پیشین خود، بیشترین همکاری با همسایگان و ... بازگشت. این چرخش ترکیه، مسابقه طناب کشی را به سود ایران و دیگر متحدان منطقه ایش فراهم نمود. اما، زیاد خوشبین هم نباشیم، چون ترکیه هم با اسرائیل نشست و برخاست می کند و هم احتمال چرخش دوباره آنها به سوی آمریکا و اروپا زیاد است. چون سیاست حاکم بر دولت اردوغان، همان پراگماتیسم بودن آنهاست! با سپاس