پاسخی به ادعاهای ناصواب یک منتقد ظریف

 محمود ملکی؛دانش آموخته روابط بین الملل در مطلبی برای تابناک نوشت :
 
نامه ای که جناب آقای دکتر منوچهری محمدی در انتقاد به مواضع سیاست خارجی دکتر ظریف نگاشته اند، برای کسی هم چون من که از یک سو دانش آموخته روابط بین الملل ام و از سویی دیگر افتخار شاگردی این دو استاد محترم را داشته ام، کمی گران آمد. گران از آن جهت که حقیر از خلق و خوی سیاسی و مرام اخلاقی جناب آقای دکتر ظریف و جناب آقای منوچهر محمدی آگاهم. اولی را دیپلماتی حاذق و هم استادی توانا می شناسم و دومی را استادی با سابقه که به جز یک سال معاونت آقای متکی در دوران وزارتش، تجربه ای دیپلماتیک ندارد؛اما برای سیاست خارجی انقلاب اسلامی،مبانی نظری نوشته است و مدعی است که مبانی نظری انقلاب اسلامی را می شناسد؛اما در نامه اش به ظریف بر سبیل انصاف و مروت  که بن مایه هر اندیشه ناب محمدی است،حرکت نکرده است و امید دارم که خداوند متعال از حقیر به خاطر جسارتم و  از استادم دکتر منوچهر محمدی این بی انصافی ها را که ذیلا به بخشی از آن اشاراتی می کنم درگذرد.
 
دکتر منوچهر محمدی در نامه انتقادی  خویش، ظریف را فردی می خواند که حتی سخنان یاران مذاکراتی خود در هیچ بودن برجام را قبول نمی کند؛ در جایی از نامه انتقادی خویش فرموده اند که:
 
«اعضای تیم مذاکره کننده همچون آقایان عراقچی، صالحی و یا تخت روانچی که در جریان ریز و کم و کیف مذاکرات و توافق برجام می باشند، صراحتاً به دستآورد هیچ از برجام اعتراف می کنند، جالب توجه است جنابعالی که رئیس تیم مذاکره کننده بوده اید، همچنان بر طبل توخالی برجام کوبیده و به خودتان نمره 20 می دهید!»  
 
الحق و الانصاف هر چه بیشتر جستجو کردیم که ببینم آقایان عراقچی و صالحی و تخت روانچی کی و کجا گفته اند که دستاورد برجام هیچ است، کم تر یافتم. آقای محمدی شاید تاکید این سه تن در مورد عدم رعایت تعهدات آمریکا را  صفر دانستن برجام تلقی کرده اند و چقدر فاصله است بین فشار آوردن بر آمریکا برای رعایت تعهدات توسط مقامات ایران و صفر دانستن دستاورد برجام!  
شاید این سه تن به دلیل رفاقت و احترام کسوتی که برای دکتر محمدی قائلند، به خود اجازه ندهند که پاسخی به استاد بدهند! اما خود آقای محمدی از آنجا که فردی متشرعند که مسلما نمی خواهند حقی بر ذمه شان باقی بماند؛ حتما با تذکر دانشجویی کم بضاعت چون حقیر موافقتی تام و تمام دارند.  
 
حضرت استاد کجا خوانده اید که ظریف به خودش و برجامش نمره 20 داده است ؟ یک بار برای خدا از روی انصاف سخنان ظریف را بخوانید: «برجام نشان‌دهنده عزت، مقاومت و استیفای حقوق ملت ایران در برابر کشورهایی بود که به قلدری و احترام نگذاشتن به حقوق دیگران عادت کرده‌اند. به غربی‌ها نشان دادیم، هیچ وقت نباید یک ایرانی را تهدید کرد. از این جهت بنده به برجام نمره 20 می‌دهم». آقای محمدی به همین سادگی است!
 
ظریف از حیث اینکه برجام به کشور هایی که هشت سال تمام  به قلدری در برابر ایران عادت کرده بودند، فهماند که باید با ایرانیان گفت و گو کنند و نه تهدید، نمره 20 داده است! نکند شما با نمره 20 ایران در عزت و مقاومتش مخالفت دارید؟ بگذاریم بنا را بر حسن نیت بگذاریم! مصاحبه ظریف را نخوانده اید احتمالا ! برایتان گزارش آورده اند! لابد شما سخنان ظریف را تقطیع نکرده اید؛ دیگران این کار را کرده اند!
 
آقای محمدی عزیز کمی اگر از فضای حسادت یا رقابت شخصی در دهه نهم عمر خویش دور شوید، درمی یابید که برجام حاصل خرد جمعی نظام سیاسی کشور بود که با پذیرش رهبری مشروعیت یافت؛ کاش زحمت می کشیدید و سخنان رهبری را باره افراط گرایی موافقان و مخالفان برجام تورقی می کردید:حتما متوجه می شدید این معنا را آنجا که می فرمایند: «هم افرادی که از برجام تمجید می‌کنند و هم مخالفان و منتقدان آن، در بیان نظرات خود گاهی مبالغه و اغراق می‌کنند، در حالی که برجام هم «نقاط مثبت و محسّنات» دارد و هم «نقاط ضعف و معایب» (آقای دکتر محمدی انصافا، بینی و بین الله، آیا در نقاط ضعف مبالغه و اغراق نکردید؟! سخن مقام عظمای ولایت را به تعبیر خودتان،گوش کرده اید؟).
 
یا در فرازی دیگر فرمودند:« محسّنات برجام همان مواردی بود که جمهوری اسلامی را به روی آوردن به مذاکرات ترغیب کرد که البته خیلی از آن محسّنات تأمین نشد».(آقای دکتر آیا رهبری در این فراز به صراحت به این معنا دلالت نمی دهند که جمهوری اسلامی به مذاکره روی آورد و نه ظریف یا وزیر خارجه؟ چرا مسیر مذاکره را مسیر انحراف می نامید و به تبع آن وزیر خارجه را متهم به طی طریق در مسیر انحراف می نامید؟ آن هم وقتی سخن رهبری به چنین صراحتی پیش روی شماست! شما به کدام ولی ایمان دارید؟)
 
و باز در جایی دیگر مجددا مسیر مذاکرات را غلط می نامید و ظریف را بر مسیر انحراف می پندارد؛جناب منوچهر محمدی فرموده اند : «این سرسختی و لجاجت بر روی عدم قبول مسیر غلطی که در مذاکرات دیپلماتیک با آمریکا و سایر قدرت های بزرگ داشته اید، موجب می گردد که همچنان در همین مسیر انحرافی به پیش بروید».
 
آقای محمدی یقینا می دانند که مسیر مذاکره با آمریکا در دولت قبل و با اجازه رهبر انقلاب شروع شد و در دولت کنونی ادامه یافت؛ رهبری انقلاب هیچگاه مذاکره با آمریکا در موضوع هسته ای را آنگونه که شما نوشته اید غلط نداستند و حتی اشاره داشتند:«اگر طرف مقابل از کج‌تابی‌های معمولی خودش دست برداشت، این[مذاکرات] یک تجربه‌ای برای ما میشود که خیلی خب، پس میشود در یک موضوع دیگر هم با اینها مذاکره کرد؛ امّا اگر دیدیم نه، این کج‌تابی‌هایی که همیشه از اینها دیده‌ایم باز هم وجود دارد و کج‌راهه دارند میروند، خب طبعاً تجربه‌ی گذشته‌ی ما تقویت خواهد شد».
 
اینکه آمریکایی ها قدر این فرصت را نداستند یا به تعهدات شان عمل نکردند؛ حاکی از اتخاذ بودن راه حل غلط از سوی نظام اسلامی نیست؛ نظام اسلامی برای باز کردن مشت خالی آمریکا مسیر درستی را طی کرد به گونه ای که دیگر اکنون افکار عمومی هم به آمریکا برای وفای به عهد خوشبین نیست. اینکه آقای محمدی برای مخالفت با شخص ظریف؛ نظام اسلامی را به پیمودن راه غلط و انحراف متهم می کند، شایسته ایشان نیست و ظلم و جفا به نظام مقتدری است که برای محاجه کردن و اثبات حقانیتش با مخالفنش ابایی ندارد که هر فرصتی را در اختیار آنان بگذارد. آقای محمدی کاش کمی هم به سخنان رهبری انقلاب در حین و بعد مذاکرات گوش می دادید !
 
 در بخش دیگری از نامه خود فرموده اید:  زمانی که شما به صورتی توهین آمیز به رزمندگان جان بر کف نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در دانشگاه تهران اعلام می کنید که " آمریکا می تواند با یک بمب سیستم دفاعی ما را نابود کند... در واقع شما همچنان بر همین مسیر انحرافی مُصر بوده و چاره ای ندارید جز اینکه از برجام دفاع کنید و برای آن ما را به بیگانگان حواله بدهید. »
 
شاید بیش از بندهای دیگر نامه تان، این بند بر دور شدن شما از مسیر مروت و جوانمردی دلالت کند چرا که کوشیده اید با تقطیع سخنان وزیر خارجه اتهام بی پایه انحراف را که در بند های نخست نامه به نظام اسلامی وارد کرده اید، در مورد شخص دکتر ظریف تقویت کنید؛ مشتاقانه کوشیده اید این بخش از  سخنان ظریف را که آمریکا از مردم و ایمان ما می ترسد را از نوشته ها ظریف نبینید و نخواهید ببینید؟ مگر کسی در مصاف نابرابر نظامی ما و آمریکا تردیدی دارد؟ مگر کسی در مصاف نابرابر نظامی ما با رژیم تا بن دندان مسلح صدام حسینی که با دلارهای نفتی شیخ نشین ها تردیدی داشت؟ اگر همین لحظه از فرمانده سپاه دلاور اسلام سوال کنید که در مبارزه با قدرت های جهانی به سلاح متکی هستید یا ایمان مردم؛ چه پاسخی خواهید گرفت؟ آقای دکتر محمدی عزیز! شما بهتر از همه می دانید و می دانستید که گفته ظریف چه مفهومی داشت! اما خود را به ندیدن زدید تا مستمسکی بیابید برای هجمه کردن به ظریف!آقای محمدی عزیز امروز سالگرد جنگ سی و سه روزه حزب الله قهرمان با رژیم صهیونیستی است! خود بهتر می دانید که حزب الله با ایمانش در جنگ پیروزشد یا سلاحش!
 
نوشته اید که ظریف از برجام های دو و سه گفته است! کجا و کی چنین حرفی را زده است؟ گفته اید که او معتقد است باید با کدخدا سازش کنیم کی و کجا چنین حرفی را زده است؛ مگر همو نگفت که ذات دشمن پس از برجام تغییری نکرده است و رهبر انقلاب هم در سخنان خود در جمع مسئولان بر این گفته ظریف تاکید داشتند که:« این سخن چند روز پیش وزیر امور خارجه در جلسه علنی مجلس مبنی بر اینکه ذات امریکا تغییری نکرده، سخن کاملاً درستی است». شما مواضع چه کسی را به جای ظریف خوانده اید و اشتباها و به صورت سهوی اتهام ها بر او زده اید؟ دوران سه ساله وزارت ظریف نشان داده است که او مستکبر و استکبار را می شناسد؛ به او بی اعتماد است؛ اما در عین حال حق ملتش را به هر وسیله ای از او مطالبه می کند؛ خود و ملتش را گرفتار شعارهای بی بنیان در سیاست خارجی نمی کند! او می داند که برای ملتش نه تنها نباید هزینه درست کند که هزینه ها را به فرصت تبدیل کند؛ آموخته است و آموزش داده است به مستکبران که هرگز  با ایرانیان با زبان تهدید سخن نگویند!
 
او می داند که نباید به اسم حزب اللهی گری نامه هایی بی جواب را به رئیس جمهور مستکبر آمریکا بنویسد؛آموخته است که بی اعتنایی کردن رئیس جمهور یک کشور مستکبر به نامه هایی گاه به گاه رئیس جمهور ایران، قدر ملتش را می کاهد و آنان را خفیف می سازد! در دولتی که شما معاون وزیر خارجه اش بودید و ظریف در کنج عزلت سالنی که بر اتاق شما نوشته شده بود معاون وزیر خاطرتان هست چه التماس ها و کرنش هایی در برابر اوباما صورت گرفت؟ در برابر بوش را خاطرتان هست؟ آن زمان ماهیت استکباری آمریکا و رفتار او با عرفات و بوش را ندیده بودید که دم بر بستید؟!
 
خاطرتان هست زمانی  که کنفرانس هلوکاست را در دفتر مطالعات برگزار کردید؛ دیگر هیچ نهاد علمی با وزارت خارجه ایران مراوده علمی پژوهشی انجام نمی داد؟ یادتان هست مجبور شدید «بان کی مون» دبیر کل سازمان ملل  را از ورودی دیگری به دفتر مطالعات راهنمایی کنید؛ چرا که او شرط کرده بود از ورودی ادرس اصلی دفتر مطالعات،به خاطر تحریم ها وارد نمی شود؟ خاطرتان مانده است  شما بر روی پرچم های دفتر مطالعات وزارت امور خارجه پرچم سفید نصب کردیدکه دبیرکل این نمادهای دفتر مطالعات را نبیند؟ چه درست فرموده اید که تاریخ درباره همه قضاوت می کند! و چه سخت قضاوتی است قضاوت تاریخ!
 
حضرت استاد؛البته سخنان دیگری هم گفته اند در باب نظریه های سیاست خارجی ظریف؛ مطالبی که قاعدتا بحثی به قول علما طلبگی است و حقیر از ورود به آن عاجزم.  هر چه گشتم عباراتی را که آقای محمدی به صورت تقطیع شده از ظریف در این مباحث آورده اند را پیدا کنم، کمتر کامیاب شدم. باشد که بدون طعن و کین و کدورت، بحث های طلبگی حوزه سیاست خارجی، نه آنگونه که دکتر محمدی نوشته است که بر سبیل مباحثه علمی و به دور از هیجانات عاطفی و احساسی پیش رود.
 
پی نوشت:  جناب آقای دکتر ظریف را رهبری با چند صفت خطاب قرار داده اند. در جایی مهم ترین نقطه قوت وی را تدین دانسته اند و در جایی دیگر وی را به همراه تیم مذاکره کننده، امین،شجاع، غیور و متدین توصیف کرده اند. شکی نیست که این همان گونه که حضرت امام فرموده اند ملاک حال فعلی افراد است و نمی توان علی الابد بدون بررسی شرایط فعلی افراد صفتی را در مورد آنان صادق دانست؛ اما در عین حال هم تا زمانی که فردی عملی را که صفت پیشین او را نقض می کند انجام ندهد، می توان او را بر آن صفات نامید. جناب استاد تصور می کنند رهبر انقلاب این صفات برجسته را به شخصی منحرف نسبت داده اند! اعوذ بالله من الشیطان الرجیم!