یکی از راه حلهایی که شهرداریها برای معضل ترافیک در شهرهای بزرگ در سراسر دنیا اعمال میکنند، احداث پلهای هوایی و تونلها است. در تهران 3 تونل عظیم وجود دارد؛ احداث این تونلها با هزینه های میلیاردی در ابعاد گسترده به عهده تیمهای پیمانکاری است اما در سالهای اخیر عدم توانایی در نگهداری پل و مهمتر از آن زیرساخت های ضعیف این تونلها، برای شهروندان مشکلاتی را به بار آورده است.
به گزارش ابتکار، تونل «توحید» به عنوان یکی از همین پروژه ها مصداق بارز «اگر یک سوراخ را بگیرید از سوراخ دیگرش آب بیرون میزند» است. روز گذشته برای بار چندم آب به تونل نفوذ کرد. همزمان که کارگران از عایق ِ سوراخِ تونل توحید آب تخلیه میکردند، شوای شهر برای حل این معضل چندین ساله بار دیگر پیمانکار را مقصر دانست و نام او را در لیست سیاه قرار داد تا شاید مشکل حل شود!
دردسری به نام تونل توحید!
تونل توحید به عنوان تنها تونل شمال به جنوب شهر تهران همیشه درگیر حادثه هایی بوده، این پروژه که به دلیل طویل بودن و از طرفی سرعت در مرحله بهره برداری همیشه یکی از افتخارات شهرداری و پیمانکارش محسوب می شود، در سالهای اخیر به عناوین مختلف برای شهروندان مشکلاتی به بار آورده است.
یکی از اولین ایراداتی که به پروژه تونل توحید گرفته میشود، به تغییر هزینه در 2 سالی است که تونل ساخته شد آنطور که محمد باقر قالیباف، شهردار تهران در شهریور ماه سال 90 گفت: «برخی می گویند که چرا برآوردهای اولیه ساخت تونل توحید 170 میلیارد تومان بوده اما حدود 500 تا 600 میلیارد تومان برای آن هزینه شده که باید در پاسخ گفت اولا حجم و میزان کار تغییر کرد و بعد هم آن که قیمت بسیاری از اقلام مصرفی در طول احداث پروژه چندین برابر افزایش یافت.»
اما آیا با تامین این هزینهها این تونل توانست کمکی در رفت و آمد شهروندان داشته باشد؟ پاسخ شاید "بلی" باشد اما در این راه مشکلات عدیده ای گریبانگیر شهروندان شد. از تصادفات بسیاری که در گستره تونل صورت گرفته تا شیبهای تند ابتدا و انتهای تونل که از نظر بسیاری از کارشناسان نامناسب است.
از دیگر مشکلات این تونل که در همان ماههای اول خود را نشان داد مشکل هوای داخل تونل بود، نبود و کمبود سیستم تهویه صحیح در این تونل رانندگان را مجبور می کند تا همیشه در هنگام ورود و خروج شیشه های خودرو خود را بالا بکشند. چندی بعد نشت آب در و دیوار تونل باعث شد تا چندین بار تونل بسته شود. اتفاقی که بعد از چند بار رخ دادن دیگر تکراری نبود و شهروندان بارها گزارش نفوذ آب به دیواره تونل را به گوش مسوولان رساندند.
آبریزی مشکل همیشگی تونل توحید
اقبال شاکری به عنوان رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران شهریور ماه سال گذشته زمانی که برای چندمین بار سقف تونل توحید آبریزی داشت، عدم عایق بندی صحیح را علت اصلی نفوذ آب به درون تونل توحید دانست. او گفته بود: « ممکن است که به دلیل عدم تزریق مواد مستحکم و عایق در بخش هایی از تونل توحید،آب های زیرسطحی و فاضلاب به مناطقی که عملیات تزریق انجام نشده است،شیفت پیدا کرده باشد.» گفتنی است 14 شهریور ماه 94 به مدت چند روز مسیر شمال به جنوب تونل توحید دچار آب گرفتگی شده بود و در رفت و آمد خودرو ها مشکلاتی را به وجود آورده بود.
در پی حوادث مکرر برای این تونل، یک بار خبر برچیدن این تونل به گوش رسید. حتی کاربه جایی رسید که شهرداری طرح دریافت هزینه به ازای عبور و مرور از تونل ها مطرح کرد.
آبروریزی آبریزی
در اردیبهشت ماه امسال معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران وعده مرمت و آب بندی تونل توحید را تا پایان خرداد ماه داده بود. به گزارش ایسنا، علیرضا جاوید گفته بود: « تونل توحید مشکل آببندی داشت و اگر لوله آبی دچار شکستگی میشد در داخل تونل نشت میکرد که در حال حاضر با همکاری دانشگاه تهران در حال تزریق داخلی و آببندی تونل هستیم. مرمت تونل توحید پیشرفت 50 درصدی داشته است و تا بهار 95 به اتمام میرسد.» در حال حاضر و با گذشت نزدیک به یک ماه از موعد مقرر تونل دچار آب گرفتگی شدیدی شده است. حال که با عملکرد ضعیف شهرداری و پیمانکار در طراحی و ساخت تونل توحید و باعملکرد ضعیف شورای شهر در نظارت به فعالیت شهرداری و همچنین فرآیند های بازسازی و آب بندی و تکمیل نواقص رو به رو هستیم. سوال اینجاست که چه کسی مسوول است؟
قرار دادن نام پیمانکار تونل توحید از جمله کارهایی بود که شورای شهر برای حل مشکل تونل در روز گذشته در نظر گرفته است. به گزارش ایسنا، اقبال شاکری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران با بیان اینکه متاسفانه پیمانکار تونل توحید علی رغم تاکیدات و تذکرات فراوان مبنی بر نشت پرده عایق و آب بند در این تونل تخلف کرده و آب بندی درستی در تونل توحید انجام نداده است، گفت: «عدم آب بندی و نصب عایق سبب شده که مهم ترین تونل پایتخت در برابر نفوذ آب ضعیف باشد و هر گونه شکستگی لوله آب و ... سبب آسیب پذیری این تونل میشود.» به گفته شاکری به زودی نامهای به شهرداری و سازمان مدیریت خواهیم نوشت تا پیمانکار بزرگ این تونل در لیست سیاه قرار گیرد تا از این پس نتواند با عدم انجام درست کارهای عمرانی جان و مال مردم را به خطر بیندازد.
اختلاف ها ادامه دارد
علیرضا دبیر عضو شورای شهر تهران از جمله کسانی است که بارها به فعالیت های شهرداری اعتراض کرده است. سال گذشته عنوان شد پیمانکار تونل توحید توسط او معرفی شده است خبری که از سوی دبیر تکذیب شد. اما پیمانکار تونل توحید که در عرض 30 ماه این تونل را به مرحله بهره برداری رساند، چه کسی است؟ آیا اگر در تونل توحید اتفاقی مشابه رخ دهد کسی پاسخگو خواهد بود؟ ضعف در وضعیت تونل توحید با بروز چند حادثه اکنون بسیار نگران کننده شده است این در حالی است که پروند شکایت از پیمانکار آن سال به سال و دست به دست می چرخد.
پیگیر پرونده هستیم
اقبال شاکری در ارتباط با پیمانکار پروژه تونل توحید می گوید: «انتخاب پیمانکاران در مناقصه بوده و پیمانکار تونل توحید نیز از همین طریق انتخاب شده است. ارگان نظارتی برای احداث تونل شهرداری است که در همان سال های اول با پیمانکار این پروژه به مشکل بر خورد.» شاکری در ارتباط با شکایت از پیمانکار این پروژه می افزاید: «پرونده شکایت از پیمانکار تونل توحید چندین سال است در جریان افتاده و بعد از اتفاق دیروز نیز ما به شدت بیشتری پیگیری ها را انجام خواهیم داد.»
شاکری در پاسخ به این سوال که با توجه به کاستی های تونل توحید آیا امکان ریزش ناگهانی آن و یا اتفاقات مشابه وجود دارد، می گوید: «مشکل پروژه تونل توحید تنها مربوط به آب راه های آن است. به عبارتی اختلاف نظری بین شهرداری و پیمانکار به وجود آمده بود که، چون طراح و ساخت پروژه به عهده پیمانکار بود زیر بار ایجاد عایق برای تونل نرفت و لازم ندید که این کار را انجام دهد و شهرداری نیز طرح را به ناچار همانگونه تحویل گرفت. که این به معنی سرباز زدن پیمانکار از وظایفش است. مشکل روز گذشته نیز مربوط به آبنمای میدان جمهوری بوده و هیچ مشکل دیگری جز عایق بندی برای تونل وجود ندارد.»
به گفته شاکری مشکل تونل مدتی پیش توسط شهرداری به عهده گرفته شده و قرار بود این مشکل حل شود. تا به اینجا 80 درصد پروژه پیش رفته است و در چند ماه آینده به طور کلی مشکل نفوذ آب در تونل توحید حل خواهد شد.
نظارت بر پیمانکاران برعهده شهرداری است
ابوالفضل قناعتی، عضو کمیسون عمران شورای شهر تهران در رابطه به پروژه های بزرگ شهری به «ابتکار» می گوید: «مشکل تونل توحید تنها آب است. آب های سطحی یا موارد دیگر که به انتخاب پیمانکار مربوط می شود. طرح های کلان شهری در طرح جامع تهران نوشته شده و توسط شهرداری ها در سال های مختلف اجرا می شود. شورا وظیفه تعیین بودجه این پروژه ها را به عهده دارد و شهرداری تنها ناظر آن ها است.چند عامل در پروژه های این چنینی حائز اهمیت است؛ یکی مدتی که پروژه انجام می شود تا به مرحله بهره برداری برسد، مورد دوم تضمین هایی است که در قرارداد پیمانکار برای مراحل بعد از بهره برداری می دهد و به عبارتی ضمانت نامه هایی که برای زمان وجود مشکل به شهرداری ارائه می دهد و در قبال انجام آن مسوول است.»