17 سال است که اداره اماکن نیروی انتظامی، ممنوعیت اقامت زنان تنها و مجرد در هتل‌ها را برداشته است اما با این حال هنوز برخی مراکر اقامتی به‌ویژه مهمانسراها و مهمانپذیرها از اجاره دادن اتاق به این قشر از مسافران خودداری می‌کنند.

«شیوه‌نامه اجرایی ذخیره و ابطال اتاق در واحدهای اقامتی ایران» درحالی چند روز پیش توسط ایسنا منتشر شد که نپرداختن به چگونگی پذیرش زنان تنها و یا مجرد در مراکز اقامتی در این شیوه‌نامه محل پرسش بود، اما مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری پرداختن به این موضوع را با وجود ابطال بخشنامه‌ی اداره اماکن از حدود ۱۷ سال پیش بی‌مورد دانست و به ایسنا گفت: تا کنون چندین‌بار در این‌باره با اداره اماکن نیروی انتظامی صحبت شده است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اماکن نیروی انتظامی "بلامانع بودن اقامت زنان مجرد و یا تنها در مراکز اقامتی" را حتی بخشنامه هم کرده‌اند و اکنون هیچ محدودیتی برای اقامت خانم‌های تنها در هتل‌ها و سایر اقامتگاه‌ها وجود ندارد و لازم نیست آن‌ها پیش از اقامت به اداره اماکن مراجعه کنند.

ممنوعیت و یا محدودیت پذیرش زنان تنها و یا مجرد در مراکز اقامتی سال‌هاست به قانونی نانوشته و بدون بخشنامه، اما لازم‌الاجرا بدل شده؛ به طوری که با وجود تاکید و اصرار مقامات، همچنان برخی مراکز اقامتی به بهانه ترس از برخورد اداره اماکن، خود را مقید به اجرای آن می‌دانند و حتی در قوانین رزرو اقامتگاه خود، این موضوع را شفاف ذکر کرده‌اند که اقامت زنان تنها و مجرد فقط با داشتن نامه از اداره‌ی اماکن امکان‌پذیر است.

این در حالیست که سال ۸۷ جعفر عطار ـ رییس وقت هیات مدیر جامعه‌ هتل‌داران ایران - به ایسنا گفته بود: طبق نامه‌ای که ازسوی اداره‌ی امکان نیروی انتظامی به تمام هتل‌ها ابلاغ شده، اگر خانمی مدارک شناسایی با خود داشته باشد، هیچ مانعی برای اقامت او در هتل وجود ندارد و به اداره‌ی اماکن نیز اطلاع داده نمی‌شود، اما اگر خانمی بدون داشتن مدارک شناسایی به هتل مراجعه کرد، هتل‌دار باید پس از پذیرش او، این موضوع را به اداره‌ی اماکن اطلاع دهد.

آن زمان هم او به برخوردهای سلیقه‌ای اداره اماکن در برخی شهرها با این موضوع اشاره کرده و گفته بود: دستورالعملی ازسوی اداره‌ی اماکن نیروی انتظامی مبنی بر نیاز نداشتن به مجوز این اداره برای اقامت خانم‌ها در هتل صادر شده است، اما ظاهرا نیروی انتظامی هر شهرستان باید دستورالعملی جداگانه‌ای صادر کند.

با وجود چنین اظهاراتی اما همچنان برخی مراکز اقامتی بدون توجه به ابطال بخشنامه اداره اماکن، خود را از پذیرش بانوان مجرد و تنها معاف کرده و یا اقامت دادن آن‌ها را به دریافت نامه از اماکن منوط کرده بودند.

سال ۸۸ نجفی - رییس وقت اماکن عمومی نیروی انتظامی - در اظهارنظری در این‌باره گفت: هیچ هتل یا مرکز اقامتی حق ندارد برای پذیرش خانم‌ها درخواست نامه کتبی از اماکن کند و اصلا چنین چیزی وجود ندارد که هتل‌ها زنان را بدون نامه از اماکن نپذیرند.

همان روزها، اسماعیل احمدی‌مقدم - فرمانده نیروی انتظامی - نیز اظهار کرد: تا جایی که من در جریان هستم، هیچ‌گونه ممنوعیتی برای پذیرش زنان در هتل‌ها وجود ندارد، اما اگر چنین چیزی وجود داشته باشد، پیگیری کرده و با این موضوع برخورد خواهم کرد.

او حتی تاکید کرده بود «هیچ لزومی ندارد زنان برای پذیرش شدن به اداره اماکن مراجعه کنند و قوانین پذیرش زنان و مردان در هتل‌ها باید یکسان باشد.»

با این حال در سال ۹۳ وقتی یک دختر دانشجو به خاطر بازماندن از ساعت مراجعه به خوابگاه، به تعدادی از مراکز اقامتی تهران سر زد، بار دیگر با این حکم باطل شده مواجه شد و سرانجام مانده از همه‌جا مجبور شد شب را بدون سرپناه در پایانه‌ی اتوبوسرانی بگذراند، بار دیگر این پرسش مطرح شد چرا با وجود گذشت نزدیک به دو دهه، هنوز برخی خود را مقید به رعایت بخشنامه‌ای باطل شده می‌دانند؟

چه عاملی باعث شده که با وجود سیستم‌های ثبت مسافر که اطلاعات آن به اماکن متصل است، باز هم برخی از مراکز اقامتی برای اجرای دستور اصلی تردید داشته باشند؟

پس از داستان تکان‌دهنده آن دختر دانشجو، جمشید حمزه‌زاده ‌- رییس جامعه‌ی هتلداران ایران -به ایسنا گفت: تا آنجا که من اطلاع دارم، بخشنامه‌ی قبلی اداره‌ی اماکن، سال‌هاست باطل شده و بخشنامه‌ی جدید هم سال‌هاست ابلاغ شده و حتما بدست تمام مراکز اقامتی رسیده است و آن ممنوعیت قبلی برای پذیرش زنان در این مراکز باید برداشته شده باشد.

او تأکید کرد: مراکز اقامتی طبق آخرین بخشنامه‌ی اداره‌ی اماکن، باید مسافر را حتی اگر مدارک شناسایی نداشته باشد، پذیرش کنند.

اما واقعیت خلاف تمام این اظهارات است، هرچند در برخی هتل‌های شهرهای مسافرپذیر مثل تهران، اصفهان و یا شیراز کمتر شاهد این برخورد سلیقه‌ای هستیم، اما هنوز هم هستند مراکز اقامتی که خیلی راحت از پذیرش مسافران زن به بهانه تنها بودن و نداشتن نامه مکتوب اداره اماکن خودداری می‌کنند.

این داستان در مهمان‌پذیرها و مسافرخانه‌های شهرهای دور افتاده وضعیت بغرنج‌تری دارد، چرا که حتی به گوش‌شان نرسیده ۱۷ سال از ابطال بخشنامه‌ی اماکن می‌گذرد و همچنان نگران برخورد ماموران اماکن به خاطر پذیرش زنان مجرد و تنها هستند.

اما ولی تیموری که تاکید دارد سال‌هاست این بخشنامه باطل شده و لزومی ندارد به آن در دستورالعمل‌ها و شیوه‌نامه‌های جدید پرداخته شود، معتقد است؛ این برخوردهای سلیقه‌ای در برخی اماکن اقامتی از "عدم آگاهی" ناشی می‌شود.

مدیرکل دفتر نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری تاکید کرد: هم اداره اماکن و هم سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشکری در این‌باره هیچ محدودیتی ندارند و زنان تنها و مجرد مانند تمام شهروندان می‌توانند از حقوق کامل خود برای اقامت بهره‌مند شوند.

تیموری این نکته را یادآور شد که مراکز اقامتی فقط باید مدارک هویتی این مراجعه‌کنندگان را ملاحظه کنند و طبق شیوه‌نامه‌ی اخیر حتی لازم نیست این مدارک هویتی را نزد خود محفوظ نگه دارند.

تماشاخانه