امروزه به نظر می رسد که باید قید مکان را حذف کرد؛ چراکه با به وجود آمدن دهکده جهانی دیگر عنصر مکان در تعریف تمدن جایی ندارد و کل دنیا می تواند زیر مجموعه یک یا چند تمدن باشد.

یادگار امام(ره) گفت: ما اگر قصد ایجاد تمدن اسلامی داریم، باید فقهی پاسخگو به نیازهای روز داشته باشیم تا بتوانیم بر اساس آن تمدن را بر پایه اسلام به پیش ببریم.

به گزارش ایلنا به نقل از جماران، سید علی خمینی پیش از ظهر امروز در همایش ملی اندیشه های امام خمینی(س) که در دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم برگزار شد، به موضوع جایگاه فقه در قلمرو تمدن اسلامی پرداخت و گفت: معمولا سبک زندگی گروهی از انسان ها که در زمان و مکان خاص زندگی می کردند، تمدن اطلاق می شد و امروز نیز در کتاب های جامعه شناسی از تمدن اینگونه معنا می کنند.

وی اظهار داشت: اما امروزه به نظر می رسد که باید قید مکان را حذف کرد؛ چراکه با به وجود آمدن دهکده جهانی دیگر عنصر مکان در تعریف تمدن جایی ندارد و کل دنیا می تواند زیر مجموعه یک یا چند تمدن باشد.

سید علی خمینی با اشاره به اینکه هدف، قانون و سبک زندگی از ارکان تمدن می باشند، ابراز داشت: هر تمدنی برای اینکه اسم تمدن داشته باشد، باید در ابتدا هدف و غرض مشخص داشته و سپس قانونی را برگزیده و در پایان از سبک زندگی تشکیل شده باشد.

وی خاطرنشان کرد: مجموعه منافع، نظرات، علایق و جهت گیری های جامعه به عنوان سبک زندگی لحاظ می شود.

سید علی خمینی تصریح کرد: وقتی درباره تمدن اسلامی سخن می گوییم، ذهن ها به گذشته خصوصا دوره قرن چهار و پنج و حال حاضر برمی گردد.

وی با اشاره به جایگاه فقه در تمدن اسلامی بیان داشت: فقه، قانون زندگی مسلمانی در حیطه شخصی و اجتماعی است و با این تعریف، جایگاه فقه در تمدن اسلامی مشخص خواهد شد و اگر فقه ما متناسب با جامعه امروز و تمدن نباشد، هیچ موقع تمدن اسلامی شکل نخواهد گرفت؛ لذا تأکیدی که علما و امام بر فقه حکومتی دارند، از همین مسئله نشأت خواهد گرفت.

نوه امام با اشاره به اینکه دو تعبیر برای فقه حکومتی وجود دارد، ابراز داشت: تعبیر اول، مسائل حکومتی فقه و تعبیر دوم، حکم فقهی است که باید به آن توجه شود.

وی خاطرنشان کرد: امروز برخی آمارها گزارش می دهد که در حوزه قوه قضائیه ۲۰ هزار مسئله وجود دارد که فقه برای آن جوابی نداده است و یا در مسئله بانکداری نیز همین سخنان مطرح است که فقه برای عدم بانکداری ربوی چه راهکارهایی دارد.

سید علی خمینی با اشاره به مسئله قوه قضائیه در دوران طاغوت، تصریح کرد: اگر حکومت اسلامی پدید نمی آمد، احکام متناسب با دادگاه ها نیز شکل نمی گرفت و اسلامی نمی شد.

وی بیان داشت: ما اگر قصد ایجاد تمدن اسلامی داریم، باید فقهی پاسخگو به نیازهای روز داشته باشیم تا بتوانیم بر اساس آن تمدن را بر پایه اسلام به پیش ببریم.

نوه امام با اشاره به نسبت ما با تمدن غرب، اظهار داشت: امروز تمدن قالب در جهان، تمدن غربی است؛ چراکه آنان در حیطه فرهنگ، علم، معرفت، موفقیت های اجتماعی، اقتصادی و ... موفق بوده و سبک قالب زندگی در دنیا، سبک زندگی غربی است؛ حتی در چین نحوه آپارتمان سازی، زندگی و ... متناسب با تمدن غربی است که قابل انکار نیست.

سید علی خمینی با اشاره به اینکه سه راهکار برای مقابله با تمدن غرب وجود دارد، ابراز داشت: نفی تمدنی، جذب تمدنی و اصلاح تمدنی سه راهکار برای مقابله با تمدن غربی است که می توان بر اساس آن تصمیم گیری کرد.

وی تصریح کرد: خطرناک ترین راه، برگزیدن اصلاح تمدنی است؛ چراکه بدون دقت از تمدن غرب مانده و به تمدن اسلامی نیز نخواهیم رسید. در این میان اصلاح تمدنی، احتیاج به متفکرانی دارد که تمدن اسلامی را شناخته و بر اساس آن برنامه ریزی داشته باشند.

نوه امام با بیان اینکه شناخت تمدن گذشته یکی از راه های رسیدن به اصلاح تمدنی است که می تواند مثمر ثمر باشد، تصریح کرد: لازمه تمدن اسلامی، اندیشه های متناسب با تمدن اسلامی است که در سایه هدف، قانون و سبک زندگی اسلامی شکل می گیرد.

سید علی خمینی با اشاره به اینکه توفیق در أم القرای از لوازم تمدن اسلامی است، ابراز داشت: ام القرا نماد تحقق عینی تمدنی است که قرار است در دنیا محقق شود و مادامی که در أم القرای خود پیروز نشویم، نمی توانیم دنیا را قانع کنیم که از تمدن ما درس بگیرند.

وی گفت: هیچ تمدنی نمی تواند خود را بر دنیا غالب کند؛ مگر اینکه در حیطه علم و معرفت دستاوردهای مناسبی داشته باشد.

یادگار امام با اشاره به اینکه تولید علم در ساخت تمدنی بسیار مهم است، تصریح کرد: لازمه بروز هر تمدن، قوه قهریه ای است که این قوا بتواند از ام القری و اتباع آن دفاع کند. امروز آمریکا از آن طرف دنیا به عنوان ریشه تمدن غربی خود را موظف می داند تا از اتباع خود دفاع کند و جمهوری اسلامی ایران نیز باید این وظیفه را برای خود بداند تا از اتباع خود در کشورهای گوناگون برای تحقق تمدن اسلامی دفاع کند.

سید علی خمینی با اشاره به اینکه انجام عملیات های ایذایی جزو خصلت های تمدن مغلوب است، اظهار داشت: معمولا تمدن های غالب، نظمی را در دنیا ایجاد کرده و در مقابل، تمدن های رقیب نیز شکست خورده و مغلوب می شوند که یکی از راه هایی که تمدن های مغلوب انجام می دهند، رفتن به سراغ افراطی گری و برهم زدن نظم تمدن غالب است.

وی ابراز داشت: تا وقتی که در حیطه اندیشه، قانون و سبک زندگی چیزی برای ارائه نداشته باشیم، ضعیف تر از گذشته شده و با عملیات های ایذایی نیز نمی توانیم دستاوردی داشته باشیم.

نوه امام با تأکید بر اینکه برای تحقق تمدن اسلامی، نیازمند به فقه هستیم، خاطرنشان ساخت: شخصی که این پایه گذاری و ذهنیت را ایجاد کرد که می توانیم فقه مناسب داشته باشیم، امام خمینی بوده است.