سرپرست دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای و سخنگوی مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری دیشب به تبیین فرصت‌ها و تهدیدهای شبکه‌های اجتماعی و همچنین تشریح جزئیات پرونده عنکبوت دو پرداختند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، موضوع بررسی یک نمونه از تهدید شبکه های اجتماعی، مانکن سازی با حضور جواد بابایی، سرپرست دادسرای ویژه جرایم رایانه ای و مصطفی علیزاده، سخنگوی مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری در گفت‌وگوی ویژه خبری یکشنبه 26 اردیبهشت ماه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

20 درصد از فضای شبکه اینستاگرام در اختیار چرخه مدلینگ است

در ابتدای این بحث جواد بابایی سرپرست دادسرای ویژه جرایم رایانه ای در تشریح جزئیات پرونده عنکبوت 2 اظهار داشت: از دو سال گذشته کار رصد شبکه اجتماعی اینستاگرام آغاز شد و با توجه به راهبردهایی که در این شبکه از سوی نظام استکباری برای تغییر سبک زندگی ایرانی اسلامی طراحی شده بود مجموعه ضابطین ما به این حوزه حساس شده و رصد در این حوزه را شروع کردند.

وی اضافه کرد: در پی رصد مجموعه ضابطین ما آن ها متوجه شدند که 20 درصد از فضای شبکه اینستاگرام در اختیار چرخه مدلینگ است و نکته جالب این است که این 20 درصد 60 درصد از دنبال کننده های شبکه اینستاگرام را به خود اختصاص می دهند که این حجم زیاد از دنبال کننده تاثیرپذیری زیادی در این حوزه خواهد داشت لذا حساسیت به این حوزه باعث شد که این حوزه مورد رصد قرار گیرد.

سرپرست دادسرای ویژه جرایم رایانه ای عنوان کرد: در پی رصد این حوزه ضابطین مواجه با ایجاد و القای مسائل غیراخلاقی، غیردینی و بی بند و باری در این بستر شدند که باعث شد این طیف تعریف شود که به صورت سازمان یافته فضای اینستاگرام که در جهت تخریب فضای اخلاقی و فرهنگی جامعه بود با افرادی که در این حوزه اقدام می کردند برخورد گردد.

بابایی خاطر نشان ساخت: قانون گذار انتشار و توزیع تصاویر مبتذل، مستهجن و تشویق و ترغیب افراد برای دستیابی به محتوای مبتذل وخلاف عرف و رفتار عمومی را در قانون مجازات اسلامی و در بخش جرایم رایانه ای جرم دانسته و ضرورت داشت دستگاه قضایی بر اساس وظیفه ذاتی خود به این حوزه ورود پیدا کرده و با افرادی که به صورت سازمان یافته و گسترده در این جهت فعالیت می کردند برخورد کند.

در ادامه این گفتگو مصطفی علیزاده سخنگوی مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری نیز یادآور شد: گزارش فاز اول پروژه عنکبوت شب اول دهه فجر سال 93 به هموطنان ارائه شد که فاز اول در شبکه اجتماعی فیس بوک اتفاق افتاده بود و ضابطین 350 صفحه اصلی فیس بوک را مورد رصد قرار داده بودند.

وی ادامه داد: بر اساس اطلاع رسانی اولیه ای که در خصوص پرونده عنکبوت 1 داشتیم خوشبختانه پیام های حمایت فراوانی از طرف خانواده ها و کاربران فضای مجازی دریافت کردیم و از طرفی درخواست شد این رصد هم در حوزه فیس بوک ادامه پیدا کند و هم بتواند سایر بسترهای فضاهای اجتماعی را پوشش دهد.

سخنگوی مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری اظهار داشت: متاسفانه بسترهای فضاهای مجازی و اجتماعی پاسخگویی مناسبی در قبال رفع و یا محو محتوای مجرمانه به دستگاههای ذیربط کشور را ندارند و به هر نحو که ما و دستگاه قضایی می خواستیم با آن ها ارتباط بگیریم آن ها پاسخگو نبودند.

علیزاده اظهار داشت: از آن جا که فضاهای مجازی از فضای پهنای باند ما استفاده می کنند و کاربران قابل توجهی نیز در داخل کشور ما دارند باید یک پاسخگویی حداقلی را داشته باشند که متاسفانه آن پاسخگویی حداقلی نیز وجود ندارد لذا عملیات ما و دستگاه قضایی این جا تعریف می شود وگرنه اگر هر یک از بسترهای سایبری و نرم افزارهای شبکه های اجتماعی عملیات محو محتوای مجرمانه را انجام دهند نیازی به ورود ما و دستگاه قضایی در این بسترها نیست لذا این مسئله مهمی است که دولت و دستگاههای مسئول باید آن را پیگیری کنند.

علیزاده در پاسخ به سوال دیگر مجری برنامه مبنی بر این که آیا سایر شبکه های اجتماعی تحت نظارت قرار می گیرد گفت: فرایند سالم سازی بسترهای اینترنتی را در دستور کار داریم به طوری که در سال 93 فیس بوک و پس از آن نیز اینستاگرام را رصد می کنیم.

وی با اشاره به این که مجموعه فعالان شبکه های اجتماعی با سایر حوزه های مرتبط مانند اینستاگرام واتس آپ و تلگرام اشراف صد درصدی دارند.

سخنگوی مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری تمام بسترهای پرمخاطب اجتماعی تحت نظارت قرار می گیرد خاطر نشان کرد: افراد باید از حوزه جرایم رایانه ای به دور باشند تا در دام نیفتند.

فرشاد مهدی پور کارشناس رسانه در ادامه با اشاره به مزایای شبکه های اجتماعی گفت: پیش از این مزایای شبکه های اجتماعی به درستی شناخته نشده بود.

مدلینگ پدیده ای نوظهور در فضای مجازی است

وی با اشاره به این که مدلینگ پدیده ای نوظهوری است که در فضای اجتماعی ایجاد شده است اظهار داشت: این امر بر پایه شبکه های اجتماعی تحت موبایل شکل گرفته است

ضرورت آگاه سازی جوانان و نوجوانان در شبکه های اجتماعی

کارشناس رسانه با اشاره به این که کاربر بیشتر شبکه های اجتماعی نوجوانان و جوانان هستند افزود: نقش اساسی برای آگاه سازی مربوط به طیف جوانان می شود لذا نیازمند ایجاد سواد رسانه ای بسیار گسترده در این حوزه هستیم.

فرشاد مهدی پور با اشاره به این که پدیده های اجتماعی در این شبکه ها به سرعت رشد پیدا می کنند بیان کرد: تولید سریال های تلویزیونی در رابطه با مدلینگ می تواند نقش اساسی در آگاه سازی داشته باشد.

وی با بیان این که جوانان در معرض آسیب های شبکه های اجتماعی قرار دارند گفت: دستگاههای فرهنگی اجرایی باید برای رفع این تهدید دغدغه داشته باشند.

بابایی درادامه با اشاره به نقش رسانه های جمعی، گروهی و صدا و سیما در حوزه اطلاع رسانی پیرامون شبکه های اجتماعی گفت: توجه به فضای مجازی مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است لذا نقش خانواده در این عرصه حائز اهمیت است به طوری که خانواده ها باید نظارت کافی و وافی را بر روی فرزندانشان داشته باشند.

وی با بیان این که جرایم سایبری اختصاص به سن خاصی ندارد ادامه داد: همه سنین جامعه از کودک و نوجوانان تا بزرگسالان درگیر این امر هستند.

اکثر قربانیان مزاحمت های سایبری در حوزه فضای مجازی بانوان و کودکان هستند

سرپرست دادسرای ویژه جرایم با اشاره به این که اکثر قربانیان مزاحمت های سایبری در حوزه فضای مجازی بانوان و کودکان هستند افزود: در حوزه بازی های رایانه ای کودکان مورد آسیب قرار می گیرند.

بابایی با اشاره به این که دستگاه های فرهنگی، اجرایی و قضایی باید برای رفع این تهدید دغدغه داشته باشند اضافه کرد: کسانی که در این فضا گرفتار شده اند از عدم آگاهی گله مند هستند.