نسل جوان با اساطیر ایران بیگانه است

نشست رسانه ای نمایش «راه مهر راز سپهر» روز گذشته بیستم اردیبهشت با حضور کارگردان و دیگر عوامل این نمایش در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد.

به گزارش مهر، در این نشست خبری شکرخدا گودرزی کارگردان نمایش، فریبرز قربان زاده طراح صحنه، بهزاد عبدی آهنگساز و جلیل فرجاد، مجید جعفری، ساغر عزیزی، نوید گودرزی، کاظم هژیرآزاد بازیگران نمایش حضور داشتند.

در ابتدای نشست گودرزی عنوان کرد: آنچه که ما به عنوان تئاتر باید در کشورمان اجرا کنیم باید همراه با دانش روز تئاتر و البته زمینه های فرهنگی و بومی کشورمان باشد چون بین این دو رابطه قوی و مستحکمی برقرار است و در غیر این صورت مخاطب حرفی را که می زنیم نمی فهمد و از آن ناآگاه است.

وی درباره چگونگی شکل گیری نمایشنامه «راه مهر راز سپهر» گفت: نگارش این نمایشنامه سه سال طول کشیده است، وقتی که داستان رستم و اسفندیار شاهنامه را مطالعه کردم به دنبال این بودم که این قصه چه ویژگی هایی دارد که بتواند با زمان معاصر همخوانی داشته باشد. من به عنوان یک کارگردان در بستر تحولات اجتماعی و سیاسی روز قرار دارم و از اتفاقات روز جامعه خودم نیز مطلع هستم و با این نگاه به سراغ قصه ای از شاهنامه رفتم.

این کارگردان تئاتر یادآور شد: متوجه شدم که این قصه شاهنامه یکی از داستان هایی است که در آن جنگ دینی، مطرح می شود چون اسفندیار با اتکا به شمشیرش و بدون تلاش برای گفتگو می خواهد دین زرتشت را در جهان رواج دهد. این نگاه خشونت آمیز به دین که امروزه نیز در دنیا نمود زیادی دارد باعث شد به سراغ این قصه بروم.

گودرزی متذکر شد: متاسفانه عدم شناخت نسل جوان و بخشی از جامعه ما نسبت به تاریخ و اساطیر باعث شده است که نسبت به این مضامین بیگانه باشیم و در عوض گرایش افراطی به تفکر غرب در این نسل مشاهده می شود.

وی درباره تغییراتی که نمایش نسبت به اجرا در جشنواره تئاتر فجر داشته است گفت: در جشنواره شرایطی داشتیم که نتوانستیم بسیاری از ایده هایمان را عملی کنیم اما در اجرای عمومی شکل بازی ها، دکور، میزانسن و کلا فلسفه ام راجع به کار تغییر کرده است. در این اجرا ما سه ساحت زیرین، میانی و زبرین داریم که ساحت زیرین متعلق به حضور شیاطین و نیروهای خبیث است، ساخت زبرین اختصاص به ورود پادشان دارد و ساحت میانی در سطح برابری با مردم قرار گرفته که رستم نیز در آن سطح حرکت می کند. بنابراین میزانسن نمایش به سمت یک میزانس مفهومی رفته است. همچنین تلاش من این بوده که از طراحان و بازیگرانی برای اجرای این اثر نمایشی استفاده کنم که دغدغه مسائل فرهنگی داشته باشند. خوشبختانه حامی مالی ما هم با نگاه فرهنگی و بدون چشم‌داشت بازگشت مالی در این کار مشارکت کرده است. تلاش برای جذب حامی مالی برعهده نیما گودرزی بوده است که در همه مراحل به عنوان دستیار و برنامه ریز نیز در کنار من حضور داشته که از او سپاسگزارم.

در ادامه مرتضی محمدرضایی سرمایه گذار نمایش بیان کرد: من به عنوان یک ایرانی در مورد شناخت اساطیر دِینی بر عهده دارم بنابراین تصمیم گرفتم با سرمایه گذاری مالی دینم را در این زمینه ادا کنم و این کار را نیز با آگاهی انتخاب کردم بنابراین خوشحالم به عنوان یک عضو کوچک مجموعه ای را از لحاظ مالی حمایت می کنم.

جلیل فرجاد یکی از بازیگران نمایش نیز در زمینه همکاری اش با شکرخدا گودرزی بیان کرد: بسیار خوشحالم که بعد از سال ها در سالن اصلی تئاتر شهر به صحنه می روم زمانی که نمایشنامه را خواندم کار به دلم نشست و خوشحال شدم که نقش گشتاسب را به من پیشنهاد داده بودم. زمانی که با افکار و منش گودرزی آشنا شدم از انتخابم رضایت بیشتری پیدا کردم.

وی افزود: شکرخدا گودرزی در کارش محیط سالمی به وجود آورده و به همه عوامل و بازیگران به یک چشم نگاه می کند.   من در این نمایش نقش پدر اسفندیار را بر عهده دارم او فردی جاه طلب، خودخواه و قدرت دوست است که آنقدر جاه و مقامش را دوست دارد که حتی پدرش را اسیر کرده و حاضر است جگرگوشه اش را نیز از بین ببرد تا بتواند سلطنت را برای خودش حفظ کند.

در بخش دیگری از این نشست رسانه ای مجید جعفری درباره نقشی که در این اثر بر عهده دارد بیان کرد: من تا به حال کمتر کار ایرانی که مربوط به ادبیات کهن ما باشد انجام دادم باید بگویم که این نمایش اصل قصه شاهنامه نیست بلکه نگاه اندیشمندانه شکرخدا گودرزی نیز وارد کار شده است که به نظر من این کار رسالت یک هنرمند به حساب می آید.

این بازیگر باسابقه تئاتر تصریح کرد: من در این نمایش نقش جاماسپ را بر عهده دارم که البته همان شخصیت شاهنامه نیست و کارگردان نگاهی امروزی به این شخصیت داشته است. در واقع شکرخدا گودرزی به تندخویی هایی که در دنیای معاصر به نام مذهب می شود توجه داشته و شخصیت جاماسپ هم در همین راستا تعریف شده است.

ساغر عزیزی یکی دیگر از بازیگران نمایش بیان کرد: من زاویه نگاه آقای گودرزی را بسیار دوست دارم زیرا نگاه ضدجنگی در این اثر جریان دارد. معتقدم خشک اندیشی و تعصب اصلا زمان و جغرافیا ندارد و گودرزی در این نمایش به این مقوله نگاه بسیار درستی کرده است.

نوید گودرزی بازیگر نقش اسفندیار نیز در باره حضورش در این نمایش گفت: رستم و اسفندیار شاهنامه با این نمایش فرق دارد چون معمولا اکثر مردم ما طرفدار اسفندیار هستند اما اسفندیار در اینجا شخصیت منفی و بدمن قصه است و فردی است که می خواهد با شمشیر دین گستری کند و ما شاهد هستیم که در دنیای امروز این اتفاق رخ می دهد و شمشیر جایش را به بمب و تفنگ داده است و می توان گروه تروریستی داعش را جزوی از این داستان دانست.

وی ادامه داد: اگر این نمایش درباره آشیل بود الان بلیت های نمایش ما تا روز آخر رزرو شده بود اما متاسفانه زمانی که اسم یک نمایش ایرانی به میان می آید هم دولت هم مخاطبان نسبت به آن دافعه دارند.

کاظم هژیرآزاد نیز درباره نقشش بیان کرد: من در این نمایش نقش پشوتن برادر اسفندیار را بر عهده دارم نقشی که از لحاظ سن و سال از من خیلی دور است بنابراین موهایم را رنگ کردم و تلاش کردم تا چند کیلو لاغر شوم. تقابل و تضاد بین مشرب تروریستی و دین در این نمایش مطرح می شود که معتقدم قرائت حال زمانه ماست.

فریبرز قربان زاده طراح صحنه نمایش نیز با اشاره به تغییراتی که در اجرای عمومی نمایش نسبت به اجرا در جشنواره رخ داده است، توضیح داد: در جشنواره نتوانستیم ایده هایمان را عملی کنیم و به درستی از متریال پارچه جواب بگیریم بنابراین در اجرای عمومی نمایش کاملا به یک طراحی جدید فکر کردیم که الان به شخصه من از آن رضایت دارم.

این طراح صحنه باسابقه یادآور شد: متاسفانه انگار مدیران ما تئاتر را شوخی گرفته اند برای همین همه چیز علی السویه شده است مثلا اصلا برایشان مهم نیست که کارگاه دکور و لباس را تعطیل کردند و این مساله مشکلات زیادی برای گروه های تئاتری به وجود آورده است.

بهزاد عبدی آهنگساز نمایش نیز درباره حضورش در تئاتر گفت: من موسیقی را برای آن انتخاب کردم که دغدغه های فرهنگی ام برطرف کنم معتقدم در تئاتر نباید صدای سازها از اسپیکر پخش شود چون همه چیز در تئاتر زنده است و باید موسیقی هم زنده باشد پس باید ارکستر زنده در صحنه حضور داشته باشد اما امکانات این اجازه را به ما نمی دهد.

آهنگساز «اپرای عاشورا» در پایان بیان کرد: متاسفانه جوانان ما هیچ آشنایی با تاریخ و اساطیر ندارند و این اتفاق به این دلیل رخ داده که امثال شکرخدا گودرزی را حمایت نمی کنیم. بخش هایی از موسیقی این نمایش با ارکستر ناسیونال اوکراین ضبط شده است و بخش هایی هم نیز به صورت زنده در صحنه اجرا می شود و همچنین ما بخش خنیاگری و کوبه ای هم در نمایش داریم که بخش کوبه ای نمایش به سرپرستی مهدی رضایی انجام می شود.