نشست دوحه بي‌نتيجه ماند. آن‌هم با اصرار عربستان بر حضور ايران و پذيرش فريز نفتي در ماه ژانويه كه به گفته وزير نفت ايران در واكنش به كارشكني عربستان در نشست دوحه، تحريمي ديگر عليه نفت ايران محسوب مي‌شود.

شرق نوشت؛ ايران نيز با حمايت از ادامه رايزني‌ها براي تثبيت بازار نفت، از موضع خود براي بازگشتن به سهم كشورمان در دوران قبل از تحريم‌ها كوتاه نمي‌آيد. بسياري از كارشناسان معتقدند اصرار كشورهاي حاضر در نشست دوحه به سردمداري عربستان بر فريز نفتي ايران با منطق همخواني ندارد. ايران معتقد است در صورتي فريز نفتي را خواهد پذيرفت كه توليد نفت خود را به ميزان پيش از تحريم‌ها برساند. همچنين خبرگزاری رویترز گزارش داد که به‌دنبال اقدام عربستان در نشست دوحه و عدم‌حصول توافق در این اجلاس، قیمت جهانی نفت به‌یک‌باره کاهش ٦,٧ درصدی را شاهد بود.

واکنش تند زنگنه به سیاست نفتی سعودی‌ها

وزیر نفت از اجرای طرح «فریز» به‌‌عنوان تحریم جدید نفت ایران در دوره پساتحریم یاد کرد و گفت: با لغو تحریم ایران، برخی از کشورها جوسازی را آغاز کرده‌اند؛ درحالی‌که اقدام این کشورها «توهم» است.

بیژن زنگنه ديروز در یک گفت‌وگوی رادیویی در واکنش به شکست مذاکرات فریز نفتی دوحه قطر، گفت: برخی کشورهای تولیدکننده نفت از ابتدا با لغو تحریم ایران مخالف بودند و در این راستا تلاش کردند قیمت‌های نفت را پایین بیاورند. به گزارش مهر، وزیر نفت با اعلام اینکه این کشورها با پایین‌‌نگه‌داشتن قیمت نفت سعی کرده‌اند به ایران فشار بیاورند، تصریح کرد: با اقدامات این کشورها بازار نفت اشباع شده و نبود تعادل در بازار به حدود دو میلیون بشکه نفت در روز رسیده است.

بی‌ارتباطی ایران با بی‌ثباتی بازار نفت

این مقام مسئول با بیان اینکه خود این کشورها عامل بی‌ثباتی در بازار نفت بودند، تبیین کرد: اینکه این کشورها می‌خواهند ایران را به بی‌ثباتی در بازار نفت متهم کنند، در حالی‌ است که ایران هیچ‌گونه نقشی در بی‌ثباتی بازار نفت نداشته است. زنگنه با بیان اینکه تحریم‌های نفتی ایران پس از ماه‌ها و سال‌ها مذاکره و گفت‌وگو لغو شده است، افزود: با وجود این، برخی از کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت می‌خواهند تولید نفتی ایران را مطابق با تولید ژانویه ۲۰۱۶ میلادی فریز کنند.

فريز نفتي، تحريم دوباره نفتي عليه ايران

وزیر نفت با بیان اینکه این کشورها می‌خواهند بار دیگر تحریم‌هایی را علیه نفت ایران اعمال کنند، گفت: به عبارت دیگر، با اجرای طرح فریز نفتی این کشورها می‌خواهند بار دیگر حجم صادرات نفت ایران را به دوران تحریم بازگردانند. این مقام مسئول از اقدام این کشورها به عنوان یک توهم یاد کرد و یادآور شد: ایران از برگزاری نشست نفتی هماهنگی بین کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت اوپک و غیر اوپک در دوحه حمایت می‌کند و خواستار همکاری تمامی کشورها برای بازگشت ثبات به بازار نفت است. وی با بیان اینکه مانند گذشته تلاش می‌کنیم که ثبات به بازار نفت بازگردد، تصریح کرد: برخی از کشورها به دنبال فرار از این واقعیت هستند که خود آنها عامل بی‌ثباتی در بازار نفت هستند. کسی استدلال‌های بی‌ربط برخی از کشورهای مسئول در بی‌ثباتی بازار نفت را نمی‌پذیرد.

حمایت ایران از رایزنی‌ها برای تثبیت بازار نفت

نماینده ایران در هیأت عامل اوپک هم در این باره گفت: ایران با حمایت از هرگونه تلاش برای تثبیت بازار نفت و تشویق به همکاری میان اعضای اوپک و غیراوپک، تولیدکنندگان را به مساعی جمعی از قبیل تداوم رایزنی‌ها تشویق کرده و پشتیبانی خود را از آن اعلام مي‌كند. حسین کاظم‌پوراردبیلی در گفت‌وگو با شانا با اشاره به اینکه اجلاس دوحه که با شرکت جمعی از تولیدکنندگان نفت و با هدف تثبیت تولید نفت در ژانویه ٢٠١٦ تشکیل شده بود، پس از ١٤ ساعت گفت‌وگوی پرتشنج، بدون حصول به نتیجه‌ای پایان یافت، یادآور شد: کشورهایی که تمام تلاش خود را در ناکامی گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و ١+٥ به کار گرفته بودند تا تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی علیه ایران تداوم یابد، این‌بار خواستار توقف ایران در بازپس‌گیری سهم خود از بازار جهانی نفت شدند و در این توهم که ایران انتخابی جز پذیرش ادامه داوطلبانه تحریم‌ها ندارد، پیشنهاد تثبیت تولید اعضا را در ژانویه ٢٠١٦ مطرح کردند.

تلاش براي پنهان‌‌كردن تخلف

کاظم‌پور با بیان اینکه ما همواره بر ضرورت خروج عرضه اضافی نفت در بازار، نه فقط از تاریخ ژانویه ٢٠١٦، بلکه از ژوئن ٢٠١٤ به این دلیل که سبب اشباع بازار نفت شده، تأکید داشته‌ایم، تصریح کرد: سهم ایران و لیبی به دیگران داده شده است و از پذیرش نظام سهمیه‌بندی میان اعضای اوپک خودداری کرده‌اند تا مشخص نشود چه کسی چه میزان تخلف می‌کند و حتی بیش از دو میلیون بشکه در روز به صورت مداوم به ذخیره مصرف‌کنندگان اضافه کرده‌اند و در شرايطی که دیگر ظرفیت عرضه اضافی نفت وجود ندارد، ما را نصحیت به پذیرش تلاش‌نکردن برای کسب سهم بازارمان می‌کنند و در کمال تعجب در این توهم باقی مانده‌اند که ممکن است ایران چنین موضعی را بپذیرد.

منافع ایران و آمریکا در فریز نفتی شبیه هم است

علی شمس‌اردکانی، کارشناس اقتصاد انرژی در گفت‌وگو با «شرق» با اشاره به اینکه منافع ایران و آمریکا در ماجرای فریز نفتی شبیه به هم است، گفت: روسیه و عربستان با گرفتن جای ایران و تولید بیش از آنچه ایران به واسطه تحریم‌ها از بازار خارج کرده بود، به کاهش قیمت نفت در سطح جهانی کمک کردند. این اتفاق موجب شد اکنون تولید نفت فراکینگ (استخراج نفت از لایه‌های شیل تگزاس و شمال داکوتا با استفاده از روش آب با فشار بالا) آمریکا غیراقتصادی شده و دو ‌میلیون بشکه روزانه مازاد نفت داریم. شمس‌اردکانی با بیان اینکه این مازاد نفت در بازار به تولید نفت عربستان، روسیه و ونزوئلا و برخی از شرکت‌های کوچک نفتی بازمی‌گردد، افزود: قیمت نفت زیر هزینه تولید نفت در آمریکا شد. به همین دلیل حدود صد میلیارد دلار سرمایه‌گذاری آمریکا در این حوزه، از بخش فراکینگ در آمریکا و تا حدی کانادا خارج شد و شرکت‌هایی که در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده بودند، ضرر کردند.

تولید ٤/٥میلیون بشکه در روز برای ایران

این کارشناس اقتصاد انرژی با تأکید بر اینکه ایران باید به سطح تولید مناسبی برسد و برای این مسئله نیازمند سرمایه‌گذاری است، تصریح کرد: در کنار تولید نفت باید تناسبی بین تولید و ذخایر ایران نیز برقرار باشد. برای این مسئله به تولید نفت تا ٤,٥ میلیون بشکه در روز نیاز داریم؛ بخشی برای مصارف داخلی و بخشی نیز برای صادرات. شمس‌اردکانی با بیان اینکه ایران با همکاری‌نکردن، اجلاس را قبل از به‌وجودآمدن محکوم به شکست کرد، گفت: اصرار کشورهای دیگر بر فریز نفتی موجب می‌شود تلاش‌هایی که برای افزایش قیمت نفت صورت گرفته بود، متوقف شود و حتی روند کاهشی قیمت نفت تا ٣٨ دلار را نیز در پی داشته باشد که این امر موجب می‌شود باز هم فراکینگ‌های آمریکا صرف نکند و به ضرر آمریکا تمام شود.

شکست این کنفرانس از پیش قابل پیش‌بینی بود

منصور معظمی، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعت نفت نیز در گفت‌وگو با «شرق» درباره نتیجه نشست دوحه گفت: می‌شد از پیش شکست این کنفرانس را پیش‌بینی کرد. یکی از بازیگرهای بازار نفت، ایران است که در این کنفرانس شرکت نکرد. نکته دیگر زیاده‌خواهی کشورهای دیگر از ایران در این نشست بود. ایران به دلیل تحریم‌، سال‌ها نتوانسته وارد بازار شود و بازار ایران را نیز گرفته‌اند؛ بنابراین نباید از ایران انتظار داشته باشند مانند دیگر کشورها در فریز نفتی شرکت کند. این کارشناس نفت افزود: کسانی که در این مدت سرمایه‌گذاری کرده‌اند و بازارهای ایران را به ناحق گرفته‌اند، باید اکنون تولید خود را در بازار کاهش دهند. او با بیان اینکه بنای اوپک بر مشارکت است و اگر این رویه ادامه یابد، هویت اوپک به چالش کشیده می‌شود، تصریح کرد: هدف اوپک هم‌گرایی بود، نه اینکه در اوپک هرکسی حرف خود را بزند و منافع خود را ببیند. حرفی که ایران می‌گوید از منطقي قوی برخوردار است، اما اصرار عربستان و دیگر کشورها بر فریز نفت ایران غیرمنطقی است. تا زمانی‌که این کشورها نظر بر این مسئله داشته باشند و تولید نفت خود را تعدیل نکنند، همین وضعیت در بازار خواهد بود و واگرایی در اوپک را در ادامه خواهیم داشت که به‌هیچ‌وجه به نفع تولیدکنندگان نیست.

بازگشت قیمت‌ها به زیر ٣٠ دلار

عضو هیأت علمی دانشگاه صنعت نفت با بیان اینکه نتیجه اجلاس دوحه بلافاصله در بازار واکنش منفی جدی نشان داد، افزود: اگر این اختلاف‌نظرها ادامه‌ داشته باشد، آثار و بازتاب منفی آن بیشتر خواهد بود. اگر حرف‌‌های واگرایانه ادامه یابد و کشورها اصرار بر حفظ نظرات خود داشته باشند، قیمت‌ها به چند ماه قبل بازمی‌گردد و به زیر ٣٠ دلار خواهد رسید. به گفته وی، تولید نفت ایران باید به دوران قبل از تحریم برسد تا در آن زمان ایران وارد مذاکره برای فریز نفتی شود.

منبع: مشرق