بورس تهران در معاملات آخرین روز کاری هفته مطابق با آنچه در روزهای اخیر به نمایش گذاشته بود ، پیش‌رفت و در عین حال که برخی در حال نقد کردن برای تسویه اعتبارات و نیاز شب عید بودند اما در کل سر و شکل بازار بد نبود.

عصر ایران؛ علیرضا باغانی - می‌گویند پول‌های هدفمند از بورس خارج شده است.شاخص بورس تهران در هفته پس از برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری با یک شیب نزولی آرام از 77.840 تا 77.698 واحد حرکت و 0.18 درصد افت را ثبت کرد در فرابورس ایران هم شرایط معاملات به همین منوال پیش رفت و شاخص موسوم به آیفکس از 831 واحد خود را به 822 واحد رساند و 0.1 درصد افت را تجربه کرد.

اما چرا بازار سهام ورود خوبی به اسفند ماه نداشته و پس از ثبت 26 درصد رشد در ماه های دی و بهمن،در اسفند ماه تنها 0.17 درصد رشد را ثبت نموده و به تعبیری واضح تر درجا زده است.

گروه زیادی از فعالان بازار سهام مثبت بورس در ماه های دی و بهمن را به موضوع انتخابات نسبت می دهند،از جمله این که دولت در آستانه انتخابات بورس را مثبت کرده و یا این که هزینه تبلیغات برخی گروه های خاص از طریق مثبت های روزانه 5 درصدی بازار تامین شده است.اما به واقع ملاک و معیار بازار خوب و بد چیست،آیا با درجا زدن شاخص می توان گفت که بازار برگشته و رشد بازار سهام متوقف شده است؟

سه دلیل برای متوقف نشدن رشد بورس

نخستین دلیلی که می توان شائبه توقف رشد بازار را بر مبنای آن رد کرد،ارزش و حجم معاملات است. طی هفته گذشته در دو بازار بورس و فرابورس 3.448 میلیارد تومان سهم معامله شده که فقط 2.036 میلیارد تومان آن ناشی از معاملات خرد یعنی بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت بوده است.این آمار حاکی از آن است که در هفته گذشته به طور متوسط روزانه 400 میلیارد تومان سهم در بازار معامله شده است.

این در حالی است که ارزش معاملات خرد در پرترافیک ترین هفته های بهمن ماه یعنی اوج رشد بازار سهام در یک هفته حدود 2500 میلیارد تومان بود،به این معنی که متوسط ارزش روزانه معاملات نسبت به هیجانی ترین روزهای بورس معادل روزانه 100 میلیارد تومان کاهش پیدا کرده و همچنان نقدینگی قابل توجهی در معاملات روزانه بورس تهران در جریان است.از این رو نمی توان در این مقطع گفت که رشد بازار با برگزاری انتخابات متوقف شده است.

نکته دوم ترجیح خیلی از بازیگران حقیقی و حقوقی به شناسایی سود است،به هر حال رشد دی ماه و بهمن ماه بورس سبب شده تا سبد سهام خیلی از بازیگران بازار سهام نه تنها از زیان خارج شده بلکه قدری هم سود در حساب های این گروه از سهامداران مانده است،طبیعی است که این گروه دست به فروش بزنند تا اصطلاحا «شناسایی سود» داشته باشند.

نکته سوم این که پس از هر طوفانی، آرامشی هم در راه است،نمی شود که بورس هر روز بالا برود.در دو ماه گذشته بازار سهام رشد سنگینی داشت و اکنون به فاز استراحت رفته تا دوباره خود را برای رشد آماده کند اما این بار رشدی مبتنی بر متغیرهای واقعی اقتصاد.

دو موج جدید در راه است...

در این زمینه بهزاد گلکار، مدیر عامل هلدینگ مالی سینا گفته است:فشارهایی که طی چند سال اخیر بر صنایع تحمیل شد، اجازه نداد بسیاری از صنایع، تا پایان سال مالی جاری عملکرد مناسبی ارائه کنند و حتی ممکن است حداکثر بین 55 تا 60 درصد پیش بینی شرکت ها محقق شود.

وی درباره افزایش شاخص و قیمت ها پس از اجرایی شدن برجام تصریح کرد: رشدی که در بازار ایجاد شده به دلیل خوش بینی به آینده بازار است و بازار سرمایه به عنوان دماسنج اقتصادی سریع تر از هر نمایشگری حکایت از آینده خوب اقتصاد کشور دارد که این مهم تا حدی در بودجه های 95 قابل مشاهده است.به نظر من سال آینده به طور نسبی بازار خوب خواهد بود. اما سال خوب بازار از سال 96 شروع می شود. وی پیش بینی کرد: سال 2016 قیمت نفت در محدوده 25 تا 32 دلار یا کمی بالاتر خواهد بود،اما سال 2017 سال رشد قیمت نفت است.

این خبره بازار سهام دلیل رشد قیمت نفت را این گونه توجیه کرد و گفت: برای رشد قیمت نفت چند دلیل وجود دارد. نخست این که تقاضای جهانی باید تحریک شود و تقاضای جهانی زمانی تحریک می شود که کشورهای نفت خیز و گاز خیز بتوانند درآمد خوبی داشته باشند و این موضوع نشان می دهد که قیمت نفت باید افزایش یابد.

گلکار افزود: با افزایش قیمت نفت درآمد کشورهای منطقه افزایش می یابد،همچنین با شرایط بین المللی خوبی که در پساتحریم به وجود آمده و افزایش درآمدهای نفتی که موجب افزایش درآمدهای دولت می شود، باید از فرصت خوبی که در اقتصاد جهان به وجود آمده در جهت رشد تولید ناخالص داخلی استفاده شود.

مدیرعامل هلدینگ مالی سینا در ادامه افزود: این روند، باعث می شود که بسیاری از شرکت های بورسی حرکت خود را در سال آینده برای افزایش ظرفیت و تولید سرعت ببخشند.

تفاهم نامه ها و همکاری هایی مشترک ایران با کشورهای اروپایی و چین نیز حکایت از این دارد که مشارکت ها به زودی به نتیجه مطلوب می رسد.مدیرعامل هلدینگ مالی سینا گفت: در مجموع تا پایان سال بازار خوبی خواهیم داشت و سال آینده بسیاری تصمیم می گیرند که خریدهای خود را انجام دهند، بنابراین پیش بینی می شود که بورس از سال 96 رشد بسیار عالی داشته باشد.گلکار در مورد بازار پول، و کاهش نرخ سپرده های بانکی نیز گفت: کاهش نرخ سپرده بانکی به صورت تدریجی رقم می خورد.

این موضوع را می توان در رفتار بین بانکی و حجم منابع بانک ها مشاهده کرد. تقاضای تسهیلات کم، و نرخ تسهیلات بین بانکی نوید بخش کاهش نرخ سپرده است.این کارشناس ارشد بازار سرمایه، خاطرنشان کرد: بهترین مکان برای این که پول ها از بانک خارج شود و حبابی ایجاد نکند می تواند بازار سرمایه باشد. در بازار سرمایه پارک و دپوی پول و کنترل پول آسان تر است که همین امر موجب رشد بازار سرمایه خواهد شد.

مدیرعامل هلدینگ مالی سینا درباره ورود نقدینگی طی چند هفته اخیر به بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه در چند هفته گذشته شاهد نقدینگی جدید بوده و اساسا وقتی حدود 600 میلیارد تومان به صورت خرد در بازار معامله می شود، نشان می دهد که این پول وجوه اعتباری نیست، بلکه پول جدید وارد بازار شده و رشد شاخص از 61 به 77 هزار و این حجم معاملات و افزایش ارزش بازار نشان دهنده ورود قابل توجه نقدینگی به بازار است.

گلکار در این باره تصریح کرد: نقدینگی وارده شده، موج اول حرکت بازار است و به نظر می رسد دو موج دیگری هم در راه باشد که شامل افرادی است که بازار را تکنیکی تر تحلیل می کنند و هنوز وارد بازار نشده اند. همچنین گروه سوم شامل کسانی است که دیر وارد بازار می شوند و موج دیگری را در سال آینده ایجاد می کنند.

در بازار چه خبر بود...؟

بورس تهران در معاملات آخرین روز کاری هفته مطابق با آنچه در روزهای اخیر به نمایش گذاشته بود ، پیش رفت و در عین حال که برخی در حال نقد کردن برای تسویه اعتبارات و نیاز شب عید بودند اما در کل سر و شکل بازار بد نبود و حرکت پول ها در نماد هایی همچون سرمایه گذاری رنا ، ایران خودرو و آذرآب و امید ها به یک رابطه منظم بین دولت و مجلس جدید باعث شد تا همچنان امید ها به رشد بازار در هفته پایانی و روز های آغازین بهار 95 زنده بماند

. البته باید به این مساله هم اشاره داشت که تثبیت تداوم و حفظ نقدینگی در بازار تنها در سایه وجود اتفاق مثبت در اقتصاد کشور و همچنین ورود منابع جدید به شرکت ‌ها و در نهایت افزایش سودآوری و تعدیل مثبت در EPS آن ها صورت خواهد گرفت و در غیر این صورت شاهد تشکیل حباب قیمتی در بورس تهران خواهیم بود.

نوسانات اخیر نیز به دلیل هوشمندی بازار رخ داده ، به گونه ‌ای در حال اصلاح است که نگرانی چندانی نداشته و باید منتظر بود تا اصلاحات مقطعی آن به اتمام برسد. از عوامل موثر در کاهش نقدینگی در روز های اخیر ، پدیده فصلی است. به‌ طور تاریخی همیشه در اسفند ماه شاهد جمع‌آوری نقدینگی از سوی حقیقی ‌ها و افزایش فروش از این سمت هستیم که این موضوع نیز مقطعی خواهد بود.

نکته‌ مهمی که در این میان وجود دارد، «گردش نوبتی نقدینگی» در صنایع مختلف است که باعث می ‌شود شاخص کل نزول زیادی را تجربه نکند، اما اصلاح قیمتی در گروه‌ های مختلف مشهود است.

بر این اساس، از بیستم بهمن‌ ماه سال جاری تا‌کنون اگرچه شاخص کل بورس روند تقریبا با ثباتی داشته و در کانال 77.000 واحد در نوسان بوده اما شاخص هم وزن به اندازه تقریبا 1 درصد اصلاح شده است.

این روز ها باید نگاه دقیق تری به نفت و بازار های جهانی داشت. چراکه با رشد نفت قیمت فروش بسیاری از محصولات رشد می‌کند و در سوی دیگر بودجه عمرانی کشور افزایش می یابد و تقاضا برای فولاد ، سیمان ، کاشی و سرامیک وگروه ساختمان رشد می‌کند و در مجموع این رویداد چرخه اقتصادی کشور را به حرکت در می آورد. به نظر تحولات در این حوزه حتی می تواند از برجام هم مهم تر باشد.

*روزنامه نگار و کارشناس اقتصادی