مقایسه سرانه مصرف نهایی انرژی ایران به تفکیک حاملهای انرژی با مقیاس جهانی نشان میدهد که سرانه مصرف گاز طبیعی، نفت خام و فرآوردههای نفتی چند برابر متوسط مصرف سرانه جهانی است.
به گفته علی اکبر صالحی، معاون رییس جمهور بهترین راه حل برای کاهش مصرف انرژی های غیرتجدیدپذیر، استفاده از منابع انرژی پاک است، چراکه به دلایلی همچون عدم ایجاد آلودگی، در دسترس بودن و افزایش امنیت انرژی و حرکت به سوی توسعه پایدار میتواند مورد توجه ویژه باشد که بر همین اساس نیز وزیر نیرو ارتقا انرژی تجدیدپذیر را در دستور کار این وزارتخانه قرار داده است.
به گزارش ایسنا، بی شک در آینده ای نه چندان دور انرژی های تجدید پذیر جایگاه مهمی در تأمین انرژی بشر خواهند داشت، بحران های ناشی از مصرف بی رویه سوخت های فسیلی توجه به این مقوله را روز به روز با اهمیت تر می کند، از طرفی با توجه به اجباری که بشر در حرکت به سمت انرژی های نو دارد می توان از این اجبار یک فرصت ساخت، زیرا انرژی های تجدیدپذیر بسترهای مناسب شغلی و سرمایه گذاری ایجاد می کنند.
از سویی ایران با وجود دارا بودن پتانسیلهای بسیار بالا در تولید انرژیهای تجدید پذیر، نظیر دارا بودن بطور میانگین ۳۰۰ روز آفتابی، وزش باد با سرعت مناسب در مناطقی نظیر منجیل در استان گیلان و شهرهای استان سیستان و بلوچستان، امکان استفاده از انرژی زمین گرمایی در استان اردبیل و شهر مشکین شهر، درصد کمی از انرژی خود را از منابع تجدید پذیر تامین میکند.
این موضوع در حدی است که بهگفته پیشاهنگ معاون هماهنگی و نظارت بر بهره برداری شرکت توانیرسهم ایران در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر کمتر از 2 درصد است همچنین سهم نیروگاههای برقابی برابر با ۱۴٫۵ درصد از کل برق تولید شده در کشور است. با این وجود، به دلیل وقوع خشکسالیهای گسترده در ایران، احتمالاً شاهد کاهش سهم نیروگاه های برقابی و افزایش سهم نیروگاههای حرارتی و هسته ای در آیندهای نزدیک خواهیم بود.
علاوهبر این کشور ایران به دلیل وجود ذخایر عظیم هیدروکربوری و برخورداری از سابقهای بیش از صد سال در بخش انرژی، همواره در منطقه و جهان به عنوان یکی از کشورهای پیشرو و موثر در حوزه انرژی مطرح بوده است. ولی وجود منابع نفتی و اختصاص یارانه دولتی برای مصرف انرژی در کشور سبب شده تا الگوی مناسب مصرف شکل نگیرد، به گونهای که به لحاظ مصرف انرژی برای تولید کالاها و خدمات وضعیت مطلوبی نداشته و جزو کشورهای با شدت انرژی بسیار بالا محسوب میشود و به گفته علی اکبر صالحی معاون رییس جمهورهرساله شاهد رشد مصرف انرژی در کشور هستیم، به طور مثال تولید کل برق کشور در سال ۱۳۹۳ نسبت به سال قبل حدود ۳/۵ درصد افزایش داشته است، نکته قابل توجه این است که حدود ۹۵ درصد آن از نیروگاههای با سوخت فسیلی و تنها حدود ۵ درصد از منابع انرژی پاک شامل برقابی، اتمی و تجدیدپذیر تأمین شده است.
در همین زمینه نیز وزارت نیرو برنامههای متعددی را برای توسعه انرژی تجدیدپذیر درنظرگرفته است و به گفته محمودی قائم مقام وزیر نیرو قرار است که براساس برنامه ششم توسعه حدود پنج هزار مگاوات ظرفیت انرژی تجدیدپذیر را ارتقاء دهیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر 500مگاوات انرژی تجدیدپذیر تولید میشود، اظهار کرد: ایران برنامههای اساسی را برای ارتقاء انرژیهای تجدیدپذیر در نظر گرفته است و باید تمام دنیا برای رسیدن به توسعه سبز و انرژی پایدار با یکدیگر همگام شوند بهطوری که بتوانیم برای زندگی بهتر تولید انرژی کنیم.
محمودی با بیان این که انرژیهای فسیلی یک تیغ دو لبه است که اگر از آن درست استفاده نکنیم بسیار آسیب میبینیم، ادامه داد: در ایران با جهش علمی که صورت گرفته و باورهای عمیقی که در این زمینه ایجاد شده است هدف ما توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و بهطور کلی استفاده بهینه از انرژی است و برنامههای وزارت نیرو نیز مطابق با آنچه که در برنامه ششم آمده توسعه انرژی تجدیدپذیر رسیدن به پایداری وتوسعه سبز است.
البته این صحبت ها در حالی است کهبخش خصوصی نسبت به نبود تضامین پرداخت انتقاد دارد و به گفته اکبر ادیبفر مدیرعامل شرکت انرژیهای تجدیدپذیر مپنا تنها وجود تضامین پرداخت از سوی دولت میتواند عامل جذب سرمایهگذاران داخلی و خارجی شود.
وی اظهار کرد: تا زمانی که تضامین پرداخت از طرف دولت برای قراردادها وجود نداشته باشد، بخش خصوصی برای سرمایهگذاری اطمینان کامل نداردو باتوجه بهاینکه بحث انتقال پول و نحوهی دریافت آن برای سرمایهگذاران خارجی بسیار مهم است، لذا باید راهکارهای اساسی برای این مساله صورت بگیرد.
بهطور کلی باتوجه به نقش و اهمیت انرژیهای تجدیدپذیر در رسیدن به توسعه و پایداری کشور انتظار میرود که سهم این انرژی افزایش یابد و با تدابیری که دولت یازدهم در این زمینه در نظر گرفته میتوان نسبت به بهبود این وضعیت امیدوار بود اما نمیتوان این موضوع را منکر شد که این راه همچنان نیازمند برنامهریزیهای مدونتری است.