'حمید ایزدپناه' نویسنده، پژوهشگر و شاعر لرستانی متخلص به 'صفای لرستانی' دوشنبه 19 بهمن جاری در سن 84 درگذشت.
به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان، این پژوهشگر و شاعر لرستانی از طایفه ساکی، 26 آبان ماه 1311در خرم آباد دیده به جهان گشود.
وی در خردسالی پدرش – میرزا قاسم – را از دست داد. حمید دوره های تحصیلی دبستان و دبیرستان را در همان شهر تا سال چهارم دبیرستان گذراند ولی به منظور اشتغال، ناچار به ترک تحصیل شد وآن گاه آموزگاری در مدارس را پیشه کرد. ضمن کار آموزگاری، گواهی نامه کلاس های پنجم و ششم دبیرستان را به صورت آزاد و با شرکت در امتحان های سالیانه در تهران به دست آورد.
سال 1342 تحصیلات دانشگاهی را در مقطع لیسانس از دانشگاه تهران به پایان برد. پایان نامه او 'فرهنگ واژه های لری' در سال 1345 از سوی انجمن فرهنگ ایران چاپ و منتشر شد.
ایزدپناه سال 1344 به عنوان سرپرست یک گروه موسیقی از لرستان به خوانندگی زنده یاد 'رضا سقایی' راهی تهران شد و از رادیو ملی صدای موسیقی لرستان را طنین انداز کردند.
به همت او بود که برای نخستین بار موسیقی لرستان در سال های نخستین دهه 40، گردآوری و نت نویسی شد، آموزشگاه موسیقی تاسیس و گروه های موسیقی لری تشکیل گردید. با حمایت او بود، که چندین گروه تئاتر در لرستان فعالیت می کردند.
ایزدپناه از سا ل 1339 کار گردآوری موسیقی بومی لرستان را انجام داد. این مجموعه ، در سال 1343 با نام 'آهنگ ها و ترانه های لری ' چاپ و منتشر شد.
سال 1346 به دعوت انجمن آثار ملی به پژوهش و شناسایی آثار باستانی و تاریخی لرستان پرداخت.
نخستین گزارش این بررسی با نام جلد نخست 'آثار باستانی و تاریخی لرستان' سال ١٣٥٠1350 منتشر شد و از جمله کتاب های برگزیده در آن سال بود که به دریافت جایزه نیز نایل آمد.
بیش از 15 جلد کتاب و بیش از 30 مقاله در موضوعات فرهنگی و هنری و اجتماعی در زمینه ایران شناسی و لرستان شناسی از ایشان در دست است که بعضی از این کتاب ها چند بار به چا پ رسیده اند.
مرحوم ایزدپناه سال 1348 از آموزش و پرورش به وزارت فرهنگ و هنر رفت و مامور تشکیل فرهنگ و هنر در لرستان شد و مدیرکل این نهاد در لرستان گردید. وی تا پایان سال 1357به مدت 9 سال و شش٦ ماه مدیر کل این نهاد بود. (از سال 1359 فرهنگ و هنر به دو شاخه فرهنگ و ارشاد اسلامی و میراث فرهنگی تفکیک شد)
وی در پست تازه، گروه های موسیقی و تئاتر و انجمن شعر را در لرستان به وجود آورد و مهم تر آن که دژ فلک الافلاک را که تا آن زمان در اختیار لشکر پنجم ارتش بود تحویل گرفت و مرمت اساسی کرد.
این دژ پس از تعمیر و باز سازی، در سال 1356 به نام 'موزه شاپور خواست' در بخش های مرکز اسناد و مردم شناسی و آثار مفرغی لرستان گشایش یافت.
استاد ایزدپناه در زمینه شعر نیز از نوجوانی دارای استعدادی ذاتی بود. گاهی غزل های او در روز نامه "ندای گلشن” خرم آباد چاپ و منتشر می شد و با آن که چند دفتر از سروده های او در دست است، اما او هیچ گاه خود را به عنوان شاعر معرفی نکرد.
وی بیش از 14 سال ساکن پاریس در کشور فرانسه بود و زمانی نیز به تدریس بخش های تاریخ ایران در برخی از دانشگاه های این کشور پرداخت.
کتاب ها و آثار استاد ایزدپناه: ١- آهنگ ها و ترانه های لری. ناشر: کتاب فروشی محمدی خرم آباد 1343
٢- فرهنگ لری چاپ نخست – ناشر: انجمن فرهنگ ایران باستان ، تهران 1345 چاپ دوم، انتشارات آگاه تهران وچاپ سوم: انتشارات اساطیر، تهران
٣- کتیبه های لرستان ، چاپ فرهنگ و هنر لرستا ن -134
٤- آثار باستانی و تاریخی لرستان (دفتر نخست) 1350 ناشر: ا نجمن أثار ملی، تهران
٥- آثار باستانی و تاریخی لرستان (دفتر دوم)، انجمن آثار ملی ، تهران 1352
٦- داستان ها و زبان زد های لری و کتاب شناسی مثل های فارسی (از سده ششم تا کنون)، ناشر: انتشارات بلخ و بنیاد نیشاپور ، تهران، 1362
٧- فرهنگ لکی ، ناشر: موسسه فرهنگی جهانگیری، تهران 1367
٨- تاریخ جغرافیایی و اجتماعی لرستان (مقدمه ای بر آثار باستانی و تاریخی لرستان) ناشر: انجمن آثار و مفاخر ملی آیران 1376
٩- شاعران در اندوه ایران ، انتشارات توس ، تهران 1360
١٠- شاه نامه لکی ترجمه و تدوین، انتشارات اساطیر ، تهران 1384
١١- لرستان در گذرگاه زمان و تاریخ ، ناشر: انتشارات اساطیر ، تهران
١٢- چاپ دوم فرهنگ لکی، با دیباچه ای برای چاپ دوم، از انتشارات اساطیر، تهران، 1389
قابل ذکر است پیکر وی 24 بهمن ماه به ایران انتقال داده خواهد شد و بنا بر وصیتش در زادگاهش خرم آباد که بسیار به آن علاقه مند بود به خاک سپرده می شود.