همزمان با آغاز گرامیداشت هفته دفاع مقدس و سالروز آغاز جنگ تحمیلی فرهنگسرای مهر در تهران ویژه برنامه بررسی نقش زنان مجاهد در دفاع مقدس را برگزار کرد. همچنین در این مراسم از کتاب « زندگی به سبک اطلسی ها» که ارایه دهنده الگوی ایرانی – اسلامی فرهنگ در سبک زندگی 52 زن شهید، رونمایی شد.
به گزارش روابط عمومی مدیریت فرهنگی هنری منطقه 19 و فرهنگسرای مهر، این مراسم در آستانه روز عرفه و اولین روز از هفته دفاع مقدس با حضور سردار «عبدالله روشن» مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان تهران در سالن اجتماعات فرهنگسرای مهر برگزار شد.
دفاع مقدس همچون نگینی درخشان بر تارک حماسه و ایثار آزادگان جهان است«سعید رنجبریان» مدیر فرهنگی هنری منطقه 19 سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در این مراسم گفت: رویدادهای بزرگ در طول تاریخ عوامل مختلفی دارد، فارغ از اینکه، این رویدادها منجر به پیروزی یا شکست شده باشد، عوامل مختلفی در نتایج آن دخیل بوده است. رییس فرهنگسرای مهر توضیح داد: امروز که در اولین روز گرامیداشت هفته دفاع مقدس هستیم، 8 سال دفاع مقدس نگین درخشانی بر تارک انقلاب است که عوامل و عناصر مختلفی در درخشندگی آن دخیل بودند که از جمله مهمترین آن رهبری ولایت فقیه حضرت امام خمینی (ره) و نیروهای مردمی بوده اند.
سعید رنجبریان ادامه داد: هفته دفاع مقدس همچون نگینی تا همیشه زمان، بر تارک تاریخ حماسه و ایثار و پایداری آزادگان جهان میدرخشد، تاریخ ۸ ساله دفاع مقدس که پر از عشق و ایثار و مقاومت است و دعای شبانه پرچمدار وادی عشق و یاور بسیجیان و رزمندگان حضرت امام (ره)، خروش سپاهیان، بسیجیان، ارتشیان و پشتیبانی خالصانه پیر و جوان، مرد و زن را در دل خود دارد و همواره در سینه تاریخ خواهد ماند.
او با تاکید بر اینکه ذکر فداکاری و مجاهدت رزمندگان دوران دفاع مقدس موجب زنده نگه داشتن و پویایی اسلام و انقلاب اسلامی و بیانگر آمادگی و حفظ قدرت دفاعی ملت قهرمان ایران است، گفت: حضور زنان مبارز و مجاهد در دفاع مقدس از جمله عناصری بوده است که در دفاع مقدس بسیار دخیل بوده است، هرچند که شاید مستندات کمی از آن در دست باشد.
سعید رنجبریان با ابراز تاسف از اینکه مستندات کمی از مجاهدت های زنان در طول 8 سال دفاع مقدس باقی مانده است، گفت: در طول 8 سال دفاع مقدس زنان هم حضور مسلحانه داشته اند و هم در پشت خط مقدس جبهه حماسه های بزرگی را به ثبت رسانده و به منصه ظهور گذاشته اند.
او در بخشی از صحبت های خود به مجاهدت های خانم فاطمه نواب صفوی فرزند نواب صفوی اشاره کرد و گفت: فاطمه نواب صفی، همپای دکتر چمران در سوسنگرد می جنگیدند و اسلحه به دست گرفته بودند و یا خانمی که با چوب دستی در سوسنگرد سربازان عراقی را به اسارت گرفته بود و چه بسیار چنین مجاهدت هایی که نیاز به بازبینی و بازنگری توسط تاریخ نگاران و نقل کنندگان تاریخ شفاهی ایران اسلامی دارد. او با ابراز تاسف از اینکه انعکاس مجاهدت های زنان در طول دفاع مقدس کمتر دیده شده است، گفت: زمانی کتابی همانند کتاب دا، منتشر می شود و نگاه ها متمرکز و معطوف به آن می شود و تازه مشخص می شود که چقدر زنان در مستندات کمتر دیده شده اند.
او در بخشی از صحبت های خود از سازمان نشر آثار و ارزش های مشارکت زنان در دفاع مقدس و سایر نهادهایی که در راستای حفظ و اشاعه فرهنگ ایثار و شهادت و ثبت و ضبط خاطرات سال های دفاع مقدس تلاش می کنند، تشکر کرد. سعید رنجبریان در این مراسم اظهار امیدواری کرد تا برگزاری این مراسم از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و فرهنگسرای مهر بابی برای اقدام های بزرگ تر در راستای حفظ و نشر نقش زنان در دفاع مقدس باشد.
دفاع مقدس قطعه نورانی از تاریخ ملت ایران است«عبدالله روشن» معاون رئیس بنیاد و مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان تهران که در فرهنگسرای مهر سخن می گفت، دفاع مقدس را یک قطعه نورانی از تاریخ پرفراز و نشیب ملت ایران دانست و گفت: دفاع مقدس، حادثه بزرگی است که افتخاری برای ملت ایران محسوب می شود. او گفت: دفاع مقدس، افتخاری است که ما به آن مباهات می کنیم و پس از گذشت 30 سال هنوز در گرامیداشت و یاد آن ایام شکیبا هستیم.
عبدالله روشن به فرموده مقام معظم رهبری اشاره کرد که اگر حادثه عاشورا که نصف روز در تاریخ به وجود آمد و تمام شد تا به امروز با گذشت بیش از 1400 سال، تاریخ تشیع و مکتب تشیع را دارد آبیاری می کند و ادامه حیات آن مدیون این راه بزرگ است، چگونه جنگ 8 ساله ما با این همه فداکاری و پایمردی ها نمی تواند در کشور ما نقش اساسی ایفا نماید؟! و ادامه داد: در کشور ما جنگ های بزرگی اتفاق افتاده است که در تاریخ کمتر به آن توجه شده است، حوادث بزرگی رخ داده است، اما دفاع مقدس حادثه بسیار بزرگی بود که ملت وقتی حضور پیدا کردند، آن را در تاریخ به عنوان یک دوره تاریخی مشعشع و درخشان ثبت کردند و تا به امروز آن را زنده نگه داشتند.
او به 4 بار اشغال خرمشهر در طول تاریخ ایران اشاره کرد و گفت: در سال 1227 هجری قمری در دوران سلطنت قاجاریه، بندری به نام خرمشهر پایه گذاری شد، وقتی که این بندر کار خود را شروع کرد، در رقابت با بندر بصره که در آن سوی اروند بود، شرایطی را به وجود آورد که حاکم بغداد در دوران حکومت عثمانی به خرمشهر حمله کرد و آن را تصرف کرد. دولت قاجار هیاتی را به ارزروم عثمانی فرستاد و در آنجا برای اینکه متجاوزین به کشور خرمشهر را تخلیه کنند، سلیمانیه را به حکومت عثمانی واگذار کرد. او دومین تسخیر خرمشهر گفت: 20 سال بعد در 1273 انگلیس حمله می کند و خرمشهر و بوشهر را برای دومین بار تصرف می کند.
در واقع خرمشهر نقطه ای از کشور بوده که همیشه مورد نظر سایر کشورها بوده و نقطه استراتژیکی بوده است که در تاریخ دنیا می توانست، نقش آفرینی کند. او گفت: قبل از شروع جنگ جهانی دوم نیز آلمانی ها از آن مبدا راه آهن را تا شمال ایران کشیدند تا به روس ها دسترسی داشته باشند. سردار روشن ادامه داد: آن موقع انگلیس دولت ایران را تهدید کرد که برای باز پسگیری خرمشهر، هرات را تخلیه کند. اینگونه هرات نیز به انگلیسی ها واگذار می شود و خرمشهر از انگلیسی ها باز پس گرفته می شود.
رئیس بنیاد و مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان تهران ادامه می دهد: مجددا برای بار سوم در 1320 مقارن با جنگ جهانی دوم، انگلیسی ها مجددا خرمشهر را تصرف کردند و با گرفتن سرپل به نام خرمشهر ایران را به مانند کشور تحت اشغال برخورد کردند و شاه ایران را از تخت ساقط کردند. او علت اصلی سقوط پهلوی اول را فقدان برخورداری این حکومت از پایه مردمی دانستو گفت: شاه پهلوی شبانه توسط انگلیسی ها از قدرت خلاء می شود و آن موقع بود که او توسط فراماسونر معروف محمد علی فروغی التماس کرد و عاجزانه از انگلیسی ها تقاضا کرد تا اجازه دهند، بعد از او فرزندش پادشان ایران شود و انگلیسی ها پذیرفتند و رضا پهلوی را به جنوب ایران و خرمشهر و از آنجا با کشتی به آفریقا تبعید کردند.
رئیس بنیاد و مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان تهران تاکید کرد آن موقع اراده ای برای دفاع از کشور و تمامیت ارضی وجود نداشت، چرا که حکومت هایی که بیگانه آن ها را به سرکار می آورد، با بدرقه بیگانه نیز تمام می شد و از این کشور می رفتند، زیرا پایه های حکومت و مشروعیتش در بلوغ مردم نبود. او تنها مقاومت مردمی در برابر تسخیر خرمشهر را مربوط به سال 1359 دانست و گفت: در سال 1359، زمانی که دشمن از عدم آمادگی ما بعد از انقلاب سوء استفاده کرده و مرزهای ما را با 12 لشکر پیاده و زرهی در نوردید و از رودخانه اروند عبور کرده و خرمشهر را تصرف کند، 34 روز، پشت دروازه های خرمشهر زمین گیر شد.
سردار روشن گفت: مردم خرمشهر از زن و مرد با دست خالی، از خرمشهر دفاع کردند. این یادگار سال های دفاع مقدس تاکید کرد: در مقاومت مردم ایران اسلامی برای ممانعت از جدایی خرمشهر از ایران، جوانان خود را به پای خرمشهر ریختند تا خرمشهر در دامن جمهوری اسلامی و کشور ایران باقی بماند و خرمشهر در حالی بازپس گیری شد که دشمن را ذلیل کردیم.
دفاع مقدس هزینه های ما را کاهش داده استرئیس بنیاد و مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان تهران در فرهنگسرای مهر با بیان اینکه دفاع مقدس امروز هزینه های ما را کاهش داده است، گفت: دفاع مقدس پشتوانه ای ایجاد کرده است که قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران شده است. عبدالله روشن ادامه داد: ایران هم اکنون در منطقه کشور ثبات است، با بررسی وضعیت کشورهای منطقه ، آرامش و امنیت جمهوری اسلامی ایران مثال زدنی است.
هم اکنون ایران قدرت منطقه ای است. دنیا یک طرف می نشیند و ما به برکت شهدای انقلاب اسلامی در طرف دیگر می نشینیم و ارادده خود را بر دشمن تحمیل می کنیم. او گفت: اگر امروز قدرت دیپلماسی داریم به برکت خون شهداست. او از جمله سایر دستاوردهای دفاع مقدس گفت: اینگونه در تولید علم سرآمد شدیم و در 10 رتبه اول دنیا در علم نانو و سایر علوم فنی، مهندسی، نظامی و غیره قرار گرفتیم که همگی این ها به پشتوانه ی دفاع مقدس است.
او با تاکید بر اینکه در سال های دفاع مقدس تمام دنیا ما را تحریم کرده بود، ادامه داد: اما جوانان ما با تقدیم خون خودشان و گذشتن از لذایذ دنیا ما را به این نقطه رساندند. رئیس بنیاد و مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان تهران با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران یک حکومت مردم پایه است نتیجه گرفت که به همین دلیل مردم با جان و دل از خاک کشورمان دفاع کردند و دفاع مقدس را تبدیل به نقطه نورانی در تاریخ ایران اسلامی کردند.
لزوم معرفی 8 سال دفاع مقدس به نسل جوانرئیس بنیاد و مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس استان تهران در فرهنگسرای مهر تاکید کرد که ضرورت دارد در راس کارهای فرهنگی 8 سال دفاع مقدس را به نسل جدید معرفی کنیم. عبدالله روشن گفت: این میراث گرانبهای شهیدان را باید به نسل نو منتقل کنیم.
او با تاکید بر اینکه درباره دستاوردهای دفاع مقدس باید « دانش ضمنی» تبدیل به « دانش صریح » شود، ادامه داد: دانش ضمنی است که در سینه های رزمندگان سال های دفاع مقدس وجود دارد و به فرموده مقام معظم رهبری این گنج باید استخراج شود و پردازش شود تا قابلیت انتقال به نسل جدید داشته باشد.
او با تقدیر از فرهنگسرای مهر به دلیل برگزاری این مراسم گفت: در سال های اخیر قدم های بسیار خوبی برداشته شده است و سازمان نشر آثار و ارزش های مشارکت زنان در دفاع مقدس به خوبی موفق شده اند که این دانش ضمنی را تبدیل به دانش صریح کنند. عبدالله روشن، چاپ مناسب، انتخاب عنوان های جذاب و برخورداری محتوا از نگارش روان و جوان پسند را لازمه موفقیت در انتقال این دانش به نسل جوان دانست و گفت: اینگونه دانش ضمنی که در سینه های رزمندان وجود دارد به دانش صریح تبدیل شده و قابلیت انتقال و تدریس خواهد داشت.
تمامی شهدا از پاکدامنی مادرانشان به شهادت رسیدندسردار عبدالله روشن در بخشی دیگر از صحبت های خود با تاکید بر اینکه مادران نقش اصلی را در تربیت فرزندان دارد گفت: تمام شهدای ما از پاکدامنی مادرانشان به شهادت رسیدند و توانستند خودشان را جاودانه و ابدی کنند. او گفت: این مادران بودند که فرزندان و همسرانشان را به سمت جبه های جنگ بدرقه می کردند و خاطرات بسیاری از حماسه آفرینی مادران و زنان در سال های دفاع مقدس وجود دارد که باید نگاشته شود و برای تاریخ ثبت شود.
قلمی که در خدمت ثبت زندگی شهیدان است، سوگند یادکردنی و ارزشمند استدر ادامه مراسم بررسی نقش زنان مجاهد در دفاع مقدس که در فرهنگسرای مهر برگزار شد، لاله افتخاری، نماینده مردم تهران درمجلس شورای اسلامی، گفت: حضور محسوس امدادهای الهی در جبهه ها، عنایات اهل بیت (ع)، همبستگی، وحدت، غرور و هرچه خوبی که بود، در صف دوستان ما و همبستگی علیه حق مداران و عدوان و نادیده گرفتن مظلومان و شکستن همه حریم های انسانی از طرف مقابل ما است و هم اکنون مرور آن ایام است و ما همه لحظات مدیون کسانی هستیم که این حماسه ها را آفریدند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: کسانی که در راه خدا و برای دین خدا حرکت کنند، ارزشمند می شوند و به همین دلیل که شهید را با لباس خودش دفن می کنند و جایگاه شهید بر لباس و بدن او هم که جسم مادی است اثر می گذارد و دیگر غسل و کفن نیاز ندارد. او با اشاره به آیات بسیاری که درباره مقام والای شهید است، گفت: در کلام خدا حتی جرقه سم اسبان رزمندگان اسلام به قدری ارزش دارد که سوگند یاد کردنی است. بنابراین اگر قلمی در خدمت نگارش و ثبت و ضبط سبک زندگی و خاطرات این بانوان شهید در می آید و هر آنچه که در خدمت این فرهنگ در می آید، این ها نیز قطعا سوگند یادکردنی می شوند.
لاله افتخاری گفت: در سال های جنگ تحمیلی مادران همواره باعث قوت روحیه رزمندگان اسلام می شدند و فرزندان خود را با روی خندان به جبهه های جنگ روانه کردند و حالا باید خاطرات بسیار این مادران ثبت و ضبط شود.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: اگر حضرت زینب(س) سکوت می کردند نه خبری از عاشورا بود و نه از کربلا، بنابراین ما باید این نهضت را راه اندازی کنیم و از ظرفیت های مختلف فرهنگی اشاره کنیم. او ضمن تقدیر از مدیریت سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و فرهنگسرای مهر به دلیل برگزاری چنین مراسمی گفت: آنچه که همه رزمندگان در آن شریک بودند، این بود که به لبیک گویی به ولی امرشان رفتند و اینکه سفارش کردند، نگذارید ولی تنها بماند.
او گفت: هم اکنون در مقابل جنگ نرمی یا ناتوی فرهنگی که دشمن به راه انداخته است، باید گوش به فرمان ولی امر مسلمین باشیم و با ثبت و ضبط سبک زندگی شهدای انقلاب اسلامی راه و الگو را به نسل جوان نشان دهیم.
لزوم نگارش این کتاب را در توصیه های مقام معظم رهبری یافتممحبوبه زارع، نویسنده کتاب زندگی به سبک اطلسی ها در مراسمی که به مناسبت رونمایی از این کتاب در فرهنگسرای مهر برگزار شده بود، گفت: کتاب زندگی به سبک اطلسی ها براساس توصیه مقام معظم رهبری مبنی بر ضرورت توجه به الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، در اردیبهشت 93 و به پیشنهاد سازمان مشارکت زنان شروع شد و در شهریور همان سال به سرانجام رسید. او با اشاره به اینکه این اثر در 3 مجلد منتشر خواهد شد، گفت: دفتر اول، بعد فردی زندگی، دفتر دوم، بعد خانوادگی و دفتر سوم، بعد اجتماعی خواهد بود که تاکنون مجلد اول چاپ شده است.
لزوم تعریف زن در فرهنگ مقاومتسرهنگ فرهانیان، برادر شهید مریم فرهانیان نیز در مراسم « بررسی نقش زنان مجاهد در دفاع مقدس، همزمان با آیین رونمایی از کتاب زندگی به سبک اطلسی ها» در فرهنگسرای مهر گفت: در نگارش تاریخ سال های دفاع مقدس باید بر مردمی بودن و حضور مردم در سال های دفاع مقدس تاکید کرد.
او با بیان اینکه در سال های آغاز جنگ و در خرمشهر مقاومت سازماندهی شده ای وجود نداشت، تاکید کرد که این مردم بودند که شیوه های مختلف جنگی را در مقابل دشمن بعثی به کار می بردند. او با تاکید بر اینکه هرچه بود، کار مردم بود، گفت: ناگفته های جنگ بسیار است که باید به صورت تاریخ شفاهی و ثبت خاطرات نوشته شود و ثبت و نگهداری شود.
مردم این مقطع را هدایت کردند و ما باید مردم را ارج دهیم و با ثبت خاطراتشان آن صحنه ها را تجسم کرده و حفظ کنیم. او با تاکید بر اینکه زن ها در دفاع مقدس کارهای خارق العاده ای انجام دادند، گفت: خرمشهر 14 ماه در محاصره بود و هر لحظه احتمال سقوط شهر می رفت، کارهاییی که شهیدان زن کردند، اقدام های استثنایی بود که در کمتر جای دنیا امکان آن وجود دارد.
او به ذکر خاطره ای از خواهر شهیدش پرداخت و گفت: وقتی شهید مریم فرهانیان ترکش خورد به گفته کسانی که ایشان را به ماشین رزمنده برای انتقال به بیمارستان می بردند، ایشان همواره حواسشان بود و تاکید داشتند که در آن شرایط نیز حجاب کامل را رعایت کنند. او به لزوم تعریف زن در دفاع مقدس و فرهنگ مقاومت تاکید کرد.
متاسفانه در خصوصی بسیاری از زنان شهید از ابتدایی ترین اطلاعات محروم بودیممریم مجتهدزاده لاریجانی، رییس سازمان آثار و ارزش های مشارکت زنان در دفاع مقدس نیز در مراسم « بررسی نقش زنان مجاهد در دفاع مقدس و رونمایی از کتاب زندگی به سبک اطلسی ها» در فرهنگسرای مهر گفت: کتابی که پیش روی است، دفتر اول ( بعد فردی) از مجموعه سه جلدی ( سبک زندگی اطلسی ها) است.
او گفت: برای رسیدن به این محصول در ابتدا کارنامه هفت هزار زن شهید و اطلاعاتی که با تلاش بسیج خواهران در سراسر کشور به دست آمده و توسط بنیاد شهید انعکاس یافته، مورد بررسی قرار گرفت.
مجتهدزاده ادامه داد: متاسفانه در خصوص بسیاری از زنان شهید، از ابتدایی ترین اطلاعات نیز محروم بودیم و بسیاری از شهدای عزیز فاقد عکس بودند.
رییس سازمان آثار و ارزش های مشارکت زنان در دفاع مقدس، ادامه داد:البته ناگفته نماند که مسئولین ایثار و شهادت در راستای توصیه مقام معظم رهبری به صورت جدی و با عزمی ملی، تکمیل اطلاعات این بزرگواران را در دستور کار خود قرار داده و تیم های تحقیقی مربوطه در سراسر کشور در حال تلاش هستند.
مریم مجتهدزاده درباره تدوین این اثر گفت: پس از بررسی اطلاعات موجود از هفت هزار زن شهید، حدود سیصد شهید شاخص احصا و براساس مولفه های فرهنگی مورد طبقه بندی محتوایی قرار گرفت.
رییس سازمان آثار و ارزش های مشارکت زنان در دفاع مقدس درباره تالیف جلد اول از این مجموعه سه جلدی ادامه داد: در تالیف جلد اول این مجموعه یعنی سبک زندگی فردی، شاخص های بسیاری از شهدا با هم همپوشانی و اشتراک داشت، از این رو سعی شد تا از میان آن مشترکات، مورد جامع تر انتخاب شود. البته این انتخاب بسیار سخت بودو کاملا براساس معیار حجم اطلاعات صورت پذیرفت.
او گفت: از میان سیره شهدای انتخاب شده به اضافه شاخص های مورد نظر، به محتوای دست یافتیم. با این توضیح که ارایه تاثیرگذار سبک زندگی برای نسل امروز، نیازمند طراحی هنرمندانه و به کار بردن سبک داستانی و جذاب بود. وی ادامه داد: از این رو در خلق این اثر، تلفیقی از هنر داستانی با سبک زندگی شهید، در یک تطابق محتوایی براساس شاخص فرهنگی شهید، انجام شد. او تصریح کرد: در قسمت ارمغان خون نیز به تحلیل شاخص مورد نظر پرداخته شد.
مجتهدزاده اظهار امیدواری کرد تا آنچه پیش رو دارید، برگ سبزی باشد، تحفه دریش، تقدیم به پاک نفسان جاویدان ایران، شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس. رییس سازمان آثار و ارزش های مشارکت زنان در دفاع مقدس در بخشی از صحبت های خود از فرهنگسرای مهر و مدیریت فرهنگی هنری منطقه 19 سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به دلیل برگزاری این مراسم تقدیر و تشکر کرد.
شایان ذکر است در این مراسم نمایش رادیویی «وداع» به نویسندگی علیرضا اسفندیاری و کارگردانی پیمان غریب پناه درباره مقاومت و ایستادگی و نقش زنان در سال های دفاع مقدس اجرا شد.